Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/144 Esas
KARAR NO : 2023/170
DAVA : Tazminat (Ticari Niteliktekinde Haksız Fiilden Kaynaklanan (2918 S.K.Hariç))
DAVA TARİHİ : 04/03/2021
KARAR TARİHİ : 13/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Niteliktekinde Haksız Fiilden Kaynaklanan (2918 S.K.Hariç)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin Türkiye genelinde 23 şubesiyle, yaklaşık 6000 ortağının eczanelerinde satışını yaptıkları ilaç ve ilaç dışı ürünlerin temini ve dağıtımını yaptığını, sattığı ilaç ve ilaç dışı ürünlerin bedeline karşılık ortağı eczacılardan kıymetli evrak aldığını ve alınan evrakları Kooperatifin genel müdürlüğüne ulaştırdığını, müvekkilinin ortağı olan eczacı … Demir’in aldığı ilaçların bedeline karşılık keşide edip … Şubesine teslim ettiği, … Bankası … … Şubesinin … seri numaralı 17/01/2020 tarihli, 36.396,00 TL bedelli çekin, müvekkilinin Bahçelievler/İstanbul adresindeki genel müdürlüğüne kargoyla gönderildiğini, içerisinde çeklerin olduğu kargo paketinin müvekkili Kooperatife ulaşmaması üzerine, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/… E. sayılı dosyasıyla, ihtiyati tedbir talepli kıymetli evrak iptali (çek iptali) davası açılarak, … Cumhuriyet Savcılığına 2020/… Soruşturma numarasıyla suç duyurusunda bulunulduğunu, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/… E. sayılı davada iptali istenen çeklerin; ‘ Keşidecisi … olan, … Bankası A.Ş. … … Şubesi, … seri numaralı, 17.01.2020 keşide tarihli, 36.396,00 TL çek, Keşidecisi … olan, … Bankası A.Ş. … … Caddesi Şubesi, … seri numaralı, 17.01.2020 keşide tarihli, 31.486,00 TL bedelli çek, Keşidecisi … olan, … Bankası A.Ş. … Şubesi, … seri numaralı, 17.01.2020 keşide tarihli, 120.521,00 TL bedelli çek, Keşidecisi … … olan, … Bankası A.Ş. … Şubesi, … seri numaralı, 17.01.2020 keşide tarihli, 145.752,00 TL bedelli çek, Keşidecisi … … olan, … Bankası A.Ş. … Şubesi, … seri numaralı, 17.02.2020 keşide tarihli, 120.556,00 TL bedelli çek’ olduğunu, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/… E. sayılı dosyasında, 27/12/2019 tarihinde çek bedellerinin dava sonuna kadar ödenmemesi yönünde ödeme yasağı ile kararının icrası yönünden muhatap banka şubesine müzekkere yazılmasına karar verildiğini, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/… E. sayılı dosyasından … Bankası … … Şubesine, … seri numaralı 17/01/2020 tarihli, 36.396,00 TL bedelli çek hakkında, çekin başkalarına ödenmemesi hususunda ödeme yasağı kararı tebliğ edildiğini, ancak söz konusu tebliğe rağmen, çekin tahsil edildiğini davalının 11/02/2020 tarihinde dosyaya sundukları beyandan öğrendiklerini, davalı bankanın sunmuş olduğu 11/02/2020 tarihli dilekçede sistemsel hata nedeniyle dava konusu çekin sehven tahsil edildiğini beyan ettiğini, davalının çalışanının … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/… E. Sayılı dosyasından verilen ödeme yasağı kararını uygulamadığını ve sahte imza ve kaşe ile ciro edilen çekin bedelinin ödendiğini, söz konusu çeki tahsil eden … San.Tic.Ltd.Şti.’nin bahsi geçen kargo paketindeki diğer çekleri, diğer dava dışı bankalara ibraz ettiğini, fakat ödeme yasağı kararı nedeniyle tahsil edemediğinden kambiyo takibi başlattığını, müvekkili hakkında başlattığı kambiyo takiplerindeki ciroların müvekkilinin sahte imza ve kaşesi ile ciro edildiğinin tespit edildiğini, çeki ibraz eden … San.Tic.Ltd.Şti.’nin çeki kötü niyetle ele geçirip davalı bankaya ibraz etmesinde ve davalı banka çalışanının ödeme yasağı kararına rağmen çek bedelini ödemesinde müvekkilinin kusurunun bulunmadığını, belirterek sonuç olarak; 36.396,00 TL maddi tazminatın, olay tarihinden itibaren ticari temerrüt faizi ile birlikte tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde; Davacı tarafın dava konusu edilen çekte bulunan diğer cirantalara karşı veya çeki tahsil eden … San. Ve Tic. Ltd. Şti.’ne karşı hiç bir yasal işlem başlatmadan, icra takibi veya dava açma yoluna gitmeden, doğrudan müvekkili bankaya karşı tazminat davası açma yoluna gittiğini, müvekkili bankaya karşı açılmış olan davanın hukuki temelden yoksun olduğunu, dava dışı çeki tahsil eden … San. ve Tic.Ltd.Şti.’ne ve çeki takas işlemine kabul ederek, müvekkili bankaya takas ortamında ibraz eden … T.A.Ş.’ye karşılık davanın ihbar edilmesini talep ettiklerini, belirterek netice olarak; davanın, çekin arkasında kaşe ve imzası bulunan tüm ciranta şirketlere ve çeki tahsil eden … T.A.Ş.’ye ihbar edilmesine, son aşamada ise haksız fiil unsurları tamamlanmadan ve davacının tüm hukuki başvuru yollarını tüketmeden açılan hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
… Bankası’na müzekkere yazılarak söz konusu çekil ile ilgili bilgi ve belgelerin gönderilmesi istenilmiştir.
… T.A.Ş Genel Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak bahsedilen çek ile ilgili olarak bilgiler davalı bankadan istendiğinde 09/03/2021 tarihli cevap yazısı ile çekin bankanızın takas merkezinden ibraz edildiği ve tahsil edildiği bildirildiğinden ibraz edenin açık kimliği ve adresinin, ibraz sonucu yapılan işlemin araştırılarak mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak 2019/… Esas sayılı dosyasından … Bankası … Şubesi’ne yazılan ödeme yasağı müzekkeresinin ve tebliğ mazbatasının mahkememiz gönderilmesi istenilmiştir.
… Bankası’na müzekkere yazılarak … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/… E. Sayılı dosyasından yazılan müzekkerenin posta yoluyla gönderilmediği, elden takipli olduğu bildirildiğinden müzekkerenin ne zaman teslim alındığı ile ilgili hususun araştırılarak mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak 2019/… Esas sayılı dosyasının gönderilmesi istenilmiştir.
… Cumhuriyet Başsavcılığı’na müzekkere yazılarak 2020/… Soruşturma sayılı dosyasının mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
05/10/2021 tarihinde Banka Emekli Müdürü/Müfettiş bilirkişi vasıtası ile bilirkişi raporu, 30/11/2021 tarihinde bilirkişi ek raporu alınmıştır.
02/06/2022 tarihinde Banka Emekli Müdürü/Müfettiş bilirkişisi ve nitelikli hesaplama uzmanı bilirkişi vasıtası ile bilirkişi ek raporu alınmıştır.
GEREKÇE:
Davacı, davalı bankanın ödeme yasağı bulunmasına rağmen ödediği çek sebebiyle meydana gelen zararın tazminini talep etmiştir.
Dava konusu çek … Bankası … … Şubesine ait … seri numaralı, 17/01/2020 tarihli ve 36.396 TL bedelli çektir. Çekin keşidecisi dava dışı … olup, davacı çekin lehtarıdır. Çekin arka yüzünde ciroların bulunduğu, davacının çekin çalındığını ve bu ciroların gerçek olmadığını iddia ettiği anlaşılmıştır.
Davacı tarafın, söz konusu çekin iptaline ilişkin … ATM’nin 2019/… Esas sayılı dosyası ile dava açtığı, çekin tahsil edilmesi sebebiyle bu davada karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği görülmüştür. Yine davacı tarafın çekin çalınmasına ilişkin … CBS’nin 2020/… Soruşturma sayılı dosyası ile şikâyette bulunduğu ve soruşturmanın derdest olduğu anlaşılmıştır.
Çek iptali davasında söz konusu çek hakkında tedbiren ödeme yasağı kararı verildiği, bu kararın 10/01/2020 tarihli müzekkere ile davalı bankaya bildirildiği, müzekkerenin bankaya 15/01/2020 tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmıştır. Ancak banka tarafından söz konusu çek bedeli 17/01/2020 tarihinde dava dışı … Ltd. Şti.’ye ödenmiştir.
Davacı taraf, davalı bankaya dava açmadan önce çeki tahsil eden hamile karşı herhangi bir dava ya da takip açmamıştır. Yargıtay içtihatlarında da kabul edildiği üzere davalı bankanın sorumluluğunun doğabilmesi için öncelikle çeki tahsil eden hamile başvurulması gerekir. Bu başvurudan sonuç alınamaması halinde ise davalı bankaya karşı dava açılabilir. Hamile başvurmadan açılan dava, erken açılan dava niteliğindedir. Zira Yargıtay 11. HD’nin 2014/ … Esas ve 2015/… Karar sayılı ilamında “Vekil konumunda olan davalı bankanın sorumluluğuna gidilebilmesi için, hamilin zayi nedeniyle kambiyo senedinden kaynaklanan alacağını ispatlayamamasından dolayı mal varlığı olduğu halde gerek kambiyo senedi borçlusu ve gerekse diğer müracaat borçlularından alacağını tahsil edememesi veya ispat zorluğu çekilmediği halde çekin keşide tarihi ile icra takip tarihi arasında borçluların mallarını ellerinden çıkarması nedeniyle alacağı tahsil edememesi gerekir. Somut olayda, davacı tarafın müracaat borçlularına başvurup başvurmadığı ve başvurmuşsa akıbetinin ne olduğu dosya kapsamından anlaşılamamaktadır. Bu itibarla, mahkemece yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde davalının eylemleri nedeniyle bir zarar meydana gelip gelmediğinin araştırılması ve oluşacak sonuç neticesinde bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik incelemeye dayalı olarak hüküm tesisi doğru olmamış, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.” şeklinde karar verilmiştir. Yine Yargıtay … HD’nin 2016/… Esas ve 2018/… Karar sayılı ilamında da “Dairemizin yerleşik içtihatlarına göre, karşılıksız çek için davacının evvela kendi akidinden alacağın tahsil yoluna gitmesi, tahsil edememesi halinde davalı bankaya müracaat etmesi gerekmektedir. Somut olayda davacı, keşideci … ve ciranta … aleyhine çeke dayalı icra takibi başlatmışsa da, “işyerini … isimli birine kiraladığı, kiracının kira parasını ödemediği, bir kaç ay sonra dava konusu çeki kendisine verdiği” yönünde beyanda bulunduğu hususu, davacının müştekisi olduğu … Ağır Ceza Mahkemesinin 2014/… E.- 2015/… K. sayılı kararından anlaşılmaktadır. Bu durumda, davacının öncelikle kendi akidi olan …’dan alacağını tahsil yoluna başvurması, tahsil edememesi halinde davalı bankaya müracaat etmesi gerekirken, dava dışı … hakkında müracaatta bulunmadan doğrudan davalı banka aleyhine dava açılması, erken açılan dava niteliğindedir. Bu durum karşısında, davalı Banka yönünden davanın erken açıldığı gerekçesiyle reddine karar verilmesi gerekirken…” şeklinde karar verilmiştir.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; yukarıda açıklanan sebeplerle davacının, dava dışı cirantalara ve çeki tahsil eden hamile başvurmadan bankaya karşı açtığı işbu davanın reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davanın REDDİNE
2-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 179,90-TL harcın mahsubu ile fazladan alınan 441,66-TL’nin davacı tarafa iadesine,
3-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan 750,00-TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanacak 1.320,00.-TL arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
7-Fazla yatan ve sarf edilmeyen gider avansının dosya kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,
Dair, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (… Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 13/03/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır