Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/663 E. 2022/784 K. 13.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/663 Esas
KARAR NO : 2022/784
DAVA : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/12/2020
KARAR TARİHİ : 13/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalının 16/07/2018 tarihli Bayilik Sözleşmesi ile, sıvılaştırılmış Petrol Gazları dağıtım şirketi olan müvekkilinin … A.Ş’ nin bayiliğini yaptığını, 16/07/2018 tarihli LPG ile çalışan Karayolları Taşıtları için ikmal istasyonu bayiliği sözleşmesinin normal şartlar altındaki sona erme tarihinin 27/01/2018 olduğunu, EPDK İnternet sitesinde davalının Otogaz bayilik lisansının 11/02/2019 tarihli karar ile sonlandırıldığı, davalı ile akdedilmiş Bayilik sözleşmesinin 2. Maddesine göre bayi yasal prosedürleri tamamlayarak yetkili makamlardan çalışma izni, iş yeri çalışma ruhsatı, LPG otogaz bayilik lisansını alması gerektiğini, sözleşmenin hukuken ve fiilen uygulanamaz hale geldiğinden bu sebepler dolayısı ile sözleşmenin feshedildiğini, davalının haksız şekilde sözleşmenin feshine neden olduğunu, müvekkilinin zarar uğradığını, davalı bayiliğe devam ettiği süre boyunca LPG satışına devam etmiş ve müvekkilinin bu satışlardan kar elde ettiğini, bu nedenle sözleşmenin olağan şartlarda devam etmesi durumunda müvekkilinin kar etmeye devam edeceğini, davalının sözleşmeye aykırı davrandığından cezai şart ödemekle yükümlü olduğunu, fesih ihtarının davalıya tebliğ edildiği tarihten itibaren her iki tarafın da tacir olması sebebiyle müvekkilinin alacağına avans faiz oranı üzerinden faiz işletilmesi gerektiğini, sözleşme imzalanırken davalıya ariyeten teslim edilmiş olan emtianın da sözleşmenin feshiyle birlikte müvekkiline iade edilmesi gerektiğini, dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiz oranı üzerinden faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, masraf ve ücreti vekaletin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP
Davalıya usulüne uygun tebligat çıkartılmış olmasına rağmen süresi içerisinde cevap vermemiş olduğu anlaşıldı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanlığı’ na müzekkere yazılarak, … ticaret sicil numaralı aşağıda bilgileri yazılı … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti’ne ait otogaz bayilik lisansının iptal edilmesine ilişkin tüm bilgi ve belgelerin mahkememize gönderilmesi ve … Merkez Bölgesi’nde LPG perakende satış fiyatlarının 16/07/2018 ve 11/02/2019 tarihleri arasında ne kadar alındığı hususunda ilgili fiyat döküm listesinin araştırılarak mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
… Vergi Dairesi Müdürlüğü’ ne müzekkere yazılarak, Ocak 2017 – Aralık 2021 dönemleri arası dahilinde davalı …’nin (V.N. … ) aktif pasif mal varlıkları, öz sermayesini gösterir belgelerin, yıllık bilanço kayıtları ve vergi beyannameleri ile ilgili belge ve bilgilerin mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
… ‘ na müzekkere yazılarak, davalı …’nin(VD NO: … ) ticaret sicil kayıtlarının ve tebligata yarar açık adresinin mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
… Asliye Hukuk Mahkemesi’ ne talimat yazılarak, Makine Mühendisi, Elektrik Mühendisi alanlarında uzman bilirkişiler aracılığı ile, 24/12/2021 tarihinde bilirkişi raporu alınmıştır.
Mahkememizce bilirkişi incelemesi yaptırılmış, bilirkişi … , ‘ un 20/07/2022 tarihli bilirkişi heyet raporunda özetle; Davalı yanın davacı ile olan alım / satım ilişkilerinin 06.01.2019 tarihinden sonra yürümediği ve tamamen durduğu, EPDK tarafından da 11.02.2019 tarihinde Otogaz Bayilik Sözleşmesi’nin iptal edilmiş olduğu; taraflar arasındaki sözleşmenin olağan süresinin 27.01.2021 tarihinde sona ereceği hususu nazara alındığında davalı şirketin bayilik sözleşmesinin EPDK tarafından iptal edilmiş olmasının davacı şirketin kâr Mahrumiyeti yaşamasına sebebiyet vereceği, öte yandan taraflar arasındaki sözleşmenin sona ermesine davalı şirketin sebebiyet vermiş olması sebebiyle davacı şirketin kâr mahrumiyeti talebinde bulunabileceği; dolayısıyla sözleşmenin 32. Maddesinin (a) bendi uyarınca davacı şirketin sözleşmenin sona ermiş olması nedeniyle uğramış olduğu kâr kaybının 28.019,02-TL olduğu, Akdedilen sözleşme davalı şirkettin kusurundan kaynaklı olarak sona ermesi hasebiyle davacının cezai şartı talep edebileceği; dolayısıyla sözleşmenin 32. maddesinin (b) bendi uyarınca davacı şirketin sözleşme iptali nedeniyle uğramış olduğu cezai şart tutarının 13.464,29-TL olduğu, Emtiaların davacı firma demirbaş teslim ve tesellüm belgesi içeriğinde mevcut olup; davalı firma tarafından da teslim alınmış olunduğuna ilişkin kaşe ve imzasının bulunduğu dolayısıyla taraflar arasındaki sözleşmenin sona ermiş olması hasebiyle davalı şirketin bahse konu emtiaları iade etmekle yükümlü olduğu; ancak davacı şirketin “ariyet olarak teslim edilmiş emtianın müvekkiline iadesini, emtianın iadesi mümkün olmaması halinde rayiç bedelin davalıdan tahsilini” talep ettiği hususu nazara alındığında Sayın Mahkemece emtiaların iadesinin değil de emtiaların bedelinin iadesi yönünde karar verilmesi halinde emtiaların amortismanı nazara alınarak rayiç değer üzerinden değerleme yapılmasının gerektiği” sonuç ve kanaatine ulaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde davacı ile davalı arasında 16/07/2018 tarihli lpg ile çalışan karayolu taşıtları için ikmal istasyonu bayilik sözleşmesi düzenlendiği, sözleşmenin 27/01/2021 tarihine kadar geçerli olduğunun belirtildiği, sözleşmenin ikinci maddesinde bayinin lpg otogaz bayilik lisansı almak ile mükellef olduğunun düzenlendiği, sözleşme kapsamında taraflar arasında ticari ilişki devam ederken davalının lpg otogaz bayilik lisansının davalının talebi üzerine 11/02/2019 tarihinde sonlandırıldığının Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun 16/09/2022 tarihli müzekkere cevabı ile anlaşıldığı, davacı tarafından davalıya gönderilen … Noterliği’nin 25/03/2019 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile lpg otogaz bayilik lisansının sonlandırılması nedeniyle sözleşmenin feshedildiği, taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin ikinci maddesi ve taraflar arasındaki ticari ilişkinin mahiyeti gereği davalının lpg otogaz bayilik lisansının bulunması gerektiği bu nedenle davacının sözleşmeyi haklı nedenle feshettiği, davacı tarafça açılan bu davada taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 32-a maddesi ve 32-b maddesi doğrultusunda mahrum kalınan kar kaybının ve cezai şartın talep edildiği, davacı tarafça sözleşmeyi feshetmesinin haklı nedene dayanması nedeniyle mahrum kalınan kar kaybının ve cezai şartın talep edilebileceği, sözleşme kapsamında davacının talep edebileceği mahrum kalınan kar kaybının ve cezai şartın miktarının hesaplanarak tespit edilmesi için bilirkişi heyetinden rapor alındığı, raporun taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edildiği taraflarca alınan rapora karşı itirazlarının bulunmadığı, alınan 20/07/2022 tarihli rapor incelendiğinde talep edilen mahrum kalınan kar kaybı ve cezai şart yönünden yapılan hesaplama ve tespitlerin denetime elverişli ve uygun olduğu, yine davacı tarafça açılan bu davada taraflar arasında düzenlenen bayilik sözleşmesi kapsamında davacı tarafından davalıya ariyeten teslim edilen ekipmanların da aynen iadesinin mümkün olmadığı takdirde rayiç bedelinin talep edildiği, davacı tarafça dava dilekçesinin ekinde davacı tarafından davalıya teslim edilen ekipmanlara ilişkin davalının imzasının bulunduğu teslim belgesinin de sunulduğu, davalının imzasının bulunduğu sunulan bu belge doğrultusunda aynen iadesi talep edilen ekipmanlar yönünden talimat yoluyla keşif yapılmasına ve rapor alınmasına karar verildiği, talimat yoluyla yapılan keşif sonucunda alınan raporda bilirkişiler tarafından davacı tarafından davalıya ariyeten teslim edilen ekipmanların tespit edilerek değerlerinin tespit edildiği alınan bu rapor da mahkememizce denetime elverişli ve uygun bulunduğu, aynen iadesi talep edilen ekipmanlar yönünden tespit edilen değerleri üzerinden davacı tarafça eksik harcın tamamlandığı da anlaşıldığından davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HUAK 18/A- (14). Fıkrası: “Bu madde uyarınca arabuluculuk bürosu tarafından yapılması gereken zaruri giderler; arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılması hâlinde anlaşma uyarınca taraflarca ödenmek, anlaşmaya varılamaması hâlinde ise ileride haksız çıkacak taraftan tahsil olunmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanır.” hükümleri gereğince arabuluculuk gideri olarak Arabuluculuk Dava Şartı Dosya No: 2019/ … sayılı dosyasından arabulucu … ‘ na ekte sunulan 1.320,00.-TL tarife bedeli üzerinden kesilen Serbest Meslek Makbuzu doğrultusunda ödeme yapıldığı tespit edilerek arabulucuk giderlerinin davalıdan alınması gerektiği anlaşılmıştır.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
Davacının davasının KABULÜ ile,
1-Ariyet mal teslimine ilişkin davanın kabulü ile, davacı tarafından davalıya ariyet olarak verilen
A) Çift tabancalı A tipi Dispenser (15.000,00 TL)
10 metreküp LPG Otogaz Tankı (12.000,00 TL)
Redjacket Pompa için Kademe (7.000,00 TL)
Redjacket Pompa için Motor (4.000,00 TL)
Tesisat TL (5.000,00 TL)
Elektrik Panosu Modemli (9.501,50 TL)
Makinelerin davalıdan alınarak davacıya aynen iadesine,
B) Aynen iade mümkün olmaz ise söz konusu taşınır malların İİK madde 24/4 uyarınca yanlarında yazan ilamda belirlenen değerlerinin icra müdürlüğünce İİK madde 24/4 uyarınca dikkate alınmasına,
2-13.464,29 TL cezai şartın ve 3.521,00 TL kar mahrumiyeti alacağı olmak üzere toplam 16.985,29 TL’nin cezai şart yönünden 5.000,00 TL yönünden dava tarihinden, bakiye kalan 8.464,29 TL yönünden ıslah tarihi olan 20/09/2022 tarihinden itibaren, kar mahrubiyeti talebi yönünden, 3.000,00 TL yönünden dava tarihinden, bakiye kalan 521,00 TL yönünden ıslah tarihi olan 20/09/2022 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Harçlar kanunu gereğince dava değeri üzerinden alınması gereken toplam 4.746,64-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 1.238,78-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 3.507,86-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden …Ü.T göre hesaplanan 11.117,89 TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan; 54,40-TL Başvuru Harcı, 170,78-TL Peşin/nisbi Harcı, 1.068,00-TL Islah Harcı, 5.700,00-TL Bilirkişi ücreti ve yargılama gideri, olmak üzere toplam 6.993,18TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanacak 1.320,00.-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
7-Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu ( … Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 13/12/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır