Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/176 E. 2022/332 K. 18.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/176 Esas
KARAR NO : 2022/332

DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 31/01/2020
KARAR TARİHİ : 18/04/2022

Dava dosyası İstanbul … Asliye Hukuk Mahkemesinin 03/02/2020 tarih… Esas … Kara sayılı görevsizlik kararı ile Mahkememize tevzi olmuş, esasın yukarıda belirtilen sırasına kaydı yapılmıştır. Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; 22/02/2018 tarihinde davacının babası olan…’e ait… plaka numaralı 2013 model … marka motosiklet ile, davacı …’e çarpılması sonucu gerçekleşen kazada davacıda meydana gelen kırık, bu nedenle iş hayatının olumsuz etkilenmesi ve devam eden süreçte davacıda meydana gelen hasarlar nedeniyle, 1.000-TL maddi 1.000-TL manevi tazminatın, 1.000-TL yargılama sırasındaki masrafların davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen davaya cevap vermediği gibi delil de bildirmemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, trafik kazası nedenine dayalı maddi, manevi tazminat ve tedavi masraflarının ödenmesi istemine ilişkindir.
Dosya kapsamındaki dava dilekçesi ve ekleri, Arabuluculuk Son Tutanağı, ATK raporu,…Cumhuriyet Başsavcılığı … soruşturma nolu dosya, davacı tarafça davalı … şirketine yapılan başvuru dilekçesi ve ekleri ve dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir.
…Cumhuriyet Başsavcılığı … soruşturma nolu dosyanın celp edildiği, yapılan incelemesinde dava konusu kazaya ilişkin soruşturmanın halen devam ettiği anlaşılmıştır. 22/02/2018 tarihli kaza tespit tutanağının ve ifade beyanlarının da gönderilmiş olduğu anlaşıldı.
Davalı … vekilince … no’lu hasar dosyası, … no’lu poliçenin bir örneği mahkememize sunulmuştur.
… Sosyal Güvenlik Merkezince davacıya ait 22/02/2018 tarih itibariyle geçici iş göremezlik raporu ve ödemeyi gösterir çıktıların sunulduğu, rücuya tabi işlemlerin henüz yapılmadığı bilgisinin verildiği anlaşılmıştır.
İstanbul Prof. Dr. … Hastanesi ‘ne ve …. Hastanesi’ne yazılan yazıya cevap verilerek davacıya ait tüm tıbbi evraklarının, tüm grafilerinin dijital ve fiziksel ortamda gönderildiği görülmüştür.
Mahkememizce dosyanın Adli Tıp Kurumu Başkanlığı 2. İhtisas Kurulu’na gönderilmesine karar verildiği, 18/11/2020 ve 26/02/2021 tarihli düzenlenen maluliyete ilişkin ön raporların dosyaya kazandırıldığı görülmüştür. Raporlar taraf vekillerine tebliğ edilmiştir.
Adli Tıp Kurumu Başkanlığı Trafik İhtisas Dairesi’nce 26/05/2021 tarihli kusur raporu ile; “1- Davacı sürücü …’in kusursuz olduğu, 2- Plakası tespit edilemeyen aracın sürücünün %100(yüzde yüz) oranında kusurlu olduğu, kanaatini bildirir müşterek rapordur.” şeklinde tespitte bulunulduğu görülmüştür.
Adli Tıp Kurumu Başkanlığı Trafik İhtisas Dairesi’nden alınan rapor taraf vekillerine ayrı ayrı tebliğ edilmiştir. Davalı vekili 10/06/2021 tarihli dilekçesiyle rapora karşı itirazlarını dosyaya sunmuştur.
Davalıdan celbedilen …plakalı motosiklete ai… no’lu ZMSS poliçesinin 23/09/2017- 2018 vadeli ve sigortalısını… olduğu, şahıs başına sakatlık ve ölüm teminatının 330.000,00 TL olduğu ve manevi tazminata ilişkin herhangi bir teminat içermediği anlaşılmıştır.
Dava dosyasına getirtilen Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMSS) poliçesi ve trafik kolluğu tarafından düzenlenen trafik kazası tespit tutanağı ile …Cumhuriyet Başsavcılığının … numaralı soruşturma belgelerinin incelenmesinden; 22/02/2018 günü, saat 03:00 sıralarında sürücü …, sevk ve idaresindeki …plaka sayılı motosiklet ile …kod nolu kuzey yolu takiben Okmeydanı istikametinden Edirnekapı yönüne doğru seyirle olay mahalline geldiğinde geriden gelip kendisiyle aynı istikamette ve aynı şeritte seyretmekte olan plakası ve sürücüsü tespit edilemeyen bir aracın ön kesimi ile idaresindeki aracın arka kesimine çarpması, çarpışmanın etkisiyle savrulan yönetimindeki motosikletin hakimiyetinden çıkarak devrilmesi neticesinde, dava konusu trafik kazası sonucu konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Yapılan yargılama neticesinde ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı kazaya karışan motosiklette sürücü konumunda olup motosiklet maliki olan …ile davalı … arasında yapılan ZMMS sigortasında üçünçü kişi olarak sigorta sözleşmesinin tarafı değildir. Ancak ZMMS’ye dayanarak eldeki davayı açmıştır.
Somut olayda tartışılması gereken hukuki sorun; davalı … şirketinin maddi ve manevi tazminattan ve tedavi giderlerinden sorumlu olup olmadığına ilişkindir.
2918 sayılı KTK’nin 91’inci maddesi uyarınca aynı Kanunun 85’inci maddesinde belirtilen bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olması durumunda, poliçe limiti dahilinde işletenin sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere, mali sorumluluk sigortası yaptırılması zorunludur.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun (TTK) 1425’inci maddesine göre sigorta poliçesi genel ve varsa özel şartları içerir. 14/5/2015 gün ve 29355 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak 1/6/2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının C.10’uncu maddesiyle 12/8/2013 gün ve 25197 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları yürürlükten kaldırılmış, C.11’inci maddesinde yeni genel şartların 1/6/2015 tarihinde yürürlüğe girecek yeni genel şartların, 1/6/2015 tarihinden sonra akdedilecek sözleşmelere uygulanacağı belirtilmiştir. Bu düzenlemenin doğal sonucu olarak, yeni ZMSS Genel Şartlarının yürürlüğe girdiği 1/6/2015 tarihinden sonra akdedilen ZMSS poliçelerine eski ZMSS Genel Şartlarının uygulanması olanağı bulunmamaktadır.
2918 sayılı KTK’nin 93’üncü maddesi uyarınca zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartları, teminat tutarları ile tarife ve talimatları Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakanlıkça tespit edilir ve Resmi Gazetede yayımlanır. Böylece Hazine Müsteşarlığı kanundan aldığı yetki ile zorunlu sigorta genel şartlarını belirler. Nitekim 5607 sayılı Sigortacılık Kanununun Sigorta Sözleşmeleri başlıklı 11’inci maddesi birinci tümcesinde yer alan “Sigorta sözleşmelerinin ana muhtevası, Müsteşarlıkça onaylanan ve sigorta şirketlerince aynı şekilde uygulanacak olan genel şartlara uygun olarak düzenlenir.” hükmü ile yapılacak sözleşmelerin (poliçeler) genel şartlara uygun olmak zorunda olduğu belirtilmiştir. Bu nedenle ZMSS genel şartlarını 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun (TBK) 20’nci maddesinde düzenlenen genel işlem koşulu kapsamında değerlendirme olanağı bulunmamaktadır. Zira 6098 sayılı TBK’nin 20’nci maddesinde belirtildiği üzere bir sözleşme yapılırken düzenleyenin, ileride çok sayıdaki benzer sözleşmede kullanmak amacıyla, önceden, tek başına hazırlayarak karşı tarafa sunduğu sözleşme hükümleri genel işlem koşulu kapsamındadır. Oysa Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları, sözleşmenin taraf olmayan Hazine Müsteşarlığınca kanundan aldığı yetkiye dayalı olarak belirlenir. Ayrıca Genel şartları, 6098 sayılı TBK’nin 20’nci maddesinin son fıkrasında yer alan “Genel işlem koşullarıyla ilgili hükümler, sundukları hizmetleri kanun veya yetkili makamlar tarafından verilen izinle yürütmekte olan kişi ve kuruluşların hazırladıkları sözleşmelere de, niteliklerine bakılmaksızın uygulanır.” düzenlemesi kapsamında düşünmekte mümkün değildir. Çünkü kanunda açıkça belirtildiği üzere kanun veya yetkili makamlar tarafından verilen izinle kişi ve kuruluşların hazırladıkları sözleşmeler yürütmekte oldukları bir hizmet ile ilgili olmalıdır. Oysa Hazine Müsteşarlığı, zorunlu mali sorumluluk sigortası hizmeti veren bir kuruluş olmadığı gibi hizmeti alan taraf ile bir sözleşme ilişkisi içinde bulunmamaktadır.
01/06/2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları’nın uygulanması, 2918 sayılı KTK’nin 95’inci maddesinde belirtilen tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran hallerin zarar görene karşı ileri sürülemeyeceği ilkesine aykırı olduğunu söylemekte mümkün değildir. Bu ilkenin uygulanabilmesi için her iki tarafın özgür iradesi ile poliçe düzenlendikten sonra zarar görenin aleyhine tazminatın kaldırılması yada azaltılmasını gerektirecek değişikliklerin yapılması durumunda geçerli olacaktır. Oysa 1/6/2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları, yürürlüğe girmesinden sonra düzenlenen poliçelerde geçerli olacağından, poliçenin düzenlendiği tarih itibarıyla Karayolları Motorlu araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası’nın kapsamı tüm taraflarca bilinmektedir. Sigortacı, işletenin sorumluluğunu poliçe ve genel şartlar kapsamında üstlendiğine göre, sonradan bir değişiklikten bahsetmek mümkün olmayacaktır. Kaldı ki 6102 sayılı TTK’nin 1423’üncü maddesine göre sigortacı, sigorta sözleşmesine ilişkin tüm bilgileri, sigortalının haklarını, sigortalının özel olarak dikkat etmesi gereken hükümleri, gelişmelere bağlı bildirim yükümlülüklerinden oluşan aydınlatma yükümlülüğünü sigortalıya karşı yerine getirmese dahi sigortalı, sözleşmenin yapılmasına 14 gün içinde itiraz etmemiş ise sözleşme poliçede yazılı şartlar ve poliçenin ayrılmaz bir parçası olan genel şartlar kapsamında yapılmış olur.
Karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigortası teminatının kapsamı, poliçe ve poliçenin ayrılmaz bir parçası olan genel şartlara göre belirlenir. Nitekim 1/6/2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının amacı, A.1 maddesinde “Karayolları Trafik Kanunu uyarınca motorlu araç işletenlerine yüklenen hukuki sorumluluk için düzenlenen Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasına yönelik ilgililerinin hak ve yükümlülüklerine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesidir” şeklinde belirlenmiştir. Sigortanın kapsamı ise genel şartların A.3’üncü maddesinde “Sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, üçüncü şahısların ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre sigortalıya düşen hukuki sorumluluk çerçevesinde Genel Şartlarda içeriği belirlenmiş tazminatlara ilişkin talepleri, kaza tarihi itibariyle geçerli zorunlu sigorta limitleri dahilinde karşılamakla yükümlüdür. Sigortanın kapsamı üçüncü şahısların, sigortalının Karayolları Trafik Kanunu çerçevesindeki sorumluluk riski kapsamında, sigortalıdan talep edebilecekleri tazminat talepleri ile sınırlıdır.” biçiminde düzenlenmiştir.
Yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde; Karayolları Motorlu araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları A.1’inci maddesi, A.3’üncü bentleri birlikte değerlendirildiğinde; bir motorlu aracın işletilmesi sırasında meydana gelen maddi ve manevi zararın, zorunlu mali sorumluluk sigortasının kapsamında olması için davacının 3. şahıs konumunda bulunması gerektiği iş bu esas dava dosyası davacısı …’in üçüncü kişi sayılamayacağı anlaşılmakla maddi ve manevi zararından sigortacı sorumlu olmayacaktır. Açıklanan gerekçelerle davacının davalı … şirketinden tazminat talep etme hakkı bulunmadığı kanaatine varılarak açılan davanın reddine karar vermek gerekmiş VE aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HUAK 18/A-(13) ve (14). Fıkrası hükümleri gereğince arabuluculuk gideri olarak … Dava Şartı Dosya No: …sayılı dosyasından arabulucu olarak atanan … ekte sunulan 1.320,00.-TL tarife bedeli üzerinden kesilen Serbest Meslek Makbuzu doğrultusunda ödeme yapıldığı tespit edilerek, davanın reddine karar verildiği de dikkate alınarak davacı aleyhine arabulucuk giderlerinin de yükletilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70.-TL Karar ve İlam Harcından, peşin harç olan 54,40.-TL’nin mahsup edilerek eksik yatırılan 26,3‬0.-TL harcın DAVACIDAN TAHSİLİ İLE HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3- 3.000,00.-TL vekalet ücretinin (maddi tazminat yönünden) davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4- 1.000,00.-TL vekalet ücretinin (manevi tazminat yönünden) davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacının işbu dava sebebiyle yapmış olduğu yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Adli Tıp Kurumu tarafından düzenlenen 26/05/2021 tarihli …(Fatura Seri Numarası …) 700,00.-TL bedelli 1 adet ATK fatura bedelinin davacı tarafça kurum hesabına yatırıldığına dair dekont dosyaya sunulmadığından, ATK fatura bedelinin davacıdan tahsili ile ATK kurum hesabına yatırılmasına, kararın ifası için Adli Tıp Kurumuna müzekkere yazılmasına,

7-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanan 1.320,00.-TL arabuluculuk ücretinin DAVACIDAN TAHSİLİ İLE HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
8-Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, tarafların yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/04/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır