Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/35 E. 2022/30 K. 17.01.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/35 Esas
KARAR NO : 2022/30
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/01/2020
KARAR TARİHİ : 17/01/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı arasında 01.08.2017 sözleşme tarihli, 01.09.2017 tedarik başlangıç tarihli olmak üzere 12 aylık elektrik tedarik sözleşmesi imzaladığını, sözleşme sona erme tarihinin 31.08.2018 olduğu, bu dönem içerisinde sözleşme fesihedilmediğinden sözleşme madde 7′ ye göre birer yıllık sürelerle kendiliğinden yenilendiği ve elektrik satışına devam edildiği, yenilenen sözleşmenin sona erme tarihinin 31.08.2019 olduğu ancak taraflar arasında düzenlenmiş olan ikili anlaşma sözleşme süresi içerisindeyken davalı abone tarafından süresinden önce haksız bir şekilde fesih edildiği, davalı abone tarafından sözleşmede belirlenen sürelere uyulmadan ve sözleşmede belirlenen edimleri eksiksiz şekilde ifa edilmeden 18.07.2019 tarihinde fesih bildirimi yapıldığı, bu feshin sözleşme madde 7′ de belirlenmiş olan sürede ve koşullarda gerçekleştirilmediği ve kabul edilmesinin mümkün olmadığını, davalı abonenin bu eylemi ile birlikte sözleşmenin 7.1. maddesine istinaden kendisine ceza koşulu fatura düzenlendiğini, yine sözleşmenin 4.5. maddesine göre davalının sözleşmeyi taraflarca birlikte belirlenmiş olan usule uygun olarak fesih etmemesi üzerine sözleşmeyi ihlal ettiğini, buna göre sözleşmede kararlaştırıldığı üzere, son iki dönem faturalarının en yükseği olan seri … numaralı, 10.07.2019 vade tarihli 24.445,91-TL bedelli faturanın 2 katı alınarak, seri … numaralı, 30.10.2019 vade tarihli 48.911,82-TL bedelli ceza faturası düzenlendiğini, anılan işbu faturanın ödenmemesi sebebiyle … İcra Müdürlüğünün 2019/… E. sayılı dosyasından icra takibine geçildiği, belirtilen takibe yukarıdaki faturayla birlikte sözleşmenin 42. maddesine göre icra ceza şartı da uygulandığı, bu maddeye göre seri … numaralı 30.10.2019 vade tarihli 48.911,82-TL bedelli ceza faturasının %12 değer hesaplanarak 5.869,42-TL icra ceza şart bedeli açılan takibe eklendiği, ödeme yükümlülüğü bulunan davalının söz konusu icra takibine haksız ve hukuka aykırı olarak itiraz ettiği ve davanın kabulü ile davalının … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. sayılı takibe yapmış olduğu itirazının iptali ile takibin devamına ve alacağın %40’ından aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı yana yükletilmesine karar verilmesi talep ve dava edilmiştir.
Davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davacı şirket ile imzalanan elektrik enerjisi satış sözleşmesine göre; her ne kadar 24 ay boyunca elektrik birim fiyatının değişmeyeceği kararlaştırılmış ise de, müvekkili şirkete gönderilen 03.07.2019 tarihli … numaralı faturada elektrik birim fiyatı ve dağıtım bedeli birim fiyatında önceki dönemlere göre fahiş oranda artırım yapıldığını, buna bağlı olarak diğer hesaplama kalemleri ile birlikte fatura bedelinde %100’e varan oranda artış olduğu ve sözleşmenin dayanılmaz hale geldiğinş, davacı tarafın sunmuş olduğu 03.07.2019 tarihli faturada diğer vergiler adı altında enerji fonu, TRT payı, elektrik tüketim vergisi kalemlerinin genel piyasa durumu ile uyuşmadığı ve çok üzerinde olduğunu, müvekkili şirketin aboneliğin başladığı 2017 yılında yıllık tasarruf bedeli hesap edilmiş ve müvekkili şirkete elektrik birim fiyatında indirim yapılmış ise de; son aylarda davacı tarafça yapılması taahhüt edilen indirimin sebepsiz olarak uygulanmaması sonucu davacı şirketle çalışmak imkansız hale geldiğinden abonelik sözleşmesinin yeni dönem için yenilenmeyeceği 01.09.2019 tarihli … yevmiye numaralı ihtarname ile ihtar edildiğini, sözleşmenin haklı sebeplerle sona erdirildiği gibi Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliğinde yer alan yasal sürelere de uyulduğu, müvekkili şirketin ömür boyu taraflar arasındaki sözleşmeyi yenileyerek sürdürmesinin kabul edilemez olduğunu, müvekkili şirketin devam eden sözleşmeyi feshetmediğini, aksine yeni dönem için sözleşmenin yenilenmeyeceğini davacı kuruma ihtar ettiğini, bu hususta Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliğinin cayma hakkını düzenleyen 13. Maddesine göre sözleşmenin yenilendiği tarihten itibaren 14 gün içerisinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cayma bedeli ödemeksizin telefonla e-postayla veya yazılı olarak bildirim yapmak suretiyle anlaşmadan cayma hakkı bulunduğu dikkate alındığında müvekkili tarafından sözleşmenin yasaya uygun olarak sonlandırıldığı bu sebeple cayma bedeli ve cezai şart talep edilemeyeceğinin yönetmeliğin emredici hükmü gereği olduğu belirtilmiş ve davacı tarafından açılmış haksız itirazın iptali davasının reddine ve davacı hakkında %20′ den az olmamak üzere kötü niyet tazminatına karar verilmesi talep edilmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, elektrik cezai şart fatura ve icra cezai şart alacaklarından kaynaklı başlatılan ilamsız icra takibine yapılan itirazın iptali ve icra inkar tazminatı istemine ilişkindir.
Dosya kapsamındaki dava dilekçesi ve ekleri, 01.08.2017 sözleşme tarihli, 01.09.2017 tedarik başlangıç tarihli Elektrik Tedarik Sözleşmesi, Seri … Numaralı 30.10.2019 vade tarihli 48.911,82 TL bedelli ceza faturası, Seri … Numaralı, 10.07.2019 vade tarihli, 24.455,91 TL bedeli fatura, 16.07.2019 tarihli, … yevmiye numaralı ihtarname, Arabuluculuk Son Tutanağı, …İcra Müdürlüğü’nün 2019/ … Esas sayılı takip dosyası, bilirkişi raporu ve dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir.
… İcra Dairesi’nin 2019/ … takip sayılı icra dosyasının incelenmesinde, davacı tarafından davalı aleyhine toplam 55.841,00.-TL tutarındaki toplam alacak üzerinden icra takibi yapıldığı, davalının itirazı üzerine takibin durduğu, itirazın süresinde ve usulüne uygun yapıldığı, buna göre davanın, İİK.67/1 maddesinde yazılı 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
21/12/2020 tarihli celsede davalının İcra Müdürlüğü yetki itirazının fatura alacağından kaynaklı takipte TBK 89/1 kapsamında reddine karar verilmiştir.
Aynı tarihli celsede dosyanın elektrik mühendisi bilirkişiye tevdi edildiği, bilirkişi tarafından 22/02/2021 tarihli raporun dosyaya ibraz edildiği anlaşılmıştır. Davacı vekilince 09/03/2021 tarihli dilekçe ile bilirkişi raporuna karşı itiraz ve beyanda bulunulmuştur. Davalı vekili tarafından ise 09/03/2021 tarihli dilekçe ile bilirkişi raporuna itiraz edilmiştir. Mahkememizce taraf vekillerinin itirazları doğrultusunda dosyanın ek rapor düzenlenmesi için yeniden bilirkişiye tevdi edilmesine karar verilerek bilirkişi tarafından 26/04/2021 tarihli ek raporun dosyaya ibraz edildiği anlaşılmıştır.
Bilirkişi ek raporunun taraflara tebliği üzerine taraf vekillerince bilirkişi ek raporuna itirazda bulunulmuştur. Bunun üzerine mahkememizce 28/06/2021 tarihli celsede dosyanın yeniden yeni bir elektrik mühendisi bilirkişiye tevdi edildiği, bilirkişi incelemesi sonrası düzenlenen 02/08/2021 tarihli bilirkişi raporunda sonuç ve özetle; “Tedarikçi ile abone arasında … no.lu aboneliğe ilişkin 01.08.2017 tarihli Elektrik Enerjisi Satış Sözleşmesi imzalandığı, sözleşmenin 01/09/2017- 31/08/2018 tarihleri arası (12 ay) zaman dilimi için geçerli olduğu, tarafların sözleşme kapsamında sözleşmeyi feshetmediğinden dolayı sözleşmenin birer yıllık dönemler halinde kendiliğinden uzamaya devam ettiği (sözleşme 7.1 mad.), 01/09/2018-31/08/2019 tarihleri arası (12ay) zaman dilimi içerisinde sözleşmenin geçerli olduğu, davalının, taraflar arasındaki sözleşmenin feshi için 16.07.2019 tarihinde davacı tarafa ihtarname gönderdiği ve sözleşmeyi feshettiği, ancak davalının kararlaştırılan süre içerisinde bildirimde bulunmayarak sözleşmenin 7.1 maddesi hükmüne aykırı hareket ettiği, davalının sözleşmeyi tek taraflı fesih etmesine ilişkin teknik anlamda haklı bir sebep tespit edilemediği hususları dikkate alındığında: sözleşmenin 4.5. 6.4, ve 7.1 maddeleri uyarınca davalının sözleşmenin 7.1 maddesinde belirtilen cezai şart ve 4.2 maddesinde belirtilen gecikme ve icra ceza bedelinden sorumlu olabileceği, taraflar arasında yapılan özel sözleşme hükümlerinin geçerli olduğunun kabulü halinde, davacının …İcra Dairesi 2019/… esas sayılı dosyasına konu 30.10.2019 vade tarihli 48.911,82 TL Fatura Alacağı (Asıl Alacak), 5.869,42 TL İcra Cezai Şart ve 1.059,76 TL Tkp. Önce. Faiz (Sözleşme m4.2) KDV’si olmak üzere toplam 55.841,00 TL tutarındaki bedeli davalıdan talep edebileceği ” şeklinde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Yeni düzenlenen bilirkişi raporu taraf vekillerine tebliğ edilmiştir. Davalı vekilince 25/08/2021 tarihli dilekçesi ile bilirkişi raporuna karşı itirazda bulunulmuştur. Mahkememizce bunun üzerine alınan 13/12/2021 tarihli ek rapor ile 02/08/2021 tarihli kök raporda kanaatin değişeceğine ilişkin herhangi bir bilgi ya da belgenin sunulmadığı,kök raporda belirtilen görüş ve kanaatte herhangi bir değişiklik olmadığı yönünde bilirkişi tarafından tespitlerde bulunulmuştur. Bilirkiş ek raporu taraf vekillerine tebliğ edilmiş, davalı vekili 28/12/2021 tarihli dilekçesi ile bilirkişi raporuna itirazlarını dosyaya ibraz etmiştir. Davacı vekilince de 14/01/2022 tarihli dilekçe ile dvaalı yanın bilirkişi ek raporuna itirazlarına karşı beyanda bulunulmuştur.
Mahkememizce yapılan yargılamalar neticesinde, davacı ile davalı arasında ” … Mah. … Cad. No: …/Beykoz/İstanbul” adresinde elektrik kullanımına ilişkin 01/08/2017 tarihinde Elektrik Enerjisi Satış Sözleşmesi imzalandığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasında 01.08.2017 imza , 01.09.2017 tedarik başlangıçlı sözleşmenin ilk yılın sonunda feshedilmediği için 31.08.2018 tarihinden itibaren 1 yıl süreyle otomatik olarak 31.08.2019 tarihine kadar uzadığı, davalı tarafın; sözleşme devam ederken 18.07.2019 tarihli ihtarname ile sözleşmeyi sonlandırma bildiriminde bulunduğu, davacı tarafın; sözleşmenin haksız olarak fesih edildiği gerekçesiyle sözleşmedeki cezai koşullar gereği, ceza faturası düzenlediği, faturanın ödenmemesi üzerine dava konusu icra takibine başlandığı ve bu kapsamında icra cezai şart tutarını talep ettiği dosya kapsamından anlaşılmıştır.
İşbu sözleşmenin 7.1 maddesinde;
“Sözleşme, sözleşmede anılan hallerin dışında ve sözleşme süresi içerisinde abone tarafından feshedilemez. Sözleşme imzalanmasının ardından tedarikçi tarafından herhangi bir dönem faturası çıkıp çıkmadığına bakılmaksızın abone tarafından sözleşme süresi içerisindeki sözleşmedeki fesih koşutları dikkate alınmadan herhangi bir tarihte fesih edilmesi yazılı bildirim olmaksızın tahliye edilmesi veya başka bir tedarikçi tarafından talep edilmesi halinde (bu talep bu sözleşme kapsamında süresinden önce haksız fesih anlamı taşıyacaktır.) Abone önceki ya da mevcut tedarikçisine … çıkış dönemine kadar ödemekle yükümlüğü olduğu tüm sayaçlar için her birine ayrı ayrı hesaplanmak üzere son on iki dönem faturalarının en yüksek faturasını 2(iki) katı kadar cezai şartı tedarikçiye ödemeyi kubul eder. Eğer abonenin geçmişe dönük on iki fatura dönemi yoksa faturası olan tek dönem veya faturası olan dönemler bu hesaplamada dikkate alınır. Tedarikçiden henüz faturusı çıkmadan sözleşme ihlali söz konusuysa tedarikçi abonenin önceki tedarikçisinden kayıt esnasında temin edebildiği faturanın iki katı üzerinden cezai hesaplamayı gerçekleştirir. Abonenin işhu sözleşme ile birden fazla aboneliğini elektrik tedarik edilmesi halinde ceza koşulu ve abonelik için ayrı ayrı yukarıdaki şartlarda uygulanır ve toplu veya sayaç fazla olarak faturalarnır. Sözleşmeden kaynaklanan fesih hakları saklı kalmak kaydıyla herhangi bir taraf iş bu sözleşme süresinin doğmasından en az üç ay önceden sözleşmenin yenilenemeyeceğini madde 4.6 ya göre tedarikçi tarafından talep edilen veya faturalarına eklenen teminatını tamamlayarak noter kanalı, elektronik imzalı kayıtlı posta adresi veya güncel geçerli imza sirküleri/beyanı ile birlikte ıslak imzalı fesih dilekçesi ile yazılı olarak bildirmediği takdirde taraflar sözleşmenin %1 (yüzde bir) indirim ile bir yıl daha uzamasını kabul ederler… Abonenin yukarıda belirtilen üç aylık süre şartına göre fesih işleminde bulunmaması halinde sözleşme birer yıllık dönemler halinde kendiliğinden uzamaya devam eder… ” hükmünü içerdiği görülmüştür.
Mahkememizce alınan alanında uzman teknik bilirkişi raporunda; “sözleşmede kararlaştırıldığı üzere, son iki dönem faturalarının en yükseği olan seri … numaralı, 10.07.2019 vade tarihli 24,.445,91-TL bedelli faturanın 2 katı alınarak, seri … numaralı, 30.10.2019 vade tarihli 48.911,82-TL bedelli ceza faturası düzenlendiğini” tespit edilmiştir.
Sözleşmenin 4.5. maddesinde; “Abonenin sözleşmenin herhangi bir maddesinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde tedarikçinin madde 7.1 deki ceza bedellerini talep etme hakkı vardır.”
Yine sözleşmenin 6.4. maddesinde; “Abone teminat veya diğer sözleşme yükümlülüklerini yerine getirmez ise tedarikçi aboneye portföyden çıkarma sözleşmeyi tek taraflı fesih etme ve madde 7.1 deki cezai bedeli talep etme hakkına sahiptir.” hükümlerinin yer aldığı görülmüştür.
Bu minvalde davalının sözleşmenin 3.1 maddesi hükmüne aykırı hareket ettiği ve 7.1 maddesinde kararlaştırılan süre içerisinde bildirim yapmadan sözleşmeyi erken feshettiği ve sözleşmenin 4.5, 6.4, ve 7.1 maddeleri uyarınca sözleşmenin 7.1 maddesinde belirtilen cezai şart bedelinden sorumlu olduğu değerlendirilmiş bu husus mahkememizce alınan bilimsel içeriğe elverişli olduğu anlaşılan teknik bilirkişi raporu ile de desteklenmiştir.
Davalı taraf her ne kadar itirazlarında; Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliğin ilgili madde ve 12. Maddesi kapsamında sözleşmenin hukuka uygun olarak yenilenmediğini ve bu sebeple geçersiz olduğundan tarafları bağlamayacak olup, davalı aleyhine sözleşmeye aykırı davranıldığından bahisle cezai şartın uygulanmasının da söz konusu olmayacağını, yönetmelik hükümlerine aykırı olarak sözleşmeye devamın zorunlu kılınması ve fahiş oranda cezai şart faturası keşide edilmesinin hukuka aykırı olduğunu, davalı şirketin yönetmeliğin 13. Maddesinde belirtilen sürelere riayet ederek sözleşmeyi feshetmiş olması sebebiyle davacı taraça kesilen cezai şart faturasının haksız olduğunu beyan etmiş ise de; söz konusu Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’nin ikili anlaşma başlıklı 12 maddesi ile ikili anlaşmaların kurulması ve cayma hakkına ilişkin düzenlemeler yapılmış olmakla yıllık elektrik enerjisi tüketim miktarları dikkate alındığında davalı firmanın tüketimi düşük serbest tüketici kapsamına girmediği, Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’nin 9. Maddesinde hükümlerin taraflar arasında imzalanan perakende sözleşmesi için geçerli olmadığı kanaatine varılmıştır.
Tüm bu delillerden ve dosya kapsamından da anlaşılacağı üzere; taraf iddia ve savunmaları, takip dosyası, alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya içeriğine göre, taraflar arasında yapılan özel sözleşme hükümlerinin geçerli olduğu görüşü benimsenmiş ve akdedilen ve yukarıda anılan sözleşme hükümleri gereğince davacının, davalıya ait on iki dönem faturalarının en yüksek faturasının 2(iki) katı kadar cezai şartı ve icra ceza bedelini de talep edebileceği değerlendirilmiş, bu haliyle sözleşme süresince davalı tarafından en yüksek ödenen faturanın … sıra numaralı 10.07.2019 son ödeme tarihli 24.455,91-TL bedelli fatura olduğu ve bu durumun aksini ispat eder yönde bilgi bulunmadığı dikkate alındığında ve sözleşme maddesi hükmü çerçevesinde cezai şart bedelinin 48.911,82.-TL olduğu kanaatine varılmış, bu doğrultuda hüküm kurmaya elverişli nitelikte bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulü ile davalı tarafından … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin aynen devamına, asıl alacağın %20’si oranındaki icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HUAK 18/A-(13) “Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması veya iki saatten az süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hâllerinde, iki saatlik ücret tutarı Tarifenin Birinci Kısmına göre Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenir. İki saatten fazla süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hâlinde ise iki saati aşan kısma ilişkin ücret aksi kararlaştırılmadıkça taraflarca eşit şekilde uyuşmazlığın konusu dikkate alınarak Tarifenin Birinci Kısmına göre karşılanır. Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen ve taraflarca karşılanan arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılır. (…)” ve (14). Fıkrası: ” Bu madde uyarınca arabuluculuk bürosu tarafından yapılması gereken zaruri giderler; arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılması hâlinde anlaşma uyarınca taraflarca ödenmek, anlaşmaya varılamaması hâlinde ise ileride haksız çıkacak taraftan tahsil olunmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanır.” hükümleri gereğince arabuluculuk gideri olarak Arabuluculuk Dava Şartı Dosya No: 2019/… sayılı dosyasından arabulucu olarak atanan … ekte sunulan 1.320,00.-TL tarife bedeli üzerinden kesilen Serbest Meslek Makbuzu doğrultusunda ödeme yapıldığı tespit edilerek, davada davacının davasının kabulüne karar verildiğinden davalı aleyhine arabulucuk giderlerinin de yükletilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davanın KABULÜ ile ,
Davalı tarafından … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin aynen devamına,
Asıl alacağın %20’si oranındaki icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 3.814,49.-TL Karar ve İlam Harcından, peşin harç olan 953,63-TL’nin (279,20.-TL’si icra dosyasından) mahsup edilerek eksik kalan 2.860,86.-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 953,63.-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4- 8.059,33.-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan posta ve tebligat gideri 142,25.-TL , iki bilirkişi ücreti 1.600,00-TL, 54,40.-TL başvuru harcı, 7,80.-TL vekalet harcı olmak üzere toplam 1.804,45.-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanan 1.320,00.-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
7-Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, (davacı vekili e-duruşma ile katılmakla) kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (… Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 17/01/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır