Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/660 E. 2023/427 K. 12.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/660 Esas
KARAR NO : 2023/427
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/11/2021
KARAR TARİHİ : 12/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; … nun işletmesi 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun doğrultusunda müvekkili tarafından yürütüldüğünü, davalıya ait … plakalı araçlar ile 17/07/2019-01/11/2019 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin 13 adet ihtilalli geçiş yapıldığını, işletme hakkının müvekkili şirkette bulunan köprü ve otoyollardan geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerine, 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30. maddesinin 7. Fıkrası gereğince, ihlalli geçiş tarihinden itibaren on beş günlük süre içerisinde geçiş bedellerini cezasız olarak ödeyebilme imkânı verilmekte ise de, işbu davaya konu ihlalli geçiş ücretlerinin anılan süre içerisinde ödenmediğini, geçiş ücretlerinin süresi içerisinde ödenmemesi üzerine müvekkili şirketçe davalı aleyhine …. İcra Müdürlüğü 2019/… E. sayılı dosyası ile ödenmeyen geçiş ücretleri ve geçiş ücretlerine 6001 Sayılı Kanunun 30/5. maddesi uyarınca tahakkuk ettirilen geçiş ücretinin 4 katı tutarındaki gecikme cezası, işlemiş faiz ve KDV alacağının tahsili amacıyla 27.11.2019 tarihinde icra takibi başlatılmış olup, davalıya ödeme emri 13/12/2019 tarihinde tebliğ edildiğini, davalı tarafından 16/12/2019 tarihinde borca ve faize itiraz edildiği, ilgili icra müdürlüğünce söz konusu itirazın süresinde olması halinde takibin durdurulmasına karar verildiğini, TKM ve HMK doğrultusunda davacı iddiasını ispatlamakla mükellef olup dayandığımız deliller ile davalı ücret ödememek suretiyle yaptığı geçişler sonucunda müvekkiline borçlu olduğu tespit edileceğini, davalı tarafından müvekkili tarafından işletilen köprü ve otoyollardan geçiş yapmadığı yönünden bir savunması bulunmaksızın icra dosyasına zaman kazanma amacı ile haksız ve kötü niyetli itiraz edildiğini, davalı ücret ödemeksizin 13 adet ihlalli geçiş yaptığını, … nun işletiminden sorumlu olan müvekkili şirket köprü ve otoyollardan ihlalli geçiş ücretini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerine ilişkin işlemleri, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü’nün Hizmetleri Hakkında Kanun’a (“6001 Sayılı Kanun”) uygun şekilde yürütüldüğünü, davacı müvekkilini söz konusu cezayı uygulamaması kanuna aykırılık teşkil edeceğinden bu konuda müvekkilini şirkete bir sorumluluk yüklenmesinin hukuka aykırı olduğunu, davalıya ait … plakalı ticari kullanım niteliği bulunan araç ile mesleki ve ticari faaliyetini gerçekleştirdiği sırada işletme hakkı müvekkiline devredilen otoyoldaki serbest geçiş bölgelerinden ücret ödenmeksizin takibe konu edilen ihlalli geçişleri yaptığını, keza dosyada sunulan ihlalli geçiş fotoğrafları incelendiği zaman tespit edileceği üzere davalıya ait araçların ticari olduğunu, …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. sayılı dosyası kapsamında 1.121,35 TL geçiş ücreti ve 4.485,40 TL gecikme cezası olmak üzere toplam 5.606,75 TL asıl alacak, 121,42 TL işlemiş faiz ve 21,86 TL KDV olmak üzere toplam 5.750,03 TL üzerinden itirazın iptali ile takip talebinde gösterilen şartlarda devamına, hüküm kurulan işlemiş faize 3065 sayılı KDV Kanunu gereğince %18 KDV uygulanmasına, davalı tarafından İİK.m.67/2.maddesi uyarınca takip konusu alacağın %20′ sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalıya usulüne uygun tebligat çıkartılmış olmasına rağmen süresi içerisinde cevap vermemiş olduğu görüldü.
DELİLLER:
Karayolları Genel Müdürlüğü Karayolları Ana Kontrol Merkezi Başmühendisliği’ ne müzekkere yazılarak, davalıya ait … plakalı araçların … da 17/07/2019-01/11/2019 tarihlerinde ve devamındaki 15 günlük tarih aralığında tüm gün boyu herhangi bir sistem arızasının bulunup bulunmadığı hususunun araştırılarak mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
… ‘ na müzekkere yazılarak, … plakalı aracın aktif- pasif mülkiyet bilgilerinin araştırılarak mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
… Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü’ ne müzekkere yazılarak, davalıya ait … plakalı aracın … kartının 17/07/2019-01/11/2019 tarihi ve devamındaki 15 günlük tarih aralığında hesap bakiye hareketlerini gösterir evraklar ile … geçiş ücreti tahsilatlarına ilişkin herhangi bir bankaya verilmiş otomatik ödeme talimatı verilip verilmediği verildi ise ilgili banka bilgilerinin mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
… Vergi Dairesi Müdürlüğü’ ne, … Başkanlığı’ na, … ‘na müzekkere yazılarak, … T.C. Kimlik numaralı … ‘ün Vergi Usul Kanunu 176. ve 177. Maddeleri gereğince 1. Sınıf tacir olup olmadığı, bilanço usulüne göre defter tutup tutmadığı, tacir mi esnaf mı olduğu, tacir ise hangi defterleri tuttuğu hususunda kayıtlarının araştırılarak mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
Bilirkişi … aracılığı ile, 10/07/2022 tarihinde bilirkişi raporu alınmıştır.
GEREKÇE:
İcra İflas Kanunu’nun 67. maddesine göre takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir. Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkûm edilir.
İtirazın iptali davalarında dava konusu farklı sebeplere dayanabileceği için görev ve yetki hususu, dava konusunun niteliğine göre HMK ve özel kanunlar çerçevesinde gözetilmesi gerekir.
İtirazın iptali davaları, icra takibine bağlı davalar olup, takibe dayanak belgelere bağlı olarak yargılama yapılır. Yargıtay HGK’nun 11/02/2020 tarih, 2017/19-2076 E. ve 2020/117 K. sayılı ilamında belirtildiği üzere itirazın iptali davaları icra takibine bağlı davalardır. Alacağın varlığının genel hükümlere göre ispatlanması imkânı, takip talebinde yer alan borç sebebinden ve takip dayanağından uzaklaşmak anlamında düşünülmemelidir. Burada sadece icra mahkemesinin dar yetkisi nedeniyle inceleyemediği delillerin genel mahkemede serbestçe ancak borca bağlı olarak ileri sürülmesi olanağının varlığı söz konusu olmaktadır. Bu sebeple itirazın iptali davalarında alacaklı, takipte dayanmadığı belgeler dışındaki başka belgelere dayanamaz. Bu davaların konusu, icra takibine konu alacağın varlığıdır. Bu yönüyle itirazın iptali davalarının alacak davalarından farklı bir yönü bulunmamaktadır.
Davacı alacaklı yararına icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için davalı borçlunun itirazında haksız olması ve alacağın likit olması gerekir. Alacağın likit olmasından kasıt, alacağın belirlenebilir olmasıdır. Bunun yanında davalı borçlu yararına icra inkâr tazminatına hükmedilebilmesi için alacaklının takibinde haksız olması ve kötü niyetli olması gerekir.
Somut olayda takip sebebi ihlalli geçişe dayanmaktadır. Ücretli otoyollardan geçiş sözleşme sorumluluğu doğurmaktadır. Davalı borçlu, ücretli otoyoldan geçerek geçiş ücretini ödeme borcunu yüklenmiş olur. 6001 sayılı Kanun’un 30/5. maddesi “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. Bununla birlikte, bu maddenin yedinci fıkrasına tabi olmak üzere ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlerden, ödemekle yükümlü oldukları geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin bir katı ceza tahsil edilir. Ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beşinci günden sonra ise geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte dört katı tutarında ceza, araç sahibine ücret toplama sistemlerinde tanımlı olan bilgiler doğrultusunda, en az on beş gün önceden kısa mesaj, e-posta, ihbarname, e-devlet bildirimi vb. yöntemlerinden en az biriyle bilgi verilir. Bu tutar genel hükümlere göre tahsil edilir.” şeklindedir. Aynı maddenin 7. fıkrasına göre geçiş tarihinden itibaren 15 gün içinde geçiş ücretini ödeyen kişiler hakkında ceza uygulanmaz.
İhlalli geçişlere ilişkin açılan davalar hizmet sözleşmesine dayalı bir para alacağına ilişkin olması sebebiyle TBK md. 89 ve HMK md. 10 hükümleri uyarınca yetkili mahkeme belirlenir.
Yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler uyarınca ücretli otoyollardan geçiş yapan kişiler, geçiş ücretini ödemekle yükümlü olup, ödemenin yapılıp yapılmadığını takip etmek zorundadır. … BAM …. HD 2019/… Esas ve 2022/… Karar sayılı ilamında “Geçiş esnasında ödeme olmadığında veya … veya … sisteminden provizyon alınamadığı takdirde gişe çıkışlarındaki bariyerler açılmadığından, davalı ücret ödemeden geçiş yaptığını bilmektedir. … ve … kartlarından para çekilmemesi halinde davalı geçiş ücretini ödemek zorundadır.” şeklinde karar vererek geçiş yapanların ödeme yapmadığını bildiğini kabul etmiştir.
İcra inkâr tazminatına ilişkin olarak ise Yargıtay … HD 2022/… Esas ve 2022/… Karar sayılı ilamında “…bu nedenle davacı şirketin 6001 sayılı Kanun’un 30 uncu maddesinin beşinci fıkrası uyarınca geçiş ücreti ile kesinleşmiş olan dört katı tutarındaki cezadan ibaret olan alacağını takibe konu ettiği, alacak miktarının belirlenebilir (likit) nitelikte olduğu gözetilerek, alacak miktarının tamamı üzerinden davacı lehine icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerekirken…” şeklinde karar vererek, geçiş ücreti ile cezai bedelin likit olduğunu içtihat etmiştir.
Somut olayda dava konusu takip dosyasının usul ve yasaya uygun olduğu, davalının itirazının ve açılan işbu davanın süresinde olduğu anlaşılmıştır. Yapılan araştırma sonucu davalının tacir olduğu anlaşılmış ve mahkememizin görevli olduğu kanaatine varılmıştır.
Dava konusu ihlalli geçiş yapan … plakalı aracın davalı adına kayıtlı olduğu, bu araç ile 17/07/2019 – 01/11/2019 tarihleri arasında 13 kez ücret ödemeden geçiş yapıldığı anlaşılmıştır. Gelen … kayıtlarına göre geçiş tarihlerinde ve sonraki süreçte bakiyenin yetersiz olduğu görülmüştür. Alanında uzman bilirkişi tarafından hazırlanan denetime elverişli bilirkişi raporu uyarınca davacının, davalıdan ihlalli geçişler sebebiyle geçiş bedeli ve ceza bedeli olarak 5.606,75 TL, işlemiş faiz olarak 121,86 TL ve KDV olarak 21,86 TL talep edebileceği anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; yukarıda açıklanan sebeplerle, taleple bağlı kalınarak davanın kabulüne karar verilmiş, davalının itirazında haksız olması ve alacağın likit olması gözetilerek alacağın %20’si oranında icra inkâr tazminatına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1)Davanın kabulüne,
-…. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı takip dosyasına davalı borçlu tarafından yapılan itirazın iptaline; takibin 5.606,75 TL asıl alacak, 121,42 TL işlemiş faiz ve 21,86 TL KDV olmak üzere toplam 5.750,03 TL üzerinden yıllık %18,25 temerrüt faiziyle birlikte devamına,
-1.150,00 TL icra inkâr tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Harçlar kanunu gereğince dava değeri üzerinden alınması gereken toplam 392,78-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 69,45-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 323,33-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 5.750,03-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan; 59,30-TL Başvuru Harcı, 69,45-TL Peşin/nisbi Harcı, 900,00-TL Bilirkişi ücreti, 221,15-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 1.249,90TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanacak 1.320,00.-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
6-Fazla yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının talep halinde iadesine
Dair, miktar itibariyle istinaf sınırı altında kaldığından KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.12/06/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır