Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/754 Esas
KARAR NO : 2023/258
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/12/2021
KARAR TARİHİ : 10/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; … (“Otoyol”)’nun işletmesinin davacı müvekkili şirket tarafından yürütüldüğünü, davalı-borçlu şirkete ait … plakalı araçlar ile 03/01/2017-20/09/2017 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yapıldığını, geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerine, 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30. maddesinin 7. Fıkrası gereğince, ihlalli geçiş tarihinden itibaren on beş günlük süre içerisinde geçiş bedellerini cezasız olarak ödeyebilme imkânı verilmekte ise de, işbu davaya konu ihlalli geçiş ücretlerinin anılan süre içerisinde ödenmediğinin tespit edildiğini, geçiş ücretlerinin süresi içerisinde ödenmemesi üzerine müvekkili şirketçe; davalı- borçlu şirket aleyhine … İcra Müdürlüğünün 2017/… E. sayılı dosyası ile ödenmeyen geçiş ücretleri ve geçiş ücretlerine 6001 Sayılı Kanunun 30/5 maddesi uyarınca tahakkuk ettirilen geçiş ücretinin 10 katı tutarındaki gecikme cezası alacağının tahsili amacıyla 16/11/2017 tarihinde icra takibi başlatılmış olduğunu davalı şirkete ödeme emrinin 25/12/2017 tarihinde tebliğ edildiğini, ancak davalı şirketin, icra takibine itiraz ettiğini ve İlgili İcra Müdürlüğünce itirazın süresinde olması halinde takibin durdurulmasına karar verildiğini, öncelikle belirtmek isteriz ki, davalı borçluya karşı …. İcra Müdürlüğü 2017/… sayılı icra dosyası ile davaya konu icra takibinin 16/11/2017 tarihinde başlatıldığını, takip tarihinde müvekkili şirketin adresinin 16/07/2019 tarih ve 9869 sayılı Ticaret Sicil Gazetesinden de (Ek) görüleceği üzere Kavaklıdere, Konur Sokak No:58/304 Çankaya, Ankara olduğunu, takibe konu borcun ihlalli geçişten kaynaklanan para borcu olması nedeniyle; taraflarınca TBK md.89/1 uyarınca şirket merkezinin bulunduğu Ankara İcra Dairelerinde takip açılışının gerçekleştirildiğini. ancak, 16/07/2019 tarih ve 9869 sayılı Ticaret Sicil Gazetesinden görüleceği üzere, müvekkili şirketin merkezinin 16/07/2019 tarihinde … Mahallesi … Caddesi No: … /İSTANBUL a taşınmış olduğundan, İtirazın İptali davasında yetkili mahkemeleriln İstanbul Mahkemeleri olacağını, nitekim buna ilişkin birçok Yargıtay kararı mevcut olduğunu, ayrıca 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 89. maddesi uyarınca para alacağına dair davalarda aksi kararlaştırılmadıkça para borcu alacaklının yerleşim yerinde ödenmesi gerektiğinden alacaklının bulunduğu yer mahkemesinin de yetkili olduğunu, dolayısıyla dava, davacının seçimine göre, hem genel ve hem de özel yetkili mahkemede açılabileceğini, davalı-borçlunun itirazlarının zaman kazanma amacı ile haksız ve kötü niyetle yapılmış olduğundan, taraflarınca süresi içerisinde itirazın iptali davası açıldığını, davalı-borçlu şirketin kendi ihmal ve kusurunun sonuçlarından davacı-alacaklı müvekkili şirketi sorumlu tutmaya çalışmasının kabul edilemez nitelikte olduğunu, davalı şirkete ait … plakalı araçları ile, işletme hakkının davacı-alacaklı müvekkili şirket’e ait Otoyol’ dan 03/01/2017-20/09/2017 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yapıldığını, davalı- borçlu’ nun aracı ile Otoyol’ u kullandığı anlarda … hesaplarının müsait olmadığını, . takdir edileceği üzere … hesabını müsait tutmak ve geçiş ücretini ödemeye yetecek bakiye bulundurmanın davalının sorumluluğunda olduğunu , bununla birlikte otoyoldaki tüm levha ve uyarılarla yolun genel durumuna dikkat ederek araç kullanmak kullanmanın araç sahiplerinin ve sürücülerin kendi sorumluluğunda olduğunu, benzer şekilde KGM ve davacı-alacaklı müvekkili şirket tarafından yapılan ilanlar da vatandaşa yeterli bilgilendirmenin sağlandığını, bu durumda ücretli otoyolları kullanan davalı-borçlu … hesabını müsait tutmayarak davacı-alacaklı müvekkili şirket’in sağladığı hizmetin karşılığında ücret ödeme yükümlülüğünü kendi kusuruyla ihlal ettiğini, davalı-borçlu şirketin kendi ihmal ve kusurunun neticesini Davacı-alacaklı müvekkili şirket’e yüklemeye çalışmasının kabul edilemez nitelikte olduğunu, ayrıca davacı-alacaklı müvekkili şirketçe, davalı-borçlu şirkete ait plakalara tanımlı … hesabına ilişkin provizyon sorgusu kontrolü yapıldığını ve geçişlere ilişkin provizyon sorgusunun “Ürün bakiyesi yetersiz” sonucu ile döndüğünün anlaşıldığını, hesabı müsait olmayan ve geçişe ilişkin banka provizyon sorgusu olumsuz dönen davalının … etiketinden geçiş ücretinin çekilemediğini ve ücreti ödenmeyen geçişleri için geçiş ücreti ve bu geçiş için yukarıda açıklandığı üzere ceza bedeli borçlarının tahakkuk ettirildiğini, yapılacak olan hesaplamayla da görüleceği üzere müvekkili şirketin kanuna uygun olarak ihlalli geçiş ücretinin tahakkuk ettirildiğini ve cezai yaptırım uygulandığını, 6001 Sayılı Kanun’un 30. maddesinin 7. fıkrasında “geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içince yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz hükmünün düzenlendiğini, bahse konu davada müvekkili şirketin …. İcra Müdürlüğü’nün 2017/… sayılı dosyadan alacağı olan her ne kadar takip tarihi itibari ile takip talebinde 4.931,72-TL olarak talep edilse de 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü’nün hizmetleri hakkında Kanun’un 30. Maddesinin 5. Fıkrasında geçiş ücretinin on katı tutarındaki cezanın 25/05/2018 tarihinde yürürlüğe giren 7144 sayılı Kanun’un 18. Maddesi ile dört katı tutarı olarak değiştirildiğinden müvekkili şirket alacağının da takip tarihi itibariyle 2.099,27-TL’ye indirildiğini, dolayısıyla takibe konu alacağın likit olduğunu ve borçlunun kötü niyetli olarak ve takip sürecini sürüncemede bırakmak maksadı ile takibe itiraz ettiğinin de açık olduğunu bu durumda itirazın iptali ile takibin devamı yanında borçlu aleyhine en az %20 tutarında icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerektiğini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasını talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı tarafa usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen cevap dilekçesi sunmadığı anlaşıldı.
DELİLLER:
… Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak … plakalı aracın 13/01/2017 – 20/09/2017 tarihleri arasındaki ve devamındaki 15 gün süresince … bilgilerinin çıkartılarak, bakiye hareketlerini ve herhangi bir bankaya verilmiş otomatik ödeme talimatı bilgilerini gösterir evrakların Mahkememizin 2021/754 esas sayılı dosyasına gönderilmesi istenilmiştir.
Türkiye Noterler Birliği’ne müzekkere yazılarak … plakalı aracın aktif-pasif mülkiyet kaydının çıkartılarak Mahkememizin 2021/… esas sayılı dosyasına gönderilmesi istenilmiştir.
Karayolları Genel Müdürlüğü Karayolları Ana Kontrol Merkezi Başmühendisi Birimi’ne müzekkere yazılarak Davalıya ait …- …- plakalı araçların … nda 13/01/2017-20/09/2017 tarihlerinde ve devamındaki 15 günlük tarih aralığında tüm gün boyu herhangi bir sistem arızasının bulunup bulunmadığı hususunun araştırılarak mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
… Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak Davalıya ait …- …- … plakalı araçların … kartının 13/01/2017-20/09/2017 tarihi ve devamındaki 15 günlük tarih aralığında hesap bakiye hareketlerini gösterir evraklar ile … geçiş ücreti tahsilatlarına ilişkin herhangi bir bankaya verilmiş otomatik ödeme talimatı verilip verilmediği verildi ise ilgili banka bilgilerinin mahkememize bildirilmesi istenilmiştir.
Türkiye Noterler Birliği’ne müzekkere yazılarak …- …- plakalı araçların 13/01/2017-20/09/2017 tarihleri ve sonrasındaki mülkiyet bilgilerinin araştırılarak mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
…. İcra Dairesi’ne müzekkere yazılarak 2017/… esas sayılı dosyasının UYAP üzerinden mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
Tarafların ticaret sicil kayıtları incelenmiştir.
08/07/2022 tarihinde SMMM bilirkişisi vasıtası ile bilirkişi raporu alınmıştır.
GEREKÇE:
İcra İflas Kanunu’nun 67. maddesine göre takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir. Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkûm edilir.
İtirazın iptali davalarında dava konusu farklı sebeplere dayanabileceği için görev ve yetki hususu, dava konusunun niteliğine göre HMK ve özel kanunlar çerçevesinde gözetilmesi gerekir.
İtirazın iptali davaları, icra takibine bağlı davalar olup, takibe dayanak belgelere bağlı olarak yargılama yapılır. Yargıtay HGK’nun 11/02/2020 tarih, 2017/19-2076 E. ve 2020/117 K. sayılı ilamında belirtildiği üzere itirazın iptali davaları icra takibine bağlı davalardır. Alacağın varlığının genel hükümlere göre ispatlanması imkânı, takip talebinde yer alan borç sebebinden ve takip dayanağından uzaklaşmak anlamında düşünülmemelidir. Burada sadece icra mahkemesinin dar yetkisi nedeniyle inceleyemediği delillerin genel mahkemede serbestçe ancak borca bağlı olarak ileri sürülmesi olanağının varlığı söz konusu olmaktadır. Bu sebeple itirazın iptali davalarında alacaklı, takipte dayanmadığı belgeler dışındaki başka belgelere dayanamaz. Bu davaların konusu, icra takibine konu alacağın varlığıdır. Bu yönüyle itirazın iptali davalarının alacak davalarından farklı bir yönü bulunmamaktadır.
Davacı alacaklı yararına icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için davalı borçlunun itirazında haksız olması ve alacağın likit olması gerekir. Alacağın likit olmasından kasıt, alacağın belirlenebilir olmasıdır. Bunun yanında davalı borçlu yararına icra inkâr tazminatına hükmedilebilmesi için alacaklının takibinde haksız olması ve kötü niyetli olması gerekir.
Somut olayda takip sebebi ihlalli geçişe dayanmaktadır. Ücretli otoyollardan geçiş sözleşme sorumluluğu doğurmaktadır. Davalı borçlu, ücretli otoyoldan geçerek geçiş ücretini ödeme borcunu yüklenmiş olur. 6001 sayılı Kanun’un 30/5. maddesi “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. Bununla birlikte, bu maddenin yedinci fıkrasına tabi olmak üzere ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlerden, ödemekle yükümlü oldukları geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin bir katı ceza tahsil edilir. Ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beşinci günden sonra ise geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte dört katı tutarında ceza, araç sahibine ücret toplama sistemlerinde tanımlı olan bilgiler doğrultusunda, en az on beş gün önceden kısa mesaj, e-posta, ihbarname, e-devlet bildirimi vb. yöntemlerinden en az biriyle bilgi verilir. Bu tutar genel hükümlere göre tahsil edilir.” şeklindedir. Aynı maddenin 7. fıkrasına göre geçiş tarihinden itibaren 15 gün içinde geçiş ücretini ödeyen kişiler hakkında ceza uygulanmaz.
İhlalli geçişlere ilişkin açılan davalar hizmet sözleşmesine dayalı bir para alacağına ilişkin olması sebebiyle TBK md. 89 ve HMK md. 10 hükümleri uyarınca yetkili mahkeme belirlenir.
Yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler uyarınca ücretli otoyollardan geçiş yapan kişiler, geçiş ücretini ödemekle yükümlü olup, ödemenin yapılıp yapılmadığını takip etmek zorundadır. İstanbul BAM 17. HD 2019/105 Esas ve 2022/389 Karar sayılı ilamında “Geçiş esnasında ödeme olmadığında veya … veya … sisteminden provizyon alınamadığı takdirde gişe çıkışlarındaki bariyerler açılmadığından, davalı ücret ödemeden geçiş yaptığını bilmektedir. … ve … kartlarından para çekilmemesi halinde davalı geçiş ücretini ödemek zorundadır.” şeklinde karar vererek geçiş yapanların ödeme yapmadığını bildiğini kabul etmiştir.
İcra inkâr tazminatına ilişkin olarak ise Yargıtay 3. HD 2022/3213 Esas ve 2022/5927 Karar sayılı ilamında “…bu nedenle davacı şirketin 6001 sayılı Kanun’un 30 uncu maddesinin beşinci fıkrası uyarınca geçiş ücreti ile kesinleşmiş olan dört katı tutarındaki cezadan ibaret olan alacağını takibe konu ettiği, alacak miktarının belirlenebilir (likit) nitelikte olduğu gözetilerek, alacak miktarının tamamı üzerinden davacı lehine icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerekirken…” şeklinde karar vererek, geçiş ücreti ile cezai bedelin likit olduğunu içtihat etmiştir.
Dava konusu …. İcra Müdürlüğü’nün 2017/… Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde takibin usul ve yasaya uygun olduğu, takibe karşı yapılan itirazın ve açılan işbu davanın süresinde olduğu anlaşılmıştır.
Davacının sunduğu geçiş kayıtlarının incelenmesinde 03/01/2017 – 20/09/2017 tarihleri arasında …, … ve … plakalı araçların davacının işlettiği otoyoldan ücret ödemeden geçiş yaptığı görülmüştür. İhlalli geçiş yapan araçların mülkiyet kayıtlarının incelenmesinde dava konusu geçiş tarihlerinde davalı adına kayıtlı olduğu tespit edilmiştir.
Alanında uzman bilirkişiden alınan denetime elverişli raporunda, davalının dava konusu ihlalli geçişleri sebebiyle 431,75 TL geçiş ücreti, 1.609,40 TL ceza bedeli, 49,25 TL işlemiş faiz ve 8,87 TL KDV olmak üzere toplam 2.099,27 TL borcu bulunduğu hesaplanmıştır. Davacı taraf 21/07/2022 tarihli beyan dilekçesi ile talebini 415,75 TL geçiş ücreti, 1.609,40 TL ceza bedeli, 62,81 TL işlemiş faiz ve 11,31 TL KDV olarak somutlaştırmıştır.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; yukarıda açıklanan sebeplerle mahkememizce bilirkişi raporu hükümde esas alınmış, alacak kalemleri yönünden ayrı ayrı değerlendirme yapılarak taleple bağlılık ilkesi gereği 415,75 TL geçiş ücreti, 1.609,40 TL ceza bedeli, 62,81 TL işlemiş faiz ve 11,31 TL KDV alacağı üzerinden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Asıl alacak miktarının likit olması sebebiyle takip bedelinin %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1)Davanın kısmen kabul kısmen reddine,
2)…. İcra Müdürlüğü’nün 2017/… Esas sayılı icra takip dosyasına davalı borçlu tarafından yapılan itirazın 2.083,27 TL’lik kısmının iptaline; takibin 2.025,15 TL asıl alacak, 49,25 TL işlemiş faiz ve 8,87 TL KDV olmak üzere toplam 2.083,27 TL üzerinden yıllık %9,75 oranında temerrüt faiziyle birlikte devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine,
3)416,65 TL icra inkâr tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Harçlar kanunu gereğince kabul edilen değer üzerinden alınması gereken toplam 179,90-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 59,30-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 120,60-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 2.083,27-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre vekalet ücreti red edilen miktarı geçemeyeceğinden 16,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan; 59,30-TL Başvuru Harcı, 59,30-TL Peşin/nisbi Harcı, olmak üzere toplam 118,60TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yapılan; 800,00-TL Bilirkişi ücreti, 208,80-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 1.008,80-TL yargılama giderinin kabul red oranı dikkate alınarak 1.001,11-TL lik kısmanın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin ise Davacı üzerinde bırakılmasına,
9-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanacak 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin kabul red oranı dikkate alınarak 1.309,94-TL lik kısmının davalıdan alınarak hazineye irad kaydına, kalan 10,06-TL lik kısmın ise davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına
10-Fazla yatan ve sarf edilmeyen gider avansının talep halinde iadesine,
Dair, miktar itibariyle istinaf sınırı altında kaldığından KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 10/04/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır