Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/113 Esas
KARAR NO : 2021/579 Karar

DAVA : MENFİ TESPİT (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/04/2019
KARAR TARİHİ : 09/07/2021
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine mahkememizde açılan davada yapılan açık yargılamalar neticesinde ;
ASIL DAVA
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; İst. … İcra Md…. E. Sayılı dosyası ile müvekkili hakkında icra takibine geçen …’ın takibe konu ettiği … Kalkan Şubesi’ne ait olan ve keşidecisi … olan 19.01.2019 keşide tarihli 10.000,00 TL bedelli … seri nolu çeki …’dan aldıktan sonra borçlu olduğu dava dışı… A.Ş.’ye borcuna mahsuben ödemek için…Kargo aracılığı ile kargoladığı ancak bu çekin ve ayrıca bu çek ile aynı kargo zarfı içinde bulunan yine keşidecisi …olan…Ayvalık şubesine ait 20.000,00 TL.’lik çek ile birlikte kargo da kaybolduğu ve alacaklısına teslim edilmemesi üzerine bu çekler ile ilgili olarak Bakırköy … ATM … E. Sayılı zayi nedeniyle çek iptal davası açtıklarını, ilanların yapıldığını, belirterek çeki takibe koyan ve çek alacaklısı olduğunu belirten …’a ciro eden diğer davalı… ile ticari ilişkisi bulunmadığı ve ciro silsilesinin bu hali ile kopuk olması nedeniyle icra takip alacaklısı olarak takibe geçen … ve …’a borçlu olmadığının tespitine ve aynca %20 dan aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatının Davalı’dan tahsilini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı … vekili savunma dilekçesinde müvekkilinin iyi niyetli olduğunu davacılarının iddialarının müvekkiline karşı ileri sürülemeyeceğini belirterek davanın reddi ile müvekkili lehine %20 den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞE… 4.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’NİN 2019/219 ESAS 2019/523 KARAR SAYILI DOSYASI
DAVA:Keşidecisi … olan … Kalkan şubesine ait 19.01.2019 keşide tarihli 10.000,00 TL. bedelli… seri nolu çek ile ilgili olarak Davalı … tarafından İstanbul … İcra …E. Sayılı dosya ile icra takibine geçildiğini ancak bu çekten dolayı davalılara borçlu olmadığını zira bu çeki …Ltd. Şti.’ye aralarındaki ticari ilişki nedeniyle verdiklerini ve bu şirketin de borcuna karşılık olmak üzere cirolayarak … A.Ş.’ye gönderilmek üzere kargoya verdiğini ve kargo da kaybolduğu için talepler üzerine İst. … ATM. … Değ. İş. İle %15 teminat karşılığı ihtiyati tedbir karan aldıklarını belirterek, mezkur çekten dolayı davalılara borçlu olmadığının tespiti ve % 20 den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahkum edilmesini, ihtiyati tedbirin dava sonuna kadar devamını, aynı çek ile ilgili olarak … Ltd. Şti. tarafından davalılar aleyhine açılmış İst. … ATM. … E. İle birleştirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı taraf davaya karşı cevap dilekçesi sunmamıştır.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Davadaki uyuşmazlığın, birleşen dava davacısı keşideci tarafından asıl dava davacısı lehtar şirkete verilen çek ile ilgili ciro silsilesinin usulüne uygun ciro edilip edilmediği davalı hamil …ın iyi niyetli 3. Kişi konumunda olup olmadığı alacak hakkı var ise miktarının ne kadar olduğu hususlarında toplandığı görülmüştür.
Dosya kapsamındaki dava dilekçesi ve ekleri, İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün… Esas sayılı takip dosyası sureti , İstanbul … Ağır Ceza Mahkemesinin…akip sayılı icra dosyası, İstanbul…İcra Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası bilirkişi raporu ve dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir.
İstanbul … İcra Dairesi’nin … takip sayılı icra dosyasının incelenmesinde, … Tarafından …, …Ltd.Şti., …Ltd.Şti. aleyhine 11.235,07.-TL tutarındaki toplam alacak üzerinden icra takibi yapıldığı anlaşılmıştır.
İst… ATM. … E. Sayılı menfi tespit davasına konu çekin ve bu çek ile ilgili İst. … ATM.’de Davalı … tarafından başlatılan takip ile ilgili olması nedeniyle birleştirme kararı verilerek davaya mahkememizin … E. Sayılı dosya üzerinden devam olunduğu anlaşılmıştır.
DAVACI TANIĞI:… Mahkeme huzurunda alınan beyanında; ” … A.Ş. şirketinde satış pazarlama direktörü olarak çalışıyorum,… malzemeleri şirketi ile işverenim data hidrolik uzun yıllar beraber çalışıyorlar, … firması işveren firmamın bayisidir. Aralarında ticari alışverişden kaynaklı hatırladığım kadarıyla 10.000,00 TL’lik çeki göndereceklerdi ancak gelmedi,bazen ulaşım olmadığı zaman çeklerin kargo yoluyla gönderimi oluyor,” diyerek beyanda bulunmuştur.
Mahkememizce 16/06/2020 tarihli celse de bilirkişi incelemesi için gün tayin edilmiş olup 03/07/2020 tarihli incelemeye davalı taraf katılmamış ve ticari defterlerini sunmamışlardır. Yapılan bilirkişi incelemesi sonrası düzenlenen bilirkişi raporunda özetle; Davacı … ve … Ltd. Şti’nin incelenen 2018 ve 2019 yılları ticari defterlerinin (Yevmiye Defteri Açılış-Kapanış, Envanter ve Defteri Kebirin Açılış tastiklerinin süresinde yapıldığı) birbirini teyid ettiği, genel kabul görmüş muhasebe esas ve tekniğine uygun tutulduğu, Davalı …’m ve diğer Davalı …Ltd. Şti.’nin Ticari Defterleri sunulmadığı için inceleme yapılamadığı, Dava konusu … Kalkan Şubesi’ne ait 19.01.2019 Keşide tarihli 10.000,00 TL bedelli… nolu olan ve İst. … İcra Md… E. Sayılı Dosyası ile kambiyo takibine geçilmiş bulunan çekin Davacılardan Keşideci …’m çekin lehdarı ve 1. Cirantası olan … Ltd. Şti. ye çek keşide tarihinden önce borçlu olduğu ve borcuna mahsuben verdiği, çekin lehdarı ve 1. Cirantası Saray …Ltd. Şti.’nin de bu çeki yine keşide tarihinden önce 20.11. 2018 tarihinde kargoya verildiği ve bu tarihte dava dışı …A.Ş.’ye borçlu olduğu ve borcuna mahsuben ödenmek istendiği, İstanbul … İcra Md. … E. Sayılı dosyasında takibe konu 10.000,00 TL’lik çekten dolayı ciro silsilesinin bozulduğu, Davacılar … ve … Ltd. Şti.’nin takdir ve değerlendirme karar aşamasında Saym Mahkemenizde olmak üzere takip alacaklısı Davalı …’a borçlu olmadıktan, Davacıların %20 kötü niyet tazminat talebi hakkında istemlerinin hususunda takdirin Mahkemeye ait olduğu sonuç ve kanaati bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu taraf vekillerine tebliğ edilmiştir.
Davacı vekili 21/08/2020 tarihli dilekçesiyle bilirkişi raporuna karşı beyanlarını içeren dilekçesini dosyaya ibraz etmiştir. Davalı … vekili de, 26/08/2020 tarihli dilekçesiyle bilirkişi raporuna beyanlarını dosyaya sunmuştur.
Mahkememizden İstanbul …İcra Hukuk Mahkemesine yazılan yazıya cevap verildiği, … E. Sayılı dosyanın henüz istinaftan dönmediği bilgisinin verildiği, 23/01/2021 tarihli yazı cevaplarında ise dosyanın istinaftan dönmüş olmakla gerekçeli karar evrakı ile istinaf kararının bir suretinin gönderildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizden … CBS’ye yazılan yazıya cevap verildiği, … sayılı dosyasının soruşturmasının halen devam ettiği bilgisinin verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizden İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesine yazılan yazıya cevap verildiği … Esas sayılı dosyasının bir suretinin uyap sisteminden gönderildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizden … Ağır Ceza Mahkemesine yazılan yazıya cevap verildiği … Esas sayılı dosyasının bir suretinin uyap sistemi üzerinden gönderildiği anlaşılmıştır.
6102 Sayılı TTK’nın 790. maddesinde “Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı taktirde yetkili hamil sayılır.” denilmiştir.
6102 Sayılı TTK’nın 792. (6762 Sayılı TTK m.704) maddesine göre, “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” Zayi olan çek bedelinin istirdadı talebiyle açılan işbu davada ispat yükü davacıda olup, davacının öncelikle çekin yedinde iken rızası hilafına elinden çıktığını ardından da çeki elinde bulunduran hamilin kötüniyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir.(Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2016/2945 E. 2017/5190 K.)
Çalıntı çekin hamilinden istirdadı için davacının çeki elinde bulunduran davalının iktisapta kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekmektedir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 1996/11-354 E. 1996/502 K. 16.9.1996 T. Karar,Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2011/19-228 Esas, 2011/328 K. 8.05.2011 Tarihli karar ).
TTK’nın 687. maddesinde “Poliçeden dolayı kendisine başvurulan kişi düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan defi’leri başvuran hamile karşı ileri süremez; meğer ki, hamil, poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.” hükmüne yer verilmiştir. Bu hükme göre şahsî def’îlerin kural olarak hamile karşı ileri sürülmesi söz konusu değildir. Ancak hamil poliçeyi devralırken bile bile borçlunun zararına hareket ederse, bu durumda şahsî def’îler hamile karşı da ileri sürülebilecektir. Anılan bu düzenleme TTK’nın 818. maddesi göndermesi nedeniyle çekler hakkında da uygulanmaktadır.
Mahkememizce yapılan tüm yargılamalar neticesinde, taraf iddia ve savunmaları, takip dosyası, alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya içeriğine göre, Davalılardan çek hamili …. Davaya konu …Şubesine ait 10.000,00 TL bedelli çek ile ilgili olarak, çekin keşidecisi …, Lehdarı 1. Ciranta…Ltd. Şti.ve 2. Ciranta …Ltd. Şti. hakkında işlemiş faiz ve %10 çek tazminatı toplamı 11.235,07 TL. üzerinden kambiyo takibine geçtiği, Davacılardan … İst. … ATM’de açtığı… E. Sayılı davada talebi üzerine dava açmadan önce İst. … ATM’den 29.3.2019 tarihinde %15 teminat karşılığı…D. İş. tle tedbir kararı verildiği, Davacılardan …Ltd. Şti. Bakırköy … ATM’ye … E. İle zayi nedeniyle çek iptal davası açmıştır, Dava konusu çeklerin ibrazı ve Mahkemeye bilgi verilmesi üzerine Bakırköy … ATM.’ce 26.3.2019 gün ve… K. İle konusuz kalan davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına” karar verilerek karar sonuçlandırıldığı, İst. … ATM …E. Sayılı Dosyaya sunulmak üzere dava dışı … KARGO .. A.Ş. tarafından verilen 22.11.2018 gün … sayılı yazıda göndereni …LTD. ŞTİ. Alıcısı … A.Ş. olan 20/11/2018 tarihli 1 adet kargonun kayıp duruma düştüğü anlaşılmıştır.
Davaya konu olan 10.000.00 TL.’lik çek ile ilgili birleşen İst. 4. ATM 2019/219 E. Sayılı dava açılmazdan önce davacısı … tarafından İst. 18. ATM’den %15 teminat karşılığı ihtiyati tedbir kararını alındığı anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde, iş bu davaya konu 10.000,00 TL’lik çek ile İst. … ATM…. E. Sayılı davaya konu 20.000,00 TL’lik çeklerin keşide tarihinden önce gerek birbirini teyid eden ticari defterleri ve gerekse muavin kayıtlara göre 10.000,00 TL’lik çekin keşide tarihi olarak atılan 19.01.2019 tarihinden önce bu çek ve 20.000,00 TL’lik diğer çek Dava dışı…A.Ş.’ye gönderilmek üzere 20.11.2018 tarihinde … KARGO … A.Ş.’ye teslim edildiği tarihte Davacılardan … Ltd. Şti. Dava Dışı …A.Ş.’ye olan borcu 61.472,36 TL olduğu, Bundan da davacı …Ltd. Şti.’nin bu borcuna mahsuben çekleri cirolayarak kargoya verdiği kanaati oluşmakla Bu durumda Davacı …Ltd. Şti. ile Davalı …Ltd. Şti. ile ticari ilişki olmadığından ve bunu teyid eden…Anadolu C. Başsavcılığı Soruşturma Evrakı ve soruşturmanın şüphelisi …’ın hazırlık soruşturma ifadeleri ile de ciro silsilesinin bozulduğundan değerlendirilerek bu haliyle davacının davasını ispatladığı anlaşılmakla davanın kabulü ile davaya konu …, Kalkan şubesine ait …seri numaralı 19/01/2019 keşide tarihli, 10.000,00 TL miktarlı çek ile ilgili İstanbul … İcra müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasından davacının borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmış ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
Davalı alacaklı aleyhine hükmedilen kötüniyet tazminatı açısından; 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun (İİK.) 72.maddesi uyarınca menfi tespit davası açan borçlunun “tazminat” isteme hakkı vardır. Anılan maddenin 4.fıkrası aynen “Dava borçlu lehine hükme bağlanırsa derhal takip durur. İlamın kesinleşmesi üzerine münderecatına göre ve ayrıca hükme hacet kalmadan icra kısmen veya tamamen eski hale iade edilir. Borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötü niyetli olduğu anlaşılırsa, talebi üzerine, borçlunun dava sebebi ile uğradığı zararın da alacaklıdan tahsiline karar verilir. Takdir edilecek zarar, haksızlığı anlaşılan takip konusu alacağın yüzde yirmisinden aşağı olamaz” hükmünü içermektedir. Madde metninden de açıkça anlaşıldığı üzere menfi tespit davası açmak zorunda bırakılan borçlunun tazminat talep edebilmesi için gerekli koşullar; bu yönde bir talep olması, borçluya karşı icra takibi yapılmış bulunması ile takibin haksız ve kötü niyetli olmasıdır (Kuru, B.: İcra ve İflas Hukuku, 2006, s. 334, 335).
Bunun yanında kambiyo senetleri keşideci ve lehtar arasında kural olarak birlikte hazır olmaları ile düzenlenir ve imza altına alınır. Bu husus kambiyo senedinin birlikte düzenlendiğini gösterir. Davaya konu takibe esas çekte birleşen dava davacının keşideci, asıl dava davacısının da lehtar olduğu davalının ise hamil olduğu anlaşılmakta olup mahkememizce yapılan tahkikat neticesinde takibe konu çekin çalındığı İstanbul Anadolu … Asliye Ceza Mahkemesinin … E. … K. Ve 03.03.2020 tarihli ilamı ile sabit olduğu dava dışı sanık… hırsızlık suçundan cezalandırıldığı, davalı …’ın İstanbul … Ağır Ceza … E….K.04.02.2021 tarihli ilamı uyarınca Bilişim Sistemleri Banka veya Kredi Kurumlarının Araç olarak Kullanılması suretiyle dolandırıcılık suçundan cezalandırıldığı, … ve …Anadolu Cumhuriyet Başsavcılıklarında davalı ve diğer davalı şirketin benzer mahiyette birçok soruşturma dosyasının olması gözetildiğinde çeki iktisap etmesinde iyi niyetli hamil olamayacağı, çekin çalıntı çek olduğunu bilebilecek durumda olduğu ve davacıları zarara uğratma gayesi hareket ettiği kanaatiyle davalıların aleyhine icra takibindeki tutar göz önüne alınarak % 20 oranında kötüniyet tazminatına hükmetmek gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda belirtilen gerekçeler uyarınca;
ASIL DAVA YÖNÜYLE:
Davacı tarafından davalılar aleyhine açılan davanın KABULÜ ile;
Davacının İstanbul … İcra Müdürlüğü… esas sayılı takip dosyası ve takip dosyasına konu …, Kalkan şubesine ait … seri numaralı 19/01/2019 keşide tarihli, 10.000,00 TL miktarlı çekten dolayı BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE,
İİK 72/4 maddesi uyarınca çek bedelinin %20’si oranında kötü niyet tazminatının davalılardan müştereken ve müteselsilen TAHSİLİNE,
İhtiyati tedbir kararının hüküm kesinleşinceye kadar DEVAMINA ve hüküm kesinleştikten sonra teminatın davacıya İADESİNE,
Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre hesaplanan 4.080,00-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Alınması gereken 683,10 -TL harcın peşin alınan 170,78 -TL harçtan mahsubu ile bakiye kalan 512,32-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 170,78 -TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Davacı vekili tarafından yapılan posta-tebligat gideri toplamı 276,25 -TL ile 1 adet bilirkişi ücreti 750 .-TL, 44,40-TL başvuru harcı, 6,40 .-TL vekalet harcı olmak üzere toplam 1.077,05-TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
BİRLEŞEN DAVA YÖNÜYLE:
Davacı tarafından davalı aleyhine açılan davanın KABULÜ ile
Davacının İstanbul … İcra Müdürlüğü … esas sayılı takip dosyası ve takip dosyasına konu …, Kalkan şubesine ai… seri numaralı 19/01/2019 keşide tarihli, 10.000,00 TL miktarlı çekten dolayı BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE,
İİK 72/4 maddesi uyarınca çek bedelinin %20’si oranında kötü niyet tazminatının davalılardan müştereken ve müteselsilen TAHSİLİNE,
İstanbul … ATM … d.iş sayılı dosyasına verilmiş ihtiyati tedbir kararının hüküm kesinleşinceye kadar DEVAMINA ve hüküm kesinleştikten sonra teminatın davacıya İADESİNE,
Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre hesaplanan 4.080,00-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Alınması gereken 683,10 -TL harcın peşin alınan 170,78 -TL harçtan mahsubu ile bakiye kalan 512,32-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 170,78 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Davacı vekili tarafından yapılan 44,40-TL başvuru harcı, 6,40 .-TL vekalet harcı olmak üzere toplam 50,80 TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzlerine karşı, davalıların yokluğundan kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 09/07/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır