Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/56 E. 2021/412 K. 24.05.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/56 Esas
KARAR NO : 2021/412
DAVA : İstirdat
DAVA TARİHİ : 27/01/2020
KARAR TARİHİ : 24/05/2021

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; ticari ilişkisi gereği müvekkiline ciro edilen yetkili ve hamili olduğu, … Sanayi İnegöl Şubesi’ne ait … numaralı, 31/12/2019 tarihli, keşide yeri İnegöl olan 30.000,00.-TL bedelli keşidecisi … olan dava konusu çekin dava dışı diğer iki çek ile … kargo ile gönderilen kargo şirketinin kuryesi tarafından taşındığı esnada kimliği belirsiz kişilerce çalındığını, hırsızlık fiilinin öğrenilmesinin ardından kargo şirketi tarafından konunun … Polis Merkezi Amirliğine bildirildiğini ve gerekli adli soruşturmanın başlatıldığını, bununla birlikte müvekkillerine ait çekleri çalan ve bu durumu bilerek çekleri kullanmış olacak olan kişilerden … Cumhuriyet Başsavcılığı’na şikayet dilekçesi yazılarak şikayetçi olunduğunu, soruşturmanın devam ettiğini, yine hırsızlık fiilinin öğrenilmesinin ardından taraflarıyca dava konusu çeklere ilişkin iptal davası açıldığını, çekler üzerine … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/ … E. Sayılı dosyası ile ödeme yasağı konulması kararı verildiğini, detayları verilen çekin huzurdaki dava davalısı … San. Tic. A.Ş. yetkilisi tarafından … T.A.Ş şubesine ibraz edildiğini, bu durumun kolluk kuvvetlerine haber verildiğini, ilgili çekin bankaya ibrazından sonra çek hakkında ödemeden men kararı olduğu bilgisine sahip olan … Ve San. Tic. A.Ş. tarafından çeklere ilişkin … İcra Müdürlüğü’nün 2020/… E. Sayılı takip dosyası ile icra takibine başlandığını, bu davalının kötü niyetli olduğunun aşikar olduğunu, ihtiyati tedbir talebinde bulunduklarını, bu nedenlerle …. İcra Müdürlüğü’nün 2020/… E. Sayılı dosyası ile derdest icra takibinin teminatsız olarak müvekkili ve diğer davalı borçlular yönünden durdurulmasına, mahkeme aksi kanaatte ise çek bedellerinin %15 ‘inden fazla olmamak üzere taminat ile icra takibinin durdurulmasına, dava konusu çekin müvekkiline iadesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … San. Tic. A.Ş. Vekilinin vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; öncelikle davacının, çekin çalındığını ispat edemediğini, zira çekin kargo yolu ile gönderilmesinin basiretli tacirin yapması gereken bir davranış olmaması bir yana, çekin kargoya verildiğine ilişkin herhangi bir yazılı bir delilin de sunulmadığını, dolayısıyla kargoyla gönderilen şeylerin çek olup olmadığının dahi belli olmadığını, son derece soyut ve belirsiz ifadelerle “çeklerin kargoda kaybolduğu” şeklinde bir iddiayla savcılığa suç duyurusunda bulunulması ve soruşturma dosyasının açılmasının ise çeklerin çalındığını ispata yeterli olmadığını, bu bakımdan davacı yanın, çekin kargoya verildiğini ve dolasıyla hırsızlık olayında çalınan şeyin dava konusu çek olduğunu ispat edemediğinden davanın öncelikle bu yönden reddine karar verilmesi gerektiğini, çek ibraz edildiğinde çek hakkında ödemeden men kararı olduğunun anlaşılması çeki düzgün ciro silsilesi ile devralmış, yetkili ve meşru hamil durumundaki müvekkilinin icra takibi yapmasına engel teşkil etmediğini, dolayısıyla müvekkili davalı şirketin, dava konusu çekin TTK 790 ve 792.maddeleri gereğince yetkili, yasal ve meşru hamili olduğunu, çekin müvekkile düzgün ve kopuk olmayan bir ciro silsilesiyle geçtiğini, sonuç itibariyle müvekkil davalı şirket senedi takibe koymada kötü niyetli veya ağır kusurlu olmadığını, çünkü çekin, düzgün ciro silsileleri sonucunda son ciranta olarak kendisine geldiğini, dolayısıyla ciro yoluyla müvekkiline geçmiş olan çekteki ciro silsilesinde hiçbir kopukluk olmaması karşısında müvekkilinin davalı şirketin TTK m.790 ve 792 gereğince çekin meşru hamili olarak icra takibini başlattığının açık olduğunu, yine çek hakkında ödemeden men yasağı tedbirinin olmasının, kökleşmiş Yargıtay içtihatları gereği çeki elinde bulunduran yetkili hamilin icra takibi başlatmasına engel oluşturmayacağının da açıkça ortada olduğunu, hal böyleyken müvekkilinin çeki kötü niyetle iktisap ettiği ispat edilemediğinden istirdat talebinin reddine karar verilmesi talep etmiştir.
Dğer davalılara Tebligat Kanunu’nun 35. Maddesine göre usulüne uygun olarak dava dilekçesi ve ekleri tebliğ edilmiş, davalılar tarafından davaya cevap verilmemiş, duruşmalara katılım sağlanmamıştır.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Davanın; çekin istirdatı talebine ilişkin olduğu görülmüştür.
Dosya kapsamındaki dava dilekçesi ve ekleri, … İcra Müdürlüğünün 2020/… E. Sayılı takip dosyası, … Cumhuriyet Başsavcılığı Genel Soruşturma Bürosu 2019/ … soruşturma sayılı dosyası, … İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2020/… E. Sayılı dosyası, bilirkişi raporu ve dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir.
….İcra Müdürlüğünün 2020/… E. Sayılı sayılı icra dosyasının incelenmesinde, … an. Tic. A.Ş tarafından, … Sanayi Ticaret Limited Şirketi, … Sanayi Ticaret Limited Şirketi ve bazı davalılar aleyhine 33.275,55.-TL tutarındaki toplam alacak üzerinden icra takibi yapıldığı anlaşılmıştır.
… İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2020/… E. Sayılı dosyasının yapılan incelemesinde, … San. Tic. Ltd. Şti. Tarafından … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/ … D. İş numarı ile verilen ihtiyati haciz kararının İİK m.266/1 gereğince teminat karşılığında ihtiyati haczin kaldırılmasına ilişkin dava açıldığı görülmüştür.
… Cumhuriyet Başsavcılığı Genel Soruşturma Bürosu 2019/ … soruşturma sayılı dosyanın mahkememiz dosyası içerisine gönderildiği görülmüştür.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/ … E. Sayılı dosyasının UYAP sistemi üzerinden dosyamız içerisine alındığı anlaşılmıştır.
… Asliye Ticart Mahkemesi kanalıyla yapılan bilirkişi incelemesi sonrası düzenlenen bilirkişi raporunda sonuç ve özetle;
“Ticari Defterleri İncelemesi; İncelenen davalıya ait 2019 yılına ait ticari defterlerinin açılış tasdikleri ile yıl sonunda yaptırılması gereken kapanış tasdiklerinin yasal sürelerinde usulüne uygun tasdik edildiği tarafımdan görülmüştür. Davaya konu Çek ile ilgili Ticari Defter kayıtlarına ise aşağıdaki şekilde yansıdığı tespit edilmiştir.16.07.2019 tarihli kayıtta çek girişinde Vadenin 31/12/2019/ … … T.A.Ş./Sanayi 30.000,00 TL tutarlı Çekin diğer 3 adet çek ile birlikte …İnşaat(İnegöl) alındığı açıklaması ile kayıtlara girdiği.16.07.2019 tarihli kayıtta çek çıkışlarında Vadenin 31/12/2019/ … … T.A.Ş./Sanayi 30.000,00 TL tutarlı Çekin … … LTD. ŞTİ. Açıklaması ile Ciro edilerek çıkışının yapıldığı, Aynı gün bu çekin … kargo … Şubesinden … seri, … Sıra no saat 19.21,10 da Kargoya verildiği sunulan belgede görülmüştür. Davacı şirket yetkilisinin 27/01/2021 tarihli beyanında ve ticari defter kayıtlarında çekte cirosu bulunan … LTD. ŞTİ. İle davacı ile bir Ticari ilişkisine rastlanılmamıştır..”şeklinde görüş ve kanaat bildirmiştir.
Bilirkişi raporu tüm taraflara ayrı ayrı tebliğ edilmiştir. Davalı … San. Tic. A.Ş. vekili 15/02/2021 tarihli dilekçesiyle bilirkişi raporuna karşı beyan ve itirazlarını içeren dilekçesini dosyaya ibraz etmiştir.
Tüm dosya kapsamı ve toplanılan delillerin bir bütün olarak değerlendirilmesi sonucunda; Davacı taraf; davacı şirketin yetkili hamili olduğu çekin rızası dışında elinden çıktığını ileri sürerek haklı bir neden olmaksızın çeki elinde bulundurduğu iddia edilen davalılara karşı istirdat davası açmıştır.
TTK’nın 792. Maddesine göre istirdat davasının çeki elinde bulundurana karşı açılması gerekir.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinin; “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” şeklinde düzenlendiği, ilgili maddede belirtildiği üzere istirdat talebiyle açılan işbu davada ispat yükü davacıda olup, davacının senedin rızası hilafına elinden çıktığını ve senedi elinde bulunduran şahsın kötüniyetli ve iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir.
Çekin istirdadı talep edilmekle, davacının çek üzerinde meşru hakkını bilirkişi raporuna göre kanıtladığı ancak kanıtlamak zorunda olduğu diğer hususun ise hamilin çek iktisabında ağır kusurlu veya kötüniyetli olduğunu da kanıtlaması gerekmektedir.
Mahkememizce yapılan tüm yargılamalar neticesinde, taraf iddia ve savunmaları, takip dosyası, alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya içeriğine göre, davaya konu çek ile ilgili davacı ticari defter kayıtlarına göre; çekte şeklen düzgün ciro silsilesi olduğu, çekte hamil dışında diğer davalıların cirolarının olduğu, istirdat talebinde bulunan davacı taraf sadece meşru hamil olduğunu değil aynı zamanda davalının çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusuru bulunduğunu kanıtlaması gerektiği ancak, davalının çeki kötü niyetle iktisap ettiği ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğu usulüne uygun yasal delillerle kanıtlanamadığından hamil hakkındaki davanın ispatlanamadığından reddine, çekte ciroları bulunan davalılar … İthalat İhracat Sanayi Ticaret Limited Şirketi ve … Tarım Sanayi Ticaret Limited Şirketi yönünden açılan davanın pasif husumet yokluğundan reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davacının davasının çekte ciroları bulunan davalılar … İthalat İhracat Sanayi Ticaret Limited Şirketi ve … İnşaat Maden Tarım Sanayi Ticaret Limited Şirketi yönünden HMK …/1-d maddesindeki dava şartı yokluğundan HMK 115/2 maddesi uyarınca USULDEN REDDİNE,
2-Davacının davasının diğer davalı … İnşaat İthalat İhracat ve Sanayi Ticaret A.Ş yönünden ESASTAN REDDİNE,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 59,30.-TL Karar ve İlam Harcından, peşin yatırılan 512,33-TL’nin mahsubu ile fazla yatırılan 453,03.-TL harcın kararın kesinleşmesini müteakip ve talep halinde DAVACIYA İADESİNE,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5- 4.500,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … İnşaat İthalat İhracat ve Sanayi Ticaret A.Ş ‘ye verilmesine,
6-Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, davacı ve davalı … vekilinin yüzlerine karşı, diğer davalıların yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.24/05/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır