Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/158 Esas
KARAR NO : 2021/271
DAVA : Sözleşmenin İptali
DAVA TARİHİ : 09/03/2020
KARAR TARİHİ : 10/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan Sözleşmenin İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili firma ile davalı arasında 25.08.2017 tarihinde …. Noterliğinde … yevmiye numarası ile “fason sözleşmesi” akdedildiğini, sözleşmenin akdi ile birlikte sözleşme kapsamında tarifi yapılan imalatların döküm kısmının davalı şirketçe tamamlayıcı metal aksamının ise (galvaniz ve paslanmaz) kendilerince imal edilmeye başlandığını, sözleşmeye konu imal edilen metal aksamların özgün tasarımlar olmayıp, döküm ve metal piyasasında yüzlerce firma tarafından üretilen alelade ürünler olduğunu, bu işin yapımı için müvekkili şirketin yeni personel istihdam ettiğini ve yeni alet makine vs. alındığı, ancak 2019 yılının başından itibaren davalının yok denecek kadar az miktarda sipariş verdiğini, başka firmaların kendilerine imal etme teklifinde bulunduklarını ama bunu sözleşmeye bağlılık ilkesi gereğince teklifleri kabul etmediklerini, müvekkillerin kendilerine bilgi verme yükümlülüğünü ihlal ettiğini, az sipariş ile taraflar arasında akdedilen sözleşmenin kendilerinin şahsi ve iktisadi hürriyetini sınırlandırdığını, davalı firmanın iyi niyetli olmadığını, bu durumların kendileri için çekilmez hal aldığını, bunun üzerine …. Noterliğinin 23/01/2020 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinin keşide edildiğini, bunun üzerine davalı şirketin işbu sözleşme ile firmaların rakam ve adet bazında müvekkiline karşı taahhütlerinin bulunmadığını, sözleşmenin süresiz olduğunu, sözleşme konusu ürünlerin 3. Kişilere üretim ve satışının yapılamayacağını, bu sebeplerle feshin mümkün olmayacağını bildirir … Noterliğinin 03/02/2020 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile müvekkiline bildirildiğini beyanla; taraflar arasında akdedilen fason mal üretim sözleşmesinin feshini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmişlerdir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Taraflar arasında 25.08.2017 tarihinde … Noterliğinde … yevmiye numarası ile “Fason Mal Üretim Sözleşmesi” akdedildiğini, sözleşmeye göre müvekkilleri firma tarafından tasarımı kendisine ait olan döküm ve paslanmaz ızgara, paslanmaz kapak, fuga vb. ürünlerinin özellikle de yağ ayırıcılarının (siparişe istinaden üretim talep edilmesi halinde ) ham maddesi yükleniciye ait olmak üzere üretilerek müvekkillerine teslim etmekle yükümlü olduğunu, yine sözleşmeye göre müvekkil firmaya ait katalogda yer alan ve müvekkillerince üretilen ürünlerin davacı tarafça hiçbir şekilde üretim ve satışı yapılamayacağını, iş bu husus cezai şarta bağlandığını, ayrıca sözleşmenin süresiz olduğu yine hüküm altına alındığını, davacı taraf …. Noterliğinin 23.01.2020 tarihli … yevmiye numaralı ihtarı ile sözleşmeyi feshettiğini bildirdiğini, taraflarınca da … Noterliğinin 03.02.2020 tarihli … yevmiye numaralı cevabi ihtar ile feshin mümkün olmayacağı bildirildiğini, imzalanan sözleşmede müvekkillerinin kesinlikle belli sayıda belli zamanlarda vs. üretim talep etme mecburiyeti olmayıp “sipariş verildiği takdirde” denildiğini, müvekkillerin verdiği/vermediği siparişler süre ve adet olarak kısıtlandırılmamış şarta bağlanmamış ve davacı bunu bilerek sözleşmeyi imzaladığını, daracı taraf sözleşme gereği yeni personel aldığını, bir takım alet makine aldığını belirttiğini, sözleşme hükümlerine bakıldığında davacıya böyle bir yükümlülük yüklenmediği gibi müvekkillerinin de böyle bir talebi olmadığını, davacı tarafından belirtilen hiçbir husus müvekkillerin akde aykırı davrandığını göstermediğini, belirtilen tüm hususlar davacının serbest iradesi ile imzaladığı sözleşme kapsamında olup sözleşmeye aykırılık teşkil edecek hiçbir neden olduğunu, bulunduğu sektörde lider firmalardan olan müvekkil için, sözleşmede hüküm altına alınan teknik çizimi müvekkile ait olan malların üretiminin ve satışının başka firmalara yapılamayacağı maddesi en önemli maddelerden olmakla sözleşme feshedildiği takdirde hak kaybına yol açacağını, bu nedenle sözleşmenin feshinin kabulü tarafımızca mümkün olduğunu, açılan davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
DELİLLER:
…. Noterliğinin 23/01/2020 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname örneği, … Noterliğinin 03/02/2020 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname ve tebliğ şerhi örneği, TSE Belgesi, …. Noterliğinin 25/08/2017 tarih ve … yevmiye numarası ile akdedilen Fason Mal Üretim Sözleşmesi örneği, sözleşmeye konu ürünlerden paslanmaz kapak, fuga, yağ ayıracına ait teknik çizim ve fotoğraflar, cari hesap ekstre bilgileri, … Döküm Ürün Kataloglarının dosyamız arasında olduğu görüldü.
İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğüne müzekkere yazılarak davacı … ‘ın ticaret sicil de tacir kaydının bulunup bulunmadığının bildirilmesi istenilmiş olup, cevap yazısı ile gerçek kişi ticari işletme kaydının bulunduğunun bildirildiği görüldü.
… Vergi Dairesine yazılan müzekkere cevabında davanın 01/01/201 tarihinden itibaren Bilanço usulüne göre defter tuttuğu VUK 17. Maddesi hükümlerine tabi olduğunun bildirildiği görüldü.
Davacı vekilinin 02/02/2021 tarihli dilekçesi ile TSE’ye müzekkere yazılarak davalı şirketin Yağ ayıracı için TSE Uygunluk Belgesi müracaatının yapılıp yapılmadığının sorulmasını talep ettiği, bunun üzerine mahkememizce bu hususta müzekkere yazıldığı, verilen 16/02/2021 tarihli cevap ile davalının ‘Gres ve Yağ Ayıracı’ ürün grubunun … standard kapsamında TSE İstanbul Belgelendirme Müdürlüğüne 06/01/2021 tarihinde müracaat edildiğinin bildirildiği görüldü.
Mahkememizin 08/07/2020 tarihli celsinin 6 nolu ara kararı gereğince dosya üzerinde 3 kişilik bilirkişi heyeti ile inceleme yaptırılmasına karar verilmiş olup, bilirkişi heyeti 18/01/2021 tarihli raporunda sonuç ve özet olarak;
Dava konusunun, taraflar arasında …. Noterliğin’de akdedilen 25/08/2017 tarih … yevmiye numaralı Fason Mal Üretim Sözleşmesinin feshedilmesi talebinden ibaret olduğu, (Davacı …. Noterliğinden çektiği 23.1.2020 tarih ve … sayılı ihtarname ile sözleşmeyi feshettiğini belirtmiştir)
b) Davacının incelenen 2017-2019 yılları ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, 2018 yılı ticari defterlerinin usulüne uygun tutulmadığı,
c) Davalının incelenen 2017-2018-2019 yılları ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu,
ç) Tarafların incelenen 2017-2018-2019 yılları ticari defterlerinde birbirleri ile ticari ilişkisinin mevcut olduğu görüldüğü,
d) Taraflar arasında …. Noterliği’nde 25.08.2017 tarih … yevmiye numaralı fason mal üretim sözleşmesi akdedildiği,
e) Davacı yanın, davalı ile akdedilen fason mal üretim sözleşmesinin davacının aleyhine/zararına gelişmesi ve işletmenin geleceğinin tehlikeye düşmesi gerekçesi ile davalı şirkete 23.01.2020 tarihinde … yevmiye numarası ile …. Noterliği kanalı ile sözleşmenin fesih bildirimi keşide etmiş olduğu,
f) Sözleşmenin feshine ilişkin yapılan incelemelerde; haklı feshe neden olacak bir bilgiye dosya mündericatında ulaşılamadığı, sözleşmenin davacının şahsi ve iktisadi hürriyetini sınırlandırıcı bir hükmünün saptanamadığı yönünde görüş ve kanaat bildirildiği görüldü.
Bilirkişi raporunun taraf vekillerini usulüne uygun olarak tebliğ edildiği görüldü.
Davacı vekilinin 03/02/2021 tarihli bilirkişi raporuna beyanlarını içeren dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
GEREKÇE:
Dava; taraflar arasında imzalanan Fason Mal Üretim Sözleşmesinin feshi talebine ilişkindir.
Taraflar arasında akdedilen …. Noterliği’nde 25.08.2017 tarih … yevmiye numaralı fason mal üretim sözleşmesinin tetkikinden;
Sözleşmenin 1. Maddesinde; “tasarımı davalıya ait olan döküm ve paslanmaz ızgara, paslanmaz kapak, fuga v.b. ürünlerinin özellikle de yağ ayıraçlarının siparişe istinaden üretiminin davacıdan talep edilmesi halinde davacının teslim etmekle yükümlü olacağı”
Sözleşmenin 4. Maddesinde: “Yüklenici tarafından … Döküme üretilen ürünler veya … Dökümün Katalogunda yer alan bütün ürünlerin davacı tarafından hiçbir şekilde üretim ve satışını yapamayacağı, bu ürünlerle ilgili 3. kişilerden üretim ve satış talebi gelmesi halinde müvekkilin durumu derhal davalıya bildireceği ve yönlendireceği, bu maddeye aykırılığın tespiti halinde davalının zarara ve ticari kazanç kaybına uğrayacağının kabul edilmiş sayılacağı, ayrıca bu maddeye aykırılığı tespiti. halinde satışı yapılan ürün bedellerinin %40’ını cezai şart olarak ödeyeceği”
Sözleşmenin 7. Maddesinde: “sözleşmenin “süresiz” olduğunun hüküm altına alındığı görülmüştür.
Tüm dosya kapsamı ve alınan bilirkişi raporu hep birlikte değerlendirildiğinde; Taraflar arasında 25.08.2017 tarihinde … Noterliğinde … yevmiye numarası ile “Fason Mal Üretim Sözleşmesi” akdedildiği, sözleşme kapsamında tarifi yapılan imalatların döküm kısmının davalı şirketçe tamamlayıcı metal aksamının ise (galvaniz ve paslanmaz) davacı tarafından imal edilmesi gerektiği, ancak davacı taraf …. Noterliğinin 23.01.2020 tarihli … yevmiye numaralı ihtarı ile sözleşmeyi feshettiğini davalı tarafa bildirdiği, davalı tarafında da … Noterliğinin 03.02.2020 tarihli … yevmiye numaralı cevabi ihtarın davacıya gönderildiği anlaşılmakla,; alınan rapora göre davacının 2017 ve 2019 yıllarına ait ticari defter ve kayıtlarının usulüne uygun tutulduğu ancak 2018 yılına ait ticari defterlerin usulüne uygun tutulmadığı, davalının 2017-2018-2019 yıllarına ait ticari defter ve kayıtlarının usulüne uygun olarak tutulduğu, incelenen ticari defter ve kayıtlar neticesinde tarafların birbiri ile ticari ilişkisi olduğunun anlaşıldığı, taraflar arasındaki sözleşmede sadece ‘tasarımı ve üretimi davalıya ait mallara ilişkin davacı tarafça hiçbir şekilde üretim ve satışı yapılamayacağının ‘ sınırlaması olup, bunun dışındaki mallara ilişkin bir kısıtlama ve davacının ticari sınırlandırılmasına ilişkin bir ibare bulunmadığı, yine her ne kadar davacı sözleşmeyi feshetme gerekçesi olarak, sipariş miktarının azlığını göstermekte ise de, sözleşmede, sipariş miktarının belirli bir miktar olacağına ilişkin hüküm bulunmadığı, buna göre basiretli bir tacir olarak sözleşme taraflarının sözleşmeye yazdırmadığı ve karşı tarafa bildirmediği hususlardan dolayı karşı tarafa karşı sorumluluğu bulunmadığı, davacının iddiasının T.B.K. 31 ve 32 de belirtilen yanılma hallerine girdiğine ilişkin bir bilgi de dosyada bulunmadığı, verilmeyen siparişin üretim ve maliyet rakamlarına etkisine ilişkinde dosyada somut veri bulunmadığı, aynı doğrultuda sözleşmede miktar vb. özellikler belirtilmediğinden, sözleşme hükümlerine göre, personel ve makine sayılarında artış olduğu belirtilmekte ise de sözleşmede miktar vb. özellikler belirtilmediği ayrıca sözleşme hükümlerine göre, personel ve makine sayılarında artış olduğu belirtilmekte ise de, bu duruma ilişkin davacının iddiasını tevsik eder tarzda bilge ve belge sunulmadığı da gözetilerek, taraflar tacir olup, TTK 18. Maddeye uygun olarak basiretli bir tacir olarak sözleşmeyi hazırladığı, inceledikleri ve tüm yükümlülüklerini kabul ettikleri ve davalının bu yükümlülüklere aykırı davrandığına yönelik somut bir delilin sunulamadığı ve bu halde davalının sözleşmeden doğan borca aykırı davranışlarının ispatlanamadığı ve davacı tarafından haklı feshe neden olacak ve sözleşmenin davacının şahsi ve iktisadi hürriyetini sınırlandırıcı ve çekilmez hale gelen bir halin bulunmadığı dikkate alınarak; ispatlanamayan ve yerinde görülmeyen davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-DAVANIN REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 59,30-TL karar harcının peşin yatırılan 54,40-TL’den mahsubu ile eksik yatırılan 4,90-TL’nin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği hesap ve takdir olunan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Artan Gider Avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 10/03/2021

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza