Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/507 E. 2021/895 K. 24.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/507 Esas
KARAR NO : 2021/895
DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 14/10/2020
KARAR TARİHİ : 24/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı tarafından müvekkili aleyhine … İcra Müdürlüğünün 2020/… Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, icra dosyasına konu çekte alacaklı olan müvekkilinin asılsız şekilde borçlu edilip icra takibine konu edildiğini, müvekkilinin icra dosyasına konu edilmiş olan çeklerin bedellerini tahsil etmediği gibi hiç bir şekilde çekleri kullanmadığı ve başkasına iddia edildiği gibi ciro yoluyla vermediğini, icra dosyasında çeklerin arka kısmının olmadığını, şayet arkasında ciranta var ise imzanın müvekkiline ait olmadığını, imza incelemesi yapılması halinde imzanın müvekkiline ait olmadığının anlaşılacağını, davalının icra dosyasını başlatmakta kötü niyetli olduğunu, icra konusu … aracın satımı konusunda anlaştığının davalı firma değil … … olduğunu, bu hususta … Noteliğinin … yevmiye numarası ile araç satış sözleşmesi yapıldığını, müvekkilinin davalı şirketli hiçbir ticari ilişki olmadığını, ilgili icra dosyasından müvekkilinin malvarlıklarının haczedildiği ve araçlarına yakalama şerhi konulduğunu, müvekkili lehine ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, takibin zamanaşımına uğramış çeklerden dolayı takibin iptaline, aksi halde borçlu olmadığının tespitine, haksız yere başlatılan takip dolayısıyla %20’den az olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; zorunlu arabuluculuğa başvurulmadan davanın açıldığını, davacı borçlunun menfi tespit davası açmasında hukuki yararı olmadığını, yine itirazın iptali için …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/… Esas sayılı dosyasından dava açıldığını, açılan bu davanın müvekkili tarafından itirazın iptali davası açılması için gerekli başvuru yapıldıktan sonra açıldığı, davacı-borçlunun bu davada öne sürdüğü itirazlarını itirazın iptali davasında öne sürme imkanı olduğu gibi iki davanın konusu ve neticesinde verilecek kararın aynı olmasından dolayı davacının menfi tespit davası açmasında hukuki yarar olmadığından davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiğini, Müvekkili şirket ile … arasında 2016 yılında yapılan görüşmeler neticesinde, “…” plakalı tır dorsesinin müvekkili şirkete devri ve bu devir karşılığında, müvekkili şirket tarafından belirli bir bedelin …’ye ödenmesi üzerinde anlaşma yapıldığnı, müvekkili tarafından 03.08.2016 tarihinde, davacı …’nün … Şubesi … nolu hesabına anlaşma gereği tır dorsesinin kısmi bedeli olarak 9.970,00 TL gönderildiği ve açıklama kısmına ”… PLAKALI … ALIM BEDELİDİR” şeklinde açıkça tır dosrsesinin bedeli olarak gönderdiğini eklediğini, Tır dorsesinin bedeli olan geriye kalan miktar için yine müvekkili şirket tarafından …’nün lehtarı olduğu, 15.11.2016 tarihli, 7.500,00 TL bedelli ve … seri nolu … Bankası … Şubesine ait çek ve 15.02.2017 tarihli, 7.500,00 TL bedelli ve … seri nolu … Bankası … Şubesine ait çekleri keşide ettiğini, keşide edilen çekler, vade tarihlerinde ibraz edildiğinde banka tarafından bedelleri müvekkilinin hesabından çekilerek ödendiğini, yapılan devir anlaşmasının gereği, müvekkili şirket üzerine düşen yükümlülük adına, davalı …’ye toplamda 24.970,00 TL ödediğini, anlaşma gereği müvekkili şirket tarafından tüm bedeller ödenmiş olmasına rağmen … ifa etmekle yükümlü olduğu, tır dorsesinin devrini gerçekleştirmediği ve bu yükümlülükten kaçındığını, müvekkil şirketin, borçlunun üstüne düşen ifayı gerçekleştirmemesinden dolayı ticari zarara uğradığını, davacı, sözleşmenin yükümlülüklerini yerine getirmediği gibi ödenen bedelleri de iade etmediğini, devir işleminin yapılmaması ve yapılan ödemenin iade edilmemesi üzerine, müvekkil şirket adına davacı …’ye, … Noterliği … Yevmiye Nolu ihtarname ile 03.12.2019 tarihinde ihtar çekilerek, yapılan ödemelerin ve uğranılan zararlarla beraber işlemiş yasal faizlerin 3 iş günü içerisinde geri ödenmesi talep edildiğini, davacı …, … Noterliği … Yevmiye Nolu ve 17.12.2020 tarihli ihtarname ile verdiği cevapta “Ben … plakalı tır dorsasının Konya ilinde dorsa alım satım işleri yapan … San. Tic. Ltd. Şti. sattım yerine 2016 model dorsa satın aldım. Satış devir işlemleri gerçekleştirmedim. Daha sonra … Tic. Ltd. Şti. dorsayı muhatap şirkete satmıştır. Dorsa benim adıma olduğunda fatura kesmek zorunda idim fatura kestim bana verilen kişiye fatura keserek kendilerine gönderdim. Muhatap şirket benim adıma havale işlemleri gerçekleştirdiği doğrudur. Bende bu parayı … Tic. Ltd. Şti. gönderdim. Muhatap şirket bende vekalet istedi bende bu devir vekaleti kendilere gönderdim. Arada uzun bir süre geçtiği için neden satış işlemleri yapılmadığı bilmiyorum.” dediğini, davacının verdiği bu cevapta açıkça görüleceği üzere yapılacak tır dorsesi satış işlemlerini kabul ettiğini, müvekkilimin kendisi adına yaptığı ödemeleri ikrar ettiği açıkça ortada olduğunu, ayrıca tır dorsesinin satış işlemleri, müvekkili şirket ile davacı … arasında yapılmış ve ödemeler davacı adına yapıldığını, anlaşmanın söz konusu olduğu tarihte yine tır dorsesinin davacı … adına kayıtlı olduğunu, dolasıyla başka üçüncü şahısların, yapılan devir anlaşmasıyla bir ilişkisi bulunmadığını, davacı üzerine düşen sorumluluktan kaçınmak amacıyla mesnetsiz bir şekilde üçüncü şahısları sorumlu tutsa da tüm işlemler ve ödemeler kendisiyle yapıldığı için hukuken kendisi tüm yükümlülüklerden sorumlu olduğunu, Davacı yine dava dilekçesinde sözleşmeye konu “… ” plakalı tır dorsesini başka bir üçüncü şahısa devrettiğini ikrar etmiş ve buna ilişkin devir sözleşmesini sunduğunu, Davacı borçlu … lehine keşide edilen çekler ve yapılan ödemeler banka dekontunda yazıldığı üzere bu plakalı tır dorsesinin devri için yapılmış olmakla, borçlu … tarafından devir gerçekleştirilmeyip araç başka bir kişiye devredildiğini, takibe konu olan borç ticari satımdan kaynaklanmış olup zamanaşımı defi geçersiz olduğunu beyanla; davanın reddine karar verilerek, takibin devamına ve takip talebinin %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, ihtiyati tedbir kararının kaldırılarak, icra veznesine yapılan dosya borcu ödemesinin tarafımıza verilmesine, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
… Noterliğinin … yevmiye numaralı araç satış sözleşmesi örneği, … numaralı fatura örneği, … Noterliğinin … yevmiye numaralı 03/12/2019 tarihli ihtarname ve tebliğ şerhi örneği, … Noterliğinin … yevmiye numaralı 17/12/2019 tarihli ihtarname örneği, … Bankası A.Ş. 03/08/2016 TARİHLİ 9.970,00 TL’lik dekont örneği, çek suretleri,
Muş Vergi Dairesine yazılan müzekkereye cevap verildiği, …’nün 09/06/2004 tarihi itibariyle … Mal Müdürlüğünün faal mükellefi olduğunun bildirildiği, müzekkerenin … Mal Müdürlüğüne gönderildiği, …’nün işletme hesabına göre defter tuttuğunun bildirildiği görüldü.
… ne yazılan müzekkereye cevap verildiği, Davacı …’nün … sicil numarasında kayıtlı bulunan … SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.’nin ortağı ve yetkilisi olduğu, şirkete ait defterlerin tutulduğu ve tacir olduğunun bildirildiği görüldü.
… Esnaf ve Sanatkarlar Odasına yazılan müzekkereye cevap verildiği,
… Bankası A.Ş. … Şubesine yazılan müzekkereye cevap verildiği, … numaralı çeklerin …’ne ait olduğu, çeklerin takas kapsamında … aracılığıyla … Tic. San. Ltd. Şti. Firması tarafından ibraz edildiğinin bildirildiği, çeklerin ön ve arka yüzlerini gösterir fotokopisinin gönderildiği görüldü.
… Bankası … şubesinden davaya konu … nolu çek asıllarının celbinin talep edildiği, verilen müzekkere cevabında çeklerin … … A Şubesine ibraz edilerek tahsil edildiğinden ilgili banka şubesinden celp edilmesini bildirdiği görüldü.
… … şubesine yazılan müzekkere cevap verildiği, davaya konu … numaralı çek asıllarının gönderildiği görüldü.
Mahkememizin 24/02/2021 tarihli celsesinin 6. Nolu ara kararı ile davacının imza incelemesine esas belgelerin bulunduğu yerleri bildirmek üzere 2 haftalık süre verildiğ,i 7 nolu ara kararı ile davacı vekilinin davacı asili celse arası imza örneklerinin alınması amacıyla hazır etmesine karar verilmişse de; yine mahkememizin 02/06/2021 tarihli ara kararının 1 nolu ara kararı ile çek asıllarının incelenmesi neticesinde gerek olmadığı anlaşılmakla; mahkememizin 24/02/2021 tarihli celsesinin 6 ve 7 nolu ara karınından dönülmesine karar verildiği görüldü.
… Bankası Genel Müdürlüğüne müzekkere yazılarak 03/08/2016 tarih … sıra ve … fiş sıra nolu dekontun bir örneğinin gönderilmesinin istendiği, dekontun bir örneğinin gönderildiği, göndericinin … Alıcının … olduğu, 9.970,00 TL bedelli, ‘… plakalı … alım bedeli’ açıklamalı olduğu görüldü.
… Noterliğine yazılan müzekkereye cevap verildiği, 12/08/2016 tarih ve … yevmiye nolu Araç Satış Sözleşmesinin incelenmesinden … plakalı 2015 model Kon… marka yarı römork … Yarı Römork aracın … tarafından … …’a 25.000,00 TL bedelle satışının yapıldığı görüldü.
… İl Emniyet Müdürlüğüne yazılan müzekkereye cevap verildiği … plakalı aracın aktif-pasif kayıtlarının gönderildiği görüldü.
Davalı vekilinin ihtiyati tedbir kararına itiraz ettiği, itirazın yargılama esnasında mürafaa duruşması açılarak tarafların davet edildiği, mürafa duruşmasında ihtiyati tedbire itirazın reddine dair kısa karar verildiği ve bu hususta mahkememizce 12/02/2021 tarihli ara karar ile ihtiyati tedbir kararına itirazın reddine dair karar verildiği görülmüştür.
… Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/… Esas 2020/… Karar sayılı 25/11/2020 tarihli birleştirme kararı ile dosyanın mahkememizin 2020/… Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verildiği, Mahkememizin 02/06/2021 tarihli ara kararının 2 nolu maddesi ile mahkememiz dosyası ile birleşen …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/… Esas sayılı dosyasının işbu dosyamızdan tefriki ile ayrı bir esasa kaydının yapılmasına, işbu davaya menfi tespit davası olarak devamına karar verildiği, birleşen dosyanın tefrik edilerek mahkememizin 2021/… Esas sırasına kaydı yapıldığı, ‘Davacının yerleşim yeri adresinin Silopi/Şırnak, davalının adresinin ise “…/MUŞ” olduğu, yine davaya konu çekin düzenleme yerinin … muhatabın yerleşim yerinin … ve keşidecinin yerleşim yerinin ise Şırnak olduğu, buna göre ilgili adreslerin mahkememiz yargı çerçevesinde bulunmadığı gözetildiğinde İstanbul İcra Müdürlüklerinin yetkili olmadığı anlaşılmakla davacı-takip borçlusu tarafça da süresinde icra müdürlüğünün yetkisine itiraz edilmiş olduğundan eldeki itirazın iptali davasının görülebilmesi için yetkili bir icra müdürlüğünde takip yapılması ön koşul olduğu İstanbul icra dairelerinin yetkisiz olması nedeniyle yetkili icra dairesinde, icra takibi başlatılmadığından’ gerekçesiyle HMK’nın 114/2 ve 115.maddeleri gereğince dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verildiği görüldü.
GEREKÇE:
Dava; … İcra Müdürlüğünün 2020/… Esas sayılı dosyasındaki takibe konu 15/11/2016 ve 15.02.2017 vadeli 7.500,00 TL bedelli çekler ile 03.08.2016 tarihli 9.970,00 TL bedelli asıl alacak yönünden davacı … Aleyhine başlatılan takipten ötürü davacının davalıya borçlu olmadığının tespiti talebine ilişkindir.
Celp edilen …. İcra Müdürlüğünün 2020/… Esas sayılı dosyasının tetkikinden davacı … SAN. Ve TİC. LTD. ŞTİ tarafından borçlu … aleyhine 37.351,17 TL üzerinden 2 adet çeke ve asıl alacağa dayalı olarak ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin borçluya 30/01/2020 tarihinde tebliğ edildiği, 03/02/2020 tarihinde borçlu tarafından takibe itiraz ettiği, itirazın süresinde olduğu ve takibin durdurulmuş olduğu görülmüştür.
Somut olayda dosya arasında yer alan çek asıllarından ; davaya konu 15/11/2016 ve 15.02.2017 vadeli 7.500,00 TL bedelli çeklerde davalı …’nin keşideci olduğu davacı … ‘nün lehdar olduğu, … tarafından davaya konu çeklerin … SAN.TİC.LTD.’ne ciro edildiği bu kişi tarafından da … TİC.SAN.LTD.ŞTİ’ne çeklerin ciro edildiği anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki iş bu uyuşmazlığın davacıya ait … plakalı 2015 model … marka yarı römork- … Yarı Römork aracın … tarafından davalı …’ne satış vaadinde bulunularak karşılığında davalıdan davacı lehine davaya konu çeklerin keşide edilerek teslim edildiği ve 9.970,00 TL tutarın da … alımına ilişkin davalı tarafından davacıya avans olarak ödendiği ve karşılığında davacının satış vaadini yerine getirmediği iddiası ile davaya konu davalı yanca keşide edilen çekler hakkında ve ödenen bedelin iadesi istemiyle davalı tarafından davacı aleyhine başlatılan takipten ötürü açılan menfi tespit isteminden kaynaklandığı anlaşılmıştır.
İş Bankasına yazılan müzekkere cevabında davaya konu çeklerin dava dışı … TİC.SAN.LTD.ŞTİ tarafından ibraz edildiği ve bedellerinin tahsil olunduğu anlaşılmış olup, yine mahkememizce davalı tarafından davacıya ödendiği iddia olunan bedele ilişkin … Bankası Genel Müdürlüğüne müzekkere yazılarak 03/08/2016 tarih … sıra ve … fiş sıra nolu dekontun bir örneğinin gönderilmesinin istendiği, dekontun bir örneğinin gönderildiği, göndericinin … Alıcının … olduğu, 9.970,00 TL bedelli, 03.08.2016 tarihli ‘… plakalı … alım bedeli’ açıklamalı olduğu görüldü.
… İl Emniyet Müdürlüğüne müzekkere yazılarak … plakalı aracın aktif-pasif kayıtlarının celbinin istendiği gelen müzekkere cevabında 03.08.2016 tarihinde aracın … adına kayıtlı olduğu görüldü. Yine mahkememizce Batman 5. Noterliğine yazılan müzekkereye cevap verildiği, 12/08/2016 tarih ve … yevmiye nolu Araç Satış Sözleşmesinin incelenmesinden … plakalı 2015 model Kon… marka yarı römork- … Yarı Römork aracın … tarafından … …’a 25.000,00 TL bedelle satışının yapıldığı görülmüştür.
Davacı … her ne kadar davaya konu çekler ve ödenen bedelin iadesi amacıyla aleyhine başlatılan takipten ötürü borçlu olmadığı iddiası ile iş bu davayı açmış ise de, tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde davaya konu çekler hakkında ilamsız takip başlatıldığı, çeklerin kambiyo vasfını yitirdiği, ancak davalı tarafından davacıya ödendiği iddia olunan bedelin ispatını gösterir mahiyette belge oldukları yine davalı tarafından davacıya ödenen 9.970,00 TL tutarlı makbuz açıklamasından davalının iddialarının yerinde olduğu anlaşılmış olup; dosya arasındaki bilgi ve belgeler uyarınca davacının edimini yerine getirmediği ve adına kayıtlı aracı dava dışı bir şirkete devrettiği görülmüş olup, taraflar arasında başkaca ticari ilişki bulunmadığı da anlaşıldığından ve yukarıda açıklanan nedenlerle tümüyle yapılan değerlendirme uyarınca davaya konu çeklerinde davalı tarafından … alımına ilişkin düzenlendiği kabul edilerek; davalının davacı aleyhine başlatmış olduğu takipte haklı olduğu kanaatine varılarak davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Ayrıca mahkememizin 23/10/2020 tarihli ihtiyati tedbir kararı ile davacı vekilinin talebinin kabulü ile davacının icra dosyasındaki asıl alacak miktarı olan 24.970,00 TL’nin %15’i oranında teminat yatırdığı takdirde …. İcra Müdürlüğünün 2020/… Esas sayılı takip dosyasında icra veznesine giren paranın alacaklıya ödenmesinin İİK’nun 72/3. Maddesi gereğince tedbiren durdurulmasına karar verildiği, 26/10/2020 tarihinde 3.746,00 TL nakdi teminatın yatırıldığı, 26/10/2020 tarihinde icra dosyasına ihtiyati tedbir kararının gönderildiği, icra müdürlüğünün 24/11/2021 tarihli yazısı ile ihtiyati tedbir kararının icra dairesince infaz edildiğinin bildirildiği görülmekle; İhtiyati tedbir kararının icrası nedeniyle alacağına geç kavuşan davalı lehine alacağın %20’si oranındaki 4.994,00 TL tazminatın davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine şeklinde aşağıdaki gibi hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-DAVANIN REDDİNE,
2-İhtiyati tedbir kararının icrası nedeniyle alacağına geç kavuşan davalı lehine alacağın %20’si oranındaki 4.994,00 TL tazminatın davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 59,30-TL Karar ve İlam Harcının, peşin yatırılan 637,87-TL’den mahsup edilerek fazla yatırılan 578,57-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından bu dava sebebi ile yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına.
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap ve takdir olunan 5.602,67 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine.
6-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair,taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 24/11/2021

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza