Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/197 Esas
KARAR NO : 2022/138

DAVA : Alacak (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/03/2021
KARAR TARİHİ : 10/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil, ambalaj etiket üretimi yaptığı, üretimini yaptığı ve teslim ettiği ambalajların karşılığı olarak dava dışı …Ltd. Şti.’den… Gaziantep Şubesi’nin… Seri nolu, Keşide yeri Gaziantep, Keşide tarihi 20.10.2020 ve 20.990,00-TL bedelli çeki aldığını, müvekkilinin işbu çeki, borcuna karşılık hammadde satın aldığı …Ltd. Şti. isimli firmaya kargo vasıtası ile gönderdiğini, ancak çekin kargo şirketinin müvekkiline vermiş olduğu kayıp yazısı ile 29/05/2020 tarihinde kaybolduğunun bildirildiğini, çekin kaybolması üzerine Gaziantep … Asliye Ticaret Mahkemesinde 25.08.2020 tarihinde … Esas sayılı dosyası ile bahse konu çek hakkında “Zayi sebebi ile iptal ve ödeme yasağı konulması talepli” dava açtıklarını, davaya konu çek üzerine 26.08.2020 tarihinde “ihtiyati tedbir konulmasına” karar verildiği, ayrıca çekin zayi olduğu, çeki elinde bulunduranın mahkemeye ibraz etmesi gerektiği hususu Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde 3 defa ilan edildiğini, Gaziantep … Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas sayılı dosyasının 17/03/2021 tarihli duruşmasında davalı şirket tarafından bankaya ibraz edilen 20/10/2020 vade tarihli… seri numaralı çek hakkında istirdat davası açmak üzerine taraflarına gelecek celseye kadar süre verildiğini, müvekkilin herhangi bir ilgisi olmadığı ve kötü niyetli 3. kişiler tarafından piyasaya sürülmüş olan davaya konu 20/10/2020 vade tarihli … seri numaralı çekin istirdadına ve müvekkile iadesine, davalının huzurdaki davanın açılmasına kötü niyetiyle sebebiyet vermiş olduğundan HMK 329/1’e göre müvekkilinin tarafına ödemekle yükümlü olduğu vekalet ücretini ödemeye ve kötü niyetli davalının HMK 329/2’ye göre disiplin para cezasına mahküm edilmesini, müvekkilinin dava dışı … Ltd. Şti.’den … seri nolu çeki aldığı, iş bu çeki kargo vasıtası ile…Ltd. Şti. şirketine gönderirken kargonun yani çekin kaybolduğunun müvekkiline bildirildiği, çekin kaybolması üzerine dava ikame edilerek çek üzerine ödeme yasağı konulduğu, müvekkilinin davalı şirketle hiçbir ilgisinin bulunmadığı, çekin davalıya nasıl ulaştığı konusunda hiçbir bilgisinin bulunmadığı, müvekkili ile davalı şirket arasında hiçbir ticari ilişkinin söz konusu olmadığı, aralarında ticari ilişkinin bulunduğu somut herhangi bir delilin bulunmadığı, davaya konu çekin davalı şirkete kötü niyetli 3. kişiler tarafından verildiği kanaatinde oldukları, davalının bu çeki elinde bulundurmasının ağır kusurundan ve basiretli tacir gibi hareket etmemesinden kaynaklandığı beyanla; davanın kabulü ile davalının kötü niyetli olması sebebiyle disiplin cezasına mahkum edilmesi, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesi talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket… A.Ş.’nin iş bu davada iyi niyetli olup taraflarına husumet yöneltilmesinin hakkaniyete aykırı olduğunu, müvekkili şirketin 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu kapsamında yetkili olarak faktoring hizmeti verdiğini, bu hizmet kapsamında müşterilerin faturalı alacaklarını ve bu alacaklarına istinaden verilen kıymetli evrakları hizmet bedeli karşılığında temlik ve teslim alarak bedel ödemesi yapıldığını, müvekkili ile müşterisi olan … Ltd. Şti. arasında yasalara uygun olarak faktoring sözleşmesi akdedilmiş ve doğmuş fatura alacakları müvekkil şirkete temlik edildiği ve bu temliğe istinaden anılan çek müvekkil şirkete teslim edildiği, usul ve yasaya uygun olarak kambiyo takibi başlatıldığını, müvekkilinin yasalara ve usule uygun olarak çekin meşru hamili olduğunu, Müvekkil şirketin söz konusu çeki ilgili yasal düzenlemeler çerçevesinde faktoring sözleşmesi imzalayarak iktisap ettiğini, dava konusu olayda da yasalara uygun olarak fatura ile tevsik edilmiş alacak devir ve temlik alınmış, tüm işlemler usul ve yasaya uygun gerçekleştirildiğini, davacı yanın beyanlarının kabul edilebilir nitelikte olmadığını, müvekkili şirket tarafından üzerine düşen tüm yükümlülüklerin yerine getirildiğini, tüm işlemlerin usul ve yasaya uygun hale yapılmış olması karşısında davacı yanın çekinin kaybolmuş olması karşısında müvekkil şirkete hiçbir kusur izafe edilemeyeceğini beyanla; hukuki dayanaktan yoksun olan davanın reddine, alacağın %10 tutarında para cezasına hükmedilmesine, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
…Gaziantep Şubesi’nin… Seri nolu, Keşide yeri Gaziantep, Keşide tarihi 20.10.2020 ve 20.990,00-TL bedelli çek sureti, çek ile yapılan ilan suretleri …Kargo tarafından düzenlenen kargo faturası sureti, … Bölge Müdür Yardımcısı … tarafından imzalanan 28/05/2020 tarihinde …seri nolu fatura ile sevk edilen gönderinin taşıma sırasında kaybolduğuna ilişkin kayıp yazısı sureti, Davalı vekilinin cevap dilekçesi ekinde sunduğu, faktoring sözleşmesi örneği, alacak bildirim formu ödeme araçları tevdi bordrosu/ön ödeme talimatı örneği, 29/05/2020 tarihli fatura örneğinin dosyamız arasında olduğu görüldü.
Faktoring Sözleşmesi örneğinin incelenmesinden; davalı …Ş. ile dava dışı …LTD. ŞTİ şirketi arasında 31/03/2020 tarihli, 500.000,00 TL limitli Faktorg Sözleşmesi imzalandığı, … Gaziantep Şubesi’nin … Seri nolu, Keşide yeri Gaziantep, Keşide tarihi 20.10.2020 ve 20.990,00-TL bedelli çek hakkında alacak bildirim formu düzenlendiği, dava dışı…LTD. ŞTİ şirketi tarafından … SAN. LTD. ŞTİ. adına düzenlenmiş Plastik 400*800 Kapalı ambalaj kasası mal alımına ilişkin 29/05/2020 tarihli 160.320,00- TL.`lik bir adet fatura düzenlendiği görüldü.
Gaziantep … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasının UYAP üzerinden gönderildiği, tetkikinden; … LTD. ŞTİ tarafından … Gaziantep Şubesi’nin … Seri nolu, Keşide yeri Gaziantep, Keşide tarihi 20.10.2020 ve 20.990,00-TL bedelli çekin iptaline ilişkin çek iptali davası olduğu, mahkemenin … Esas…Karar sayılı 31/03/2021 tarihli gerekçeli kararı ile davacı vekili tarafından süresi içerisinde banka yazı cevabı gereğince çeki ibraz eden aleyhine istirdat davası açıldığından, davanın konusuz kaldığına ilişkin karar verildiği görüldü.
… A.Ş.’ye yazılan müzekkereye cevabında; …Gaziantep Şubesi’nin… Seri nolu, Keşide yeri Gaziantep, Keşide tarihi 20.10.2020 ve 20.990,00-TL bedelli çekin ibraz edilmemiş olduğunun bildirildiği görüldü.
… Cumhuriyet Başsavcılığı’nın… Soruşturma sayılı dosyasının UYAP üzerinden gönderilmiş olduğu, tetkikinden; Müştekinin…LTD. ŞTİ. , şüphelinin … KARGO ilgili kargo çalışanı aleyhine Hırsızlık, Güveni kötüye kullanma, suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi ve resen tespit edilecek suçlar yönünden soruşturma başlatıldığı görüldü.
Mahkememizin 06/10/2021 tarihli celsesinin 7 nolu ara kararı gereğince dosya üzerinde bankacı bilirkişi marifetiyle inceleme yaptırılmasına karar verilmiş olup, bilirkişi 03/01/2022 tarihli raporunda sonuç ve özet olarak;
GENEL OLARAK;
Davacı/Davalı … tarafından düzenlenen faturaların tarafların Yasal Defterlerinde yer aldığı, defterlerin yasaların emrettiği şekilde tutulduğu, Faturalarla ilgili Mali idareye yapılması gereken bildirimlerin süresinde yapıldığı, Açılış ve kapanış kayıtlarının Kanun öngördüğü süreler içinde yapıldığı, Davacı/Davalı lehine delil olma kuvvetine sahip olduğu,
Rapor içerisinde paylaşılan bilgiler ışığında faktoring işlemlerinin Kanun öngördüğü usul ve esaslar çerçevesinde yerine getirildiği,
DAVACI AÇISINDAN;
Dava konusu çeki Davacı kanuni defterlerinde kayda almıştır. Çeki düzenleyen dava dışı … Ltd. Şti ile Davacı arasında ticari ilişki kapsamında tanzim edildiği tespit edilmiştir.
DAVALI AÇISINDAN:
13.12.2012 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun da belirtildiği şekilde…Faktoring A.Ş. ile… San ve Tic. Ltd. Şti. arasında Faktoring işlemlerinin kanunun emrettiği şekilde usulüne uygun olarak yapıldığı.
Yapılan Mali inceleme sonucunda, Davaya konu edilen çeki, … Faktoring A.Ş. Faktoring mevzuatına uygun şekilde edinip, faktoring işlemlerine tabi tuttuğu ve finansal riske katlandığı,
Y.19.HD.2015/15984E.2016/6796K. K.T. 19.04.2016) Davacı, davalı hamilin kötüniyetle çeki iktisap görülmemiştir kararı uyarınca da Davacının Davalının Kötü niyetini ispatlaması gerektiği yönünde kanaat bildirdiği görüldü.
Bilirkişi raporunun taraf vekillerine usulüne uygun olarak tebliğ edildiği görüldü.
Davacı vekilinin bilirkişi raporuna beyan ve itirazlarını içerir 24/01/2022 tarihli dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
GEREKÇE:
Dava; davaya konu … Gaziantep Şubesi’nin … Seri nolu, Keşide yeri Gaziantep, Keşide tarihi 20.10.2020 ve 20.990,00-TL bedelli çekin kargo şirketinde kaybolması sonucu davacının rızası dışında 3. Kişilerin eline geçen çekin istirdatı istemine ilişkindir.
Somut olayda, davanın dayanağını oluşturan çekin … Gaziantep Şubesi’nin…Seri nolu, Keşide yeri Gaziantep, Keşide tarihi 20.10.2020 ve 20.990,00-TL bedelli çekin keşideci … GIDA SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Tarafından lehtar …SAN. TİC. emrine düzenlendiği, …LTD. ŞTİ. Tarafından … LTD. ŞTİ. Ciro edildiği, …LTD. ŞTİ. tarafından … LTD. ŞTİ’ne ciro yolu ile geçtiği, … İMALAT SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. tarafından da …A.Ş.’ne fatura karşılığı temlik olarak ciro edildiği anlaşılmıştır.

Davalı ile dava dışı… LTD. ŞTİ şirketi arasında 31/03/2020 tarihli, 500.000,00 TL limitli “Faktoring Sözleşmesi” bulunduğu da dikkate alındığında, Ciro silsilesinde yer alan cirantalardan, Davalı …, dosyaya dava dışı …LTD. ŞTİ şirketi tarafından …LTD. ŞTİ. adına düzenlenmiş 29/05/2020 tarihli 160.320,00- TL.`lik bir adet fatura sunarak, davalının davaya konu çeki bu temlik sözleşmesi gereğince müşterisinden faktoring sözleşmesi gereği temliken aldığı görülmüştür.
TTK.nun 677-(1). maddesinde “Bir Poliçe, poliçe ile borçlanmaya ehil olmayan kimselerin imzasını, sahte imzaları, hayali kişilerin imzalarını yahut imzalayan ya da adlarına imzalanmış olan kişileri herhangi bir sebeple bağlamayan imzaları içerirse, diğer imzaların geçerliliği bundan etkilenmez” hükmünü amirdir. Bu hüküm gereğince, senetteki ciro silsilesinin düzgün olması ve senedi devralanın kötü niyeti veya iktisabında ağır kusuru bulunmaması halinde, senedi ciro ile devralan iyi niyetli ve yetkili hamil sayılır.
TTK 792. Maddesinde ise ‘Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.’ şeklinde düzenleme mevcut olup, belirtilen kanun hükmü uyarınca davacının, kendisinin yetkili hamili olduğunu kanıtlaması yanında, yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu kanıtlaması gerekip, çeki elinde bulunduran davalı hamil, çeki edinme nedenini kanıtlamakla yükümlü olmadığı, aksi halin kabulü kıymetli evrakın “mücerretlik” ilkesini ortadan kaldıracağı, Hukuk Genel Kurulu 2012/19-185 E. , 2012/386 Kararında da; kötü niyetten maksadın, senedin önceki hamilin elinden rızası hilafına çıktığını bilmek veya bilebilecek durumda bulunmak olarak kabul edilmiştir.
Somut olayda Davacının dava konusu… Gaziantep Şubesi’nin… Seri nolu, Keşide yeri Gaziantep, Keşide tarihi 20.10.2020 ve 20.990,00-TL bedelli çeki dava dışı … TİC. LTD. ŞTİ ile aralarındaki ticari ilişkiye istinaden almış olduğu, çeki kaybettiği bu nedenle Gaziantep … Asliye Ticaret Mahkemesinin… Esas sayılı dosyası ile çek iptali davası açıldığı, davacının dava konusu çeki ciro edilen … MAD. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. İle diğer cirantalar ve davalı ile herhangi bir ticari ilişkisine yevmiye defterlerinde rastlanmadığı, çekte ciro silsilesinin düzgün olduğu, herhangi bir kopukluğun olmadığı, davaya konu çek ile ilgili ibraz edilen faturanın son ciranta tarafından bir önceki cirantaya düzenlenmiş oduğundan, çeki son ciro eden … LTD. ŞTİ. şirketi ile davalı … arasında geçerli bir temlik sözleşmesi bulunduğundan, yapılan faktoring işleminde davalının davaya konu çeki bu temlik sözleşmesi gereğince müşterisinden yönetmeliğin 22/2. maddesine uygun olarak temliken almış olduğu, davacı tarafından davalının söz konusu çeki kötüniyetli iktisap ettiğine veya iktisabında ağır kusurlu olduğuna ilişkin bir delil bildirilmediği gibi davacı çekin rıza hilafına elinden çıktığını da ispatlayamadığı, davacı tarafından TTK’nun 792. maddesi gereğince işbu davalının çeki kötü niyetle iktisap ettiği veya iktisabında ağır kusurlu olduğu ispat edilemediğinden T.T.K.’nun 792. maddesi uyarınca çekin iadesine ilişkin koşullar somut olayda gerçekleşmediği gözetilerek davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-DAVANIN REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL Karar ve İlam Harcının, peşin yatırılan 358,46-TL’den mahsup edilerek fazla yatırılan 277,76 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından bu dava sebebi ile yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına.
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap ve takdir olunan 5.100,00-TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.
10/02/2022
Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza