Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/630 E. 2021/832 K. 04.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/630 Esas
KARAR NO : 2021/832

DAVA : Adi ortaklık pay oranının tespiti
DAVA TARİHİ : 27/12/2019
KARAR TARİHİ : 04/11/2021
Mahkememizde görülmekte olan adi ortaklık pay oranının Tespiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; …Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi’ nin İstanbul Zeytinburnun’da bulunan ve ‘’Ambarlar’ olarak bilinen alandan tahliyesi ve yeni yerinde hizmet vermesi için yapılacak olan tesislerin inşası amacıyla adı geçen Kooperatifi tarafından ‘’…Anahtar Teslimi Altyapı ve …işlerinin Yapımı İşi’’için açılan ihaleye davalı … Ltd. Şti. ile %50 -%50 oranında iş ortaklığı kurularak teklif verildiğini, ihalenin ortaklıkta kaldığını, Kooperatifi ile 23.05.2013 tarihinde sözleşme ve aynı tarihte ek protokol imzalandığını, davacı …Ltd. Şti. … Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi’nin İstanbul Zeytinburnun’da bulunan ve ‘’Ambarlar’ olarak bilinen alandan tahliyesi ve yeni yerinde hizmet vermesi için yapılacak olan tesislerin inşası amacıyla adı geçen Kooperatifi tarafından ‘’…Anahtar Teslimi Altyapı ve Üstyapı İnşaat İşlerinin Yapımı İşi’’ için açılan ihaleye … Dekorasyon Mimarlık Ltd. Şti. ile %50 -%50 oranında iş ortaklığı kurularak teklif verildiğini, ihalenin ortaklık üzerinde kaldığını, kooperatifi ile 23.05.2013 tarihinde sözleşme ve aynı tarihte ek protokol imzalandığını, ardından ihale makamının kabulü ile davalı… A.Ş. ile …Ltd. Şti. iş ortaklığına dahil edildiğini, ortaklıktaki %50 hissesinin %40 ını 1.600.000.TL bedel karşılığında davalı karşı taraflara devrettiğini, bu devir karşılığı alınacak paranın iş sahibi idareden alınacak avans ve ilk 4 hak edişten sonra tarafına ödeneceğinin kararlaştırıldığını, söz konusu ihalenin idare tarafından fesh edilmesi sonucu avans ve hak ediş alınmadığından kendisine taahhüt edilen bedelin ödenmediğini, hisse devri karşılığı alacağının hak edişlere bağlanmış olduğunu, alacağının ödenmesinin artık mümkün olmadığından sözleşmeden dönme ve adi ortaklıktaki payının %50 olarak tespitine karar verilmesi için bu davanın açıldığını, davacı …Ltd. Şti. dava dilekçesinin Netice ve Talep bölümünün 4. Bendinde İstanbul … Noterliği’ nin 13.01.2014 tarih ve …Yev. Sayısında kayıtlı sözleşme ile kurulan ‘’… Ortaklığı’ nda (Adi Ortaklık) pay oranının%50 olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının hissesinin %50 olduğunun tespitini talep ettiği … Ortaklığı’ nın İstanbul … Noterliği’ nin 13.01.2014 tarih ve…yevmiye numaralı resmi sözleşme ile … İç ve Dış Ticaret İnşaat San. A.Ş. …Ltd. Şti. ve … Ltd. Şti ile …Ltd. Şti tarafından kurulduğunu, bu adi ortaklık sözleşmesi uyarınca her bir ortağın hissesinin belirlenmiş olduğunu, davacının hissesinin de %10 olduğunu, bu sözleşmenin davacının dayanağı 24.04.2013 tarih ve … yevmiye numaralı iş ortaklığı beyannamesinde ve 14.01.2020 tarihli protokolden tamamen bağımsız ve yeni bir adi ortaklık sözleşmesi olduğunu, HMK’nu 204. Maddesi uyarınca noterlikçe düzenlenen sözleşmenin kesin delil olduğunu, bu kesin delilin aksinin ise aynı kuvvet ve mahiyette yani noterlikçe düzenlenmiş bir senet ile ispatının zorunlu olduğunu, bir kısım müvekkillerinin taraf dahi olmadıkları adi yazılı bir belgeye dayalı olarak Noterlikçe düzenlenmiş senedin aksinin iddia ve ispatının mümkün olmadığını belirtilerek davacının talebinin reddine karar verilmesi talep edilmiştir.
DELİLLER ve GEREKÇE:
İstanbul … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin …E…karar sayılı dosyasının incelenmesinde; asıl davada davacıların …Limited Şirketi, …Ltd.Şti, … İç ve Dış Ticaret İnşaat San. A.Ş. ve … İnşaat İş Ortalığı, davalının …Sanayi Mamülleri Depolama Toplu İş yeri YapI Kooperatifi olduğu, davanın konusunun eser sözleşmesinden kaynaklanan muarazanın Men-i, teminat mektubunun nakde çevrilmesinin önlenmesi olduğu, iş bu dosya ile birleşen Bakırköy… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …E. Sayılı dosyasında aynı davacılar tarafından davalı aleyhine sözleşmenin feshi nedeniyle kar mahrumiyeti ve yapılan giderlerin tahsiline ilişkin dava açıldığı, yine iş bu dosya ile birleşen İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/610 E. Sayılı dosyasında davacıların … Limited Şirketi,…Ltd.Şti, … İç Ve… A.Ş. olduğu, davalısının dosyamız davacısı… ve Ticaret Limited şirketi olduğu ve davanın konusunun temsil kayyımı atanmasına ilişkin olduğu, İstanbul … Asliye Hukuk Mahkemesince yapılan yargılama neticesinde, temsilci tayin edilmesi için süre verilmesine rağmen adi ortaklardan … İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin davaya muvafakatinin sağlanmadığı, bu şirkete temsilci tayin edilmesi için verilen süre üzerine açılan davada da temsilci atanması talebinin reddedildiği ve … İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin dava açmayacağını HMK 24. Maddesine göre dava açmaya zorlanmayacağının da bildirildiği dikkate alınarak, taraf iştirak halinde mülkiyet kuralları gereği bütün ortaklar tarafından beraberce açılması gereken davanın bu usule göre açılmadığı dikkate alınarak asıl ve birleşen Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/25 esas sayılı davasının reddine, birleştirilen İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/610 esas sayılı davası ile ilgili yetki ve görev mahkemelerine ait olmadığından bu konudaki talebin reddine karar verildiği görülmüştür.
İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak davalı şirketlerin ticaret bilgileri istenilmiş, 20/03/2020 tarihli cevebi yazı ile istenilen hususların mahkememize gönderildiği görülmüştür.
Bilirkişi heyetinin 31/08/2020 tarihli raporunda sonuç ve özetle; ” SS. İstanbul Nakliye İş Yerlerleri Ve Sanayi Mamulleri Depolama Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi nin İstanbul Zeytinburnun’da bulunan ve ‘’Ambarlar’ olarak bilinen alandan tahliyesi ve yeni yerinde hizmet vermesi için yapılacak olan tesislerin inşası amacıyla adı geçen Kooperatifi tarafından yapılacak yapım işi ihalesine iştirak etmek amacıyla Davacı … Tic. Ltd. Şti. ile …Dekorasyon Mimarlık Ltd. Şti arasında %50 -%50 oranında iş ortaklığı kurularak yapılan ihaleye teklif verildiği, SS. İstanbul Nakliye İş Yerlerleri Ve Sanayi Mamulleri Depolama Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi nin yapmış olduğu ihalenin…Ltd. Şti. ile … Ltd. Şti arasında %50 -%50 oranında kurulan iş ortaklığında kaldığı, taraflar ile Kooperatifinin arasında ‘’… Anahtar Teslimi Sabit Fiyat Usulü Altyapı Ve Üstyapı İnşaat İşleri İhalesi Sözleşmesi’’ ile 25.05.2013 tarihinde ‘’EK PROTOKOL’’ imzalandığı, Taraflar arasında 13.01.2014 tarihlinde hazırlanan ve İstanbul … Noterliğine 13.01.2014 tarih ve… yevmiye numarası ile tasdik ettirilen ‘’… İNŞAAT
VE İŞ ORTAKLIĞI’’ olarak adlandırılan ‘’İş Ortaklığı Sözleşmesi’’nin 2.2 maddesinde kurucu ortaklar ve Hisse oranları aşağıdaki şekilde belirlendiği.‘’2.2 Kurucu Ortaklar ve Hisse oranları …: … İç Ve Dış Ticaret İnşaat Sanayi A.Ş. Hisse Nispeti %30 B- … Ltd. Şti. Hisse Nispeti %25 C- … Ltd. Şti. Hisse Nispeti %35 D- … Ltd. Şti. Hisse Nispeti %10’’Bu sebeple Davacı … Ltd. Şti. nin taraflar arasında hazırlanan ve … 28. Noterliğine 13.01.2014 tarih ve… yevmiye numarası ile tasdik ettirilen ‘’… İnşaat Ve İş Ortaklığı’’ndaki hisse nispetinin %10 olmasının kararlaştırıldığının tespit edildiği, … Ltd. Şti. ile … Ltd. Şti. arasında … ve … İç Ve Dış Ticaret İnşaat Sanayi A.Ş. nin şahitliğinde imza altına alınmış tarihsiz ‘PROTOKOL’de… İnşaat tarafından… İnşaat’a toplam 1.600.000.TL bedel ödeyeceği, bedel ödeninceye kadar …r İnşaat için hisse oranının %22.5 olacağı ibaresinin yer aldığı, maddenin devamında bedelin idareden alınacak avans ve ilk 4. hak edişte … İnşaata ödeneceği belirtilmiştir. İhale makamı olan … Depolama Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi’nin ihaleyi feshetmesi sonucu bu bedelin ödenmesinin söz konusu olmadığı, hisse devri neticesinde ortaklar arasında vuku bulan hukuki ilişkinin borçlar hukukunda nitelikli hesaplamalar bilirkişilerinin uzmanlık alanı içerisinde bulunduğunu tespitleri yapılmıştır…” şeklinde görüş ve kanaat bildirmişlerdir.
Bilirkişi raporu tüm taraflara ayrı ayrı tebliğ edilmiştir. Davalı vekili tarafından 08/09/2020 tarihli dilekçe ile dosyaya uzman görüşünün sunulduğu görülmüştür.
Mahkememizce 24/09/2020 tarihli celsede tayin edilen bilirkişi heyetine nitelikli hesaplamalar konusunda Borçlar Hukuku Uzmanı bilirkişinin eklenmesi suretiyle ek rapor alınmasına karar verildiği, bilirkişi ek raporunda sonuç ve özetle; ” 1) Sözleşme ve protokollerin birlikte incelenmesinden, adi ortaklık ilişkisinin ihale ile üstlenilen yapım işi için kurulduğunun anlaşıldığı, 2) Davacı tarafından keşide edilen 25.05.2015 tarihli ihtarnamede, tarihsiz protokol ifadesinin yanında parantez içinde “14.01.2014 onay tarihli” ifadesinin yer aldığı, bila tarihli protokolün gerçekte taraflarca kaleme alınma tarihinin resmi adi ortaklık sözleşmesi akdedilmeden önce mi yoksa sonra mı yapıldığı konusunda nihai takdirin mahkemeye ait olduğu; ancak tarafımızca protokolde yer alan ifadelerin incelenmesinden, bu protokolün resmi adi ortaklık sözleşmesinin akdedilmesinden önce kaleme alındığı ve fakat onayının ileriki bir tarih olarak kabul edildiği kanaatine ulaşıldığı, 3) 13.01.2014 tarihli adi ortaklığın, davacının %50 iş ortağı olarak ihale sürecinde yer aldığı inşaat işini gerçekleştirmek üzere kurulduğu dikkate alındığında, bu adi ortaklığın 24.04.2013 tarihli İş Ortaklığı Beyannamesinin ve 23.05.2013 tarihli İhale Sözleşmesi ve Ek Protokol’ün devamı niteliğinde olduğu konusunda tereddüt bulunmadığı,
4) Sayın mahkeme, protokolün adi ortaklık sözleşmesinden sonra onaylandığı sonucuna ulaşırsa, önceden kurulmuş ve tasfiyesi gereken bir adi ortaklıktan bahsedilemeyeceği ve Protokol de feshedilmiş olduğundan davacının talep edebileceği bir değer bulunmayacağı, 5)Davacı, protokolü feshettiği 25.05.2015 tarihli ihtarnamesinde, sonradan kendisine dayatılan bu ortaklık yapısının daha ihalenin başındaki menfaatlerine uygun düşmediğini belirterek ortaklığın en baştaki gibi %50-%50 konumuna getirilmesini istediğinden, davacının fesih beyanı ile en baştaki ortaklık yapısına dönüş arzusunun değerlendirmesinin mahkemenin takdirinde olduğu…” tespitleri ile sonuç ve kanaat bildirmişlerdir.
Dava; İstanbul … Noterliği’nin 13/01/2014 tarih ve…yevmiye sırasında kayıtlı sözleşme ile kurulan … İnşaat Ortaklığında davacının pay oranının tespiti talebine ilişkindir.
Tarafların mahkememize sundukları yazılı ve sözlü beyanları ile aldırılan bilirkişi raporları birlikte incelenip değerlendirildiğinde; taraflar arasında mevcut 24.04.2013 tarihli Bakırköy …Noterliği’ nin …yevmiye numarasıyla tasdik ettirilen iş ortaklığı beyannamesine göre, davacının ve davalı … İnşaat Dekorasyon ve Mimarlık Limited Şirketi’ nin ortaklık paylarının %50- %50 olduğu, idare ile imzalanan 23.05.2013 tarihli sözleşme ve ek protokolünün taraflarının dosyamız davacısı ve davalı … Limited Şirketi olduğu, diğer davalıların sözleşmede taraf sıfatları olmadığı, bila tarihli protokolün ise, dosyamız davacısı ve davalı … Mimarlık Limited Şirketi arasında akdedildiği, protokolde, taraflar arasında teşekkül ettirilecek adi ortaklık sözleşmesinde, tarafların hisse oranlarının davalı … Limited Şirketi%35, davacı %10 olmak üzere, hisse devir bedeli olan 1.600.000-TL’ nin davalı … Limited Şirketi tarafından davacıya ödenene kadar davacının hissesinin %22,5 olarak kalacağının kararlaştırıldığı, ödemenin de 750.000 TL idareden alınacak avanstan, 200.000 TL 1.hak ediş, 200.000 TL 2.hak ediş, 200.000 TL 3.hak ediş ve 250.000 TL 4.hak ediş ile birlikte yapılacağının, avans alınmazsa 1.600.000 TL’nin ilk 4 hak edişten eşit olarak ödeneceğinin belirlendiği, ödemelerin yapılması halinde; protokolün 8.maddesine göre, yapılan adi ortaklık sözleşmesinde davacının sahip olduğu %10 hissesinin protokolün 2.maddesindeki koşulların yerine getirilmesi halinde otomatik olarak kendiliğinden davalı …inşaata ait olacağı, davacının bu %10 hisse payı ile ilgili hiçbir bedel talep edemeyeceğinin, ödemelerin yapılmaması durumunun ise protokolün 5.maddesinde düzenlendiği, buna göre; “Bu protokoldeki ödemelere … tarafından uyulmadığı takdirde bu protokol tamamen geçersizdir. Bu durumda … inşaatın adi ortaklıktaki %22,5 hissesi aynen korunmaktadır ve ortaklıktan doğan haklarını kullanabilecektir. ” denildiği görülmüştür.
13.01.2014 tarihli … İnşaat ve İş Ortaklığı sözleşmesinin taraflarının, dosyamız davacısı ve davalılar olduğu, ortaklık hisse oranlarının …-%35, davacı … %10, davalı … %25, davalı … % 30 şeklinde düzenlendiği, ortaklığın kurulma amacının idare tarafından açılan ihale ile üstlenilen işin yapılması olarak ifade edilmiştir. Bu halde adi ortaklık ilişkisinin ihale ile üstlenilen yapım işi için kurulduğu görülmektedir. Davacıya ait %40 hissenin devri konusunda yapılan anlaşmanın tarafı yalnızca davalılardan … Limited Şirketi olup hisse devri karşılığında 1.600.000 TL bedel ödeme yükümlülüğü altına giren de…Limited Şirketi olsa da iş ortaklığına iki kişi daha dahil edildiğinden, anılan iş dolayısıyla idareden alınacak avans ve hak ediş ödemeleri dolayısıyla davacıya yapılacak ödemeden ortaklıktaki davalıların tümünün sorumlu olacağı, nitekim davacının hisselerinin davalılara devredilmiş olacağı yönündeki bilirkişi heyeti görüşüne mahkememizce itibar edilmiştir. İstanbul … Asliye Hukuk Mahkemesi’ ne sunulan bilirkişi raporuna göre de, iş ortaklığınca iş sahibi idareden kaynaklı olarak işe başlanamadığı, iş sahibinin eksik ve ayıplı yer teslim etmek istediği ve gerekli finansmanın sağlanamadığı, sözleşmenin iş sahibi idare tarafından feshinin haksız bir fesih olarak değerlendirildiği görülmüştür. Bu halde ihale feshedildiğinden adi ortaklığın amacı imkânsız hale gelmiştir. Ancak ihaleye girmek üzere teminat mektubu verme gibi maddi külfetlerin davacı tarafından yerine getirildiği görülmektedir. Bu halde de mahkememizce, adi ortaklığın, 24.04.2013 tarihli iş ortaklığı beyannamesinin ve 23.05.2013 tarihli ihale sözleşmesi ve ek protokolün devamı niteliğinde olduğu kanaatine varılmıştır. İstanbul …Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasına sunulan bilirkişi raporlarında, adi ortaklık henüz ihale konusu işin yapımına başlayamadan idarece sözleşmenin feshedildiğinin tespit edildiği, böylece idarenin feshiyle adi ortaklığın “ihale konusu yapım işini gerçekleştirme” amacını yerine getirmesinin hukuken imkansızlaştığından adi ortaklığın kurulma amacının ortadan kalktığı, bu durumda adi ortaklığın sona erdirilerek tasfiye hükümlerinin uygulanması gerektiği, idarece sözleşmenin haksız feshedildiğine karar verilmesi durumunda, davacıya ödenmesi gereken hisse devir bedeli borcu davalıların kusuru olmadan imkânsız hale gelmiş olacağından borcun sona ereceği (TBK m.136-137) ve tarafların sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre aldıklarını geri vermesi, hukuki durumun baştaki haline dönmesi gerektiği, buna göre davacı…’ın, iş ortaklığının en başında sahip olduğu %50 hissesine sahip olması gerekeceği anlaşılmakla davacının davasının kabulü ile İstanbul … Noterliği’nin 13/01/2014 tarih ve…yevmiye sırasında kayıtlı sözleşme ile kurulan … İnşaat Ortaklığında davacının pay oranının % 50 olduğunun tespitine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜK Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davacının davasının KABULÜ İLE; İstanbul … Noterliği’nin 13/01/2014 tarih ve …yevmiye sırasında kayıtlı sözleşme ile kurulan … İnşaat Ortaklığında davacının pay oranının % 50 olduğunun TESPİTİNE,

2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 59,30.-TL Karar ve İlam Harcından, peşin yatırılan 44,40-.TL’nin mahsubu ile eksik yatırılan 14,90.-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Davacının yaptığı 238 TL posta masrafı, 7.500 TL bilirkişi ücreti, 44,40.-TL peşin harç, 6,40.-TL vekalet harcı olmak üzere toplam 7.782,4 TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı kendini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar kesinleştiğinde artan gider avansının ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalılar vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 04/11/2021

Başkan Üye Üye Katip
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır