Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/688 E. 2022/58 K. 21.01.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/688 Esas
KARAR NO : 2022/58
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/12/2020
KARAR TARİHİ : 21/01/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı atık kağıt-geri dönüşüm alanında faaliyet gösterdiği, bu amaçla davalı ile 15.06.2015 tarihli münhasır alıcılık sözleşmesi imzalandığı, bu sözleşmeye göre davacı davalıya alık kağıt verilmesi mukabilinde 75.000 TL ödediği, davalı matbaasındaki işlenmiş kağıt artıklarını avans miktarını karşılayacak miktarda (375 Ton) davacıya verme yükümlülüğü altına girdiği, bu sözleşme çerçevesinde belirli aralıklar ile davalı taraf davacıya edimlerinin bir kısmını yerine getirdiği ancak 24.750 TL’si tutan kısım için 07.11.2018 tarihinde sözleşmeden kaynaklı yükümlülüklerini yerine getiremeyeceğini beyan ettiği, o tarihten itibaren aldığı avansı iade etmediği gibi karşılığında mal da temin etmediği, işbu sözleşmenin 6.maddesi sözleşmeyi haksız biçimde fesheden tarafın %25 oranında cezai şart ödemesi gerektiğinin belirtildiği, bu nedenle son mal teslim tarihi olan 07.11.2018 tarihinden itibaren almış olduğu ve karşılığını vermediği uhdesinde kalan 24.750 TL’sinin tarafımıza cezai şart ile birlikte ödenmesi gerektiğini beyanla; fazlaya ilişkin talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla, taraflar arasında imzalanan sözleşmeden kaynaklı 24.750 TL alacağın 07.11.2018 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ve sözleşme sebebi ile cezai şartı ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesinin talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalıya usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen davaya süresi içerisinde cevap vermemiş olduğu görüldü.
DELİLLER:
Arabuluculuk son tutanak örneği, 01/01/2015-31/12/2015, 01/01/2016-31/12/2016, 01/01/2017-31/12/2018 ve 01/01/2018-31/12/2018 tarihli cari ekstreler, 15/06/2015 tarihli Münhasır Alıcılık Sözleşmesi örneği, mutabakat mektubu örneği, davalı şirketin sicil kaydı, İstanbul Vergi Dairesinden celp edilen davalı şirketin 2019 Kurumlar Vergisi Beyannamesi, Davacı şirket 2016, 2017 ve 2018 yılları yasal defterin açılış ve kapanış onayları, Davacı şirket 06.05.2015 tarih … yevmiye nolu kayıt, Davacı şirkete ait 16.06.2015 tarih … yevmiye nolu kayıt, Davacı şirkete ait 01.07.2015 tarih … yevmiye nolu kayıt, Davacı şirkete ait 22.09.2015 tarih … yevmiye nolu kayıt, Davacı şirkete ait 2015 yılı muavin defter dökümü, Davacı şirkete ait 2016 yılı muavin defter dökümü, Davacı şirkete ait 06.09.2017 tarihli … yevmiye nolu kayıt, Davacı şirkete ait 2017 yılı muavin defter dökümü, Davacı şirkete ait 2018 yılı muavin defter dökümü, Davalı şirket G1.07.2015 tarih … nolu İrsaliyeli fatura örneği, Davalı … 06.09.2017 tarih … nolu İrsaliyeli fatura örneği, Davalı şirket 07.11.2018 tarih … nolu İrsaliyeli fatura örneği, Merkez Bankası Faiz Oranları listesi örneğinin dosyamız arasında olduğu görüldü.
… ne yazılan müzekkere cevabında; davalının Tasfiye Halinde olduğu, tasfiye memurunun … olduğu, şirketin tasfiyesinin sona erdiğine 10/12/2020 tarihinde karar verildiği, 28/12/2020 tarihinde tescil olduğu, şirketin sicil kaydının terkin olduğunun bildirildiği görüldü.
Mahkememizin 24/03/2021 tarihli celsesinin 7 nolu ara kararı gereğince dosya üzerinde bilirkişi heyeti marifetiyle inceleme yaptırılmasına karar verilmiş olup, bilirkişi heyeti 13/12/2021 tarihli raporunda sonuç ve özet olarak;
1-) Davacıya ait 2015, 2016, 2017 ve 2018 yılları yasal defterlerin sahibi lehine delil olma özelliğine sahip olduğu,
2-) Davalı taraf inceleme anında defterlerini ibraz etmediği gibi yerinde inceleme talebinin de var olmadığı,
3-) Davacı ile davalı arasında dava konusu ile ilgili olarak aralarında 15.06.2015 tarihli Münhasır Alıcılık Sözleşmesinin var olduğu,
4-) Taraflar arasındaki sözleşmede yer alan sözleşmenin süresi başlıklı 6. Maddesi ile cezai şart başlıklı 7. Maddesi çerçevesinde davacı şirketin 24.750,00 TL bakiye avans bedelinin iadesini talep edebileceği, buna karşılık davalı şirket tarafından açık bir feşih bildirimine rastlanmadığından cezai şart talep edilemeyeceği, yine iade borcu konusunda davalı şirketin temerrüde düşürüldüğü tespit edilemediğinden dava tarihinden öncesi için temerrüt faizi istenemeyeceği değerlendirildiği,
Alternatif Hesaplama : Mahkeme tarafından, taraflar arasındaki 15.06.2015 tarihli sözleşme maddelerine göre, davacı tarafın cezai şarta ve temerrüt faizine hak kazandığı kabul edilirse, davacı şirket davalı şirketten dava tarihi 30.12.2020 itibariyle 24.750,00 TL asıl alacak, %25 Cezai Şart alacağı 6.187,50 TL ve 9.333,64 TL temerrüt faizi olmak üzere toplamda (24.750×6.187,50+9.333,64=40.271,14) 40.271,14 TL alacaklı olacaktır.
5-) Küçükyalı Vergi Dairesi tarafından düzenlenen 30.03.2021 tarihli yazı ekinde “Tasfiye Halinde … A.Ş.’nin tarh dosyası ve bilgisayar kayıtlarımız tetkikinde 28.12.2020 tarihinde tasfiye sona ermiş olup, en son vermiş olduğu beyanname yazımız ekinde sunulmuştur.” yazılı olduğu,
Tasfiye Halinde … A.Ş.’ne ait 2019 yılı Kurumlar Vergisi Beyannamesi eki Bilanço ve Gelir Tablosu incelendiğinde 2019 yılı Aktifinin %11′ inin Öz Kaynak % 89’unun ise kısa vadeli borç olduğu, karlılık oranının %1 ve 2019 yılındaki net karının (vergi indirilmiş hali) 119.038,64 TL olarak görüldüğü, davada istenen ve tarafımızdan hesaplanan cezai şart olan 6.187,50 TL’nin, davalı şirketin bir yıllık karının yaklaşık %5’ine tekabül ettiği, bu haliyle davalının ekonomik olarak mahvına sebep olup olmayacağı değerlendirmesinin Sayın Mahkemeye ait olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirdiği görülmüştür.
Bilirkişi raporunun taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edildiği görüldü.
Davacı vekilinin bilirkişi raporuna beyanlarını içerir 15/12/2021 tarihli dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Mahkememizin 21/12/2021 tarihli ara kararı gereğince davacı vekilinin dava dilekçesinde cezai şart ve avans bedeli talep ettiğinden davada harca esas değerin 24.750,00 TL olduğu görüldüğünden davacı vekiline harca esas değerin hangi alacak kalemi için ne miktar talep ettiğini açıklamak üzere 2 haftalık süre verildiği, davacı vekilinin 28/12/2021 tarihli dilekçesi ile taraflar arasındaki 15/06/2015 tarihli münhasır alıcılık sözleşmesi gereğince teslim olunmayan mallar nedeniyle davalı şirkete verilmiş olan 24.750,00 TL’nin iadesinin talep edildiği, harca esas değerin avans iade bedeline ilişkin olduğunu beyan ettiği görüldü.
GEREKÇE:
Dava; taraflar arasında düzenlenen münhasır alıcılık sözleşmesinden kaynaklı avans bedelinin iadesi istemine ilişkindir.
Davaya konu Münhasır Alıcılık Sözleşmesinde;
‘Madde 1: TARAFLAR: … A.Ş. (ALICI), … (SATICI),
Madde 2 KONU: İş bu sözleşmenin konusu, satıcının iş yerinde sürdürdüğü matbaa işleri ile ilgili olarak ortaya çıkan ATIK KAĞIT PARÇALARININ alıcı tarafından aşağıda belirtilen bedellerle MÜNHASIR OLARAK ALINMASIdır.
Madde 3 MÜNHASIR ALICILIĞIN TANIMLANMASI: İş bu sözleşmenin konusu olan “Münhasır Alıcılık”, satıcının faaliyeti sonucu ortaya çıkan matbaa kağıt atıklarının alıcı tarafından sözleşme sırasında satıcıya ödenen avans bedelinin atık kağıtlar için belirlenen kilogram fiyatı baz alınarak avans tutarı bedeli kadar kağıt atığının “Satıcının süre ile bağlı olmak üzere”, sözleşmede belirtilen süre içinde alıcıya teslimine kadar “Başkaca hiçbir firmaya kağıt atıklarının satılmaması veya bedelsiz olarak hibe edilmemesi” olarak tanımlanmışlır. Alıcı ve satıcı iş bu tarımı anladığını ve kabul ettiğini taahhüt eder.
Madde 4 HURDA KAĞIT BEDELİ (KİLO GRAM ve TON OLARAK): Karışık Hurda Fiyatı Kg ve Ton bedeli; Kg/fiyatı: 0,20 (yirmi kuruş), Ton bedeli: 200 TL (ikiyüz TL)
Madde 5 VERİLEN AVANS ve TESLİM EDİLECEK KAĞIT MİKTARI: Ödenen avans miktarı Toplam rakamla: 75.000 TL, Avans bedeli karşılığı alınacak hurda kağıt toplam kilosu rakam ile; 375.000 KG,
Madde 6 SÖZLEŞMENİN SÜRESİ: İşbu sözleşmenin süresi satıcıya alıcının verdiği avansın ödendiği tarih ile avans miktarı karşılayacak ölçüde ve kalitede taahhüt edilen kağıtların alıcıya teslim edilmesi arasında geçen süredir. Taraflar isterse veya alıcı tarafından satıcıya yeni bir avans ödemesi yapılırsa süre avans karşılığı taahhütlerin yerine getirilmesine kadar süre uzamış sayılacaktır. Salıcı süre bitmesine rağmen yani taahhütlerini yerine getirdikten sonra yazılı olarak Alıcıya bildirmediği takdirde alıcının satıcının taahhüt miktarınca planlama yapması yüzünden bildirim yapılmaksızın alıcının zarar göreceği gerçeğine uygun olarak alıcının telafisi mümkün olmayan zararlarına sebep olmamak amacı ile alıcının kendisine yeniden yapacağı avans ödemesini reddedemez. Bu defa fiyat konusu taraflarca yeniden anlaşılarak belirlenecektir. Bildirim yapmaksızın sözleşmeyi fesih eden taraf diğer tarafa avans tutarının % 25 kadar bedeli cezai şart olarak ödemeyi kabul ve taahhüt eder.
Madde 7 CEZAİ ŞART: İş bu sözleşmede alıcı avans bedelini nakden ödemeyi, satıcı ise avans bedeli kadar hurda kağıdı teslim etmeyi, başkaca hiçbir firmaya ve/veya şahsa matbaa atıklarını bedelli veya bedelsiz olarak vermemeyi veya satmamayı avans bedeli bitmeden 10 gün önce karşı tarafa sözleşmeyi fesih ettiğini bildirme yükümlülüğü altındadır. İş bu yükümlülüklerine uymayan taraf karşı tarafa iş bu sözleşmede belirtilen avans miktarının kalan kısmını ödemek mecburiyetindedir.
Şeklinde olduğu görülmüştür.
Davaya konu alacak taraflar arasındaki Münhasır Alıcılık Sözleşmesine dayalı ticari ilişkiden kaynaklanmakta olup taraflar tacir olduğundan ticari defterleri üzerinde inceleme yapılarak rapor alınması cihetine gidilmiştir.
Tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde;Davacı ile davalı arasında davaya konu 15.06.2015 tarihli Münhasır Alıcılık Sözleşmesi imzalandığı, işbu sözleşme kapsamında davacı tarafın davalının davacıdan avans olarak tahsil ettiği 75.000,00 TL için bir kısım kağıt teslim ettikten sonra davacı tarafın bakiye 24.750,00 TL’lik kısım için 07/11/2018 tarihinde sözleşmeden kaynaklı yükümlülüklerini yerine getirmeyeceğini beyan ettiği, o tarihten itibaren aldığı avansı iade etmediği gibi karşılığında mal da temin etmediği, davacıya ait davaya konu 2015, 2016, 2017 ve 2018 yılları yasal defterlerinin usulüne uygun olarak tutulduğu, bu itibarla lehine delil vasfı taşıdığı, davacının davalıya 75.000,00 TL avans ödemesi yaptığı, bunun karşılığında son kağıt tesliminin 07/11/2018 tarihinde yapıldığı, dava tarihine kadar başkaca teslimat yapıldığına ilişkin bilgi ve belge sunulmadığı, davalı tarafın yazılı olarak bir fesli olmasa dahi dava tarihi itibariyle sözleşmeye konu edimini yerine getirmeyerek sözleşmeyi feshettiği, davalının bakiye kağıt teslimi borcu yönünden temerrüde düştüğü bilirkişi raporu ile sabit olup, taraflar arasında imzalanan 15/06/2015 tarihli Münhasır Alıcılık Sözleşmesinin Cezai Şart başlıklı 7. Maddesinde geçen ‘… İş bu yükümlülüklerine uymayan taraf karşı tarafa iş bu sözleşmede belirtilen avans miktarının kalan kısmını ödemek mecburiyetindedir.’ hükmü gereğince davacı şirketin 24.750,00 TL bakiye avans bedelinin iadesini talep edebileceği ancak davalı tarafın sözleşmeyi feshettiğine, avans olarak tahsil ettiği paradan bakiye 24.750,00 TL’nin ihtaren davalıdan geri istendiğine böylece geri ödeme konusunda davalının temerrüde düşürüldüğüne dair davacı tarafından dosyaya herhangi bir belge sunulmadığı görülmüş olup davacı tarafın dava tarihinden öncesi için başlayacak temerrüt faizi talep edemeyeceği kanaatine varılmış olup, davacı vekilinin 28.12.2021 tarihli sunmuş olduğu beyan dilekçesindeki talebi gözetilerek cezai şart yönünden inceleme yapılmaksızın bilimsel, denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli 13/12/2021 tarihli bilirkişi raporu gözetilerek davanın kabulüne, 24.750,00 TL’nin 30/12/2020 dava tarihinden tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HUAK 18/A-(13) ”Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması veya iki saatten az süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hâllerinde, iki saatlik ücret tutarı Tarifenin Birinci Kısmına göre Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenir. İki saatten fazla süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hâlinde ise iki saati aşan kısma ilişkin ücret aksi kararlaştırılmadıkça taraflarca eşit şekilde uyuşmazlığın konusu dikkate alınarak Tarifenin Birinci Kısmına göre karşılanır. Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen ve taraflarca karşılanan arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılır. (…)” ” ve (14). Fıkrası: ” Bu madde uyarınca arabuluculuk bürosu tarafından yapılması gereken zaruri giderler; arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılması hâlinde anlaşma uyarınca taraflarca ödenmek, anlaşmaya varılamaması hâlinde ise ileride haksız çıkacak taraftan tahsil olunmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanır.” hükümleri gereğince arabuluculuk gideri olarak Arabuluculuk Dava Şartı Dosya No:2019/ … sayılı dosyasından arabulucuya 1.320,00-TL tarife bedeli üzerinden kesilen 05/08/2019 tarihli … sıra nolu Serbest Meslek Makbuzu doğrultusunda ödeme yapıldığı tespit edilerek her iki tarafın arabuluculuk ilk oturumuna katıldıkları ve davanın kabulüne karar verildiği gözetilerek; davalı aleyhine arabuluculuk giderlerinin yükletilmesi gerektiği anlaşılmış ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
DAVANIN KABULÜ ile,
1-24.750,00 TL’nin 30/12/2020 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 1.690,67-TL Karar ve İlam Harcından, peşin yatırılan 422,67-TL’nin mahsup edilerek eksik kalan 1.268,00-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından bu dava sebebi ile aşağıda dökümü yapılan 2.438,12-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte olan AAÜT gereğince 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
6-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanan 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 21/01/2022

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza

YARGILAMA GİDERLERİ HARÇ BEYANI
54,40 TL BAŞVURMA HARCI 422,67 TL PEŞİN HARÇ
422,67 TL PEŞİN HARÇ + 1.268,00 TL EKSİK HARÇ
7,80 TL VEKALET HARCI 1.690,67 TL KARAR VE İLAM HARCI
1.800,00 TL BİLİRKİŞİ ÜCRETİ + 153,25 TL TEBLİGAT ÜCRETİ
2.438,12 TL TOPLAM