Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/348 Esas
KARAR NO : 2021/802
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/08/2020
KARAR TARİHİ : 27/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı müvekkili ile davalı şirket arasında 9-12 Nisan 2020 tarihleri arasında davalının Antalya’da bulunan otelinde organizasyon gerçekleştirilmek üzere Kasım 2019 ayı başında ‘… ORGANİZASYON SÖZLEŞMESİ’nin imzalandığını, Sözleşmenin 9. Maddesi gereği müvekkili şirketçe, 20.12.2019 tarihinde 5.019,71 Euro karşılığı, 32.981,50TL, 21.01.2020 tarihinde 4.979,59 Euro karşılığı, 32.706,00TL, 24.02.2020 tarihinde 9.886,31 Euro karşılığı, 65.654,00TL olmak üzere toplam 19.885,61 Euro Karşılığı 131.341,50 TL ödeme yapıldığını, COVİD-19 nedeniyle T.C. Cumhurbaşkanlığınca yayınlanan 2020/3 sayılı genelge ile Ulusal ve uluslararası düzeyde açık ve kapalı alanlarda düzenlenecek her türlü bilimsel, sanatsal ve benzeri toplantıların ve aktivitelerin Nisan 2020 sonuna kadar ertelendiğini, Pandemi sebebi ile bu tedbirlerin sokağa çıkma yasağı gibi yasaklara sebep olduğunu, tüm bu kamusal tedbirlerin 15.06.2020 tarihine kadar istinasız uygulandığı ve tüm dünyada olduğu gibi ülke içerisinde hayatın durma noktasına geldiğini, bu durumun mücbir sebep oluşturduğunu ve mücbir sebep nedeniyle sözleşmenin iptal olduğundan, müvekkilince ödenmiş avansın davalı şirketten talep edildiğini, davalının avansı iade etmediğinden aleyhine … İcra müdürlüğünün 2020/… Esas sayılı dosyası ile icra takibine geçildiğini, davalının süresinde itiraz ettiğinden takibin durduğunu ifade ederek, fazlaya ilişkin haklarının saklı kalması kaydı ile davanın kabulü ile itirazın iptaline davalının %20 icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin davacıya herhangi bir borcunun bulunmadığını beyan ederek, davanın reddine, davacının %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatı ödemesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasını talep etmiştir.
DELİLLER:
Arabuluculuk son tutanak örneği, mail yazışmaları, 20/12/2019 tarihli … Nisan 2020 ön ödeme açıklamalı, 32.981,50 TL’lik dekontu, 21/01/2020 tarihli … 2020 2. Ön Ödeme açıklamalı 32.706,00 TL’lik ödeme dekontu, 24/02/2020 tarihli … Nisan 2020 ön ödeme açıklamalı 65.654,00 TL’lik dekont, … Organizasyon Sözleşmesi örneği,…. İcra Müdürlüğünün 2020/… Esas sayılı dosyasının mahkememiz dosyası arasında olduğu görüldü.
Mahkememizin 13/01/2021 tarihli celsesinin 6 nolu ara kararı gereğince tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde 19/02/2021 günü saat:13.30’da inceleme yapılmasına karar verilmiş olup, inceleme gün ve saatinin davacı vekiline duruşma esnasında tefhim olduğu, davalı vekiline ise usulüne uygun olarak zabıtın tebliğ olduğu görülmüş olup, davalı vekilinin 18/02/2021 tarihli dilekçesi ile yerinde inceleme talebinde bulunduğu görülmekle; bilirkişi heyeti 29/03/2021 tarihli raporunda sonuç ve özet olarak;
Davacı ile davalı şirketin davalıya ait Antalya’da — bulunan oteli için 9-12 Nisan 2020 tarihleri arasında “ … Organizasyon Sözleşmesi” imzaladıkları,
Davacının COVİD-19 salgını nedeniyle T.C. Cumhurbaşkanlığınca yayınlanan 2020/3 sayılı genelge ile Ulusal ve uluslararası düzeyde açık ve kapalı alanlarda düzenlenecek her türlü bilimsel, sanatsal ve benzeri toplantıların ve aktivitelerin Nisan 2020 sonuna kadar ertelendiğinden, bu durumun mücbir sebep oluşturduğunu ve mücbir sebep nedeniyle sözleşmenin müvekkili tarafından iptal edildiğini ve ödenen 131.341,50 TL avansı davalıdan talep ettiği,
Sözleşmenin 9. Maddesi gereğince davacının, davalıya 19.885,61 Euro karşılığı 131.341,50 avans ödemesini yapmış olduğu ve bunu ticari defterlerine işlemiş olduğu, davacının üstlendiği oda kontenjanlarının sözleşme uyarınca satılması işlemleri, davacıdan doğmayan bir idari işlemle engellendiğinden TBK 136. Maddede belirtilen imkansızlık durumunun oluştuğu,
Davacının, davaya ödediği avansın davacıya iade edilmesi gerektiği yönde karar ittihazı halinde;
Davacının 131.341,50 TL alacağına takip tarihinden itibaren 3095 sayılı yasa gereği yıllık %10 oranından başlayacak değişen oranlarda avans faiz uygulanması gerekeceği yönünde görüş ve kanaat bildirdikleri görüldü.
Bilirkişi raporunu taraf vekillerine usulüne uygun olarak tebliğ edildiği görüldü.
Davalı vekilinin bilirkişi raporuna karşı beyan ve itirazlarını içerir 19/04/2021 tarihli dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Mahkememizin 30/06/2021 tarihli celsesinin 1 nolu ara kararı gereğince davalı vekilinin davaya konu ticari defter ve kayıtlarının incelenerek rapor düzenlenmesi hususunda dosyanın bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişi heyeti 25/10/2021 tarihli beyan raporunda; davalı vekilinin SMMM bilirkişisine incelenecek adresi verdiği, ancak defalarca edilen telefona rağmen ilgili adreste kiminle muhatap olunacağına dair hiçbir bilgi verilmediğini, her telefonda geri dönüş yapılacağının söylendiğini ancak dönüş yapılmadığını, bu sürecin tam 2 ay sürdüğünü beyanla; davalı tarafın defterlerinin incelenemediğini beyan ettikleri görüldü.
Bilirkişilerin beyanının taraf vekillerine usulüne uygun olarak tebliğ edildiği görüldü.
GEREKÇE:
Dava; taraflar arasında düzenlenen organizasyon sözleşmesinin iptali nedeniyle ödenen avansın iadesine ilişkindir.
Celp edilen…. İcra Müdürlüğünün 2020/… Esas sayılı dosyasının tetkikinden; alacaklı … LİMİTED ŞİRKETİ tarafından borçlu … ANONİM ŞİRKETİ aleyhine 131.341,50 TL üzerinden takip başlatıldığı, borçlu vekili tarafından 29/06/2020 tarihli dilekçesi ile takibe itiraz ettiği, itirazın süresinde olduğu ve takibin durdurulmuş olduğu görüldü.
Davacı taraf salgın hastalık nedeniyle mücbir sebep olduğu iddiasıyla ödediği bedelin iadesini talep etmiştir.
Mücbir sebep; Borçlunun işletmesiyle bağlantılı olmayan, önceden öngörülemeyen, kaçınılmaz ve engellenemez, harici bir etkenden ileri gelen ve mutlak şekilde borcun ifasını engelleyen olağanüstü bir olaylardır.
Yarg. 11. Hukuk Dairesi 2014/13893 E. , 2014/19777 K., 15.12.2014 T.: «Mücbir sebep bir sorumluluğun yerine getirilmesini veya bir hakkın veya hukuksal imkanın veya kanuni bir avantajın kullanılmasını veya talep edilmesini, kısmen veya tamamen, geçici veya daimi surette engelleyen, bu niteliği dolayısıyla sorumluluğu kaldıran veya yerine getirilmesini, süresini ve vadesini geciktiren veya sorumluluğun niteliğini değiştiren, bir hakkın veya hukuksal imkanın veya kanuni bir avantajın kullanılmasına ilişkin sürelerin yeniden tanınmasını, sürelerin uzatılmasını veya eski hale iade edilmesini gerekli ve zorunlu kılan, kişinin önceden beklemediği, öngöremeyeceği ve tahmin edemeyeceği, beklese ve tahmin etse bile, kişilerin alabilecekleri her türlü tedbirlere rağmen meydana gelmesini engelleyemeyeceği, kişilerin tedbir alma ve ihmalde bulunmama yükümlülüklerini aşan nitelikte ve ağırlıkta olan, dıştan gelen, olağan üstü, olağan dışı ve mutad ve devamlı olanın dışında gerçekleşen nitelikte bir olay, olgu veya durumdur.» demek suretiyle mücbir sebebin sözleşmelere etkisini açıkça ortaya koymuştur.
TBK m.136’ya göre, “Borcun ifası borçlunun sorumlu tutulamayacağı sebeplerle imkânsızlaşırsa, borç sona erer. Karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde imkânsızlık sebebiyle borçtan kurtulan borçlu, karşı taraftan almış olduğu edimi sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca geri vermekle yükümlü olup, henüz kendisine ifa edilmemiş olan edimi isteme hakkını kaybeder. Kanun veya sözleşmeyle borcun ifasından önce doğan hasarın alacaklıya yükletilmiş olduğu durumlar, bu hükmün dışındadır. Borçlu ifanın imkânsızlaştığını alacaklıya gecikmeksizin bildirmez ve zararın artmaması için gerekli önlemleri almazsa, bundan doğan zararları gidermekle yükümlüdür.” şeklinde düzenleme mevcuttur.
Taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 14.maddesinde de ”Doğal afetler, hükümet kararları, savaş ve çatışmalar, iç huzursuzluk, boykotlar, grevler, salgın hastalıklar, karantina, terör ülkelerde meydana gelen ve Türk turizmini doğrudan etkileyen savaş, terör ve kriz halleri halinde taraflarca bu anlaşma karşılıklı onay alınmak sureti ile geçici ve süreli olarak askıya alınabilir.” şeklinde düzenleme mevcuttur.
Yapılan yargılama, toplanan deliller ve bilirkişi raporu hep birlikte değerlendirildiğinde; işbu davanın taraflar arasında davalıya ait olan Antalya’da bulunan otel için 09-12 Nisan 2020 tarihleri arasında imzalanan … Organizasyon Sözleşmesi nedeniyle davacı tarafından davalı şirkete sözleşmenin 9. Maddesi gereği ödenen 20.12.2019 tarihinde 5.019,71 Euro karşılığı, 32.981,50TL, 21.01.2020 tarihinde 4.979,59 Euro karşılığı, 32.706,00TL, 24.02.2020 tarihinde 9.886,31 Euro karşılığı, 65.654,00TL olmak üzere toplam 19.885,61 Euro Karşılığı 131.341,50 TL’lik avans bedelinin Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilen Yeni Covid-19 salgın hastalığı sebebiyle mücbir sebeple iadesi amacıyla başlatılan icra takibine itirazın iptali davası olup, taraflar tacir olduğundan ticari defterleri üzerinde inceleme yapılarak rapor alınması cihetine gidilmiş, davacının kayıtlarına göre 3 adet avans ödemesi ile 131.341,50 TL eft yaptığı ve bu miktar alacağın defterinde kayıtlı olduğu, davacının davaya konu defterlerinin usulüne uygun olarak tutulduğu ve bu itibarla lehine delil vasfı taşıdığı, davalının ise usulüne uygun ihtara rağmen defter ve kayıtlarını incelemekten kaçındığı ve dosyayı sürüncemede bıraktığı anlaşılmıştır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2017/11-90 E. 2018/1259 K. Sayılı ve 27.06.2018 tarihli kararında: “Mücbir sebep, sorumlu veya borçlunun faaliyet ve işletmesi dışında meydana gelen, genel bir davranış normunun veya borcun ihlâline mutlak ve kaçınılmaz bir şekilde yol açan, öngörülmesi ve karşı konulması mümkün olmayan olağanüstü bir olaydır. Deprem, sel, yangın, SALGIN HASTALIK gibi doğal afetler mücbir sebep sayılır.” demek suretiyle salgın hastalıkları açıkça mücbir sebep saydığı, Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilen Yeni Covid-19 salgın hastalığı sebebiyle davacının üstlendiği oda kontenjanlarının sözleşme uyarınca satılması işlemleri, davacıdan doğmayan bir idari işlemle engellendiğinden TBK 136. Maddede belirtilen imkansızlık durumunun oluştuğu anlaşılmakla; davacının davasında haklı olduğu kanaatine varıldığı, kaldı ki aksinin davalı tarafından ispatlanamadığı anlaşılmakla; bilimsel, denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulü ile Davalının…. İcra Müdürlüğünün 2020/… Esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazının iptali ile, takip tarihinden itibaren asıl alacağa işleyecek yıllık %10 değişen oranlarda avans faizi uygulanması şeklinde takibin devamına, asıl alacak likit olup asıl alacağın %20’si oranındaki icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HUAK 18/A-(13) ”Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması veya iki saatten az süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hâllerinde, iki saatlik ücret tutarı Tarifenin Birinci Kısmına göre Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenir. İki saatten fazla süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hâlinde ise iki saati aşan kısma ilişkin ücret aksi kararlaştırılmadıkça taraflarca eşit şekilde uyuşmazlığın konusu dikkate alınarak Tarifenin Birinci Kısmına göre karşılanır. Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen ve taraflarca karşılanan arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılır. (…)” ” ve (14). Fıkrası: ” Bu madde uyarınca arabuluculuk bürosu tarafından yapılması gereken zaruri giderler; arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılması hâlinde anlaşma uyarınca taraflarca ödenmek, anlaşmaya varılamaması hâlinde ise ileride haksız çıkacak taraftan tahsil olunmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanır.” hükümleri gereğince arabuluculuk gideri olarak Arabuluculuk Dava Şartı Dosya No: 2020/ … sayılı dosyasından arabulucuya 1.320,00-TL tarife bedeli üzerinden kesilen Serbest Meslek Makbuzu doğrultusunda 05/12/2020 tarihli … sıra nolu Serbest Meslek Makbuzu doğrultusunda ödeme yapıldığı tespit edilerek tarafların arabuluculuk ilk oturumuna katıldıkları ve davanın kabulüne karar verildiği gözetilerek; davalılar aleyhine arabulucuk ücretine hükmedilmesi gerektiği anlaşılmış ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
DAVANIN KABULÜ ile,
1-Davalının …. İcra Müdürlüğünün 2020/… Esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazının iptali ile,
Takip tarihinden itibaren asıl alacağa işleyecek yıllık %10 değişen oranlarda avans faizi uygulanması şeklinde takibin devamına,
2-Asıl alacak likit olup asıl alacağın %20’si oranındaki icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 8.971,93-TL Karar ve İlam Harcından, peşin yatırılan1.586,28-TL’nin mahsup edilerek eksik kalan 7.385,65-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafından bu dava sebebi ile aşağıda dökümü yapılan 3.297,98 -TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte olan AAÜT gereğince 16.427,44-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
7-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanan 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 27/10/2021

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza

YARGILAMA GİDERLERİ HARÇ BEYANI
54,40 TL BAŞVURMA HARCI 1.586,28 TL PEŞİN HARÇ
1.586,28 TL PEŞİN HARÇ + 7.385,65 TL EKSİK HARÇ
7,80 TL VEKALET HARCI 8.971,93 TL KARAR VE İLAM HARCI
1.600,00 TL BİLİRKİŞİ ÜCRETİ + 49,50 TL TEBLİGAT ÜCRETİ
3.297,98 TL TOPLAM