Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/543 E. 2023/203 K. 21.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/543 Esas
KARAR NO : 2023/203
DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 30/10/2020
KARAR TARİHİ : 21/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması yargılaması neticesinde;
DAVA:Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle;Müvekkili şirket nezdinde, … nolu, … Nakliyat Sigorta Poliçesi ile sigortalı bulunan ve … A.Ş. tarafından gönderilen emtiaların 27 adedi, davalılar tarafından sağlanan Türkiye – Kazakistan nakliyesi sonucunda hasarlandığını, yapılan ekspertiz çalışmaları sonucunda meydana gelen zarar 21.303,05 TL olarak belirlenmiş ve zarar bedeli 08.02.2019 tarihinde zarar gören … San ve Tic.A.Ş. firmaya ödendiğini, hasarın ödenmesi ile mukavele şartlarına ve Ticaret Kanununun 1472.maddesi hükmüne göre şirketimiz sigortalısının yerine kaim olmuş ve sigortalının zarara sebebiyet verenler aleyhine mevcut her türlü hakları şirketimize intikal ettiğini, ayrıca olay ve hasar sebebiyle 3.şahıslara karşı dava ve talep hakkı müvekkil şirkete temlik olduğundan müvekkili şirket temlik hükümlerine göre de zarara sebebiyet verenler aleyhine mevcut her türlü hak şirketlerini intikal ettiğini, dava konusu emtialara ilişkin hasar, sigortalı emtia davalı şirketlerin sorumluluğunda iken meydana gelmiş olduğundan davalılar meydana gelen zarardan sorumlu olduğunu, davalı …Tic. A.Ş.’nin …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. sayılı dosyasına yapmış olduğu itiraz ile … A.Ş.’nin … İcra Müdürlüğü’nün 2020/… E. sayılı dosyasına yapmış olduğu itiraz sebebiyle takip durduğundan huzurda iş bu dava açıldığını, davalıların takibe, borca, faize ve ferilerine vaki itirazının iptaline, icranın devamına, yargılama giderleri ve dava vekalet ücretinin de davalılara tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı … vekilinin cevap dileçesinde özetle; Davacının müvekkiline karşı yöneltmiş olduğu iddiaların hiçbir şekilde kabulü anlamına gelmemek kaydıyla, hasarın ihbarı hak düşürücü süre içerisinde müvekkili şirket’e yapıldığını, dava konusu taşıma uluslararası nitelikte bir taşıma olduğunu uyuşmazlığın çözümünde CMR Konvansiyonu’nun öncelikli olarak uygulanması gerektiğini, nitekim CMR Konvansiyonu’nun uygulama alanına ilişkin 1. maddesine göre yükleme yeri ve teslim için belirlenen yerin en az biri akit ülke olan iki ayrı ülkede olması halinde, tarafların ikametgahı ve milliyetine bakılmaksızın ücret karşılığında yüklerin taşıt ile karadan taşınmasına ait her mukaveleye uygulanacağını, CMR Konvansiyonu’nun 30. Maddesi uyarınca; emtianın hasarlı olması halinde, hasarın açıkça görüldüğü hallerde teslim anında, hasarın açıkça görülmediği diğer hallerde ise yükün alıcısına tesliminden sonra 7 gün içerisinde taşıyıcısına ihbarda bulunmaması halinde taşımacıdan tazminat talep etmenin mümkün olmadığını, davaya konu emtia, fiili taşıma işini üstlenen diğer davalı tarafından 07.11.2018 tarihinde Kazakistan Astana’da teslim edildiğini, emtianın hasarı müvekkili şirket’e hak düşürücü süre içerisinde ihbar edilmediğinden, amir kanun hükmü uyarınca emtianın sözleşmeye uygun olarak teslim edildiğinin kabulü gerektiğini, davanın müvekkili şirket’in alt taşıma ilişkisi içinde olduğu taşıma şirketine ihbarı gerektiğini, müvekkili ile; … Ltd. Şti. arasında dava konusu taşıma işinin yürütülmesi adına alt taşıma sözleşmesi akdedildiğini, müvekkili ile; … Sigorta A.Ş arasında … poliçe nolu sorumluluk poliçesi düzenlendiğini, uyuşmazlık konusu emtialarda meydana geldiği iddia olunan hasar, müvekkil şirket’in sorumluluk alanı dışında gerçekleşmiş olduğunu, söz konusu olan zarardan müvekkili şirket sorumlu tutulamayacağını, hasardan ötürü davacı tarafın dava dışı sigortalısına ödemiş olduğu teminat miktarı üzerinden …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. sayılı dosyası tahtında müvekkili aleyhinde icra takibi başlatmış olduğunu, müvekkili tarafından söz konusu haksız icra takibine itiraz edilmesi neticesinde takibin durduğunu hasar müvekkili taşıma işi esnasında meydana gelmemiş olduğundan, hasarın tazmininden müvekkilinin sorumlu olduğu izahtan vares olduğunu, müvekkilinin 45 yıldır “entegre lojistik hizmet sağlayıcısı” olarak sektör lideri konumunda olduğunu, Türkiye’de ve yurt dışında lojistik, taşımacılık ve liman işletmeciliği hizmetleri sunduğunu, davacının sigortalısı olan dava dışı … A.Ş. Kazakistan’da mukim olan Alıcı’ya satmış olduğu 27 adet emitanın Türkiye’den Kazakistan’a taşınması amacıyla müvekkil ile anlaştığını, müvekkili ise bahse konu taşımanın fiilen gerçekleştirilmesi amacıyla alt taşıyıcı olan … Ltd. Şti. ile anlaşma sağlanmış olduğunu, … Ltd. Şti. tarafından ise söz konusu taşıma işleminin gerçekleştirilmesi adına … San. Ve Tic. A.Ş. ile anlaşma sağlandığını, bu bağlamda, taşıma işi gerçekleştirilmek üzere emtialar 16.10.2018 tarihinde fiili taşıyıcı tarafından … Plakalı araçlarla dava dışı … A.Ş.’nin Ankara’daki adresinden Kazakistan Astana’daki adresine gönderilmek üzere teslim alındığını, taşıma esnasında herhangi bir trafik kazası gerçekleşmediğini, davacı taraf dava konusu emtiada meydana gelen hasarın oluşmasında müvvekkil şirket’in kusurunun varlığını ispat edemediğini, davacı tarafından huzurdaki davanın temeli olarak dayandığı ekspertiz raporu davacı tarafından hazırlatıldığını, taraflı olan bu raporun doğrudan hükme esas alınmaması gerektiğini, bilirkişi incelemesi yapılması gerektiğini, dava konusu zararın sigorta teminatı kapsamında olup olmadığının alanında uzman bilirkişi marifetiyle tespit edilmesi gerektiğini, davacı …Ş. ile sigortalısı dava dışı … Dış Ticaret ve Dan. A.Ş arasında imzalanan sözleşmede, hasara neden olan rizikonun teminat dışı bırakılmamış olması gerektiğini beyan ve gerekçelerle davanın müvekkili şirket’in alt taşıyanı olan …Ltd. Şti.’ye ihbar edilmesine (Adres: … Mah. … Cad. No: … / Düzce) davanın müvekkili şirket’in ilgili dönem sigorta şirketi olan … SİGORTA A.Ş.’ye ihbar edilmesine (Adres: … Cd. No: … Mahallesi … / İstanbul Poliçe No: …, Hasar Dosya No: … ), müvekkili Şirket’e karşı ikame edilmiş olan işbu haksız ve mesnetsiz itirazın iptali davasının müvekkili şirket yönünden tümüyle reddine, davacı tarafın işbu itirazın iptali davasında haksız ve kötü niyetli olması sebebiyle kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine, yargılama masrafı ve giderleri ile vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE;
Mahkememizce oluşturulan ara kararı gereği dosyanın kök rapor için Bilirkişiler … ve … ‘ın 07/12/2021 tarihli raporunda: “Davacının sigortalısı … Dış Ticaret’in CPT satış yaptığı, bu satış şeklinde
satış bedelinin sigortayı içermemesi, eşya araca yüklenmekle bütün güzergaha
ait taşıma risklerinin alıcı … ’a geçmesi karşısında kendi
adına sigorta yaptırmasının gerekmesi nedeniyle bir lütuf ödemesi yapıldığı,
Dosyaya sunulan … nolu poliçenin bir özel poliçe olduğu ve … nolu abonman poliçesi altında düzenlenmiş olduğu halde abonman poliçesinin
dosyaya sunulmadığı, bu nedenle heyetimizce teminat kapsamına dair kesin bir
değerlendirme yapılamadığı, sigorta eksperine sistemsel problemler nedeniyle
… nolu abonman poliçesinin teminat detaylarını içermediği belirtilerek
… nolu poliçe şartlarına göre değerlendirme yapılmasının istendiği, bu
poliçenin de dosyaya ibraz edilmediği, eksper raporunda alıntı yapılan poliçe
hükmü eğer doğruysa yine lütuf ödemesi yapıldığı, davacı ayrıca temlikname
aldığını belirtmiş ise de bunun da dosyaya sunulmadığı,
Yukarıdaki (1) ve (2) nolu sonuçlar karşısında, lütuf ödemesi yapıldığını kabul
etmenin ya da … ve … nolu poliçeler ile temliknamenin ibrazını
davacıya emretmenin Sayın Mahkemenin takdirinde olduğu,
Davalı … Lojistik’in taşıma sözleşmesi yapmak ve taşıma ücreti faturası
kesmekle asıl/akdi taşıyıcı olduğu, davalı … Oto’nun araç maliki olmasının
bu firmayı fiili taşıyıcı kabul etmek için tek başına yeterli olmadığı, dava ihbarı
yapılan … Lojistik ile … Lojistik’in ise alt taşıyıcılar oldukları,
27 parça yükün taşıma sırasında hasar gördüğü, bu husus hem CMR senedine
şerh düşülmek hem detaylı bir hasar raporu tutulmak ve her iki belge de sürücü
tarafından imzalanmakla CMR.30’a herhangi bir aykırılık bulunmadığı,
Teslimden iki ay sonra evrak üzerinden hazırlanan eksper raporunda öncelik
sıralaması ve/veya oranlama yapılmadan- hasar nedeninin ambalaj yetersizliği,
istif hatası, sabitleme yetersizliği olarak gösterildiği, bu şartlar altında başka bir
tespit yapılamayacağı, ambalaj ve yükleme istif davacının sigortalısı/gönderen
tarafından yapılmakla CMR.17/4 ve 18/2 uyarınca taşıyıcıların sorumluluktan
kurtuldukları,
zarar miktarının 21.303,05-TL olduğu, (şayet ödenecekse) bu alacağa temerrüt
tarihinden itibaren ticari faiz istenebileceği” şeklinde görüşlerini bildirmişlerdir.
Mahkememizce oluşturulan ara kararı gereği dosyanın ek rapor için Bilirkişiler …, ‘ın 09/02/2022 tarihli ek raporunda: “Davacının sigortalısı … Ticaret’in CPT satış yaptığı, bu satış şeklinde satış bedelinin sigortayı içermemesi, eşya araca yüklenmekle bütün güzergaha ait taşıma risklerinin
alıcı …’a geçmesi karşısında kendi adına sigorta yaptırmasının gerekmesi nedeniyle bir lütuf ödemesi yapıldığı,
Dosyaya sunulan … nolu poliçe şartlarına göre değerlendirme yapılmasının istendiği, bu poliçe kapsamında, sigortalı değil; sigortalı dışından … firmasına ödeme ile
halefiyete dayalı rücuen tazmin talebinin de dosya kapsamına uymadığı,
Davalı … Lojistik’in taşıma sözleşmesi yapmak ve taşıma ücreti faturası kesmekle asıl/akdi taşıyıcı olduğu, davalı … Oto’nun araç maliki olmasının bu firmayı fiili
taşıyıcı kabul etmek için tek başına yeterli olmadığı, dava ihbarı yapılan … ile … Lojistik’in ise alt taşıyıcılar oldukları,
KÖK rapora vaki itiraz ve beyanlar bakımından; varılan kanaatlerin aynen devam ettiği,
Sigorta bedeli ödenen prefabrik yemekhane binasının demontabl 27 parçasının taşıma
sırasında hasar gördüğü, hasarın ambalaj yetersizliği, hatalı istifleme ve sabitleme sonucu
taşıma sırasında olağan sarsıntı sonucunda eşyanın birbirine sürtüp çarpması nedeniyle
oluşabileceği, Prefabrik demontabl yemekhane binası toplam bedelinin 17.682,94 USD olduğu, hasarlı
parçaların toplam bedeli 3679,41 USD olduğu, Günün kuru/poliçe kuru 1 USD = 5,7898
ile 21.303,05 TL olduğu ve belirlenen bu bedelin serbest piyasa rayiçlerine uygun ve
kadri marufunda olduğu, CMR senedine şerh düşülmek hem detaylı bir hasar raporu tutulmak ve her iki belge de
sürücü tarafından imzalanmakla CMR.30’a herhangi bir aykırılık bulunmadığı,
teslimden iki ay sonra evrak üzerinden hazırlanan eksper raporunda -öncelik sıralaması
ve/veya oranlama yapılmadan- hasar nedeninin ambalaj yetersizliği, istif hatası, sabitleme yetersizliği olarak gösterildiği, bu şartlar altında başka bir tespit yapılamayacağı,
ambalaj ve yükleme istif davacının sigortalısı/gönderen tarafından yapılmakla CMR.17/4
ve 18/2 uyarınca taşıyıcıların sorumluluktan kurtuldukları,
zarar miktarının 21.303,05-TL olduğu, bu alacağa temerrüt tarihinden itibaren ticari faiz
istenebileceği” şeklinde görüşlerini bildirmişlerdir.
Mahkememizce oluşturulan ara kararı gereği dosyanın kök rapor için Bilirkişiler … ‘ın 02/08/2022 tarihli 2. ek raporunda; “Kök Rapor’da ve Birinci Ek Rapor’da ulaşılan
sonuç ve kanaatlerimizde herhangi bir değişiklik olmadığı” şeklinde görüşlerini bildirmişlerdir.
Mahkememizce oluşturulan ara kararı gereği dosyanın kök rapor için Bilirkişiler … tarafından sunulan 08/02/2023 tarihli raporda; “Dosyaya sunulan ekspertiz raporuna göre, Hasarın ambalaj yetersizliği, istiflemenin hatalı yapılması,
sabitlemenin yetersiz yapılması sonucu nakliye sırasında meydana gelen olağan sarsıntılar sonucunda
birbirine ve/veya römorkta bulunan diğer emtialara çarpması / sürtmesi sonucu meydana geldiği,
CMR belgesi üzerinde “Gelen panellerden 27 adeti hasarlı teslim alınmıştır.” Şeklinde hasar notu yer aldığı, Yükleme, ambalajlama ve sabitlemenin gönderici tarafından yapıldığının anlaşıldığı,
Hasarın meydana gelmesinde göndericinin sorumlu olduğu,
Zaman aşımı ile ilgili ise, CMR senedine şerh düşülmek ve hasar raporu tutularak her ikisinin de sürücü
tarafından imzalanması ile bildirimin zamanında yapıldığı, CMR 30 ‘a herhangi bir aykırılık bulunmadığı,
CPT satış yapıldığı için taşıma risklerinin satıcı … Dış Ticaret’e değil alıcı … ’a
ait olduğu, ancak 17/10/2017 tarih ve … nolu özel poliçede sigortalının … Dış Ticaret olduğu,
ayrıca bu özel poliçe … nolu abonman poliçesine tabi tutularak orada yazılı teminatın hiçbir şekilde
değiştirilemeyeceği ve genişletilemeyeceğinin belirtildiği,
… numaralı Abonman poliçesinin 02/10/218-27/10/2018 vadeleri için 11/10/2018 tarihinde taraflar
arasında düzenlenerek imzalandığı, bu poliçede ek sigortalılar; … şirketleri
ifadesinin yer almadığı, ve “Alıcı ve satıcı firma arasında yapılacak olan uluslararası teslim şekli (incoterm)
şartı hükümleri çerçevesinde sigortacı hasardan sorumlu olacaktır.” Şeklinde ifadenin yer aldığı, bu poliçede;
Ambalaj ve istifleme hatasından doğan hasarların poliçe limitleri dahilinde teminata dahil edildiği” ne dair
bir özel şartın bulunmadığı,
Davacının sigortalısı … Dış Ticaret’in CPT satış yaptığı, bu satış şeklinde satış bedelinin sigortayı
içermemesi, eşya araca yüklenmekle bütün güzergaha ait taşıma risklerinin alıcı … ’a
geçmesi karşısında kendi adına sigorta yaptırmasının gerekmesi nedeniyle bir lütuf ödemesi yapıldığı, hatır
ödemesi söz konusu olması durumunda rücu hakkından söz edilemeyeceği ayrıca dosyada temliknamenin
sunulmadığı,
Mahkemenin aksi kanaati durumunda; ödenen tazminatın kadri marufunda olduğu, Zarar miktarının
21.303,05- TL olduğu, (şayet ödenecekse) bu alacağa temerrüt tarihinden itibaren ticari faiz istenebileceği
” şeklinde görüşlerini bildirmişlerdir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, dava dışı sigortalı … A.Ş. İle davalı … A.Ş. arasında dava dışı sigortalı tarafından dava dışı başka bir şirkete satılan prefabrik yapıların Türkiye’den Kazakistan’a taşınmasına ilişkin olarak Uluslararası Taşıma Sözleşmesi düzenlendiği, taşıma sözleşmesine konu eşyaların … plakalı araçlarla yapıldığı, bu araçların taşımanın yapıldığı tarihte diğer davalı … … A.Ş. Adına kayıtlı olduğu, taşıyıcı tarafından gönderilen adrese teslim için gidildiğinde taşıma sözleşmesine konu eşyaların bir kısmının hasarlı olduğunun anlaşıldığı, davacı … tarafından da bu hasara ilişkin olarak dava dışı sigortalı ile aralarında düzenlenen … poliçe numaralı özel poliçe niteliğindeki nakliyat poliçesi kapsamında ödeme yapıldığı, yapılan bu ödeme neticesinde meydana gelen hasarda taşıyıcı olarak davalıların kusuru ve sorumluluğu bulunduğu beyan edilerek davacı tarafından sigortalısına ödediği bedelin rücuen tahsili talepli icra takibi başlatıldığı davalıların süresi içerisinde itirazı üzerine icra takiplerinin durdurulmasına karar verildiği ve davacı tarafından bu davanın açıldığı, mahkememizce bilirkişi heyetinden rapor alınmasına karar verildiği, ilk bilirkişi heyetinden kök ve ek raporların alındığı, bu raporlara karşı yapılan itirazlar nedeniyle mahkememizce yeni bir heyetten rapor alınmasına karar verildiği, yeni bilirkişi heyetinin de raporunu dosyaya sunduğu, iki farklı heyetten alınan raporda da taşınan eşyalarda meydana gelen hasarın ambalaj yetersizliği, istiflemenin hatalı yapılması, sabitlemenin yetersiz yapılması sonucu nakliye sırasında meydana gelen olağan sarsıntılar sonucunda birbirine veya araçtaki diğer emtialara çarpması veya sürtmesi sonucu meydana geldiğinin belirtildiği, dava dışı sigortalı ile davalı arasında düzenlenen taşıma sözleşmesinin ikinci maddesinde yükleme ve boşaltma işlemlerinin işveren tarafından yapılacağının düzenlendiği, … poliçe numaralı poliçe incelendiğinde bu poliçenin … sayılı Nakliyat emtia abonman sözleşmesi hükümlerince düzenlendiğinin belirtildiği, … poliçe numaralı Nakliyat Abonman Sözleşme poliçesi incelendiğinde poliçede özel şartlar kısmının 6.maddesinde sigortalı emtianın özelliğine uygun olmayan ambalajlama, istifleme ve/veya sabitleme kusurlarından doğan hasarların teminat harici olduğunun belirtildiği, alınan raporlar, davalı ile dava dışı sigortalı arasında düzenlenen sözleşme ve yukarıda belirtilen poliçeler birlikte değerlendirildiğinde taşıma sözleşmesine konu eşyalardaki hasarın ambalaj yetersizliği, istiflemenin hatalı yapılması, sabitlemenin yetersiz yapılması sonucu meydana geldiği, ambalajlama ve yüklemenin dava dışı sigortalının yükümlülüğünde olduğu, poliçeler kapsamından ambalajlama, istifleme ve/veya sabitleme kusurlarından doğan hasarların teminat harici olduğu bu nedenle davacı … tarafından teminat dışı bir ödemenin yapıldığı, teminat dışı kalan bir ödeme yapıldığından bu ödemenin poliçe kapsamında rücuen tahsilinin talep edilemeyeceği, yine yapılan ödeme karşılığında alacağın temlik alındığına ilişkin sigortalı ile aralarında düzenlenmiş bir temlik sözleşmesinin de sunulmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HUAK 18/A-(14). Fıkrası: “Bu madde uyarınca arabuluculuk bürosu tarafından yapılması gereken zaruri giderler; arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılması hâlinde anlaşma uyarınca taraflarca ödenmek, anlaşmaya varılamaması hâlinde ise ileride haksız çıkacak taraftan tahsil olunmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanır.” hükümleri gereğince arabuluculuk gideri olarak Arabuluculuk Dava Şartı Dosya No:2020/… sayılı dosyasından arabulucu … ‘e ekte sunulan 1.320,00 TL tarife bedeli üzerinden kesilen 16/05/2021 tarihli … sıra nolu Serbest Meslek Makbuzu doğrultusunda ödeme yapıldığı tespit edilerek arabulucuk giderlerinin davacıya yükletilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 179,90 TL peşin harcın, başlangıçta alınan 85,18 TL harçtan mahsubu ile 94,72-TL eksik harcın davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davalılar kendisini vekil ile temsil ettirdiginden …Ü.T göre hesaplanan 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanacak 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
6-Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, davalı … vekilinin yüzüne karşı, diğer tarafların yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (… Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.21/03/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır