Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/243 E. 2022/577 K. 27.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/243 Esas
KARAR NO : 2022/577
DAVA : Menfi Tespit (Abone Sözleşmesi)
DAVA TARİHİ : 19/04/2021
KARAR TARİHİ : 27/09/2022

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine mahkememizde açılan davada yapılan açık yargılamalar neticesinde;
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;davacı ile davalı arasında … sözleşme numaralı abonelik ile doğalgaz kullanım sözleşmesi bulunduğu, 10.03.2015 tarihinden beri aynı adreste kullanımın devam ettiği, davalı tarafından 25.06.2019 tarihinde 1.829.059 TL miktarlı fark faturasının tahakkuk ettirildiği, bu fatura ile ilgili görüşme yapıldığı ve bunun gerekçesinin adreste kullanılan sayacın 01.10.2018-27.03.2019 tarihleri arasında tüketim kaydetmemiş bulunması olduğunun bildirildiği, bu faturaya yönelik itirazda bulunulduğu, ilk faturanın iptal edildiği ve bu defa 1.527.271 TL bedelli faturanın tahakkuk ettirildiği, buna da itiraz edildiği ancak davalı tarafından yeterli bilgi verilmediği, 17.07.2019 tarihinde tahakkuk ettirilen ve 01.10.2018-27.03.2019 dönemlerinde sayaç arızası sebebiyle kaydedilmeyen tüketime yönelik olduğu bildirilen 1.527.271 TL miktarlı faturanın çıkartılma sebebine yönelik itirazlarının bulunmadığı, ilgili sayacın uzaktan okumalı olduğu, hesaplamanın yapılırken ilgili mevzuata uygun işlem yapıldığının anlaşılamadığı, ilgili yönetmelik hükümlerine göre işlem yapılmadığının düşünüldüğü, davacının aboneliğinin üretim yapılan bir işyerine ait olduğu ve çalışılmayan dönemlerin de hesaplanması gerektiği, borcun ihtirazi kayıtla ödenmesine başlandığı, gecikme cezası konusunda da İlgili yönetmeliğin 51. Maddesinin gecikme cezası uygulanmayacağına yönelik hükmünün dikkate alınması gerektiği belirtilerek, gerçek borç durumunun tespitine karar verilmesi talep edilmiştir.
CEVAP:
Davalı vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; düzenlenen faturanın mevzuata uygun olarak düzenlendiği, taraflar arasındaki sözleşmeye göre ticari üretim ve Isıtma amacıyla abonelik sözleşmesi kurulduğu,21.03.2019 tarihinde yapılan rutin kontrollerde davacının aboneliğine iliştin mekanik doğalgaz sayacının arızalı olduğunun tespit edildiği ve sayaç değişim işleminin başladığı, bunun hemen akabinde davacı tarafından sayacın bulunduğu yerde kaza ihbarı yapıldığı, 27.03.2019 tarihinde söz konusu sayacın değiştirildiği ve kontrol edildiği, kontrol sonucunda sayacın sol mührünün kesik olduğu, sağ mühür vidasının olmadığı, sayacın kafa kısmının dağınık olduğu, gösterge kısmında eksik parçalar bulunduğunun tespit edildiği, takılan yeni sayaç hakkında şikayet üzerine inceleme yapıldığı ve bunun düzgün çalıştığının belirlendiği, bu arada yapılan incelemede davacı tarafından işletmesine onaysız projede gösterilmeyen yeni tesisatlar eklediğinin belirlendiği, bunun davacıya bildirilerek proje çizilmesi ve onaya sunulması zorunluluğunun bildirildiği, mevzuat gereğince sayacın eksik kaydettiği döneme (01.10.2018-27.03.2019) yönelik olarak kıyas hesabı yapılması gerektiği, bu kapsamda üretim kapasitesi değişikliğinin de dikkate alınmasının zorunlu olduğu, bu sebeple yeni takılan sayaç tüketiminin emsal alındığı, ilk çıkarılan faturaya yapılan itiraz üzerine yeni fatura tahakkuku yapıldığı, yapılan işlemlerin mevzuata uygun olduğu, yönetmeliğin 42/a maddesine göre kıyas hesabının yapılmasının gerektiği, bunun gerekçesinin 30.04.2019 tarihinde yapılan kontrolde projede gösterilmeyen yeni cihazların takılması olduğu, bu sebeple kıyas yönteminin kullanılması gerektiği belirtilerek davanın reddi talep edilmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Mahkememizce bilirkişi incelemesi yaptırılmış, bilirkişiler Makine Müh. … …, SMMM … , Nitelikli hesaplama uzmanı Prof. Dr. … 18/05/2022 tarihli raporlarında özetle; davacı … San. Ve Dış Tic. A.Ş. tarafından … Mah. … Cad. No: … adresinde bulunan işyerinde Ticari Üretim ve Isıtma amaçlı doğalgaz kullanmak üzere … ile 30/04./2015 tarihinde (Tesisat No:…) Doğalgaz Kullanım Sözleşmesi akdedilmiştir. Doğalgaz tesisatına … marka … seri numaralı … tipi sayaç takılarak davacı firma tarafından 04/04/2015 tarihinde doğalgaz kullanımına başlandığını, dosya kapsamına sunulmuş olan davacı işyerine ait 10.03.2015 … onay tarihli “Endüstriyel Ve Büyük Tüketimli Tesis Projesi” ve “Doğalgaz Kullanım Sözleşmesi Ve Uygunluk Belgesi” incelendiğinde; tesisata bağlı çalışan 1 adet 1744 KW (180m3/h) kapasiteli … Buhar Jenaratörüt1 adet 72 m3/h kapasiteli … Kurutma Makinesit1 adet 111 m3/h kapasiteli … Makinesi bulunduğu, bu haliyle tesisatın ileriye dönük bırakılmış 80 m3/h debili vana ile birlikte toplam 463 m3/h doğalgaz kullanım debisi için tesis edilmiş olduğu anlaşıldığını, … tarafından 21.03.2019 tarihinde yapılan rutin kontrol esnasında sanayi abonesi olan … tesisat no’lu … San. Ve Dış Tic. A.Ş.’ne ait müşteri istasyonunda bulunan mekanik doğalgaz sayacının arızalı olduğu tespit edilmiş ve sayaç değişim işlemleri başlatıldığını, söz konusu arızalı sayacın değişim işlemleri süreci devam ederken davacı şirket tarafından arızalı sayacın da içerisinde bulunduğu müşteri istasyonuna forklift çarptığı ihbarı verilmiş, ihbar üzerine olay yerine intikal eden … acil ekipleri 27.03.2019 tarihinde arızalı olan sayacı yenisiyle değiştirdiğini, sayaç değişim esnasında istasyon kapaklarının hasar gördüğünü, sayacın kafa kısmının dağınık olduğu, sayaç gösterge kısmının parçalarının eksik olduğu hususları da acil ekipleri tarafından tespit edilmiştir. Söz konusu sayaç incelenmek üzere … ‘a gönderilmiş, … tarafından yapılan incelemede; sayacın sol mührünün kesik, sağ mührünün vidasının olmadığını, sayacın kafa kısmının dağınık, gösterge kısmının parçalarının eksik olduğu tespit edilerek raporlandığını, akabinde davacı firma yeni takılan mekanik sayacın fazla tüketim kaydettiğini öne sürerek yeni sayacın incelenmesini talep etmiş, buna istinaden sayaç sökülerek incelenmek üzere … ‘a ve akabinde …’ne gönderilmiş, yapılan testler sonucunda söz konusu yeni sayacın normal çalıştığı hem — … hem de … tarafından raporlarla kayıt altına alındığını, 30.04.2019 tarihinde davacı firmaya ait tesisatta … i tarafından yapılan kontrolde; ilgili tesisatta projede gösterilmeyen yeni cihazlar takıldığı tespit edilmiş, bu değişikliklerle ilgili olarak, … onaylı yetkili firma ile anlaşarak tadilat projesi çizilmesi ve projeyi onaya sunması konusunda davacı firmaya yazılı bilgilendirme yapıldığını, sayın Mahkeme heyeti ile 19.11.2021 tarihinde davacı işyerinde yapılan keşif sürecinde ilgili doğalgaz tesisatında tarafımdan yapılan incelemelerde; dosya kapsamına sunulmuş ilgili tesisata ait 10/03.2015 onay tarihli “Endüstriyel Ve Büyük Tüketimli Tesis Projesi” nde belirtilen gaz yakıcı cihazlardan 1744 KW kapasiteli buhar jeneratörünün (buhar kazanı) 8372 KW kapasiteli yeni buhar kazanı ile değiştirilmiş olduğunu , projede belirtilen cihazlara ilaveten tesisata birisi 350 KW kapasiteli 8 brülörden müteşekkil RAM makinesi, diğeri 200 KW kapasiteli 16 brülörden müteşekkil RAM makinesinin ilave edilmiş olduğunun tespit edildiğini, ilgili tesisatta yapılan gaz yakıcı cihaz değişimi ve tesisata ilave edilen yeni gaz yakıcı cihazların doğalgaz kullanım debisini yükselteceği, bu durumun davacı işyerinde doğalgaz tüketimini artıracağının şüphesiz olduğunu, … Yönetmeliği’nin 42/a maddesinde yer alan kıyas hesaplamasında; “…Mal üretim amaçlı doğalgaz kullanan müşteriler için tüketim miktarının hesaplanmasında, öncelikle sözleşmelerinde bulunan sayacın ölçüm yapmadığı veya yanlış ölçüm yaptığı döneme denk gelen aylık kullanım miktarları esas alınır. Aylık kullanım miktarının sözleşmelerde belirtilmediği durumlarda ise sayacın test ve kontrol sonucunda belirlenen ölçüm toleransı dışındaki sapma yüzdesi esas alınarak sayacın doğru ölçüm yaptığı en son çeyrek döneme ilişkin tüketim değerleri ve üretim kapasitesindeki değişimler dikkate alınır.” belirtilmekte olup, bahse konu sayacın arızası nedeniyle eksik tüketim kaydettiği dönem olan ve bu döneme ait davacı firmanın itirazının bulunmadığı 01.10.2018-27.03.2019 tarih aralığı için kıyas hesabı yapılırken, 21.03.2019 tarihinde … yetkilileri tarafından yapılan rutin kontrol esnasında ilgili doğalgaz tesisatında mevcut proje haricinde doğalgaz tüketimini artıracak gaz yakıcı cihaz değişimi ve gaz yakıcı cihazların ilavesinin yapılmış olduğu, bu durumun katılmış olduğum keşif sürecinde de tarafımdan tespit edildiği, yine arızalı sayaç yerine takılan yeni sayacın doğru ölçüm yaptığının ilgili kuruluşlar. tarafından yapılan incelemeler neticesinde raporlanmış olduğu hususları birlikte irdelendiğinde; ihtilaf konusu olan 01.10.2018-27.03.2019 tarihleri arasında sayaç arızası nedeniyle tüketimin tespit edilememesi üzerine tahakkuk ettirilen 17.07.2019 son ödeme tarihli 1.527,271-TL bedelli faturanın 4646 sayılı Doğalgaz Piyasası Kanunu ve bu Kanuna dayanarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun yürürlüğe koyduğu Dağıtım Ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği’nin 42/a maddesinde yer alan kıyas hesaplaması kriterlerine uygun olduğunu, esasen davalının söz konusu yönetmelik hükmünde geçen “üretim kapasitesindeki değişimler dikkate alınır” şeklindeki açıklamayı uyguladığının anlaşılmakta olduğunu, bu değişikliğin ölçülebilmesi için değişikliklerin ne zaman yapıldığının belirlenmesi gerekmekte olduğunun, davacı bu yönde bir ispat faaliyetine girişmediğinden bu konuda bir değerlendirme yapılmasının mümkün olmadığını, ilgili yönetmelik hükmünün “sayacın doğru ölçüm yaptığı en son çeyrek döneme ilişkin tüketim değerleri” ifadesinin, somut olayla birlikte değerlendirilmesi durumunda üretim kapasitesindeki değişiklik ile birlikte değerlendirildiğinde, kapasite artımının en doğru buna ilişkin tespitin yapıldığı ve yeni sayacın takıldığı tarihten sonra alınan değerler ile hesaplanmasının mümkün olduğunun benimsenmelidir.. davacının sayaç arızasından kaynaklanan hesaplama yöntemine dair m. 42 hükmünün uygulanmasına yönelik iddiası, bu kapsamda değerlendirildiğinde, yapılan değerlendirmenin basit bir biçimde arızalı sayaç kullanımından kaynaklanmadığını, belirtilen dönemde kullanımı arttırıcı değişiklikler yapılmasının ve bu değişikliğin hangi tarihte yapıldığının belirlenememesinin, geçmiş dönemde alınan fatura değerlerinin dikkate alınmasını engellemekte olduğunu, bu sebeple davacı iddiası ile geçmiş dönem faturalarının değerlendirmede kullanılmasının gerçek duruma ulaşma amacına uygun olmadığını, diğer taraftan davacının yönetmeliğin 51. Maddesine göre dağıtım şirketini hatasından kaynaklanan eksik fatura sebebiyle gecikme cezası talep edilmemesi gerektiğine yönelik iddiası bakımından, somut olayda dağıtım şirketinin hatası söz konusu bulunmadığından, gecikme cezası tahakkukunda herhangi bir mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığını, bu kapsamda davacının yeni makine ilavelerinden kaynaklanan fark sebebiyle davalı dağıtım şirketine hata yüklemenin mümkün olmadığını bildirmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacı ile davalı arasında 10/03/2015 tarihli ticari üretim ve ısınma amaçlı doğal gaz kullanım sözleşmesi düzenlendiği, davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde taraflar arasında 10/03/2015 tarihli doğal gaz kullanım sözleşmesi bulunduğunun, davalı tarafından 25/06/2019 tarihinde 1.829,059 TL fatura tahakkuk ettirildiğinin, davacı tarafından faturaya itiraz edildiğinin itiraz üzerine bu fatura iptal edilerek 1.527.271 TL fatura tahakkuk ettirildiğinin, davacının bu faturaya da itiraz ettiğinin, 01/10/2018 ile 27/03/2019 tarihleri arasındaki dönemde sayacın arızalı olması tüketimi kaydetmemesi nedeniyle bu faturanın oluşturulduğunun, sayacın arızalı olması ve tüketimi kaydetmemesi ile bu nedenle fatura oluşturulmasında itirazlarının ve ihtilafın bulunmadığının, uyuşmazlığın yapılan hesaplama yönünde olduğunun, tüketim bedelinin Doğal Gaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 42.maddesine uygun olarak hesaplanılması gerektiğinin, davalı tarafça mevzuata uygun fatura hesaplaması yapılmadığının beyan edilerek bu davanın açıldığı, davalı vekilince sunulan cevap dilekçesinde 21/03/2019 tarihinde yapılan rutin kontrolde davaya konu doğal gaz sayacının arızalı olduğunun tespit edildiğinin, sayaç değişim işlemlerinin başlandığının, davacı tarafça sayaca araç çarptığı ihbarının verildiğinin ihbar üzerine 27/03/2019 tarihinde sayacın değiştirildiğinin, davacı tarafça yeni takılan sayaç yönünden de arızalı olduğu, fazla tüketim kaydettiği yönünde ihbarda bulunulduğunun, şikayet üzerine yeni takılan sayaç yönünden gerekli testlerin yapıldığının ve rapor alındığının, yapılan test ve alınan rapor neticesinde arıza bulunmadığının yeni takılan sayacın normal çalıştığının tespit edildiğinin, yine davacı tarafından tesisatta projede bulunmayan değişiklikler yapıldığının ve yeni cihazlar takıldığının, faturada belirtilen bedelin mevzuata uygun olduğunun beyan edildiği, tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda keşif yapıldığı ve bilirkişilerden rapor alındığı, tarafların iddia ve savunmaları, taraflarca sunulan delil ve belgeler (sözleşme, proje, tutanaklar, faturalar, muayene raporu) birlikte değerlendirildiğinde, davalı tarafından sayacın arızalı olduğuna ilişkin yapılan tespit ve davacı tarafından sayaca araç çarptığına ilişkin yapılan ihbar neticesinde davalı kurum görevlilerince tutulan 27/03/2019 tarihli tutanak doğrultusunda yeni sayaç takılarak eski sayacın değiştirildiği, tutanakta sayacın dönmediğinin ve çarpmadan kaynaklı kırıldığının belirtildiği, yeni sayaç takıldıktan sonra davacı tarafça yeni sayacın fazla ölçüm yaptığı iddia edilerek davacı tarafça ihbarda bulunulduğu, davalı tarafça davacının iddiası doğrultusunda yeni sayaçta testler yapıldığı ve rapor alındığı, yapılan testler ve alınan raporda yeni sayacın arızalı olmadığının normal çalıştığının belirtildiği, yukarıda belirtilen önceki sayaçtaki arıza nedeniyle 01/10/2018 ile 27/03/2019 tarihleri arasındaki dönemde tüketim ölçümünün yapılamadığı bu hususta taraflar arasında uyuşmazlık bulunmadığı, uyuşmazlığın tüketim ölçümünün yapılamadığı bu dönem için tüketim bedelinin hesaplanmasına ilişkin olduğu, bu dönemdeki tüketim bedelinin tarafların da kabulünde olduğu üzere … Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 42.maddesi doğrultusunda hesaplanması gerektiği, davalı tarafça 30/04/2019 tarihinde yapılan tespit ve mahkememizce yapılan keşif ve alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davacı tarafça tesisatta proje dışında değişikliler yapıldığı ve ilave cihazlar takıldığı, yapılan değişikler ve takılan ilave cihazların tüketim miktarını arttıracağı, değişiklerin ve ilave cihazların ne zaman yapıldığına ve takıldığına ilişkin davacı tarafça herhangi bir delil sunulmadığı, proje dışında yapılan değişikler ve takılan ilave cihazların tüketim miktarını arttıracağından ve bu değişiklikler ile ilave cihazların ne zaman yapıldığı ve takıldığı tespit edilemediğinden yeni sayaç takıldıktan sonraki dönemlerin tüketim değerlerinin esas alınarak hesaplama yapılmasının uygun olacağı mahkememizce alınan bilirkişi raporunda da bu dönemlerdeki değerlerin esas alınarak davalı tarafından yapılan hesaplamanın ve düzenlenen faturanın uygun ve yerinde olduğunun belirtildiği anlaşıldığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HUAK 18/A- (14). Fıkrası: “Bu madde uyarınca arabuluculuk bürosu tarafından yapılması gereken zaruri giderler; arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılması hâlinde anlaşma uyarınca taraflarca ödenmek, anlaşmaya varılamaması hâlinde ise ileride haksız çıkacak taraftan tahsil olunmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanır.” hükümleri gereğince arabuluculuk gideri olarak Arabuluculuk Dava Şartı Dosya No: 2021/… sayılı dosyasından arabulucu … ‘a ekte sunulan 1.320,00 TL tarife bedeli üzerinden kesilen Serbest Meslek Makbuzu doğrultusunda ödeme yapıldığı tespit edilerek arabulucuk giderlerinin davacıdan alınması gerektiği anlaşılmıştır.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL harçtan dava açılırken davacı tarafça yatırılan 59,30 TL peşin harcın mahsup edilerek eksik kalan 21,40-TL eksik harcın davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 1.000,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanacak 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
6-Taraf vekillerince yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın, avansı yatıran tarafa karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (… Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 27/09/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır