Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/578 E. 2022/695 K. 16.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/578 Esas
KARAR NO : 2022/695
DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/11/2020
KARAR TARİHİ : 16/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacı şirkete … numaralı Nakliyat Emtea Taşıma Sigorta Poliçesi ile sigortalı bulunan dava dışı … Tic. A.Ş.’ye ait muhtelif elektronik malzeme emtiasının davalı şirketlerden … LİMİTED ŞİRKETİ’nin taşıma komisyoncusu ve ana taşıyıcı, … LİMİTED ŞİRKETİ’nin fiili taşıyıcı ve … SİGORTA A.Ş.’nin sigortacısı olduğu taşımada Amerika Birleşik Devletleri’nden Türkiye’ye nakliyesi esnasında kaybolması sebebiyle hasara uğradığının tespit edildiğini, oluşan zarardan dolayı davacı şirketin sigortalısına 23/03/2020 tarihinde 9.167,81-USD hasar tazminatı ödediğini, oluşan hasardan davalı şirketlerin hukuken sorumlu olduğunu, davalılara yapılan rücu taleplerinin neticesiz kalması sebebiyle arabuluculuk yoluna başvurulduğunu fakat anlaşma sağlanamadığını beyan ederek 9.167,81-USD tazminatın ödeme tarihi olan 23/03/2020 tarihinden itibaren işleyecek Merkez Bankası’nın vadeli dolar mevduatına uyguladığı en yüksek ticari avans faizi ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı … TİC. LTD. ŞTİ. vekili cevap dilekçesinde; taşıma esnasında emtianın kaybolması sebebiyle meydana gelen hasarda, davalı şirketin münferiden veya sınırsız sorumluluğu olmadığını, davalı şirketin taşıma komisyoncusu … ile birlikte yalnızca müteselsilen sorumluluğu bulunduğunu, davacının iddialarını kabul anlamına gelmemek kaydıyla, davacı şirketin uluslararası taşıyıcı olması nedeniyle sorumluluğunun montreal sözleşmesi, cmr konvansiyonu ve ilgili mevzuat uyarınca sınırlı olduğunu, davacının meydana geldiğini iddia ettiği hasara ilişkin sigortalısı …’a ödediği tutarın tamamını davalı şirketten talep etmesinin hukuka ve uluslararası taşımacılık kurallarına aykırı olduğunu beyan ederek davanın esastan reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar … LİMİTED ŞİRKETİ ve … SİGORTA ANONİM ŞİRKETİ’ne usulüne uygun tebligat çıkartılmış olmasına rağmen süresi içerisinde cevap dilekçesi sunmamış olduğu görüldü.
DELİLLER:
Davacı vekili dava dilekçesi ekinde 01/08/2019 – 01/02/2020 tarihlerini kapsar … numaralı Nakliyat Emtea Taşıma Sigorta Poliçesinin fotokopisini, … Nak. Ltd. Şti.’nin 03/02/2020 tarihli yazısının fotokopisini, … Dış Ticaret Müdürlüğü’nün 04/02/2020 tarihli yazısının fotokopisini, … numaralı 14/02/2020 tarihli Nakliyat Hasar Ekspertiz Raporunun fotokopisini, davacı tarafından dava dışı … Elektronik Sanayi’ye “… hasar ödemesi” açıklaması ile gönderilen 9.167,81-USD’lik dekontun fotokopisini, 17/08/2020 tarihli … TİC. LTD. ŞTİ.’ne yazılan, 01/10/2020 tarihli … SİGORTA A.Ş.’ye yazılan rücu talebi yazılarının fotokopilerini ve arabuluculuk son tutanağının fotokopisini sunmuş olduğu görüldü.
Davalı … TİC. LTD. ŞTİ. vekilinin cevap dilekçesi ekinde 21/07/2020 – 30/11/2020 tarihlerini kapsar … numaralı Emtia Blok Abonman Sigorta Poliçesi fotokopisini sunmuş olduğu görüldü.
Davalı … LİMİTED ŞİRKETİ vekilinin 17/02/2021 tarihli beyan dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Mahkememizin 17/02/2021 tarihli celsesinin 6 numaralı ara kararı ile dosyanın 3 kişilik bilirkişi heyetine tevdi ile davacının davalıdan alacaklı olup olmadığı alacaklı ise miktarının ve ferilerinin tespit edilmesi hususunda rapor düzenlenmesine karar verildiği, bilirkişi heyetinin 16/05/2021 tarihli raporunda sonuç ve özet olarak;
“1. Davacının, sigortacı sıfatı ile yaptığı ödeme gözetilerek TTK m.1472 hükmü gereği TBK m.183 ve devamı hükümlerine göre kayıp konusu olan emtia kıymeti ile sınırlı olarak sigortalısı yük ilgilisinin halefi sıfatı ile aktif husumete ehil olduğu,
2. Taşıma süreci sonunda Montreal Konvansiyonu m.31 şartlarına uygun bir şekilde bildirilmesinin gerekmediği, zira tam zayi zararı söz konusu olduğu
3. 1 nolu davalı … Tic Ltd. Şti.’nin taşıma komisyoncu sıfatı kapsamında aralarında kayıp konusu elektronik ekipmanında bulunduğu emteaların uluslararası hava yolu ile kargo taşımayı üstlendiği gözetilerek müteselsil sorumlu taşıyıcılar sıfatı ile sorumlu olduğu, asıl sorumluluğun ise rizikonun gerçekleştiği tarihte ve zamanda fili taşıyıcı taraf üzerinde kalacağının değerlendirildiği,
4. Davacı sigorta şirketi delilleri uyarınca uyuşmazlık konusu hasara konu emteaların dava dışı … tarafından yine dava dışı … aracılığı ile teslim alındığı, ve Amerika iç taşıması sırasında kayıp olduğu belirlenmiş olmakla 2 nolu … Ticaret Ltd. Şti’nin işbu aşamada meydana gelen hasarla ilgisi bulunduğuna dair bilirkişi kurulumuzca tespit yapılması imkanı olmadığı
5. Sınırlı sorumluluk ilkesi gözetilerek; davacının talep edebileceği azami tazminatın raporumuzda gerekçelerine yer verildiği üzere 9.167,81 USD ödemesi miktarı ile sınırlı, olabileceği, davacı tarafın davalıdan ancak yazılı olarak davalı tarafa başvurduğu tarihten itibaren faiz talebinde bulunabileceği” yönünde görüş ve kanaat bildirdiği görüldü.
Bilirkişi raporunun taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edildiği görüldü.
Davacı vekilinin 05/06/2021 tarihli bilirkişi raporuna karşı itiraz ve beyan dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Davalı … LİMİTED ŞİRKETİ vekilinin 07/06/2021 tarihli bilirkişi raporuna karşı itiraz ve beyan dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Davalı … TİC. LTD. ŞTİ. vekilinin 22/06/2021 tarihli bilirkişi raporuna karşı beyan dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Davalı … SİGORTA A.Ş. vekilinin 03/07/2021 tarihli bilirkişi raporuna karşı beyan ve itiraz ve davaya karşı beyan dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Mahkememizin 06/07/2021 tarihli ara kararı ile dosyanın bilirkişi heyetine tevdi ile tarafların itirazları doğrultusunda ek rapor düzenlenmesine karar verildiği, bilirkişi heyetinin 15/10/2021 tarihli ek raporunda sonuç ve özet olarak;
“Fronting Abonman Blok Sigorta Poliçesinin yurt dışı temin içerecek şekilde kuvertur vermemesi nedeniyle sorumlu olunmadığı beyanının tetkik sonucu Bilirkişi Kurulumuzca AB.D taşımalarının istisna edilmiş olduğuna dair bir tespit yapılması Nhai Takdir Sayın Mahkemeye ait olmak üzere mümkün olmamıştır.
1 pound (1b) = 0.45 kilogram olduğu anlaşılmakla 27 Ibs kayıp elektronik ekipmanın toplam ağırlığının 27 pound (1b) = 12.15 kilogram olacağı tespitine Sayın Mahkeme dosyasında mübrez 16.05.2021 tarihli Kök Bilirkişi Raporunda yer verilmiştir. Somut olayda Amerika’ da yerleşik … ünvanlı ihracatçıdan … Fatura muhteviyatı Malzemenin dava dışı … tarafından Konismento numarası ile … aracılığı ile teslim alındığı, ve … tarafından 6 kap malzemeden ağırlığı 27 LBS /1-Ibs=045 kg=27×045=12,15 kg) olan 1 kabının Acentenin deposuna ulaştırılmadığı ve depoya ulaşmayan (farklı birim fiyat ve niteliğe
sahip 1897 adet parçacıktan oluşan (Printed Circuit Connectors- IDC Cables-) ( Baskılı Devre Konnektörleri Ve IDC Kabloları))malzeme bedelinin 9,167,81 USD olduğu anlaşılmıştır
“Taşıma Organizatörü” ve/veya “Freight Forwarder” in sorumluluğuna dair tespitlere aynı şekilde Sayın Mahkeme dosyasında mübrez 16.05.2021 tarihli Kök Bilirkişi Raporunda detaylı olarak yer verilmiş olmakla ilgili kısma bu aşamada yine atıf yapılmakla yetinilmiştir.
Dava dosyasında yine dava konusu taşımaya ilişkin AWB-Hava Hava Yük Senedi ve 1 ve 2 nolu davalıların kendi adlarına 1 ve kendi hesaplarına düzenlediği, navlun sözleşmeleri sunulmamış olduğundan Ek bilirkişi Raporu aşamasında bu hususun Takdir Sayın Mahkemeye ait olmak gerekmiştir.
Montreal Konvansiyonu 22.3 maddesi kapsamında taşıyıcının kargonun tahrip olması, kaybolması ya da kargoya hasar gelmesi halinde … tarafından MK kapsamında revize edilen sorumluluk limitleri 28 Aralık 2019 tarihi itibariyle 22 SDR olarak güncellenmiştir.
Taşıma bu tarihten önce ise sorumluluk sınırı 19 SDR, bu tarihten sonra ise 22 SDR uygulanması gerekeceği tespit olunmakla, Taşımanın başlangıç tarihini konusunda dosya kapsamına göre tam belli olmadığı anlaşılmıştır. Taşımacının sınırlı sorumluluğunu yükseltecek bir özel fayda beyanında da bulunulmadığı ve ilave bir ödeme de yaptığına dair tespit Bilirkişi Kurulumuzca yapılamamıştır.
Bu çerçevede, Montreal Konvansiyonu m.18 gereği sorumluluktan kurtulma söz konusu olmadığında, davalının sorumluluğu Montreal Konv. m.22 gereği bürüt kg başına 19 SDR ile 28 Aralık 2019 tarihi itibariyle 22 SDR sınırlı sorumluluk olacağı tespiti ile Montreal Konvansiyonu hükümleri gereği, taşıyıcının sorumluluğunun; hasar gören-kısmi zayi olan kargonun, beher kg için 19 SDR ile sınırlı olması gerektiği görüşü ile ekte yer alan hesaplama bir kez daha itirazlar kapsamında yapılmıştır.
Davacının sigortacı sıfatı ve ödemede bulunmuş olması gözetilerek kendi ödeme tarihindeki kurlara göre hesaplama somut olaya göre değerlendirilerek (12,15 kg x 19 SDR – 230.85 SDR) sınırlı sorumluluk tavanı hesaplanmış, Davacının ödeme tarihi olan 23.03.2020 tarihi esası ile (1 SDR = 1.34692 USD ) olmakla (230.85 SDR x 1,34692 kur hesabı ile 310,93 USD hesaplanmıştır.
Derdest davada 9.167,81 USD Karşılığı 84,343.00 TL olarak talep olunan sorumluluk sınırının üzerinde OLMAKLA her halükarda zayi olan kargonun, beher kg için 19 SDR-22 SDR sınırı ile hesaplama yapılması halinde talep olunan tutarın bu sınırın altında kalacağı görülmüştür.
Sınırlı sorumluluk ilkesi gözetilerek; davacının talep edebileceği azami tazminatın raporumuzda gerekçelerine yer verildiği üzere 310,93 – USD ile sınırlı, olabileceği, davacı tarafın davalıdan ancak yazılı olarak davalı tarafa başvurduğu tarihten itibaren faiz talebinde bulunabileceği” yönünde görüş ve kanaat bildirdiği görüldü.
Bilirkişi ek raporunun taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edildiği görüldü.
Davacı vekilinin 01/11/2021 tarihli bilirkişi raporuna karşı itiraz ve beyan dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Davalı … SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ vekilinin 03/11/2021 tarihli bilirkişi ek raporuna karşı beyan ve itiraz dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Davalı … TİC. LTD. ŞTİ. vekilinin 03/11/2021 tarihli bilirkişi ek raporuna karşı beyan dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Davalı … SİGORTA A.Ş. vekilinin 03/11/2021 tarihli bilirkişi raporuna karşı beyan ve itiraz dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Mahkememizin 16/02/2022 tarihli celsesinin 1 numaralı ara kararı ile dosyanın yeni bilirkişi heyetine tevdi ile tarafların iddia ve savunmaları, dosyadaki tüm deliller hep birlikte değerlendirilmek suretiyle davalıların sorumluluğunun bulunup bulunmadığı, meydana gelen hasarın poliçe kapsamında kalıp kalmadığı, tarafların sorumluluğu olduğu takdirde miktarı ile temerrüt tarihinin saptanması hususunda rapor düzenlenmesine karar verildiği, bilirkişi heyetinin 27/06/2022 tarihli yazısı ile davacı şirketten …/1 numaralı hasar dosyasının okunaklı bir şekilde tüm ekleri ile birlikte gönderilesi gerektiğini bildirdiği, mahkememizce davacı sigorta şirketine müzekkere yazılarak hasar dosyasının istenildiği, davacı vekilinin 29/07/2022 tarihli dilekçesi ekinde hasar dosyasını sunmuş olduğu görüldü.
Bilirkişi heyetinin 07/08/2022 tarihli raporunda sonuç ve özet olarak;
1-Dava konusu rücuen tazminat talebine konu olan hasarın 1 ve 2 nolu davalıların müşterek sorumluluğundaki hava yolu taşıması sırasında meydana geldiği, eksik teslim edilen emtianın sovtaj imkanının olamayacağı, sigortacının poliçe gereği ödediği ilave bedelden taşıyıcının sorumlu olamayacağı, gerçek zarar tutarının 9.167.81USD olduğu,
2-Montreal Konvansiyonu 18’inci madde kapsamında davalıların havayolu taşıması esnasında oluştuğu sübuta eren zayiden, 41’inci madde gereği müştereken sorumlu oldukları,
3-Montreal Konvansiyonu 22’nci madde 3.fıkra gereği taşıyıcının sorumlu tutulabileceği sınırın (hüküm tarihinde USD karşılığının hesap edilerek) 303.16SDR olduğu,
4-3nolu davalı … Sigortanın hesap edilecek tazminattan 1.577.65TL muafiyet tenzili tutar kadar sorumlu olacağı,
5-Davacının hüküm tarihinde hesap edilecek sorumluluk kadar USD cinsinden alacağına dava tarihinden itibaren, 3095 Sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine ilişkin Kanunun 4/a maddesi gereği hesap edilecek USD cinsinden tazminat tutarı için, dava tarihinden itibaren Kamu Bankalarının USD cinsinden bir yıl vadeli mevduata uyguladığı en yüksek oranında faiz talep edebileceği yönünde görüş ve kanaat bildirdiği görüldü.
Bilirkişi raporunun taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edildiği görüldü.
Bilirkişi heyetinin 08/08/2022 tarihli dilekçesi ile 1.000,00’er TL ek ücret talep ettiği, mahkememizin 17/08/2022 tarihli ara kararı ile bilirkişilerin ek ücret talebinin kabulüne karar verildiği, takdir edilen ek ücretin davacı vekili tarafından yatırıldığı ve bilirkişilere reddiyat kesilmiş olduğu görüldü.
Davalı … SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ vekilinin 02/09/2022 tarihli bilirkişi raporuna karşı itiraz ve beyan dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Davalı … SİGORTA A.Ş. vekilinin 02/09/2022 tarihli bilirkişi raporuna karşı beyan ve itiraz dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Davalı … TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ vekilinin 06/09/2022 tarihli bilirkişi raporuna karşı beyan dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Davacı vekilinin 06/09/2022 tarihli bilirkişi raporuna karşı itiraz ve beyan dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Davalı … TİC. LTD. ŞTİ. vekilinin 18/07/2022 tarihli dilekçesi ile şirket unvanının 24/06/2022 tarihli Genel Kurul kararı ile … LİMİTED ŞİRKETİ olarak değiştiğini beyan ettiği ve buna ilişkin 01/07/2022 tarihli Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi çıktısını sunmuş olduğu görüldü.
GEREKÇE:
Dava; taşıma esnasında kaybolan eşya nedeniyle davacı şirketin sigortalısına ödediği hasar bedelinin davalılardan rücuen tahsili talebine ilişkindir.
Somut olayda davacının sigortalısının dava dışı ABD’de yerleşik … firmasından satın aldığı emtianın satıcının deposundan sigortalı alıcının deposuna kadar tüm nakliye işinin organizasyonunun davalı … tarafından üstlenildiği, organizasyonda yer alan firmaların bu davalı tarafından temin edildiği; dava dışı gönderici … firmasından, 02.01.2020 tarih, … numaralı fatura ile satın alınan 6 koli, brüt 59,50kg ağırlığında, toplam 11.533 adet miktarında, 76.550,5SUSD tutarında emtianın (ABD içindeki) havayolu nakliyesinin, … … nolu master konişmento tahtında davalı … ABD acentesi … tarafından üstlenildiği, taşımanın ilk ayağı olan Indiana eyaleti … şehrindeki göndericinin deposundan, eyaletindeki … adresindeki davalı …’ın ABD’deki taşıma işi ile görevlendirdiği dava dışı … firmasının deposuna taşıma işinde, 13,78kg brüt ağırlığında, 9.167,811SD tutarında, 1.897 adet emtianın bulunduğu … … nolu konişmento tahtında taşınan bir kolinin taşıma sırasında zayi olduğu, zayi olayının davalı …’in sorumluğundaki havayolu taşıması sırasında meydana geldiği, … tarafından zayi konusunda davalı …’e ihbarda bulunulduğu, eksik koli nedeniyle davalı … havayolu taşıyıcısının haberdar olduğu, ancak konişmento üzerinde özel bir fayda beyanında bulunulmadığı anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı ve mahkememizce alınan bilirkişi raporları hep birlikte değerlendirildiğinde; dava konusu zayinin uluslararası hava yolu taşımasının bir kısmında meydana geldiği dosya kapsamında sabit olup, davalıların, davacının dava dışı sigortalısı karşısında somut olaydaki sorumluluğun belirlenmesinde T.C. Anayasası’nın 90. maddesine göre, usulüne uygun şekilde yürürlüğe konulmuş milletlerarası anlaşmalar kanun hükmünde olduğundan ve 1999 Montreal Konvansiyonu’nun 1. Maddesinde, bu sözleşmenin ücret karşılığında yapılan bütün uluslararası yolcu, bagaj yada kargo taşımacılığı için ve bir hava nakliyesi tarafından üstlenilmiş ücretsiz olarak hava aracı ile yapılan taşımalar için aynı şekilde geçerli olduğu ve uygulanacağı ifade edildiğinden) uygulanması gereken hukuk 1999 Montreal Konvansiyonu olmalıdır.
Konvansiyonun 18. Maddesi uyarınca; havayolu taşımalarında, zarara neden olan olayın hava taşıması sırasında meydana gelmiş olması şartıyla, taşıyıcı, yükün tahrip veya hasara uğraması halinde doğan zarardan sorumlu olup taşıyıcı ancak, zarara yükün niteliği veya ayıbının ya da taşıyıcı veya onun adamları dışındaki bir şahıs tarafından yükün hatalı paketlenmesinin neden olduğunu kanıtlayabilirse, sorumluluktan kurtulur (Md. 18/2a, b). Bu bağlamda kargonun teslim almaya yetkili kişi tarafından itirazda bulunmaksızın kabulü, taşıma belgesine kargonun durumu hakkında olumsuzlukların yazılmaması veya bir tutanak düzenlenmemesi durumunda, kargonun havayolu konşimentosuna uygun olarak ve iyi durumda teslim edildiğine dair, aksi ispat oluncaya kadar geçerli bir delil niteliğindedir. Ancak dosyaya sunulu olan ve yukarıda incelenen mail yazışmalarından, taşıyıcıya tam olarak teslim edilen emtianın alıcıya eksik teslim edildiği sabittir.
Konvansiyonun 22. Maddesine göre öngörülen sınırlı sorumluluk hali “kargonun ulaşacağı yerde teslimi ile ilgili özel bir fayda beyanında bulunmadığı ve durumun gerektirmesi halinde ilave bir ödeme yapmadığı müddetçe, taşıyıcının kargonun tahrip olması, kaybolması ya da kargoya hasar gelmesi halinde her kilogram için sorumluluğu kilogram başına 17 SDR ile sınırlıdır” denilmekte olup, bu sınırın beşer yıllık periyodlarla yenilenmesi konusunda 2014 yılında taraf ülkelerin katıldığı konferansta beş yıl için belirlenen sorumluluk sınırı her bir kilogram için 19 SDR olarak belirlenmiştir. 29 Aralık 2019 tarihinden sonra meydana gelen hasarlar için ise 22 SDR olarak belirlenmiştir. Bu bağlamda; somut olay konusu taşımada … nolu konişmento (havayolu taşıma senedi) incelendiğinde, gönderen tarafından taşıyıcıya özel bir kıymet beyanında bulunulmadığı tespit edilmiştir. Bu durumda, taşınan emtianın kıymeti özel fayda olarak konişmentoda yazılı olarak belirtilmediğinden, konişmento üzerindeki sevk tarihi 02.01.2020 olarak belirtildiğinden, taşıyıcının sorumluluğunun sınırı, 22’nci maddenin 3.fıkrasında belirlenen, hasarlı veya eksik kısmın ağırlığının brüt kg başına 22-SDR sorumluluk sınırı kadar olacaktır. Taşıyıcının bu konişmento kapsamında taşıma sorumluluğunu üstlendiği emtiadan teslimde eksik kalan kısım brüt 13,78kg olarak tespit edilmiştir. Davalı … taşıyıcının tazminat bağlamında sorumlu tutulabileceği azami tutarın (13,78kg X 22SDR-) 303,16SDR ile sınırlı olduğu bilirkişi raporu ile sabit olup MS’nin 23. Maddesinde, adli yargılama durumunda, ulusal para birimlerine çevirimin, yargılamanın yapıldığı tarih itibariyle ulusal para birimlerinin Özel Çekme Hakkı bakımından değerine göre yapılacağı düzenlenmiş olup T.C. Merkez Bankası’nın internet sayfasından yapılan incelemede karar tarihine en yakın tarih olan( emsal Yargıtay 11 H.D. 2014/14729 Esas , 2015/720 karar sayılı ilamı v.b. ilamlar) 15/11/2022 tarihinde SDR/USD oranının 1.31530 olduğu görülmekle 303,16SDR * 1.31530 = 398,75-USD olarak davacının talep edebileceği azami miktar kadar alacaklı olduğu hesaplanmıştır.
Montreal Konvansiyonu kapsamında Md.18 uyarınca taşıyıcının kargonun tahrip olması ya da kaybolması ya da kargoya zarar gelmesi durumunda uğranan hasardan taşıyıcı firmanın sorumlu olduğu açıkça belirtilmiştir. Her ne kadar | nolu davalı … Ltd. Şti. Ftili taşımayı yapmadığını, taşıma işleri komisyoncusu olduğunu, fiili taşıma işinin 2 nolu davalı … tarafından yapıldığını ileri sürse de anlaşmalı taşıyıcı olduğu, taşıma işlerini organize ettiği ve müteselsil taşıyıcı konumunda olduğu anlaşılmakla, Montreal Konvansiyonu Md.36 uyarınca taşıyıcının yardımcılarının, müteselsil taşıyıcıların kusurundan doğan sorumluluğundan aynen sorumlu olacağı detaylandırılmıştır. Ayrıca özellikle Montreal Konvansiyonunun Müşterek Sorumluluk başlıklı 41’inci maddesi 1.fıkrası; “İstihdamlarının kapsamı dahilinde hareket eden gerçek taşıyıcının, çalışanlarının ya da acentelerinin fiil ve ihmalleri, gerçek taşımacı tarafından gerçekleştirilen taşıma ile bağlantılı olarak, aynı zamanda anlaşmalı taşıyıcının da fiil ve ihmalleri olarak sayılacaktır.’ Şeklinde olmakla, davalıların meydana gelen zarardan müteselsil sorumlu olacakları açıktır. 2 nolu davalı …’in ise düzenlenen konişmento tahtında ve dosyaya mübrez belgeler ışığında gerçek taşıyıcı olduğu ve sorumlu olacağı da açıktır. Bu sonuç itibarı ile 1 ve 2 nolu davalıların, davacının sigortalısının emtiasının taşınması sırasında meydana gelen ziyadan Montrecal Konvansiyonu 22/3 kapsamında 303.16SDR tutarı kadar sınırlı olmak üzere müteselsilen ve müştereken sorumlu olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce aldırılan 08.08.2020 tarihli raporda 2 nolu davalının sigortacısı … Sigorta AŞ’nin … nolu Emtia Blok Abonman sigorta poliçesinde Taşıyıcı sorumluluk limitinin 189.318.000TL limitinde olduğu, muafiyetin 1.577,65TL olduğu tespit edilmiştir. Bu durumda 3 nolu davalının sorumluluğu hüküm tarihinde belirlenecek sorumluluk sınırından 1.577,65TL düşüldükten sonra kalan kısım kadar olacağı sonucuna varılmış ise de bu noktada mahkememizce rapordan ayrılarak muafiyet koşulunun sözleşmenin taraflarının iç ilişkisinde geçerli olup üçüncü kişileri bağlayamayacağı gözetilerek hesaplanan azami tutardan mahkememizce tenzil yapılmamıştır.
Ayrıca Montreal Sözleşmesinde temerrüt ve faize ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu halde temerrüt ve faiz hakkında iç hukuk uygulanacaktır. 6098 sayılı T.B.K.’nun 114/2. maddesinde haksız fiil sorumluluğuna ilişkin hükümlerin, kıyas yoluyla sözleşmeye aykırılık hallerine de uygulanacağı düzenlenmiştir. Haksız fiilde ise temerrüt, haksız fiil tarihi itibariyle gerçekleşir. Eldeki davada zararın tazminine ilşkin olduğundan temerrüt hasar tarihi itibariyle gerçekleşmiştir ancak sigorta şirketi sigortalısına ödeme yaptığı tarihten itibaren alacağa faiz işletilmesini talep edebilir. Buna göre somut olayda davacının sigortalısına 23.03.2020 tarihinde ödeme yaptığı gözetilerek yine alacağın yabancı para cinsinden olduğundan faiz oranının da 3095 sayılı Kanunun 4/a maddesine göre belirlenmesi gerektiği kanaatine varılmakla; bilimsel, denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporları doğrultusunda; davanın kısmen kabul kısmen reddi ile 398,75 USD’nin 23/03/2020 tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca Devlet Bankalarının dolar cinsi döviz ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına uyguladığı en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine dair karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HUAK 18/A-(13) ”Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması veya iki saatten az süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hâllerinde, iki saatlik ücret tutarı Tarifenin Birinci Kısmına göre Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenir. İki saatten fazla süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hâlinde ise iki saati aşan kısma ilişkin ücret aksi kararlaştırılmadıkça taraflarca eşit şekilde uyuşmazlığın konusu dikkate alınarak Tarifenin Birinci Kısmına göre karşılanır. Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen ve taraflarca karşılanan arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılır. (…)” ” ve (14). Fıkrası: ” Bu madde uyarınca arabuluculuk bürosu tarafından yapılması gereken zaruri giderler; arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılması hâlinde anlaşma uyarınca taraflarca ödenmek, anlaşmaya varılamaması hâlinde ise ileride haksız çıkacak taraftan tahsil olunmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanır.” hükümleri gereğince arabuluculuk gideri olarak gideri olarak sistem üzerinden yapılan inceleme neticesinde sarf kararı düzenlenmediğinden ödeme yapılmadığı, ancak ileride sarf kararı düzenlenmesi halinde arabulucuya ödenecek olan bedelin tüm tarafların arabuluculuk ilk oturumuna katıldıkları, ve davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verildiği gözetilerek; taraflar aleyhine ret ve kabul oranına göre arabulucuk ücretine hükmedilmesi gerektiği anlaşılmış ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
DAVANIN KISMEN KABUL KISMEN REDDİNE,
1-398,75 USD’nin 23/03/2020 tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca Devlet Bankalarının dolar cinsi döviz ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına uyguladığı en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 209,74-TL Karar ve İlam Harcının peşin alınan 1.440,37-TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılan 1.230,63-TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından bu dava sebebi ile aşağıda dökümü yapılan 8.129,32-TL yargılama giderinin red ve kabul nispetine göre 352,81-TL’nin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, geri kalan miktarın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı … TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ tarafından posta gideri olarak yapılan 150,00-TL yargılama giderinin red ve kabul nispetine göre 143,49-TL’nin davacıdan tahsili ile davalı … LİMİTED ŞİRKETİ’ne verilmesine, geri kalan miktarın davalı … TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden kabul olunan miktar yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği hesap ve takdir olunan 3.070,38-TL vekalet ücretinin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden reddolunan miktar yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği hesap ve takdir olunan 10.803,48-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara verilmesine,
7-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
8-Zorunlu arabuluculuk başvurusu yapıldığı ancak sarf kararı düzenlenmediği görülmekle; devletçe karşılanacak arabuluculuk ücretinin ret ve kabul oranına göre taraflardan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kabul edilen miktar yönünden istinaf sınırı altında kaldığından KESİN , reddedilen miktar yönünden gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 16/11/2022

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza

YARGILAMA GİDERLERİ HARÇ BEYANI
54,40 TL BAŞVURMA HARCI 1.440,37 TL PEŞİN HARÇ
1.440,37 TL PEŞİN HARÇ – 1.230,63 TL FAZLA HARÇ
7,80 TL VEKALET HARCI 209,74 TL KARAR VE İLAM HARCI
6.450,00 TL BİLİRKİŞİ ÜCRETİ + 176,75 TL TEBLİGAT ÜCRETİ
8.129,32 TL TOPLAM