Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C
. İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/32 Esas
KARAR NO : 2022/74 Karar

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/01/2021
KARAR TARİHİ : 28/01/2022
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine mahkememizde açılan davada yapılan açık yargılamalar neticesinde ;
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket nezdinde… nolu 03.08.2007-03.08.2008 vadeli Zorunlu Mali Sorumluluk Trafik Sigorta Poliçesi ile sigortası olan …plakalı aracın 19.08.2007 tarihinde yapmış olduğu tek taraflı kazada … hayatını kaybettiğini, kazada hayatını kaybeden …’ın desteğinden yoksun kalan…’ın müvekkil şirket aleyhine Safranbolu … Hukuk Mahkemesi’nin …E. …K. sayılı dosyası açtığı tazminat davasında hükmolunan alacağına tahsili amacıyla … İcra Müdürlüğü’nün … Esas (Karabük … İcra Müdürlüğü… E eski esası) sayılı dosyasına 30.10.2017 tarihinde 31.657,00 TL ödenerek dosyanın kapatıldığını, müvekkil şirket nezdinde trafik sigorta poliçesi ile sigortalı… plakalı araın 26 ve daha fazla yolcu taşıma kapasiteli ticari otobüs olduğunu, kazanın Bartın-Kastamonu otoyolunda meydana geldiğini, dava konusu kazanın yolcu taşımacılığı sırasında gerçekleştiğinden Karayolları Taşıma Kanunu Kapsamında olduğunu, yolcu taşıması yapan araçların Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali
Sorumluluk Sigorta Poliçesi yaptırma zorunluluğunun olduğunu,…plakalı aracın kaza tarihi itibariyle Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi yaptırmaması sebebiyle oluşan zarardan Güvence Hesabının sorumlu olduğunu beyan ve gerekçelerle zararın tazmini amacıyla davalı hakkında İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün …Esas sayılı dosyasında yapılan takibine itiraz edilmesi sebebiyle takibin durduğunu, itirazın iptaline, icranın devamına, asıl alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesi talep etmiştir.
CEVAP:Davalı vermiş olduğu cevap dilekçesinde;19/08/2007 tarihinde 34 TD
7621 plakalı aracın yapmış olduğu tek taraflı kazada…’ın hayatını kaybetmesi sebebiyle hak sahipleri tarafından davacı şirkete ZMMS poliçesi dolayısıyla…Asliye
Hukuk Mahkemesi’nin… E. Sayılı dosyasından tazminat davası açıldığını, davanın davacı
şirket aleyhine sonuçlanarak tazminat ödemekle yükümlü tutulduğunu, meydana gelen kazada aracın yolcu taşıma aracı olması ileri sürülerek Güvence Hesabı aleyhine İstanbul … Asliye Ticaret
Mahkemesi …E. Sayılı dosyasından dava açıldığını, davanın kurum lehine sonuçlandığını, yapılan itirazların Yargıtay 17. HD’nin 08/04/2019 tarih 2016/9917 E. 2019/4246 K. sayılı ilamı ile
de yerel mahkeme kararı onanmak suretiyle söz konusu kararın kesinleştiğini, Yargıtay 17. HD tarafından 03.02.2021 tarih 2021/650 K. sayılı kararı ile karar düzeltme talebinin reddine karar verildiğini beyan ve gerekçelerle haksız davanın reddine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Uyuşmazlığın konusunun, davacı ZMMS sigortacısının davalı GÜVENCE HESABINA zorunlu kara yolu taşımacılık sigortası yaptırılması zorunluluğunun bulunup bulunmadığı rücu şartlarının oluşup oluşmadığı itirazın iptali ve icra inkar tazminatı şartlarının oluşup oluşmadığı noktalarında toplandığı görülmüştür.
Dava dilekçesi, İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası, bilirkişi raporu ve dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir.
Dosyamıza getirtilen İstanbul… İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı tarafından davalı aleyhine 214.160,84 TL toplam alacak üzerinden icra takibi yapıldığı, davalının itirazı üzerine takibin durduğu, itirazın süresinde ve usulüne uygun yapıldığı, buna göre davanın, İİK.67/1 maddesinde yazılı 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce oluşturulan ara kararı gereği dosyanın kök rapor için bilirkişi … tarafından verilen 15/10/2021 tarihli bilirkişi raporunda; Davacı… Sigorta AŞ’nin ödemek zorunda kaldığı tutardan Karayolları Taşıma Kanunu kapsamında Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi yaptırma zorunluluğunun yerine getirilmemesi sebebiyle davalı …Reasürans Şirketleri Birliği-Güvence Hesabı’ndan talep etmesinin yerinde olduğu, …Asliye Hukuk Mahkemesinin dava dışı…’ın desteğinden mahrum kalanlar için hükme bağladığı destek tazminatının toplam 67.796,33 TL olduğu, bunun ilgili dönem Karayolu Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesinin sakatlanma ve ölüm olaylarında kişi başı teminat üst limiti olan 80.000,00 TL’yi aşmadığı, dava dışı …’ın kaza olayının meydana gelmesinde kusurunun olmadığı da dikkate alındığında asıl alacak tutarı 161.600,00 TL ve fer’ileri ile birlikte toplam 214.160,84 TL’nin davalı Güvence Hesabının sorumluluğunda olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Raporun taraflara usulüne uygun tebliğ edildiği, tarafların bilirkişi raporuna karşı beyan ve itirazlarda bulunduğu görüldü.
Tüm belge ve bilgiler değerlendirildiğinde; … Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) …E. …K. 17.04.2013 tarihli ilamı uyarınca; 19/08/2007 günü dava dışı sürücü … yönetimindeki …
plakalı otobüsün aşırı hız sebebiyle şarampolden yuvarlanması şeklinde gerçekleşen olay neticesinde, dava dışı …’ın vefat ettiği, gerçekleşen kazada davacı tarafından sigorta edilen araç sürücüsünün tam kusurlu olduğu, kazazede aracın taşımacılık sigortasının bulunmaması sebebiyle davacı sigorta şirketinin zorunlu mali mesuliyet sigortacısı olarak meydana gelen zararın tamamından 2918 sayılı yasa gereğince poliçe limitleri dahilinde sorumlu olduğuna hükmedildiği sonrasında hükmün temyiz edildiği 17 Hukuk Dairesinin 26.03.2015 gün ve 2013/14225 E. – 2015/4920 K. sayılı kararı ile bozulmasına karar verildiği süresi içinde kararın düzeltilmesi yoluna gidildiği ve T.C.YARGITAY 17. Hukuk Dairesi 2015/16498 E. 2017/6045 K. 29.05.2017 tarihli içtihadıyla bu sefer bozma kararı kaldırılarak yerel mahkeme kararının onanması yönünde karar verildiği, ”(…) Uyuşmazlık, taşıma sırasında meydana gelen zararlar yönünden, kazayı yapan aracın zorunlu karayolu yolcu taşımacılığı mali sorumluluk sigortasının bulunmaması halinde, sorumluluğun kimde olduğu hususuna ilişkindir.
Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu’nun “Sorumluluk ve Sigorta” başlıklı bölümünde düzenlenmiş olup; Kanunun 17. maddesinde “Şehirlerarası ve Uluslararası yolcu taşımacıları, duraklamalar dahil olmak üzere kalkış noktasından, varış noktasına kadar geçecek süre içinde meydana gelecek bir kaza nedeniyle yolcunun ölümü, yaralanması ya da eşyanın zarara uğramasından dolayı sorumludurlar” düzenlemesi yapıldıktan sonra, 18. maddesinde “Taşımacılar, yolcuya gelebilecek bedeni zararlar için bu Kanun’un 17. maddesinden doğan sorumluluklarını sigorta ettirmek zorundadırlar” düzenlemesine yer verilmiştir. Davaya konu kazayı yapan aracın, kaza tarihi itibariyle Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesinin bulunmadığı, dosya kapsamıyla sabittir.
Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın “Tazminat Ödemesinde Öncelikli Sigorta” başlığını taşıyan B.8. maddesinde ise; “Meydana gelen zarar, öncelikle bu sigortadan karşılanır. Sigorta sözleşmesinin hiç yapılmamış olması, yapılmış fakat geçersiz hale gelmiş olması, süresinin bitmiş olması veya meydana gelen zararın bu sigorta teminatlarının üzerinde bulunması halinde teminatların üzerinde kalan kısım için; sırasıyla 13/10/1983 tarih ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre yapılması zorunlu olan mali sorumluluk sigortasına ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortasına başvurulur” denilmektedir. Buna göre taşıma ilişkisinde, taşımacılık mali sorumluluk sigortası, mali sorumluluk sigortası ve ihtiyari mali sorumluluk sigortası arasında sıralı sorumluluk ilişkisi kabul edilmiştir.
Dairemiz’ce bozma kararının dayanağı olarak kabul edilen, Güvence Hesabı Yönetmeliği’nin 9/1-b maddesi ise; “Rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları dâhilinde sigortasını yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel zararlar için Güvence Hesabı’na başvurulabilir” düzenlemesini yapmıştır.
İfade olunan düzenlemelere göre; davalı tarafından zorunlu mali sorumluluk sigortası yapılan aracın, zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigortası yaptırma mecburiyeti bulunmasına rağmen bu sigortanın yaptırılmadığı; bu itibarla zarardan, sıralı sorumluluk ilkesi gereği aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısının sorumlu olduğu; zorunlu sigortaların yaptırılmamış olması halinde bedensel zararlar için Güvence Hesabı’na başvurmanın ihtiyari olduğu, böylesi durumda Güvence Hesabı’na başvuru mecburiyetinin bulunmadığı gözetildiğinde davacı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulüyle Dairemiz’in 26.03.2015 gün ve 2013/14225 E. – 2015/4920 K. sayılı bozma kararının kaldırılarak mahkeme kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.”
Gene davacı sigorta şirketince aynı kazada otobüste zarar görenlere yaptığı ödemelerin davalı Güvence Hesabına rücusuna yönelik İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi… E…. K. 04.03.2015 tarihli ilamında; “(…) kazayı gerçekleştiren aracın Zorunlu Karayolu Mali Sorumluluk( trafik) sigortası olmasına rağmen, Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası araç işleteni dava dışı… Turizm tarafından yaptırılmadığı için mevcut değildir. Davacı sigorta şirketi ise ; sigortacısı olduğu poliçeye dayanarak ödeme yapmıştır. Olayda Zorunlu Karayolu Mali Sorumluluk( trafik) sigortası ve Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk sigortası olmak üzere 2 ayrı zorunlu sigortadan bahsedilmektedir. İlk sigortayı yaptırmak Karayolunda işletilen her araç bakımından zorunlu iken, ikincisi eğer karayolunda taşıma faaliyeti yürütülmekte ise zorunlu olmaktadır. Burada önemli olan husus, karayolu taşıma kanunu kapsamında bir taşımanın var olup olmadığıdır, taşımacılık yapılabilmesi için yetki belgesine ihtiyaç duyulması ve bilet yahut taşıma sözleşmesi olmadan taşıma yapılamamasıdır. Her ne kadar aracın cenaze merasimine katılımcı götürdüğü ifade edilmiş ise de; dosya ya her hangi bir taşıma sözleşmesi veya yolcu bileti sunulmadığı gibi aynı şekilde aracın taşımaya ilişkin bir yetki belgesi de mevcut değildir. Bu nedenlerle aracın taşıma işinde kullanıldığı ispatlanamamıştır. Dolayısıyla dava dışı …Turizme ait … plakalı araç için Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortasının yaptırılmasına gerek bulunmamaktadır….Turizm sadece davacı sigortanın sigortacısı olduğu, Zorunlu Karayolu Mali Mesuliyet ( tarfik) sigorta poliçesini yaptırmıştır. Bu sigorta ile zarar görenlerin tedavi giderleri, sakatlık hallerinde maruz kalacakları bedeni zararlar karşılanabileceği gibi ölüm halinde de ölenin desteğinden mahrum kalanlara destek tazminatı ödenir, davacı sigorta şirketi de bu talepleri karşılamıştır. Ancak ilgili araç için Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk sigortası yaptırılması gerekmediğinden Güvence Hesabı Yönetmeliğinin 9. Maddesinde belirtilen ” hesaba zorunlu sigortalara ilişkin olarak ;..b rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları dahilinde sigortasını yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel zararlar için ” başvurulması mümkün değildir. Zira bu düzenleme aracın bahsolunan sigortayı yaptırması gerekip de yaptırmaması halinde devreye girmektedir. Halbuki , somut olayda araç için bu sigortanın yaptırılması zaten gerekmemektedir.
Bu nedenlerle, davacının yaptığı ödemeler sigortacısı olduğu Zorunlu Karayolu Mali Mesuliyet ( trafik) sigorta poliçesi kapsamında olup, sigortacının asli borcu olduğundan, toplanan delillere göre, somut olayda, taşıma mevcut olmadığından Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk sigortası yaptırması gerekmediğinden, davalı Güvence Hesabı da bu nedenle sorumlu tutulamayacağından, davanın reddine” şeklinde karar verilmiş ve T.C.YARGITAY 17. Hukuk Dairesi ESAS NO:2016/9917 KARAR NO:2019/4246 ve 08.04.2019 tarihli kararı ile onaylanmış ve karar düzeltme talepleri kabul görmeyerek yerel mahkeme kararı kesinleşmiştir.
Somut olay açısından cenaze merasimi için yapılan taşımada taşıma sözleşmesi, yolcu bileti ve taşıma yetki belgesi de bulunmadığından taşımanın bu hali ile arizı taşıma olarakta nitelendirilemeyeceği dava dışı … Turizme ait … plakalı araç için Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortasının yaptırılmasına gerek bulunmadığı değerlendirilerek bilirkişi raporundaki tespitler uygun görülmeyerek davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HUAK 18/A- (14). Fıkrası: “Bu madde uyarınca arabuluculuk bürosu tarafından yapılması gereken zaruri giderler; arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılması hâlinde anlaşma uyarınca taraflarca ödenmek, anlaşmaya varılamaması hâlinde ise ileride haksız çıkacak taraftan tahsil olunmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanır.” hükümleri gereğince arabuluculuk gideri olarak… Dava Şartı Dosya No:… sayılı dosyasından arabulucu …’a ekte sunulan 1.320,00 TL tarife bedeli üzerinden kesilen 25/12/2020 tarihli … sıra nolu Serbest Makbuzu doğrultusunda ödeme yapıldığı tespit edilerek davacı aleyhine arabulucuk giderlerinin de yükletilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davacı tarafından davalı aleyhine açılan davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL Karar ve İlam Harcından, peşin yatırılan 2.586,54 TL’nin mahsubu fazla yatırılan 2.505,84 TL harcın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından bu dava sebebi ile yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 13/4 fıkrasına göre hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5- Davalı tarafından bu dava sebebi ile yapılan vekalet suret harcı gideri 20,00 TL nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanacak 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
7-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,

Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.28/01/2022
Katip Hakim
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır