Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/593 Esas
KARAR NO :2023/267

DAVA:İtirazın İptali
DAVA TARİHİ:16/10/2021
KARAR TARİHİ:13/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle: müvekkilinin davalı aleyhine …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile sözleşmeden kaynaklanan cezai şart alacağına bağlı olarak icra takibi başlatmış olduğunu, davalıların itirazı üzerine takibin durmuş olduğunu, müvekkili ile davalılar arasında 12.01.2021 tarihinde imzalanmış olan satın alma sözleşmesi gereğince; davalıların 50 adet … 10 GB VGA KART ile 10 adet … MODÜLER ÜNİTE’nin temin edilerek eksiksiz, hasarsız ve çalışır vaziyette müvekkiline 01/02/2021 tarihinde teslim edilmesinin kararlaştırılmış olduğunu, müvekkili tarafından sözleşme konusu 553.597,00TL bedel, davalı …Ltd. Şti.’nin … bankası hesabına ödenmiş olmasına rağmen sözleşmede belirtilen ürünlerin müvekkiline teslim edilmemiş olduğunu, fakat davalıların sözleşme konusu bedeli tahsil etmiş olmasına rağmen ürünleri teslim etmediğini, satın alma sözleşmesinin 6/e maddesinde ise “SATICI sözleşme konusu ürünleri iş bu eşmenin 3. Maddesinde belirtilen tarihte ALICI’ya teslim edemezse; ALICI tarafından ödenen sözleşme bedelinin iadesi hakkı saklı kalmak kaydı ile 500.000,00TL cezai şart ALICI’nın ilk yazılı talebi üzerine 7 (yedi) iş günü içerisinde satıcı ve şirket yetkilisi tarafından kayıtsız, şartsız, nakden ve defaten ALICI’ya ödenecektir” şeklinde kararlaştırılmış olup, davalılar tarafından ürünlerin davacıya teslim edilmediği için müvekkili açısından cezai şart talep etme hakkının doğmuş olduğunu, bunun üzerine müvekkilinin … 3. Noterliği’nin 10.05.2021 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile 12.01.2021 tarihli Satın Alma Sözleşmesi gereğince ürünlerin teslim edilmemesi nedeni ile sözleşmeden doğan cezai şart talebinde bulunmuş olduklarını, davalıların ise …. Noterliği’nin 21.05.2021 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile 12.01.2021 tarihli Satın Alma Sözleşmesi gereğince; 50 adet … 10 GB VGA KART ile 10 adet … MODÜLER ÜNİTE ‘nin temin edilerek eksiksiz, hasarsız ve çalışır vaziyette 01.02.2021 tarihinde teslim edilmesi işinin Covid-19 virüs salgını nedeni ile ithal
menşeili malların Ülkeye girişinin yapılamadığı iddia edilerek cevap verilmiş olduğunu, oysa ki
davalı tarafın ihtarnamesinde belirtmiş olduğu imkansızlık hali hakkında bilgi verilerek sipariş olunan malların tesliminin yapılamadığı, karşılıklı anlaşma neticesinde de gerekli işlemlerin
yapıldığını ve bu doğrultuda da ikale ile sözleşmenin son bulduğu iddiasının gerçek dışı ve soyut bir
beyan olduğunu,
sözleşmenin imzalandığı tarihte yani 12.01.2021 tarihinde Covid-19 salgını mevcut
olmakla birlikte tüm bu şartları ve sözleşmenin yükümlülüklerini de davalıların açıkça bilmekte
olduklarını, davalılar Covid-19 salgınını ve tüm dünyada yaşananları bildiği halde dava konusu
ve takip konusu sözleşmeyi imzalayarak ürünleri teslim etme ve satma yükümlülüğünü üstlenmiş
olduğunu, hatta sözleşme konusu bedeli de peşin olarak almış olduğunu, Covid-19 salgınının
sözleşme sonrası ortaya çıkan bir vaka olmadığını, ayrıca taraflar arasında akdedilen 12.01.2021
tarihinde imzalanmış olan Satın Alma Sözleşmesinin 6.a. maddesinin” SATICI sözleşme konusu
edimlerini yerine getirirken basiretli tacir gibi davranmakla yükümlü olduğunu, bu nedenle sözleşme konusu ürünlerin ithal edilmesinde yaşanacak her türlü hukuki ve mali sorumlulukların bilincinde olup gereken azami hassasiyeti gösterecektir” şeklinde düzenlenmiş olduğunu, yine aynı sözleşmenin 6.d. maddesinde de “İthalatçı firmadan kaynaklanan
nedenlerle sözleşme konusu ürünler teslim edilemezse satıcı ve şirket yetkilisi sorumlu
olacağını, sözleşme konusu ürünlerin teslim edilmemesinden dolayı satıcı ve şirket yetkilisi müştereken ve müteselsilen birlikte sorumlu olacaklarını bu durumda alıcı sözleşme konusu bedeli, satıcı ve şirket yetkilisinden talep etme hakkına sahip olacağını bunun yanı sıra alacının uğramış olduğu her türlü zararı da tazmin etmeyi ayrı ayrı kabul, beyan ve taahhüt ederler” şeklinde düzenlenmiş olduğunu ifade ederek davanın kabulü ile …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına
yapılan itirazın iptaline ve takibin devamına karar verilmesini,
müvekkili lehine %20 icra inkar tazminatının davalılarından alınarak müvekkiline ödenmesini, tensip ile birlikte davalılar aleyhine …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas
sayılı takip dosyasındaki asıl alacak ve fer’ileri karşılığında davalıların menkul ve gayrimenkul
malları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacakları üzerine …. İcra Müdürlüğü’nün
… Esas sayılı dosyası üzerinden ihtiyati haciz kararı verilmesine, aksi halde davalıların
menkul ve gayrimenkul malları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacaklarının üçüncü kişilere devri
ve cebri icra yoluyla satışının engellenmesi amacıyla ihtiyati tedbir konulmasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP
Davalılar vekilinin cevap dilekçesinde özetle: davacı ile müvekkili arasında 12.01.2021 tarihinde satın alma sözleşmesi yapılmış olmakla
müvekkili tarafından 50 adet … 3080 10 GB VGA KART ile 10 adet … MODÜLER ÜNİTE’nin temin edilerek eksiksiz, hasarsız ve çalışır vaziyette alıcıya ait adrese
teslim edilmesi hususunda anlaşma yapılmış olduğunu, işbu sözleşme uyarınca müvekkiline anılan sözleşme bedelinin iletilmiş olmakla, müvekkillerinin de sözleşmeden kaynaklı ürünlerin teslimini gerçekleştirmek için çalışmalara başlamış olduğunu, ancak satış sözleşmesi uyarınca Çin Halk
Cumhuriyeti’nden anılan ürünlerin yurtdışına siparişi verilmişse de, ülkemizi ve tüm dünyayı etkisi
altına alan Covid-19 salgını nedeniyle … da ki fabrika ham madde tedarik zincirinde
yaşamış olduğu gecikme nedeniyle siparişi zamanında teslim edemeyeceklerini iletmiş olduklarını,
tedarikçi … tarafından davalıya siparişin gecikeceğinin, yaşanılan aksaklıkların evrensel olduğunun iletilmiş olduğunu, yaşanan gecikmenin sadece işbu
sözleşmedeki ürünler özelinde olmadığını, dünya çapında tüm teknolojik yedek parça ve tam mamul
ürünlerinde olduğunu, bu sorunu pandemi dolayısıyla tüm dünya ülkelerinin yaşadığını, bu aşamada
izlenecek en doğru stratejinin kısa bir süre daha beklenmesi olduğu belirtilmişse de davacı yanın
müvekkilinin belirttiği sebepleri ve gecikmeyi kabul etmediğini belirtmekle paranın iadesini talep etmiş olduğunu, nitekim talebi doğrultusunda sözleşme kapsamında ödenen bedelin davacı tarafa iade edilmiş olduğunu, gelinen aşamada davacı yanca haksız ve hukuka aykırı olarak cezai şart icra takibine konu edilmiş olmakla, ilgili icra takibinin hukuken kabul edilebilirliği bulunmamakta
olduğunu, ülkemizi ve tüm dünyayı etkisi altına alan covid 19 salgınından kaynaklı olarak ürün/ üretim
tedariki durmuş/aksaklıklar yaşanmış olmakla, alacağın ifa edilememesinde müvekkilinin kusurunun bulunmadığını, bu kapsamda cezai şartın hukuk nezdinde geçersiz olmakla, cezai şartın ifasının talep edilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, borç konusu ürünlerin tesliminin borçlu davalının sorumlu tutulamayacağı bir
sebeple imkansız hale gelmiş olduğunu,
taraflar arasında 12.01.2021 tarihli satım sözleşmesi ikale ile sona ermiş olmakla, karşılıklı
birbirine uygun irade bayanı ile sona eren sözleşmeye ilişkin cezai şart talep edilmesinin hukuken
kabul edilemeyeceğini,
davacı tarafından 26.03.2021 tarihli iade faturası düzenlenmekle, müvekkilince 26.04.2021 tarihinde 40.000,00 TL, 09.04.2021 tarihinde 60.000,00 TL, 05.04.2021 tarihinde
20.000,00 TL , 02.04.2021 tarihinde 80.000,00 TL, 01.04.2021 tarihinde 50.000,00 TL,
01.04.2021 tarihinde 80.000,00 TL , 01.04.2021 tarihinde 100.000,00 TL, 30.03.2021 tarihinde
5.000,00 TL , 30.03.2021 tarihinde 95.000,00 TL , 05.05.2021 tarihinde 23.597,00 TL olarak
ödenen paranın tamamının iadesi davacı yana yapılmış olduğunu, tarafların 12.01.2021 tarihli
satım sözleşmesinin sona erdiğine dair kendi aralarında anlaşmaya varmış olmakla asıl
sözleşmenin ferisi niteliğindeki ilgili cezai şartın asıl sözleşmesinin sona ermesi nedeniyle
hükümsüz hale gelmiş olduğunu,
12.01.2021 tarihli sözleşmede belirtilen cezai şart miktarının aşırı / fahiş olup cezai şart
hükümsüz olmakla mahkemece aksi kanaatte olunması halinde dahi taraflar arasında satım
sözleşmesini sona erdiren ikale sözleşmesi uyarınca cezai şartın geçersiz olduğunun aşikar
olduğunu,
davacının hukuki dayanaktan yoksun ve haksız davasının reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı yana tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dosya kapsamındaki dava dilekçesi ve ekleri, …. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası, bilirkişi raporları ve dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir.
…. İcra Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak, … E. Sayılı dosyasının mahkememize gönderilmesi istenilmiş olup, ilgili dosya mahkememiz dosya arasına alınarak incelenmiştir.
Mahkememizin 28/04/2022 tarihli celsesinin ara kararı doğrultusunda Mali Müşavir …, Sözleşmeler Alanında Uzman … tarafından bilirkişi incelemesi yapılmış olup alınan raporlarında, ”
1-) Davacı ve davalı yan tarafından incelemeye sunulan 2021 yılı Ticari defterlerinin 6102
sayılı TTK. İlgili hükümleri yönünden usulüne uygun tutulmuş olduğu,
2-) Her iki taraf ticari defterlerine göre de, icra takip tarihi olan 16.06.2021 tarihi itibariyle,
tarafların birbirine cari hesaba ilişkin bir borç ve alacağının olmadığı,

3-) Davalı ticari defterleri incelendiğinde 2021 sonu itibariyle davalının öz sermaye tutarının
346.295,39 TL olduğu,

4-) Davacının sözleşmede kararlaştırılan 500.000,-TL cezai şart tazminatını talep edebileceği, bu
bakımdan icra takibine yapılan itirazın yerinde olmadığı,
5-) İşlemiş faiz dahil davacının cezai şart tazminatı alacağının 502.465,-TL hesaplanmış olduğu,
6-) Davacı yan icra takibinde davalı yana … 3.Noterliği aracılığı ile göndermiş olduğu
ihtarname masrafları toplamı olan 778,66 TL’yi de talep etmiş olduğu, bu konuda takdirin Sayın
Mahkemenize ait olduğu,
7-) Cezai şartın davalının ekonomik mahvına neden olup olmayacağı değerlendirilmesi, davalı
şirketin öz sermayesi dikkate alındığında, cezai şart tazminatının tamamının tahsil edilmesi
halinde, şirketin mahvına neden olacağı, bu nedenle cezai şart tazminatının 230.863,59-TL’sinin
talep edilebileceği,
500 SERMAYE 10.000,00
570 GEÇMİŞ YILLAR KARLARI 280.086,79
590 DÖNEM NET KARI 56.208,60
ÖZ SERMAYE 346.295,39
SERMAYENİN 1/3 115.431,80
CEZAİ ŞART OLARAK TALEP
EDİLEBİLECEK TUTAR 230.863,59
😎 İcra inkar tazminatı talep etme şartlarının da oluştuğu…” şeklinde görüş bildirmişlerdir.
Bilirkişi raporlarının taraflara ayrı ayrı tebliğ edilmiştir. Davacı ve davalı vekilleri bilirkişi raporuna karşı beyan ve itiraz dilekçelerini dosyaya ibraz etmişlerdir.
Davaki uyuşmazlık konusunun, taraflar arasında düzenlenen 12/01/2021 tarihli satın alma sözleşmesi gereğince teslim edilemeyen mallardan dolayı davacının cezai şart alacağına hak kazanıp kazanmayacağı, Covid-19 nedeniyle mücbir sebep savunmasının somut olayda uygulanıp uygulanmayacağı, cezai şartın davalının ekonomik mahvına neden olup olmayacağı noktalarında toplandığı anlaşılmıştır.

Mahkememizce yapılan yargılama, taraf iddiaları, alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya içeriğine göre, açılan davanın taraflar arasında münakit 12.01.2021 tarihli satın alma sözleşmesi gereğince şartları oluştuğu iddia olunan cezai şart alacağının tahsiline ilişkin başlatılan icra takibine itirazın iptali davası olduğu, taraflar arasında niteliği sözleşmede yazılı malların temin edilmesi konusunda satış sözleşmesi yapıldığı, sözleşme uyarınca davacının ödeme yükümlülüğünü eksiksiz olarak yerine getirdiği, davalının teslim yükümlülüğünü zamanında yerine getirmediği hususlarında bir ihtilaf bulunmadığı, davalının savunmasının oluşan salgın nedeniyle mücbir sebep oluştuğu, bu bakımdan teslimde gecikme yaşandığından söz edilemeyeceği yönünde olduğu, ancak taraflar arasındaki sözleşmenin 12.01.2021 tarihinde yapılmış olmasına karşılık covid-19 salgınının 2020 yılında meydana gelmesi, taraflar arasındaki sözleşmenin 6.a. Maddesinde “SATICI sözleşme konusu edimlerini yerine getirirken basiretli tacir gibi davranmakla yükümlü olduğunu bilmekte olduğunu, bu nedenle sözleşme konusu ürünlerin ithal edilmesinde yaşanacak her türlü hukuki ve mali sorumlulukların bilincinde olup, gereken azami hassasiyeti gösterecektir” hükmünün düzenlenmesi de göz önüne alınarak davalının ifa imkansızlığı savunmasına itibar edilmemiştir. Yine taraflar arasındaki sözleşmenin 6.d. maddesinde yer alan “İthalatçı firmadan kaynaklanan nedenlerle sözleşme konusu ürünler teslim edilemezse satıcı ve şirket yetkilisi sorumlu olacaktır ve sözleşme konusu ürünlerin teslim edilememesinden dolayı satıcı ve şirket yetkilisi müştereken ve müteselsilen birlikte sorumlu olacaktır. bu durumda alıcı, sözleşme konusu bedeli, SATICI ve ŞİRKET YETKİLİSİ’nden talep etme hakkına sahip olacaktır. Bunun yanı sıra ALICI’nın uğramış olduğu her türlü zararı da tazmin etmeyi ayrı ayrı kabul, beyan ve taahhüt ederler” yönündeki hüküm; sözleşmenin 3. maddesinde yer alan “Satıcı iş bu sözleşme konusu ürünleri 01.02.2021 tarihine kadar Alıcı’ya ait adrese teslim edecektir” yönündeki hükümler de; sözleşmesinin 6/e maddesinde yer alan “SATICI sözleşme konusu ürünleri iş bu sözleşmenin 3. Maddesinde belirtilen tarihte ALICI’ya teslim edemezse; ALICI tarafından ödenen sözleşme bedelinin iadesi hakkı saklı kalmak kaydı ile 500.000,00TL cezai şart ALICI’nın ilk yazılı talebi üzerine 7 (yedi) iş günü içerisinde satıcı ve şirket yetkilisi tarafından kayıtsız, şartsız, nakden ve defaten ALICI’ya ödenecektir” yönündeki hükümler de davacının cezai şart talebini haklı ve sözleşmeye uygun kıldığı kanaatine varılmıştır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacının sözleşmede kararlaştırılan 500.000,-TL cezai şart tazminatını talep edebileceği, bu bakımdan icra takibine yapılan itirazın yerinde olmadığı, davacının işlemiş faiz dahil cezai şart tazminatı alacağının 502.465,-TL olarak bilirkişilerce hesaplanmış olduğu, ayrıca mahkememizce kurulan hüküm de göz önüne alınarak ihtarname masrafları toplamı olan 778,66 TL’yi de talep edebileceği, cezai şartın davalının ekonomik mahvına sebep olup olmayacağının değerlendirilmesi açısından ise mali müşavir bilirkişinin tespitlerine göre, davalı şirketin öz sermayesi dikkate alındığında, cezai şart tazminatının tamamının tahsil edilmesi halinde, şirketin mahvına neden olacağı, bu nedenle cezai şart tazminatının 230.863,59TL’sinin (öz sermayenin 346.295,39 TL, sermayenin 1/3’ü 115.431 TL, talep olunabilecek miktar 230.863,59TL hesabıyla) talep edilebileceği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
Mahkememizce takdiri nedeniyle davanın kısmen kabulüne karar verildiğinden davalı taraf lehine yargılama gideri ve vekalet ücreti tayini yoluna gidilmemiştir.
HUAK 18/A-(13) ve (14). Fıkrası hükümleri gereğince arabuluculuk gideri olarak … Dava Şartı Dosya No:…sayılı dosyasından arabulucu olarak atanan … ekte sunulan 1.320,00.-TL tarife bedeli üzerinden kesilen Serbest Meslek Makbuzu doğrultusunda ödeme yapıldığı tespit edilerek, davanın kısmen kabulüne karar verildiği de dikkate alınarak taraflar aleyhine arabulucuk giderlerinin de yükletilmesi gerektiği anlaşılmıştır.

HÜKÜM Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
Davacının davasının taktiri indirim nedeniyle KISMEN KABULÜ İLE;
1-…. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı takip dosyasının
230.863,59.-TL cezai şart
366,91.-TL ihtarname masrafı
411,75.-TL ihtarname masrafı
2.465,00.-TL işlemiş faiz
+____________________________
Toplam 234.107,25.-TL üzerinden devamına,
2- Asıl alacak likit olduğundan kabul edilen asıl alacağın %20’si olan 46.172,71.-TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince kabul edilen değer üzerinden alınması gereken toplam 15.991,87.-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 6.077,94-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 9.913,93.-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4- Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden …Ü.T göre hesaplanan 35.775,00-TL nisbi vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
5- Davacı tarafından yapılan; 59,30-TL Başvuru Harcı, 6.077,94-TL Peşin/nisbi harç olmak üzere toplam 6.137,24.-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6- Davacı tarafından yapılan; 6.000,00.-TL Bilirkişi ücreti, 323,25.-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 6.323,25.-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine
7- Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanan 1.320,00.-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
8- Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.13/04/2023

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır