Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/318 Esas
KARAR NO : 2022/168

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 31/05/2021
KARAR TARİHİ : 23/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacı …’nın … Paslanmaz unvanı ile ticari faaliyet gösterdiğini ve bu ticari faaliyetler sebebiyle keşidecisi…Makina Sanayi ve Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. lehtarın davacı … olan… Bankası Burdur Şubesi …seri numaralı 28/02/2021 keşide tarihli 30.000,00-TL bedelli ve 31/03/2021 keşide tarihli … seri numaralı 30.000,00-TL bedelli 2 adet çekin davacıya keşide edilerek teslim edildiğini, davacının ticari ilişkisi bulunan … San. Ve Tic. Ltd. Şti.’ye teslim edilmek üzere … Kargo aracılığı ile 05/12/2020 tarihinde …gönderi numarası ile … şubesinden kargo yolu ile gönderildiğini, fakat kargonun … Ltd. Şti.’ye ulaşmadığını, kargo şirketinin gönderiyi bulamadığını, çeklerin kaybolduğunu, bunun üzerine Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile kayıp çeklerin iptali için dava açıldığını, çekler ile ilgili ilanların yaptırıldığını ve ödemeden men kararı alındığını, sonrasında davalı … İnş. San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti. tarafından kaybolan çeklerin bankaya ibraz edildiğini, ibraz sonrasında çekler hakkında Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin… Esas sayılı dosyasından haberdar olduğu halde dava dosyasına çekleri mahkemeye ibraz ederek ne şekilde alacaklı olduğu hususunda beyanda bulunmadığını ve İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından kötü niyetli olarak takibe konu edildiğini, taraflar arasında ticari ilişki bulunmadığını, Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin…Esas sayılı dosyasından davacıya istirdat davası açmak üzere süre verildiğini beyan ederek davacının davalıya borçlu olmadığının tespiti ile çeklerin istirdadını, icra takibinin iptalini, davalının %20’den az olmamak üzere tazminata hükmedilmesine ve icra dosyasının yargılama sonuna kadar durdurulmasını talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalıya usulüne uygun tebligat çıkartılmış olmasına rağmen cevap dilekçesi sunmamış olduğu görüldü.
DELİLLER:
Davacı vekili dava dilekçesi ekinde Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin…Esas sayılı dosyasına davalı … Ltd. Şti. tarafından sunulan tedbirin kaldırılmasının talep edildiği 20/04/2021 tarihli dilekçenin bir suretini, davaya konu çekler hakkında verilen 08/02/2021 tarihli ödemeden men kararının bir suretini, davaya konu çeklerin fotokopisini, 05/12/2020 tarihli kargo teslim alma belgesinin fotokopisini, dava dışı … Kargo tarafından gönderilen e-mail görüntülerinin bir suretini sunmuş olduğu görüldü.
İstanbul… İcra Müdürlüğü’nün …Esas sayılı dosyasının bir suretinin UYAP sisteminden gönderilmiş olduğu, dosyanın incelenmesinde; alacaklı … İnş. San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti. tarafından borçlular … Ltd. Şti., …,… Ltd. Şti.,…Ltd. Şti. aleyhlerine 60.000,00-TL asıl alacak, 774,37-TL işlemiş faiz, 6.000,00-TL çek tazminatı olmak üzere toplam 66.774,37-TL üzerinden icra takibi başlatıldığı, takibe konu çeklerin davaya konu çekler olduğu, ödeme emrinin davacı borçlu …’ya 30/04/2021 tarihinde tebliğ edildiği ve takibin kesinleştiği görüldü.
Davacı vekilinin dava dilekçesindeki takibin iptal edilmesi talebinin mahkememizin 10/06/2021 tarihli ara kararı ile reddine karar verildiği görüldü.
Davacı vekilinin UYAP sisteminden göndermiş olduğu 11/06/2021 tarihli dilekçesi ile İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında icra veznesine para yatırılması halinde paranın alacaklıya ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ettiği, mahkememizin 18/06/2021 tarihli ara kararı ile asıl alacak olan 60.000,00-TL’nin %15’i olan 9.000,00-TL’nin nakit olarak mahkememiz dosyasına yatırılması veya kesin ve süresiz teminat mektubu ibraz edilmesi halinde talebin kabulüne karar verildiği, davacı tarafından 9.000,00-TL teminatın 21/06/2021 tarihinde mahkememiz veznesine nakit olarak yatırıldığı, kararın İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün… Esas sayılı dosyasına 21/06/2021 tarihinde bildirildiği görüldü.
… Bankası A.Ş.’ye müzekkere yazılarak davaya konu çeklerin bilgilerinin istenildiği, verilen cevapta çeklerin Burdur Şubesi’nin müşterisi olan… Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin hesabında izlenen çekler olduğu, … seri numaralı 28/02/2021 keşide tarihli 30.000,00-TL bedelli çekin 01/03/2021 tarihinde, 31/03/2021 keşide tarihli 30.000,00-TL bedelli çekin 31/03/2021 tarihinde…Şubesi aracılığıyla elektronik ortamda ibraz edildiğini, 97-Mahkeme kararı olan çek koduyla işlem gördüğü ve çek bedellerinin ödenmemiş olduğunun bildirildiği görüldü.
… A.Ş.’ye müzekkere yazılarak davaya konu çeklerin kim tarafından ibraz edildiğinin sorulduğu, verilen müzekkere cevabında çeklerin … Ve Dış Tic. Ltd. Şti. tarafından ibraz edildiğinin bildirildiği görüldü.
… A.Ş.’ye müzekkere yazılarak davalı şirketin 2021 yılına ait hesap hareketlerinin istenildiği ve müzekkere cevabı ile davalının Sancaktepe Şubesi’ndeki … numaralı hesabının 2021 yılına ait hesap hareketlerinin gönderilmiş olduğu görüldü.
Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …Esas sayılı dosyasının bir suretinin UYAP sisteminden gönderilmiş olduğu, dosyanın incelenmesinde; davacı … tarafından hasımsız olarak 28/02/2021 tarihli … seri numaralı 30.000,00-TL bedelli ve 31/03/2021 tarihli … seri numaralı 30.000,00-TL bedelli çeklerin kaybolduğunu beyan ederek çekler hakkında ödeme yasağı konulması ve çeklerin iptaline karar verilmesi talebi ile dava açıldığı, 08/02/2021 tarihli tensip tutanağı ile davacı vekilinin ödemeden men talebinin kabulüne karar verildiği, … Ltd. Şti. vekili tarafından 20/04/2021 tarihli dilekçesi ile davaya konu çeklerin İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün… Esas sayılı dosyasından icra takibine konu edildiğinin ve çeklerin icra kasasında bulunduğunun bildirildiği, 24/04/2021 tarihinde davacıya çeklerin icra kasasında olduğunu beyan eden …Ltd. Şti.’ye istirdat davası açmak üzere süre verilmiş olduğu, davacı vekilinin iş bu mahkememiz dosyasını açmış olduğu görüldü.
… Veri Dairesi’ne yazılan müzekkereye cevap verilmiş olduğu, verilen cevapta davalı şirketin 11/01/2013 tarihi itibariyle faaliyete başladığı, 05/08/2020 tarihinde …Vergi Dairesi’ne nakil edildiğinin bildirildiği görüldü.
…Vergi Dairesi’ne yazılan müzekkereye cevap verilmiş olduğu, verilen cevapta davalı şirketin 05/08/2020 tarihinde … Vergi Dairesi’nden nakil halinde geldiğinin bildirildiği, davalı şirkete ait vergi adres değişiklik bildiriminin ve katma değer vergisi beyannamesinin bir suretinin gönderilmiş olduğu görüldü.
Mahkememizin 03/11/2021 tarihli celsesinin 7 numaralı ara kararı ile verilen ara karar gereğince; tarafların ticari defter ve kayıtlarının incelenmesine karar verilmiş olup, bilirkişi 03/01/2022 tarihli raporunda sonuç ve özet olarak;
GENEL OLARAK;
Davacı / Davalı tarafından düzenlenen faturaların tarafların Yasal Defterlerinde yer aldığı, defterlerin yasaların emrettiği şekilde tutulduğu, Faturalarla ilgili Mali idareye yapılması gereken bildirimlerin süresinde yapıldığı, Açılış ve kapanış kayıtlarının Kanun öngördüğü süreler içinde yapıldığı, Davacı/Davalı lehine delil olma kuvvetine sahip olduğu,
DAVACI AÇISINDAN;
Dava konusu çeklere dair Davacı kanuni defterlerinde yevmiye defterinde kayıta alınmıştır. Çeki düzenleyen dava dışı …Ltd. Şti ile Davacı arasında ticari ilişki kapsamında tanzim edildiği,
Yapılan Mali inceleme sonucunda, Davacı ile Dava konusu çekleri ciro eden “… Tic. Ltd. Şti.” ve “…Ltd. Şti.” ile davalı … Ltd. Şti. Arasında herhangi bir ticari ilişki tespit edilememiştir.
DAVALI AÇISINDAN:
Davalı ile davaya konu çekleri kendisine ciro eden dava dışı “… Ltd. Şti.” arasında ticari ilişkiye ait fatura görselleri ve Mali idareye verilen BS formlarının raporum ekinde mahkemeye sunulduğu,
Yapılan Mali inceleme sonucunda, Davaya konu edilen çekleri, dava dışı “…Ltd. Şti.” teslim alan firmanın, dava dışı … Plastikin davalı taraftan ürün alımından çok çok önce ağırlıklı olarak vadeli çekleri teslim aldığı (finansal işlemler yaptığı)
Dava dışı “… Ltd. Şti.” ürün satışa konu edilebilecek ürün tutarından çok daha fazla hem tutar hem de adetsel olarak Davalının çek teslim alıp, daha sonra da Davalının dava dışı Kutlubir Plastik firmasından edindiği bu çeklere istinaden Finansal kuruluşlara (Bankalara) ciro ederek, çek karşılığı nakit kredi kullandığı,
Davalı tarafından, dava dışı “… Ltd. Şti.” teslim alınan çeklerin büyük çoğunluğunun karşılıksız çıktığı ve Karşılıksız çıkan çeklerin bir kısmının dava dışı “…Ltd. Şti.” e elden teslim edildiği, teslim alan kişiye ait belgelerin ekler içinde yer aldığı,
Mevcut paylaşımlar ve rapor eklerine istinaden Davalı ile dava dışı … Ltd. Şti.” firması arasında ağırlıklı finansal ilişki olduğu,
Dava dışı “…Ltd. Şti.” firmasının Cari hesap hareketlerine göre düzenlediği faturadan dolayı davalıdan alacaklı iken üstüne ilave çek vermesini gerektirebilecek bir ticari ilişki olmadığı, yönünde görüş ve kanaat bildirdiği görüldü.
Bilirkişi raporunun taraf vekillerine usulüne uygun olarak tebliğ edildiği görüldü.
Davalı vekilinin 21/01/2022 tarihli bilirkişi raporuna karşı itiraz ve beyan dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
GEREKÇE:
Dava; İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün …Esas sayılı dosyasında takibe konu çeklerden dolayı davacının davalıya borçlu olmadığının tespiti ile davaya konu çeklerin istirdadı talebine ilişkindir.
MENFİ TESPİT İSTEMİ YÖNÜNDEN:
Tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde; davaya konu … Burdur Şubesi’nin …seri numaralı çekin 30.000,00-TL bedelli keşidecisinin dava dışı…Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi lehtarının ise davacı … olduğu diğer davaya konu … seri numaralı çekin 30.000,00-TL bedelli keşidecisi dava dışı … Makina Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi lehtarı davacı … olduğu ve çeklerin davacı tarafından cirolandığı, ciro silsilesinde her iki çekte davacıdan sonra dava dışı … Tic. Ltd. Şti., … Ltd. Şti.’nin cirolarının bulunduğu ve davalı … Ltd. Şti.’ye çeklerin ciro yolu ile geçtiği, ciro silsilesi bakımından çeklerin fotokopilerinin incelenmesinden çeklerdeki ciro silsilesinde herhangi bir kopukluğa rastlanılmadığı anlaşılmıştır.
Buna göre; davacının dava konusu çeklerde lehtar olduğu ve davalı… Ltd. Şti.’nin ise son hamil olduğu gözetildiğinde; davacı her ne kadar davaya konu çeklerin ticari ilişkisi bulunduğu dava dışı …Ltd. Şti.ne teslim edilmek üzere kargo ile gönderimde kaybolduğunu, Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile çek iptal davası açıldığını, çekte son hamil olan davalı … Ltd. Şti. tarafından İstanbul … İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı dosyası ile icra takibi açıldığını beyan ederek davacının lehtar olduğu ve kargo gönderisi sırasında zayi olduğu öğrenilen davaya konu çeklere ilişkin davalıya borçlu olmadığının tespiti talep etmişse de; davalının çeklerdeki son hamil olduğu , davacının davalı ile ticari ilişkinin bulunmaması ve çeklerdeki ciro silsilesinde nedeniyle borçlu olunmadığının tespitine yönelik kişisel defilerinin kendisinden çok sonra gelen hamile karşı ileri sürülemeyeceği, kaldı ki davacının herkese karşı ileri sürülebilen mutlak defilerden birinin de somut olayda ileri sürülmediği; gözetilerek davacının menfi tespit istemi yönünden davasının reddine karar vermek gerekmiştir.
Ayrıca mahkememizin 18/06/2021 tarihli ihtiyati tedbir kararı ile davacı vekilinin talebinin kabulü ile davacının icra dosyasındaki asıl alacak miktarı olan 60.000,00-TL’nin %15’i oranında teminat yatırdığı takdirde İstanbul … İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı takip dosyasında icra veznesine giren paranın alacaklıya ödenmesinin İİK’nun 72/3. Maddesi gereğince tedbiren durdurulmasına karar verildiği, 21/06/2021 tarihinde 9.000,00-TL nakdi teminatın yatırıldığı, 21/06/2021 tarihinde icra dosyasına ihtiyati tedbir kararının gönderildiği ve uygulandığı görülmekle; İİK. 72/4 maddesi uyarınca İhtiyati tedbir kararının icrası nedeniyle alacağına geç kavuşan davalı lehine alacağın %20’si oranındaki 12.000,00-TL tazminatın davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine şeklinde aşağıdaki gibi hüküm tesis edilmiştir.
ÇEK İSTİRDATI İSTEMİ YÖNÜNDEN ;
TTK.nun 677-(1). maddesinde “Bir Poliçe, poliçe ile borçlanmaya ehil olmayan kimselerin imzasını, sahte imzaları, hayali kişilerin imzalarını yahut imzalayan ya da adlarına imzalanmış olan kişileri herhangi bir sebeple bağlamayan imzaları içerirse, diğer imzaların geçerliliği bundan etkilenmez” hükmünü amirdir. Bu hüküm gereğince, senetteki ciro silsilesinin düzgün olması ve senedi devralanın kötü niyeti veya iktisabında ağır kusuru bulunmaması halinde, senedi ciro ile devralan iyi niyetli ve yetkili hamil sayılır.
TTK 792. Maddesinde ‘Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.’ şeklinde düzenleme mevcut olup, belirtilen kanun hükmü uyarınca davacının, kendisinin yetkili hamili olduğunu kanıtlaması yanında, yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu kanıtlaması gerekip, çeki elinde bulunduran davalı hamil, çeki edinme nedenini kanıtlamakla yükümlü olmadığı, aksi halin kabulü kıymetli evrakın “mücerretlik” ilkesini ortadan kaldıracağı, Hukuk Genel Kurulu 2012/19-185 E. , 2012/386 Kararında da; kötü niyetten maksadın, senedin önceki hamilin elinden rızası hilafına çıktığını bilmek veya bilebilecek durumda bulunmak olarak kabul edilmiştir.
Somut olayda davacı … hamili bulunduğu çekleri kaybettiğini, bu nedenle Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin…Esas sayılı dosyası ile çek iptali davası açıldığını ve çeklerin yasal hamilinin kendisi olduğunu iddia etmişse de çeklerde ciro silsilesinde herhangi bir kopukluk olmadığı ve davacı tarafından TTK’nun 792. Maddesi gereğince işbu davalının çeki kötü niyetle iktisap ettiği veya iktisabında ağır kusurlu olduğu ispat edilemediğinden TTK’nun 792. Maddesi uyarınca çeklerin iadesine ilişkin koşullar somut olayda gerçekleşmediği gibi davacı çeklerin rıza hilafına elinden çıktığını da ispatlayamadığı, gözetilerek bu yönden açılan davanın da reddi gerektiği anlaşılmış ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davacı tarafından davalı aleyhine açılan MENFİ TESPİT İLE ÇEK İSTİRDATI İSTEMLERİNİN REDDİNE,
2-İhtiyati tedbir kararının icrası nedeniyle alacağına geç kavuşan davalı lehine alacağın %20’si oranındaki 12.000.00 TL tazminatın davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70-TL Karar ve İlam Harcının, peşin yatırılan 1.034,52-TL harçtan mahsup edilerek fazla yatırılan 953,82-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından bu dava sebebi ile yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap ve takdir olunan 8.675,08-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 23/02/2022

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza