Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/631 E. 2021/637 K. 14.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/631 Esas
KARAR NO : 2021/637 Karar
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/12/2019
KARAR TARİHİ : 14/09/2021

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine mahkememizde açılan davada yapılan açık yargılamalar neticesinde ;
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili … … San ve Tic. Ltd. Şti.’ye ait bir kısım çekle birlikte iş bu davaya konu 30/03/2019 tarihli 8.500,00 TL tutarlı … nolu çeki keşide etmiş ve lehtar olan … A.Ş. firmasına kargo ile gönderdiğini, kargo firmasında yapılan hırsızlık sonrası bu çek ve diğer çekler çalınmış olup hırsızlar ve cirantalar hakkında lehtarın açtığı çek iptali davası olmak üzere birçok dava ve suç duyurusu bulunduğunu, kargoda çeklerin çalınmasına ilişkin ve çalınan çeklerde sahte cirosu bulunanlar hakkında suç duyurusunda bulunulmuş olup … Cumhuriyet Başsavcılığı 2019/… nolu dosyadan soruşturma devam ettiğini, davalı … tarafından 30/03/2019 tarihli 8.500,00 TL tutarlı … nolu çek ile ilgili … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. Sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, alacaklının yapmış olduğu iş bu takip haksız ve kötü niyetli olduğunu, … Tic. A.Ş. tarafından …Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/… esas sayılı dosyası ile açılan çek iptali davasında ihtiyati tedbir kararı verildiğini, müvekkilinin 30/03/2019 tarihli 8.500,00 TL tutarlı … nolu çeki haksız şekilde iki kez ödediğini, iş bu dava konusu çekte de … Ltd.Şti.’nin cirosunun bulunması, Kürşat Türk ile davalı …’ın aralarında bağlantı olduğunun açık göstergesi olduğunu, açıklanan nedenlerle davanın kabulüne karar verilmesini ve müvekkilinin ….İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı dosyası nedeniyle haciz baskısı altında ikinci kez ödemek zorunda kaldığı 11.895,45 TL’nin ödeme tarihinden itibaren işlemiş ve işleyecek olan yasal faiziyle birlikte taraflarına ödenmesini yargılama gideri ve ve vekalet ücretinin davalı yana yükletilmesine vekil eden adına arz ve talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle, Müvekkili … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. Sayılı dosyaya esas olacak çeki, çek görüntü itibari ile çek vasfını ihtiva eden bir durumda olduğu için ve müvekkili de ticaretini çek, senet, ve buna benzer evraklarla yapmakta olduğundan çeki aldığını, müvekkilinin iyi niyetle hamil olduğunu ve çekin çek şartlarına haiz olduğunu, çek cirantasından aldığını, herkesin imzasından sorumlu olduğunu, müvekkilinin kusuru olmadığını, müvekkilinin bir ticaret ürünü olarak yapmış olduğu işe karşılık bu çeki aldığını müvekkilinin borçluların kötü niyetinden ve borçlarından ödenmemesinden dolayı büyük zarara uğradığını, çekin daha önceki akıbetini daha önce ne durumda olduğunu bilebilecek durumda olmadıklarını, davaya konu alacak borçlu tarafından icra dosyasına ödendiğini, açıklanan nedenlerle iyi niyetli ve meşru iyiniyetli hamil müvekkiline karşı açılan davanın reddine, davacının dava konusu asıl alacağın %20’ından aşağı olmamak üzere tazminat ve dava konusu alacağın %10’u oranında para cezasına mahkum edilmesine dava masraf ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Davadaki uyuşmazlığın konusunun, davaya konu çekin elden rıza dışı çıkıp çıkmadığı yetkili hamilin iyi niyetli olup olmadığı, ciro silsilesinin bozulup bozulmadığı, çeke dair borcun bulunup bulunmadığı varsa ne kadar olduğu noktalarında toplandığı anlaşılmıştır.
Dosya kapsamındaki dava dilekçesi ve ekleri, cevap dilekçesi, … CBS soruşturma dosyası sureti, … İcra Müdürlüğü 2019/… Esas sayılı takip dosyası sureti, … ATM’nin 2018/… Esas sayılı dosya sureti, bilirkişi raporu ve dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir.
…İcra Müdürlüğünün 2019/… Esas sayılı takip sayılı icra dosyasının suretinin incelenmesinde, alacaklı … tarafından borçlu … Sanayi ve Ticaret Ltd.Şti. Aleyhine 9.454,68 TL takipte ödeme emri düzenlenerek toplam alacak üzerinden icra takibi yapıldığı, anlaşılmıştır.
Mahkememizin 01/10/2020 tarihli ara kararında, … Nöbetçi Asliye Ticarete Mahkemesine davacı banka kayıtlarının Türk Ticaret Kanunun hükümleri gereğince tutmakla yükümlü oldukları ticari defter kayıt ve belgeleri, icra dosyası, tarafların iddia ve itirazlarının belirlenmesi için bilirkişi incelemesi yapılmasına, karar verilmiş olup dosya … Asliye ticaret Mahkemesine tevdi edilmiştir.
… Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/… Talimat sayılı dosyasından alınan bilirkişi raporunda özetle; davacı taraf … San ve Tic. Ltd.Şti.’nin 2018 yılına ait yasal defterlerinin 6102 sayılı TTK’nın 64/3 ve V.U.K. 2020-221-222 maddelerine göre açılış ve kapanış tasdikleri süresinde yapılmış olduğu görüldüğü, davacı taraf … San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin 2018 yılı yasal defter bilgilerine göre davacı taraf ile davalı … arasında ticari bir ilişki bulunmadığı dava konusu çekin lehtarı … A.Ş. ile ticari ilişki görüldüğünü, davacı taraf … San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin dava konusu 30/03/2019 tarih ve … çek numaralı 8.500,00 TL tutarlı çekin yasal defter kayıtlarında bulunmadığı, davacı tarafın düzenlediği lehtar … A.ş.’ne 22/11/2018 tarihinde aynı tarih olan 30/03/2019 tarihli … çek numaralı 8.500,00 TL tutarlı çekin davacı taraf yasal defterlerine kayıtlarına işlendiği görüldüğü sonuç ve kanaati bildirilmiştir.
Talimat mahkemesince alınan bilirkişi raporu taraflara ayrı ayrı tebliğ edilmiştir. Davacı vekili 11/02/2021 tarihli dilekçesi ile bilirkişi raporuna karşı beyan ve itiraz dilekçesi ibraz etmiştir.
Davalı taraf bilirkişi incelemesine esas ticari defter kayıtlarını hiçbir mazeret göstermeksizin ibraz etmekten kaçınmıştır. HMK 222/3 maddesi uyarınca usulüne uygun tutulmuş davacı şirket ticari defterleri davalı aleyhine delil olarak değerlendirilmiştir. Davalı davaya konu çeki ticaret ürünü olarak yaptığı işlere karşılık olarak iktisap ettiğini ve faturaların mevcut olduğunu savunmasına karşılık ilgili kayıtları mazeretsiz ibrazdan kaçındığından iddiasını ispatlayamamıştır.
6102 Sayılı TTK’nın 790. maddesinde “Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı taktirde yetkili hamil sayılır.” denilmiştir.
6102 Sayılı TTK’nın 792. (6762 Sayılı TTK m.704) maddesine göre, “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” Zayi olan çek bedelinin istirdadı talebiyle açılan işbu davada ispat yükü davacıda olup, davacının öncelikle çekin yedinde iken rızası hilafına elinden çıktığını ardından da çeki elinde bulunduran hamilin kötüniyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir.(Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2016/2945 E. 2017/5190 K.)
Çalıntı çekin hamilinden istirdadı için davacının çeki elinde bulunduran davalının iktisapta kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekmektedir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 1996/11-354 E. 1996/502 K. 16.9.1996 T. Karar,Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2011/19-228 Esas, 2011/328 K. 8.05.2011 Tarihli karar ).
TTK’nın 687. maddesinde “Poliçeden dolayı kendisine başvurulan kişi düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan defi’leri başvuran hamile karşı ileri süremez; meğer ki, hamil, poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.” hükmüne yer verilmiştir. Bu hükme göre şahsî def’îlerin kural olarak hamile karşı ileri sürülmesi söz konusu değildir. Ancak hamil poliçeyi devralırken bile bile borçlunun zararına hareket ederse, bu durumda şahsî def’îler hamile karşı da ileri sürülebilecektir. Anılan bu düzenleme TTK’nın 818. maddesi göndermesi nedeniyle çekler hakkında da uygulanmaktadır.
Mahkememizce yapılan tüm yargılamalar neticesinde, taraf iddia ve savunmaları, takip dosyası, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya içeriğine göre, davaya konu çek ile ilgili davalı … … her ne kadar belirtilen çekin iyi niyetli meşru hamili olduğunu, kayıp olduğu iddiası ile ilgili hiçbir bilgisi bulunmadığını belirtmiş ise de dava dosyasına sunulan herhangi bir defter/ kayıt olmaması, benzer mahiyette davalı aleyhine birçok soruşturma dosyası, ceza yargılaması ve menfi tespit ile takibin iptali davaları olduğu, mahkememizin 2019/… E. Sayılı dava dosyasının yargılamasında da davalı …’ın … Ağır Ceza 2020/… E. 2021/44 K.04.02.2021 tarihli ilamı uyarınca Bilişim Sistemleri Banka veya Kredi Kurumlarının Araç olarak Kullanılması suretiyle dolandırıcılık suçundan cezalandırıldığının tespit edildiği, davaya konu çeki davalının ciranta olan dava dışı … San. ve Tic. Ltd. Şti. den cirolayarak aldığı ve en son hamil olduğu ancak böyle bir şirketin … kayıtlarında tespit edilemediği ve bu durumun hayatın olağan akışına ters düşmesi nedeni ile olayda davalı …’ın çekin çalıntı olduğunu bilebilecek durumda olması nedeniyle dava konusu çeki kötü niyetli iktisap ettiği yasal delillerle kanıtlandığından davaya konu çekin …. İcra Müdürlüğü 2019/… E. Sayılı icra dosyasından takibe konularak davacı şirketin haciz baskısı altında 28.05.2019 tarihinde icra dosyasına yaptığı 11.895,45 TL ödemenin ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle beraber davalıdan istirdadı gerekmiş ve davalı aleyhindeki davanın ispatlandığından kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda belirtilen gerekçeler uyarınca;
1-Davacı tarafından davalı aleyhine açılan davanın KABULÜ ile;
2-11.895,45 TL’nin 28.05.2019 ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre hesaplanan 4.080,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Alınması gereken 812,57-TL harcın peşin alınan 203,15-TL harçtan mahsubu ile bakiye kalan 609,42 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
5-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 203,15-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı vekili tarafından yapılan posta-tebligat gideri toplamı 186,25TL ile 1 adet bilirkişi ücreti 700,00.-TL, 44,40 -TL başvuru harcı, 6,40-TL vekalet harcı olmak üzere toplam 937,05 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair,davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.14/09/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır