Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/254 E. 2023/255 K. 10.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/254 Esas
KARAR NO : 2023/255
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/04/2021
KARAR TARİHİ : 10/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalıya ait …, …, … ve … plakalı araçlar ile muhtelif tarihlerde ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yapıldığını, geçiş ücretlerinin tahsili amacıyla borçlu hakkında İstanbul 3. Müdürlüğü’nün 2017/… esas sayılı dosyası ile ilamsız takibe girişildiğini, ancak itiraz üzerine takibin durduğunu, sonrasında … Arabuluculuk Bürosu’na başvurularak 2021/… dosya numarası ile yapılan görüşmelerde uzlaşılamadığını, bu itibarla mahkeme huzurunda işbu davanın ikamesinin gerektiğini, davalı aleyhine başlatılan icra takibinde müvekkili şirketin talep ettiği asıl alacağın içinde yer allan gecikme cezalarının 7144 sayılı kanunun 18. Maddesi ile 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü’nün hizmetleri hakkında kanunun 30. Maddesinin 5. Fıkrasında yapılan değişiklik nedeniyle 10 katından 4 katına indirildiğini, dolayısıyla da harca esas değerin yasaya uyarlandığını, …’nun işletmesinin 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret modeli çerçevesinde yaptırılması hakkında kanun doğrultusunda davacı müvekkili şirket tarafından yürütüldüğünü, davalı şirkete ait araçlar ile 01/09/2016-26/10/2017 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin 679 adet ihlalli geçiş yapıldığını, işletme hakkının müvekkili şirkette bulunan köprü ve otoyollardan geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerine, 6001 sayılı geçiş tarihinden itibaren on beş günlük süre içerisinde geçiş bedellerini cezasız olarak ödeyebilme imkanı verilse de işbu davaya konu ihlalli geçiş ücretlerinin anılan süre içerisinde ödenmediğinin tespit edildiğini, dava konusu edilen geçişlere ait ayrıntılı geçiş listesi ve geçiş görüntülerinin CD/DVD olarak mahkemeye sunulacağını, geçiş ücretlerinin süresi içerisinde ödenmemesi üzerine müvekkili şirketçe davalı aleyhine … İcra Müdürlüğü’nün 2017/… esas sayılı dosyası ile ödenmeyen geçiş ücretleri ve geçiş ücretlerine 6001 sayılı kanunun 30/5. Maddesi uyarınca tahakkuk ettirilen geçiş ücretinin 4 katı tutarındaki gecikme cezası, işlemiş faiz ve KDV alacağının tahsili amacıyla 18/11/2017 tarihinde icra takibi başlatıldığını, davalı şirkete ödeme emrinin 25/12/2017 tarihinde tebliğ edildiğini, ancak davalı tarafından 27/12/2017 tarihinde itiraz edildiğini, ilgili icra müdürlüğünce de söz konusu itirazın süresinde olması halinde takibin durdurulmasına karar verildiğini, davalının itirazlarının hukuki ve mesnetten yoksun olduğunu, davalının Denizli İcra Müdürlüklerinin yetkili olduğu yönündeki itirazının yerinde olmadığını, davalının borca yönelik itirazlarının da asılsız olduğunu, davalıya ait araçlar ile işletme hakkı müvekkilinde olan köprü ve otoyoldan 01/09/2016 – 26/10/2017 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yapıldığını, davalının itiraz dilekçesinde köprü ve otoyollardan geçiş yapılmadığının iddia edilmemesi ile, bu doğrultuda dava konusu edilen geçişlerin varlığı hususunda bir uyuşmazlık bulunmadığını, davalıya ait araçların otoyolu kullandığı anlarda …/… hesaplarının müsait olmadığını, takdir edileceği üzere …/… hesabını müsait tutmanın davalının sorumluluğunda olduğunu, bunun otoyoldaki levhalarla sürücülere bildirildiğini, davalının kendi kusurunun müvekkiline yüklemeye çalışmasının kabul edilemez olduğunu, anılan sebeplerle davalı şirket aleyhine alacak ile birlikte en az %20 icra inkar tazminatı şartlarının oluştuğunu, müvekkilinin uğramış olduğu tahsilin tehlikeye girmemesi için davalı şirkete ait araçların borca yetecek kısmının kaydına ihtiyati haciz konulması gerektiğini, fazlaya ilişkin talep ve hakları saklı kalmak kaydıyla öncelikle teminatsız bir şekilde, aksi kanaatte olunması halinde alacak miktarının %15 oranında belirlenecek teminat karşılığında davalının menkul, gayrimenkul ve 3. Kişilerdeki alacakları üzerine borca yetecek kısmına ihtiyati haciz konulmasına karar verilmesini, icra dosyası kapsamında 8.515,40-TL asıl alacak, 272,64-TL işlemiş faiz ve 49,08-TL KDV olmak üzere toplam 8.837,12-TL üzerinden itirazın iptali ile takip talebinde gösterilen şartlarda devamına, alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde;Alacaklı vekili tarafından müvekkili şirkete gönderilen örnek 7 ödeme emrini tebellüğ ettiklerini, yetkiye, takibe, borca ve tüm ferilerine itiraz ettiklerini bildirdiklerini, diğer yönlere ilişkin itiraz haklarının saklı olduğunu, takibin yetkisiz icra dairesinde yapıldığını, yetkili icra dairesinin Denizli icra daireleri olduğunu, yetki itirazı yapar ve yetki yönünden takibin durdurulmasını talep ettiklerini müvekkiline çıkarılan tebligat adresinden de anlaşılacağı üzere ikame iletişim adresinin Denizli de olduğunu, süresinde takibin yetki yönünden durdurulmasına, söz konusu dosya alacaklarına ilişkin müvekkili şirketin hiçbir şekilde borcu olmadığını, takibe dayanak ödeme emrinde ‘ihlalli geçiş listesi ekte sunulmaktadır’ ibaresi olmasına rağmen ödeme emrinin hiçbir ekinin olmadığını, müvekkili şirketinde böyle bir borcunun olmadığını, bu sebeple takibe borca, faize ve faiz oranına ve tüm ferilerine itiraz ile takip durdurulmasını talep ettiklerini, icra dairesinde yapılan itiraza vaki itirazları doğrultusunda itirazlarının kabulüne karar verilerek takibin durdurulmasını, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Posta ve Telgraf Teşkilatına müzekkere yazılarak … plakalı araçların … kartlarının 01/09/2016-26/10/2017 tarihi ve devamındaki 15 günlük tarih aralığında hesap bakiye hareketlerini gösterir evraklar ile … geçiş ücreti tahsilatlarına ilişkin herhangi bir bankaya verilmiş otomatik ödeme talimatı verilip verilmediği verildi ise ilgili banka bilgilerinin çıkarılarak mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
… İcra Dairesi’ne müzekkere yazılarak 2017/… E. Sayılı takip dosyasının çıkarılarak mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
… Trafik Tescil Şube Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak … plakalı aracın 01/09/2016-26/10/2017 tarihleri ve sonrasındaki mülkiyet bilgilerinin çıkarılarak mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
… Ticaret Odası’na müzekkere yazılarak Davalı … SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ (VN: … )’nin tebligata yarar adresinin mahkememize bildirilmesi istenilmiştir.
… Ticaret Sicili Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak Davalı… LİMİTED ŞİRKETİ (VN: … )’nin tebligata yarar adresinin mahkememize bildirilmesi istenilmiştir.
… ‘ne müzekkere yazılarak …, …, … plakalı araçların 2016-2017 yıllarını kapsar sahiplerini gösterir tescil bilgilerinin araştırılarak, mahkememize bildirilmesi istenilmiştir.
… ‘ne müzekkere yazılarak … plakalı aracın aktif ve pasif mülkiyet kayıtlarının çıkartılarak Mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
… İcra Dairesi’ne müzekkere yazılarak 2017/… esas sayılı dosyasında; ödeme emrinin borçluya ne zaman tebliğ edildiği, borçlunun ne zaman takibe itirazda bulunduğu ve itiraz evrakının alacaklıya tebliğ edilip edilmediğinin araştırılarak, mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
22/11/2021 tarihinde SMMM vasıtası ile bilirkişi raporu, 11/01/2022 tarihinde bilirkişi ek raporu alınmıştır.
27/02/2023 tarihinde SMMM vasıtası ile bilirkişi raporu alınmıştır.
GEREKÇE:
Dava; itirazın iptaline ilişkin olduğu anlaşıldı.
İcra İflas Kanunu’nun 67. maddesine göre takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir. Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkûm edilir.
İtirazın iptali davalarında dava konusu farklı sebeplere dayanabileceği için görev ve yetki hususu, dava konusunun niteliğine göre HMK ve özel kanunlar çerçevesinde gözetilmesi gerekir.
İtirazın iptali davaları, icra takibine bağlı davalar olup, takibe dayanak belgelere bağlı olarak yargılama yapılır. Yargıtay HGK’nun 11/02/2020 tarih, 2017/19-2076 E. ve 2020/117 K. sayılı ilamında belirtildiği üzere itirazın iptali davaları icra takibine bağlı davalardır. Alacağın varlığının genel hükümlere göre ispatlanması imkânı, takip talebinde yer alan borç sebebinden ve takip dayanağından uzaklaşmak anlamında düşünülmemelidir. Burada sadece icra mahkemesinin dar yetkisi nedeniyle inceleyemediği delillerin genel mahkemede serbestçe ancak borca bağlı olarak ileri sürülmesi olanağının varlığı söz konusu olmaktadır. Bu sebeple itirazın iptali davalarında alacaklı, takipte dayanmadığı belgeler dışındaki başka belgelere dayanamaz. Bu davaların konusu, icra takibine konu alacağın varlığıdır. Bu yönüyle itirazın iptali davalarının alacak davalarından farklı bir yönü bulunmamaktadır.
Davacı alacaklı yararına icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için davalı borçlunun itirazında haksız olması ve alacağın likit olması gerekir. Alacağın likit olmasından kasıt, alacağın belirlenebilir olmasıdır. Bunun yanında davalı borçlu yararına icra inkâr tazminatına hükmedilebilmesi için alacaklının takibinde haksız olması ve kötü niyetli olması gerekir.
Somut olayda takip sebebi ihlalli geçişe dayanmaktadır. Ücretli otoyollardan geçiş sözleşme sorumluluğu doğurmaktadır. Davalı borçlu, ücretli otoyoldan geçerek geçiş ücretini ödeme borcunu yüklenmiş olur. 6001 sayılı Kanun’un 30/5. maddesi “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. Bununla birlikte, bu maddenin yedinci fıkrasına tabi olmak üzere ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlerden, ödemekle yükümlü oldukları geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin bir katı ceza tahsil edilir. Ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beşinci günden sonra ise geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte dört katı tutarında ceza, araç sahibine ücret toplama sistemlerinde tanımlı olan bilgiler doğrultusunda, en az on beş gün önceden kısa mesaj, e-posta, ihbarname, e-devlet bildirimi vb. yöntemlerinden en az biriyle bilgi verilir. Bu tutar genel hükümlere göre tahsil edilir.” şeklindedir. Aynı maddenin 7. fıkrasına göre geçiş tarihinden itibaren 15 gün içinde geçiş ücretini ödeyen kişiler hakkında ceza uygulanmaz.
İhlalli geçişlere ilişkin açılan davalar hizmet sözleşmesine dayalı bir para alacağına ilişkin olması sebebiyle TBK md. 89 ve HMK md. 10 hükümleri uyarınca yetkili mahkeme belirlenir.
Yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler uyarınca ücretli otoyollardan geçiş yapan kişiler, geçiş ücretini ödemekle yükümlü olup, ödemenin yapılıp yapılmadığını takip etmek zorundadır. … BAM … HD 2019/… Esas ve 2022/… Karar sayılı ilamında “Geçiş esnasında ödeme olmadığında veya … veya … sisteminden provizyon alınamadığı takdirde gişe çıkışlarındaki bariyerler açılmadığından, davalı ücret ödemeden geçiş yaptığını bilmektedir. … ve … kartlarından para çekilmemesi halinde davalı geçiş ücretini ödemek zorundadır.” şeklinde karar vererek geçiş yapanların ödeme yapmadığını bildiğini kabul etmiştir.
İcra inkâr tazminatına ilişkin olarak ise Yargıtay … HD 2022/… Esas ve 2022/… Karar sayılı ilamında “…bu nedenle davacı şirketin 6001 sayılı Kanun’un 30 uncu maddesinin beşinci fıkrası uyarınca geçiş ücreti ile kesinleşmiş olan dört katı tutarındaki cezadan ibaret olan alacağını takibe konu ettiği, alacak miktarının belirlenebilir (likit) nitelikte olduğu gözetilerek, alacak miktarının tamamı üzerinden davacı lehine icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerekirken…” şeklinde karar vererek, geçiş ücreti ile cezai bedelin likit olduğunu içtihat etmiştir.
Dava konusu … İcra Müdürlüğü’nün 2017/… Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde takibin usul ve yasaya uygun olduğu, takibe yapılan itirazın ve açılan işbu davanın süresinde olduğu anlaşılmıştır. İcra dairesinin yetkisine yapılan itiraz HMK md. 10 ve TBK md. 89 uyarınca yerinde olmadığından mahkememizce kabul edilmemiştir.
Davacı taraf, davalının 01/09/2016 – 26/10/2017 tarihleri arasında …, …, … ve … plakalı araçlar ile işlettiği otoyoldan ücret ödemeden geçiş yaptığını iddia etmiştir. Araçların mülkiyet kayıtlarının incelenmesinde iddia edilen geçiş tarihlerinde davalı adına kayıtlı olduğu görülmüştür.
Mahkememizce hükümde esas alınan, denetime elverişli 27/02/2023 tarihli bilirkişi raporuna göre davalının, adına kayıtlı araçlarla iddia edilen tarihler arasında 679 kez ücret ödemeden geçiş yaptığı tespit edilmiştir. Raporda davalının ihlalli geçişler sebebiyle davacıya 1.828,60 TL geçiş ücreti, 6.686,80 TL ceza bedeli, 272,64 TL işlemiş faiz ve 49,08 TL KDV borcu bulunduğu hesaplanmıştır.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; yukarıda açıklanan sebeplerle davalı borçlunun takibe yaptığı itirazın yerinde olmadığı anlaşılmakla davanın kabulüne ve alacak miktarı likit olduğundan takip bedelinin %20’si oranında icra inkar tazminatı talebinin kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davanın kabulüne,
2-… İcra Müdürlüğü’nün 2017/… Esas sayılı takip dosyasında davalı borçlunun yaptığı itirazın iptaline; takibin 8.515,40 TL asıl alacak, 272,64 TL işlemiş faiz ve 49,08 TL KDV olmak üzere toplam 8.837,12 TL üzerinden yıllık %9,75 temerrüt faiziyle birlikte devamına,
3-1.764,42 TL icra inkâr tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Harçlar kanunu gereğince dava değeri üzerinden alınması gereken toplam 603,66-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 59,30-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 544,36-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 8.837,12-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan; 59,30-TL Başvuru Harcı, 59,30-TL Peşin/nisbi Harcı, 2.800,00-TL Bilirkişi ücreti, 337,05-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 3.255,65TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanacak 1.320,00.-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
8-Fazla yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının talep halinde iadesine,
Dair, miktar itibariyle istinaf sınırı altında kaldığından KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 10/04/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır