Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/635 Esas
KARAR NO : 2021/709
DAVA : İstirdat
DAVA TARİHİ : 08/12/2020
KARAR TARİHİ : 04/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; davalı tarafından müvekkili aleyhine başlatılan …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E., …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. ve … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. Sayılı dosyaları üzerinden yapılan fiili hacizler ile haciz tehdidi altında haksız faiz ve çek tazminatı tutarlarını ödeme zorunda bırakıldıklarını, keşideci olmamasına rağmen, kötü niyetli ve yasaya aykırı olarak çek tazminatlarından sorumlu tutularak ödeme yaptırıldığını, davalı tarafından temel ilişkiye ve yasaya dayalı olarak keşideciye karşı çek tazminatı talebinde bulunması gerekirken çeki ciro yoluyla elde eden ve keşideci ile aralarında bir akdi ilişki bulunmayan müvekkiline çek tazminatının yükletilmesine de olanak olmadığını, haciz tehdidi altında icra dosyasına ödeme yaparken ihtirazi kayıtlı olarak ödemenin yapıldığını
ve istirdat davası açma hakkının da saklı tutulduğunu, …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. sayılı dosyasına 6.750,00-TL çek tazminatı ile bundan kaynaklı faizin fazla ödendiğini, çek tazminat miktarının da %10’un üzerinde olmakla hatalı olduğunu, yine işlemiş faiz için reeskont faiz oranının da %19,5 olarak talep edildiği ve ödendiğini oysa ki takip tarihine kadar işlemiş reeskont faizinin % 13,75 oranında olması gerektiğini,
… İcra Müdürlüğünün 2019/… E. Sayılı dosyası ile … İcra Müdürlüğünün 2019/… E. Sayılı dosyası yönünden de işlemiş reeskont faizi oranının yine hatalı olduğu ve fazla ödeme yapılmasına sebebiyet verdiğini iddia ederek; ….İcra Müdürlüğünün 2019/… E. Sayılı dosyası kapsamında icra dosyasına ödenen haksız 6.750,00-TL çek tazminatı ile hesaplanacak haksız faizin iadesine, … İcra Müdürlüğünün 2019/… E. Sayılı dosya kapsamında icra dosyasına ödenen hesaplanacak haksız faizin şimdilik 100,00-TL olmak üzere iadesine, ….İcra Müdürlüğünün 2019/… E. Sayılı dosya kapsamında icra dosyasına ödenen hesaplanacak haksız faizin şimdilik 100,00-TL olmak üzere iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davacının … İcra müdürlüğü 2019/… esas sayılı dosyasına 22.01.2020 tarihinde dosya kapak hesap raporunu yaptırarak dosya borcunu ödediğini ve aynı gün talep açarak çek aslının icra dairesinden iade aldığını, dosya kapak hesap raporu için hesaplama yapılırken alacak kalemlerinde çek tazminat bedeline itiraz etmediği gibi dosya kapak hesabının düzeltilmesini de talep etmediğini, icra ödeme emrinin borçluya 29.06.2020 tarihinde tebliğ edildiğini ve fakat kambiyo senetlerinde borca itiraz süresi 5 gün olduğu üzere bu süre zarfında da davacı yanca itiraz edilmeyerek takibin
kesinleşitğini ve bu sürenin hak düşürücü süre olduğundan davacının borcun yanlışlığına dair iddiasının değerlendirilemeyeceğini ve kabul edilemeyeceğini, davacının çek aslını teslim aldıktan sonra işbu davayı açmasında artniyetli olduğunu, davacının davalının elinde çek olmamasından dolayı çek tazminatını keşideciden tazmin edemeyeceğini bilmemesinin de hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, …. İcra müdürlüğünün 2019/… esas sayılı dosyasına konu çekte keşideci …Tic. A.Ş. ile davacının adi ortaklığı olduğu ve davacının amacının çek aslını elden teslim alarak davalının çek tazminatı alacağını dayanaksız bırakma çabası olduğunu, nitekim çek aslı elinde bulunan davacının ödediği çek tazminatını keşideciye rücu edebilecekken davalıya işbu davayı açmasının kötü nüyetli olduğu gibi, davalının kanunen kendisine tanınmış olan çek tazminatı hakkını talep edebilmesi için çek aslının elinde bulundurması gerektiğinden; davacının talebinin kabul edilmesinin davalının hak kaybına neden olacağını, davacı çeki teslim alarak davalının hak aramasını kesin olarak engellemiş olup davalının kanuni hakkını araması için kullanabileceği tek dayanak belgesini icra müdürlüğünden aldığını ve davacının hukuki yararından söz edilemeyeceği gibi amacın
davalıyı zor duruma düşürmek olduğunu, davanın kabul edilmesinin davalı açısından telafi edilemez zararlar doğuracağını savunarak davanın reddine ve lehine tazminat hükmedilmesine karar verilmesini talep
etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Davanın; İİK 72/7 maddesi uyarınca açılan istirdat davası olduğu görülmüştür.
Dosya kapsamındaki dava dilekçesi ve ekleri, Arabuluculuk Son Tutanağı, ….İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas, ….İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas, ….İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı takip dosyaları, bilirkişi raporu ve dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir.
…. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde; … Anonim Şirketi tarafından … Anonim Şirketi ile … , … San. Tic. Ltd. Şti. aleyhlerine 22.651,15.-TL toplam alacak üzerinden icra takibi yapıldığı görülmüştür. Takibe konu çekte davacı keşidecidir.
…. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde; … Anonim Şirketi tarafından … Anonim Şirketi ile … , … San. Tic. Ltd. Şti. aleyhlerine 23.205,96.-TL toplam alacak üzerinden icra takibi yapıldığı görülmüştür. Takibe konu çekte davacı keşidecidir.
… İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde, … Anonim Şirketi tarafından … San. Ve Tic. A.Ş., … , … İnşaat Adi Ortaklığı , … San. Tic. Ltd. Şti. aleyhlerine 60.034,66.-TL toplam alacak üzerinden icra takibi yapıldığı görülmüştür. Takibe konu çekte keşideci dava dışı şirkettir. Davacı tarafından icra takip dosyasına 08/10/2020 tarihinde 93.447,00-TL ödeme yapılmıştır. Bu tutarın 14.276,93-TL si faize ilişkindir.
Mahkememizce 05/04/2021 tarihli celsede, … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas, … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas, … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı takip dosyalarında fazla ödendiği iddia olunan faiz tutarlarının var ise hesaplanması hususunda dosyanın İİK mevzuatından kaynaklı nitelikli hesap uzmanı bilirkişiye tevdii edilmesine karar verildiği, yapılan bilirkişi incelemesi sonrası düzenlenen bilirkişi raporunda sonuç ve özetle;
“1… İcra Müdürlüğünün 2019/… Esas sayılı takip dosyası ile yapılan icra takip dosyasına ilişkin yapılan hesaplamada Davalı/Alacaklı’nın Davacı/Borçlu’dan 52.210,00 .-TL alacağı olduğu İcra Takibinde de buna uygun olarak 52.210,00 TL talep edildiği,yine buna isabet eden değişken oranlardaki işlemiş Avans faiz alacağı’nın 1.059,93 TLolduğu İcra Takibinde bundan 14,73 TL fazla olarak 1.074,66 TL talep edildiği,
) TTK 783/3 madde hükmü gereğince keşideciden Karşılıksız kalan Çek Bedeli’nin %10’u kadar da Çek Tazminatı istenebileceği, ve fakat somut olayda Davacı’nın işbu icra takibine konu 15/12/2018 Keşide Tarihli … seri no’lu 67.500,00 tutarlı Çek yönünden Keşideci sıfatına değil Adi ortaklığın ortaklarından olarak ciranta sıfatına haiz olduğu üzere Davacı’nın Çek Tazminatından sorumlu olmayacağı kanatine varılmış olmakla, Sayın Mahkemece aksi kanaat ile Davacı’nın Çek Tazminatı’nın iadesini talep hakkı olmadığının tespiti halinde ise Davalı/Alacaklı’nın Davacı/borçludan Karşılıksız Çek Tazminatı’nın 5.221,00 TL olması gerektiği ve fakat İcra Takibinde bundan 1.529,00 TL fazlası ile 6.750,00.-TL olarak talepte bulunulduğu,
2.Yukarıdaki tespitler doğrultusunda 2 olasılıklı olarak yapılan hesaplamaya göre; Davacı’nın Karşılıksız Çek Tazminatı’nı haksız ödediği ve iadesini talep hakkı olduğunun Sayın Mahkemece takdiri halindeki I. olasılığa göre; …. İcra Müdürlüğünün 2019/… Esas sayılı icra takip dosyasının güncel borç hesabının yukarıdaki tabloda yer aldığı üzere 83.445,34 TL olduğu, Davacı yanca bundan 10.001,66 TL fazla olarak 93.447,00 TL ödendiği,
b Davacı’nın Karşılıksız Çek Tazminatı’nın iadesini talep hakkı olmadığına Sayın Mahkemece takdiri halindeki II. OLASILIĞA göre ise; …. İcra Müdürlüğünün 2019/… Esas sayılı icra takip dosyasının güncel borç hesabının yukarıdaki tabloda yer aldığı üzere 89.820,18 TL olduğu, Davacı yanca bundan 3.626,82 TL fazla olarak 93.447,00 TL ödendiği,
3… İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı takip dosyası ile yapılan icra takip dosyasına ilişkin yapılan hesaplamada Davalı/Alacaklı’nın Davacı/Borçlu’dan 20.470,00 TL alacağı olduğu İcra Takibinde de buna uygun olarak 20.470,00 TL talep edildiği, yine buna isabet eden değişken oranlardaki İşlemiş Avans faiz alacağı ‘nın 131,23 TL olduğu İcra Takibinde bundan 2,92 TL fazla olarak 134,15 TL talep edildiği, karşılıksız Çek Bedeli Tazminatı olarak 2.047,00 TL tazminat alacağı olduğu İcra Takibinde de buna uygun olarak 2.047,00 TL talep edildiği tespiti ile; …. İcra Müdürlüğünün 2019/… Esas sayılı icra takip dosyasının güncel borç hesabının yukarıdaki tabloda yer aldığı üzere 33.778,91 TL olduğu, Davacı yanca bundan 38,91 TL eksik olarak 33.740,00 TL ödendiği,4. …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı takip dosyası ile yapılan icra takip dosyasına ilişkin yapılan hesaplamada Davalı/Alacaklı’nın Davacı/Borçlu’dan 20.900,00.-TL alacağı olduğu İcra Takibinde de buna uygun olarak 20.900,00 TL talep edildiği, yine buna isabet eden değişken oranlardaki İşlemiş Avans faiz alacağı ‘nın 212,15 TL olduğu İcra Takibinde bundan 3,81 TL fazla olarak 215,96 TL talep edildiği, karşılıksız Çek Bedeli Tazminatı olarak 2.090,00 TL tazminat alacağı olduğu İcra Takibinde de buna uygun olarak 2.090,00 TL talep edildiği tespiti ile; Davacı yanca dosyaya yapılan ödeme tespit edilemediğinden, … İcra Müdürlüğünün 2019/… Esas sayılı icra takip dosyasının güncel borç hesabının yapılamadığı, ve İcra Takibinde Ödeme tarihine kadar işleyecek faiz hesabı yapılamamışsa da, işlemiş faiz alacağında 3,81 TL fazla talep edildiği…” şeklindeki tespitlerini ve görüşlerini bildirmiştir.
Bilirkişi raporu taraf vekillerine ayrı ayrı tebliğ edilmiştir. Davalı vekili bilirkişi raporuna karşı itiraz dilekçesini dosyaya ibraz etmiştir. Davacı vekili, 21/05/2021 tarihli dilekçesiyle bilirkişi raporuna beyanlarını içeren dilekçesini dosyaya ibraz etmiştir.
Mahkememizce yapılan tüm yargılamalar neticesinde, taraf iddia ve savunmaları, takip dosyaları alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya içeriğine göre; TTK 783/3 madde ile “Muhatap nezdinde karşılığı kısmen veya tamamen bulunmayan bir çek düzenleyen kişi, çekin karşılıksız kalan bedelinin yüzde onunu ödemekle yükümlü olduktan başka, hamilin bu yüzden uğradığı zararı da tazmin eder.” açık hükmü gereğince keşideciden karşılıksız kalan çek bedelinin %10’u kadar da çek tazminatı istenebileceği hükme bağlanmıştır.
Öncelikle belirtilmelidir ki, sebepsiz zenginleşmeye dayalı bir alacak hakkının doğması, malvarlığı azalan kişinin fakirleşmesiyle diğer tarafın zenginleşmesi arasında nedensellik bağının bulunmasına bağlıdır (Kemal Oğuzman, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 2. Cilt, 12. Baskı, s.334, 337-338). Somut olayda, davacı borçlu … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. takip dosyasında lehtar sıfatına sahip olup, takip talebinde çek tazminatı keşideci olan diğer borçludan talep edilmektedir. TTK m.783/3 hükmü gereğince çek tazminatının ödenmesinden dolayı dava dışı keşideci borçlu sorumlu olduğundan yapılan bu ödeme ile davalı alacaklının değil, dava dışı keşidecinin zenginleştiğini kabul etmek gerekir.
Dava konusu somut olayda; … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. takip dosyasında konu edilen çekle ilgili 6.750,00.-TL %10 karşılıksız çek tazminatı tahsili talep edilmiş olup davalı alacaklı tarafından takip talebinde % 10 oranındaki çek tazminatından davacının sorumlu tutulmadığı açıkca belirtilmiş, bununla ilgili olarak davacı borçlu yönünden talepte bulunulmamıştır. Cirantaların sorumlu olmadığı ödeme emrinde yazılmıştır. Bununla birlikte davacı % 10 çek tazminatı 6.671-TL’nin ferileri ile birlikte icra zoru ile kendisinden tahsil edildiğini ileri sürerek bu bedelin ferileri ile birlikte istirdatını talep etmekte ödeme emrinde açıkça çek tazminatından keşidecinin sorumlu olduğunun yazılı olduğu, buna rağmen davacı/borçlunun, borçlanmadığı edimi, “kendi isteğiyle” ifa ettiği, TBK m. 78/1 hükmü gereğince bunu ancak kendisini borçlu sanarak yerine getirdiğini ispat ederse geri isteyebileceği, ancak dosya kapsamı incelendiğinde davacının “kendi isteğiyle” çek tazminatını ödediğinin anlaşıldığı, haciz baskısı altında olmasının kendi isteği dışında ödeme yaptığı anlamına gelemeyeceğinden, olayda TBK madde 78/1 hükmü gereğince sebepsiz zenginleşmenin mevcut olmadığı anlaşılmakla, bu sebeplerle davacının ödediği çek tazminatını davalıdan talep edemeyeceğinden ve … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas, ….İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas takip dosyalarının da usulüne uygun kesinleştiği dikkate alınarak bu sebeple davanın reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Mahkememizce her ne kadar 04/10/2021 tarihli celsede davalının kötü niyet tazminatı talebine ilişkin hüküm tesis edilmemiş ise de bu talebin sehven hüküm altına alınmadığı anlaşılmış, davacının kötü niyetle dava açtığını gösterdiğine dair yeterli kanıt olmadığından kötü niyet tazminatı taleplerinin ise reddine dair karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davanın REDDİNE,
Davalı vekilinin kötü niyet tazminatı talebi yerinde görülmediğinden reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 59,30.-TL Karar ve İlam Harcından, peşin yatırılan 119,55- TL’nin mahsubu ile fazla yatırılan 60,25.-TL harcın kararın kesinleşmesini müteakip ve talep halinde DAVACIYA İADESİNE,
3-Davacının yapmış olduğu yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-4.080,00.-TL vekalet ücretinin DAVACIDAN ALINARAK DAVALIYA VERİLMESİNE,
5-Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.04/10/2021

Katip … Hakim …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır