Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/526 Esas
KARAR NO : 2022/77
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/09/2021
KARAR TARİHİ : 31/01/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; davalı şirket, … Hizmet İşletme Sanayi Ticaret A.Ş (… AŞ)’nin … A.O’na (…) … …nda 01.05.2007- 30.04.2009 tarihleri arasında temizlik, kargo, yükleme boşaltma hizmetleri verdiğini, davalının işçisi olarak … …nın kargo bölümünde görev yapan … …’ın meydana gelen iş kazası sonucu 10.11.2008 tarihinde vefat ettiğini, müteveffanın eşi …, annesi … … ve babası … … tarafından …. İş Mahkemesinin 2015/… Esas sayılı dosyası ile müvekkili ve davalıya karşı maddi ve manevi tazminat talepli dava açıldığını, yapılan yargılamada davalı %48 müvekkilinin ise %48 oranında kusurlu bulunduğunu, yargılama sonunda tüm davacılar için toplam 296.231,85-TL maddi ve 160.000,00-TL manevi tazminatın faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verildiğini, kararın bu haliyle kesinleştiğini, mahkeme kararına istinaden davacılar … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… sayılı dosyası ile başlatılan takip nedeni ile davacı tarafa müvekkili tarafından, asıl alacak, faiz, vekalet ücretleri, harç vs. ile birlikte 09/10/2020 tarihinde toplam 1.144.965,89 TL ödeme yapıldığını, davalının da mezkur davada %48 kusurlu bulunması nedeniyle müvekkilinin tamamını ödediğini, tazminat, faiz, harç ve vekalet ücretlerinden oluşan toplam 1.144.965,89 TL’nin davalının kusuru oranına isabet eden tutarın, yani ödenen tutarın %48’inin 549.583,62 TL olduğunu, davalının müvekkili elinde bulunan teminat mektuplarının nakde çevrilmesi suretiyle 91.124,47.-TL tahsil edildiğini, teminat mektubundan tahsil edilen miktarın düşülmesi ile davalının kusur oranına isabet eden tazminat, harç ve yargılama giderleri; 549.583,62 – 91.124,47 = 458.459,15 TL’nin, ödeme tarihinden itibaren işleyecek temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen davaya cevap vermediği gibi delil de bildirmemiş yargılama yokluğunda yapılarak karara bağlanmıştır.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, taraflar arasındaki hizmet alım sözleşmesi ve iş mahkemesi ilamı gereğince, dava dışı işçinin ailesine ödenen tazminat alacaklarının rücuen tahsili istemidir.
Dosya kapsamındaki dava dilekçesi ve ekleri, Arabuluculuk Son Tutanağı, … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı takip dosyası, …. İş Mahkemesi’nin 2015/… Esas sayılı dosyası, 27/04/2007 tarihli taraflar arasında imzalanan … A.O. İş Yerlerine Ofis Hizmeti Alımı Sözleşme Tasarısı sureti, teminat mektupları suretleri ve tahsilat dekontları ve dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir.
…. İş Mahkemesi’nin 2015/… Esas sayılı dosyanın yapılan incelemesinde; … …, … … ve … tarafından … Anonim Ortaklığı, … ve … Hizmet İşletme Sanayi Ticaret Anonim Şirketi aleyhine ölüm ve cismani zarar sebebiyle tazminat davası açıldığı, bu dava dosyası ile, davacı vekilince müteveffa … …’ın 10.11.2008 tarihinde işyerinde geçirdiği kaza neticesinde vefat ettiği, kazanın meydan gelmesinde davalıların kusurlu olduğu, anne … ve baba …’in müteveffanın evinde kaldıkları, evin tüm geçimini müteveffanın sağladığını, ölüm nedeniyle davacıların maddi ve manevi yıkım içinde olduklarını, neticede maddi ve manevi tazminatın davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsili isteminde bulunulduğu görülmüştür. Mahkemece yapılan yargılama neticesinde 21/05/2019 tarihinde maddi tazminat yönünden davanın kabulüne, manevi tazminat talebi yönünden ise davanın kısmen kabulüne karar verildiği görülmüştür.
… İş Mahkemesi’nin 2015/… Esas sayılı dosyasında iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarından oluşan 3 kişilik bilirkişi heyetine tevdi edilerek kusur raporu alınmış, bilirkişi heyeti vermiş olduğu raporunda kazanın meydana gelmesinde davalı … Hizmetleri İşletme San.Tic.A.Ş.’nin %48, dava dışı … …’un %2, davalı … ’ın %10, davalı … A.O.’nun %20,kazazede sigortalının %20 oranında kusurlu oldukları, teselsül halinde kusuru bulunanların toplam kusur oranının %80 olduğunu belirtmişlerdir.
Belirlenen kusur oranları üzerinden davacılar tarafından talep edilebilecek destekden yoksun kalma tazminatının miktarının tespiti için dosya hesap bilirkişisine tevdi edilmiş, bilirkişi raporunda davacı eş …’ın talep edebileceği maddi zarar tutarının 179.551,63TL, davacı anne … …’ın talep edebileceği maddi zarar tutarının 64.793.55 TL, davacı baba … …’m talep edebileceği maddi zarar tutarının 51.866,67 TL olduğunu bildirmiştir.
Mahkemece maddi tazminat yönünden davanın kabulüne,179.551,63 TL Ayşe …, 51.866,67TL … …, 64.793,55 TL … … için olmak üzere toplam 296.231,85TL destekten yoksun kalma tazminatına, olay tarihi olan 10/11/2008 tarihinden itibaren işleyecek olan yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsen tahsili ile davacılara ödenmesine, manevi tazminat talebinin kısmen kabulüne, … için 100.000,00TL, … … için 30.000,00TL, … … için 30.000,00TL olmak üzere toplam 160.000,00TL manevi tazminatın olay tarihi olan 10/11/2008 tarihinden itibaren işleyecek olan yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsen tahsili ile davacılara ödenmesine, karar verilmiştir.
… İş Mahkemesi’nin 21/05/2019 tarih 2015/… Esas ve 2019/… Karar sayılı ilamı, … BAM … Hukuk Dairesinin 19/12/2019 tarih 2019/… Esas ve 2016/… Karar sayılı ilamı ile borçlu/davalı … A.O. Vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddedildiği ve borçlu/davalı tarafından bu ilamın temyiz edildiği, temyiz incelemesi neticesinde Yargıtay … Hukuk Dairesinin 2020/ … Esas ve 2020/ … Karar sayılı ilamı ile onama kararı verildiği ve bu haliyle dosyanın 22/09/2020 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
… İcra Müdürlüğü’nün 2019/ … Esas sayılı icra dosyası ile …. İş Mahkemesi’nin 2015/… Esas ve 2019/… Karar sayılı ilamına istinaden …, … …, … … tarafından … Anonim Ortaklığı, … , … Hizmet İşletme Sanayi Ticaret Anonim Şirketi aleyhine 975.212,47.-TL tutarındaki toplam alacak üzerinden icra takibi başlatıldığı, … Anonim Ortaklığı tarafından icra takip dosyasına 09/10/2020 tarihinde 1.144.965,89-TL yatırıldığı, icra takip dosyasının bu hali ile kapatıldığı görülmüştür.
Somut uyuşmazlığın, davalının davacıya … ‘nda temizlik, kargo, yükleme boşaltma hizmetleri verdiği ve davalının işçisi olarak kargo bölümünde çalışan mütevaffa … …’ın geçirmiş olduğu işkazası nedeniyle hak sahiplerine ödenen tazminatın mahkemece tespit edilen kusur oranından fazla miktarda davacı tarafından ödenmesi sebebiyle, davalıdan rücu istemli olduğu görülmüştür.
Olay tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 60/1. maddesi gereğince haksız eylem nedeniyle açılacak tazminat davaları failin ve zararın öğrenildiği tarihten itibaren bir yıl, herhalde zararı doğuran olayın gerçekleşmesinden itibaren on yıllık zamanaşımına tabidir. Dava tarihinde yürürlükte bulunan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 72/1 maddesine göre de zamanaşımı süresi zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak 2 yıl ve her hâlde fiilin işlendiği tarihten başlayarak 10 yıldır. Yine 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun rücu isteminde zamanaşımını düzenleyen 73. maddesinde; “Rücu istemi, tazminatın tamamının ödendiği ve birlikte sorumlu kişinin öğrenildiği tarihten başlayarak iki yılın ve her hâlde tazminatın tamamının ödendiği tarihten başlayarak on yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar. Tazminatın ödenmesi kendisinden istenilen kişi, durumu birlikte sorumlu olduğu kişilere bildirmek zorundadır. Aksi takdirde zamanaşımı, bu bildirimin dürüstlük kurallarına göre yapılabileceği tarihte işlemeye başlar” hükmü düzenlenmiştir.
Rücu hakkı başkasına ait borcu yerine getiren kişinin mal varlığında meydana gelen kaybı gidermeye yönelen tazminat niteliğinde bir talep hakkıdır. Davacının mal varlığındaki eksilme ödeme tarihlerinde gerçekleşmiştir. Davacı, ödeme tarihi itibariyle fiil ve faili bildiği gibi zarar da tam anlamıyla gerçekleşmiştir. Davanın niteliğine göre zamanaşımının başlangıç tarihi zarara neden olan haksız fiil tarihi olmayıp sonucu doğan zararın zarar görene ödendiği tarihtir. Çünkü ortaya çıkan zararı ödeyen kişi ancak bu ödeme tarihinden sonra talep edebilme hakkına kavuşur ve bu süre yukarıdaki açıklamalar ışığında bir yıldır.
Somut olayda, olay tarihinin 10/11/2008 olduğu, davacı tarafından … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı icra dosyasına 09/10/2020 tarihinde ödeme yapıldığı, eldeki rücuen tazminat davasının ise 16/09/2021 tarihinde açıldığı anlaşılmaktadır. Dava konusu alacağın zamanaşımına uğramamış olduğu tespit edilmiştir.
Mahkememiz dosyasında davalının … İş Mahkemesi’nin 2015/… E. Sayılı dosyasının kesinleşen hükmüne dayanak olarak başlatılan … İcra Müdürlüğü’nün 2019/ … Takip sayılı dosyasındaki icra takibi nedeniyle kendi sorumluluğunda olan tazminatı ödemediği dosya kapsamından anlaşılmıştır.
Yargıtay 10. HK.D.nin 15.09.2020 tarih ve 2019/ … E. 2020/ … K. Sayılı kararında “5510 sayılı Kanunu’nun 21/1 maddede işverenin. 2174 maddede üçüncü kişinin rücu alacağından sorumlulukları düzenlenmiş olup bu müddelere göre açılan rücuen tazminat davalarında işveren ile üçüncü kişi arasında müteselsil borçluluk ilişkisi bulunduğundan konuya ilişkin olarak 818 sayılı Borçlar Kanunu ‘nun irdelenmesi gerekmektedir… Müteselsil borç, birden çok borçlunun alacaklıya karşı borcun tümünden sorumlu olduğu, alacaklının tamamen veya kismen edayı her bir borçludan istetebildiği….” denildiği, bu haliyle davalının …. İş Mahkemesi’nin 2015/… E. Sayılı dosyasının kesinleşen hükmüne dayanak olarak başlatılan … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Takip sayılı dosyasındaki icra takibi nedeniyle kendi sorumluluğunda olan tazminattan sorumlu olduğu kanaatine varılmıştır.
Mahkememizce yapılan tüm yargılamalar neticesinde, taraf iddia ve savunmaları, kesinleşen … İş Mahkemesi’nin 2015/… E. Sayılı dosyası, … İcra Müdürlüğü’nün 2019/ … Takip sayılı dosyası, emsal Yargıtay kararları ve tüm dosya içeriğine göre, yukarıdaki hususlar da göz önüne alınarak; kesinleşen … İş Mahkemesi’nin 22015/… E. Sayılı dosyasının kararına göre, davacı şirketin kusur oranının %48, davalı şirketin kusur oranının %48 olduğu, toplam %96 kusur oranına göre alacak miktarlarından bu dosyada davalı her iki şirketin de müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, mahkememiz dosyasında davacının icra dosyasına dayanak alacak tutarını kusur orana tekabül eden miktardan fazla ödediği, (tamamını) bu haliyle davalı şirketin kusur oranına göre sorumluluğunda olan miktarı ödemediği ve davacı şirket tarafından davalının sorumluluğunda olan miktarında … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Takip sayılı dosyasına ödendiği görülmüş, davacı vekilince dosyaya sunulan teminat mektubu görüntüleri ve tahsile ait dekontlar ile davalının elinde bulunan teminat mektuplarının nakde çevrilmesi suretiyle 91.124,47.-TL’nin tahsil edildiği anlaşılmış ve davacı tarafından fazla ödenen 458.459,15.-TL tutarın bulunduğu kanaatine varılarak ve kaldı ki aksinin davalı tarafından ispatlanamadığı gibi dava dilekçesi ve eklerinin davalı tarafa usulüne uygun tebliğ edilmiş olduğu, davaya herhangi bir cevap vermediği ve duruşmaya da katılım sağlamadığı anlaşılmakla davanın kabulü ile; 458.459,15.-TL’nin ödeme tarihi olan 09/10/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HUAK Madde 18/A-13 : “Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması veya iki saatten az süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hâllerinde, iki saatlik ücret tutarı Tarifenin Birinci Kısmına göre Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenir. İki saatten fazla süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hâlinde ise iki saati aşan kısma ilişkin ücret aksi kararlaştırılmadıkça taraflarca eşit şekilde uyuşmazlığın konusu dikkate alınarak Tarifenin Birinci Kısmına göre karşılanır. Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen ve taraflarca karşılanan arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılır.” ve HUAK Madde 18/A-14 : ” Bu madde uyarınca arabuluculuk bürosu tarafından yapılması gereken zaruri giderler; arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılması hâlinde anlaşma uyarınca taraflarca ödenmek, anlaşmaya varılamaması hâlinde ise ileride haksız çıkacak taraftan tahsil olunmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanır.” hükümleri gereğince arabuluculuk gideri olarak Arabuluculuk Dava Şartı Dosya No: 2021/ … sayılı dosyasından arabulucu olarak atanan ekte sunulan 1.320,00.-TL tarife bedeli üzerinden kesilen Serbest Meslek Makbuzu doğrultusunda ödeme yapıldığı tespit edilerek davada davacının davasının kabulüne karar verildiğinden davalı aleyhine arabulucuk giderlerinin de yükletilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davanın KABULÜ ile ,
458.459,15.-TL’nin 09/10/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 31.317,34.-TL Karar ve İlam Harcından, peşin harç olan 7.829,34.-TL’nin mahsup edilerek eksik kalan 23.488,00.-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 7.829,34.-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-39.972,96.-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan posta ve tebligat gideri 32,25-.TL , 59,30.-TL başvuru harcı, 8,50.-TL vekalet harcı olmak üzere toplam 100,05.-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanan 1.320,00.-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
7-Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı (E-duruşma yoluyla katılmakla) kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu ( … Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.31/01/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır