Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/624 Esas
KARAR NO : 2021/212
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/12/2019
KARAR TARİHİ : 01/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalı arasında 15.09.2014 tarihli şarap satım sözleşmesi imzalandığını, sözleşme gereğince davalı borçlu tarafından uzun bir süre herhangi bir mal alımında bulunulmadığını, …. Noterliğinden 05.12.2018 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davalıya ihtarda bulunmasına rağmen herhangi bir mal alımı yapmadığı, bunun üzerine 17.12.2018 tarihli ihtraneme ile davalıya protokolün fesih edildiğini, fesih sebebiyle muhataba ödenen katılım bedelinin gerçekleşmeyen satış ile oranlaması sonucu tespit edilen 6.257,45 TL bedelli faturayı ihbarname ekinde gönderildiğini, davalının fatura içeriğini kabul etmediğini ve faturayı iade ettiğini, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 2.4 maddesinde “Müşteri’nin ödeme koşullarına uymaması, iflası, konkordato isteminde bulunması, tasfiyesi, ölümü, sözleşmede belirtilen ürünlerin alımı ile ilgili müvekkil şirket tarafından tespit edilmesi hallerinde ilgili sözleşmeyi ön ihbara gerek kalmaksızın derhal fesih edebilir.” ve 2.1 maddesine göre ” 5 yıllık süre içerisinde kotanın gerçekleştirilmemesi durumunda müşteri …’nın kendisine ödemesi gereken münasır yatırım destek bedelini tamamını almış ise katılım bedelinin gerçekleşmediği, satış ile oranlaması sonucu bulunacak miktarlarım …’ya iade edeceğini kabul ve taahhüt eder.” şeklinde olduğunu ve 5-b maddesinde” …, müşteriye işyerinin işletilmesine katkıda bulunmak amacı ile 5.952,00 TL + KDV değerinde ürün sevk edecek” şeklinde düzenlendiğini, bedelin tahsili amacıyla …. İcra Müdürlüğünün 2018/… E. Sayılı dosyası ile davacı aleyhine icra takibi başlatıldığını, davacının borca itiraz etmesi nedeniyle takibin durdurulduğunu, izah edilen nedenlerle davalı itirazın iptaline, takibin devamına, borçlu aleyhine alacağın % 20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davalı taraf üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili vermiş olduğu davanın esası hakkında beyan dilekçesinde özetle; davacının davasına dayanak yaptığı 15.09.2014 tarihli sözleşme incelendiğinde sözleşmenin müvekkili şirketle değil, davacı ile hükmi şahsiyeti olmayan “… ” arasında yapılmış olduğunun görüldüğünü, dolayısıyla davalı şirketin anılan davada taraf ehliyeti bulunmadığını, davacının şirketlerine gönderdiği faturanın dayanaksız olduğunu, davacının dava dilekçesinde belirtildiği gibi aralarında sözleşmeye bağı olmayan davacı şirketin şirketlerine gönderdiği yasal dayanaktan yoksun faturanın … Noterliğinin 20.12.2018 tarih ve … yevmiye numaralı ihbarnamesi ekinde kendisine iade edildiğini, davacının icra takibinin haksız ve dayanaksız olduğunu, davacının iade edilen fatura alacağı için şirketleri aleyhine başlattığı …’üncü İcra Müdürlüğünün 2018/… sayılı ilamsız takibine, belirtilen nedenlerle itiraz edildiğini, takip haksız ve dayanaksız olduğundan, davanın reddi ile birlikte, davacının % 20 icra inkar tazminatına mahkum edilmesini talep ettiklerini beyan etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Davadaki uyuşmazlık; faturadan kaynaklı alacağın tahsili amacıyla başlatılan ilamsız icra takibine yapılan itirazın iptali ve icra inkar tazminatı istemi hususlarında toplandığı görülmüştür.
Dosya kapsamındaki dava dilekçesi ve ekleri, … İcra Müdürlüğü’nün 2018/… Esas sayılı takip dosyası , bilirkişi raporu ve dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir.
… İcra Dairesi’nin 2018/… takip sayılı icra dosyasının incelenmesinde, davacı … tarafından davalı … aleyhine 6.257,45.-TL toplam alacak üzerinden icra takibi yapıldığı, davalının itirazı üzerine takibin durduğu, itirazın süresinde ve usulüne uygun yapıldığı, buna göre davanın, İİK.67/1 maddesinde yazılı 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Alacak, faturaya dayanmakta olup, taraflar tacir olduğundan ticari defterleri üzerinde inceleme yapılarak rapor alınması cihetine gidilmiştir.
Mahkememizce yapılan bilirkişi incelemesi sonrası düzenlenen bilirkişi raporunda özetle; davacı şirketin ticari defter kayıtlarına göre, takip tarihi olan 24.12.2018 itibariyle davalı şirketten 6.256,91.-TL alacaklı olduğu, takip konusu yapılan faturanın ticari defter kayıtlarında yer aldığı tespit edildiğini, davalı şirketin 2014, 2015, 2016, 2017 ve 2018 takvim yıllarında kullandığı defter tasdik ve kayıtlarının incelendiğini, davalı şirkete ait ticari defterlerin yasal süresinde TTK hükümlerine göre usulüne uygun tasdik edildiğini, davalı şirketin ticari defter kayıtlarına göre, takip tarihi olan 24.12.2018 itibariyle davacı şirkete borcunun bulunmadığını, taraflar arasında imzalanan sözleşmeye göre, davalı şirketin davacı şirketten sözleşmede belirtilen adetlerde alım yapmadığı ve sözleşmenin 5. Maddesi bendine göre, davacı şirket tarafından davalı şirkete fesih sebebiyle ödenen katılım bedelinin gerçekleşmeyen satış ile oranlaması sonucu tespit edilen 6.257,45 TL bedelli faturayı düzenleyebileceğini, davacı … A.Ş. tarafından muhatap … Ltd. Şti.’ne …. Noterliğinin 05.12.2018 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile; “protokol gereğince şarap satımına ilişkin faaliyetlerinizi gerçekleştirmediğinin ve muhatap tarafından 22.04.2015 tarihinden bu yana mal alımı yapmadığınız tespit edilmiştir.İş bu sebeple 15.09.2014 tarihli protokol gereğince ihtarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 10 gün içinde mal alımlarının arttırılması aksi takdirde sözleşmenin haklı nedenlerle feshedileceğini …” ihtar ettiğini, davacı … Paz. A.Ş. tarafından muhatap … Otel İşi. Ltd. Şti.’ne …. Noterliğinin 17.12.2018 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile; ” …15.09.2014 tarihli protokolün feshedildiğini, protokolün feshi sebebiyle muhataba ödenen katılım bedelinin gerçekleşmeyen satış oranlaması sonucu tespit edilen … sıra numaralı 6.257,45 TL hizmet bedelli fatura aslının ihtarname ekinde tebliğ edildiğini” bildirdiğini, davalı … İşi. Ltd. Şti. tarafından muhatap … A.Ş.’ne … Noterliğinin 20.12.2018 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile; “15.10.2018 tarih … nolu fatura aslı ekte tarafınıza iade edilmektedir” denilerek faturayı iade etmiş olduğunu ve taraf defterlerinin incelenerek görüş ve kanaat bildirir rapor dosyaya ibraz edilmiştir.
Bilirkişi raporu taraf vekillerine ayrı ayrı tebliğ edilmiştir. Davalı vekili, 20/01/2021 tarihli dilekçesiyle bilirkişi raporuna karşı itirazlarını içeren dilekçesini dosyaya ibraz etmiştir. Davacı vekili ise, 20/01/2021 tarihli dilekçesiyle bilirkişi raporuna karşı beyanlarını içeren dilekçesini dosyaya sunmuştur.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde, ticari defterlerin kanıt olması, bu defterlerin Ticaret Kanunu’nun öngördüğü şartlar içinde tacirin lehinde veya aleyhinde olarak kullanılması ve ticari bir uyuşmazlığında hükme esas teşkil etmesidir. Böylelikle, ticari bir uyuşmazlıkta ticari defter kaydı, uyuşmazlığın çözümünde yazılı bir kanıt aracıdır. Tacirin tuttuğu bütün defterlerdeki kayıtların birbirine uygun olması; birbirini tutması ve doğrulaması şarttır. Bir ticari ilişki ve bu ilişkiden kaynaklı alacağın olduğunu iddia eden taraf yazılı belgeler ile ispat etmesi gereklidir. İspatın konusu, ispat yükünün kimde olduğu ve ispat vasıtalarının neler olduğu HMK 187,190 ve 200. Maddeleri ayrıca HMK Madde 222 de Ticari defterlerinin ibrazı ve delil olması açısından ilgili düzenlemeler mevcuttur.
Taraflar arasında akdedilen 15/09/2014 tarihli sözleşme … A.Ş. İle … arasında tanzim edilmiştir; 2.1 maddesinde “1.872 ( 75 cl şişe ) kotalı olup, kota bitinceye kadar geçerliliğini korur ve devam eder. Kota hedefi tamamlandıktan sonra ayrıca bir ihtar ve/veya ihbara gerek kalmaksızın sözleşme kendiliğinden sona erer. Ancak, kota hedefinin tamamlanması için geçecek süre hiçbir şekilde 5 (beş)yılı geçemez. İşbu nedenle sözleşme, 5 (beş) yıldan önce kotanın hedefinin gerçekleştirilmesi ile veya kota hedefi gerçekleştirilmemiş olsa dahi her halükarda 5 (beş) yılın tamamlanması ile sona erer. 5 (beş) yıllık süre içerisinde kotanın gerçekleştirilememesi halinde müşteri, …’nın kendisine Ödemesi gereken münhasır reklam ve satış yeri bedelinin tamamım almış ise aldığı katılım bedelinin gerçekleştiremediği satış ile oranlanması sonucu bulunacak miktarlarını …’ya iade edeceğini kabul ve taahhüt eder.” ve 2.2 maddesinde “Müşteri’nin işbu sözleşme veya sözleşmenin eklerindeki hükümlerden herhangi birisini kısmen veya tamamen yerine getirmemesi veya ihlal etmesi halinde, … sözleşmeyi tek taraflı olarak feshedebilir.” düzenlenmiştir.
Sözleşmenin 2.4 maddesi “Müşteri’nin ödeme koşullarına uymaması, iflası, konkordato isteminde bulunması, aleyhine iflas takibi veya davası açılması, tasfiyesi, ölümü, sözleşmede belirtilen ürünlerin alımı ile ilgili performans düşüklüğünün … tarafından tespit edilmesi v.b. hallerde …, işbu sözleşmeyi hiçbir ön ihbara gerek kalmaksızın derhal feshedebilir.
Özel Şartlar
b) …; Müşteri’ye işyerinin işletilmesine katkıda bulunmak amacı ile 5952+kdv değerinde ürün sevk edecek, (Eylül 2014)ve tutarı ciro iskonto faturası karşılığında cari hesabına mahsup edecektir.
g) Anlaşma kotasına dahil ürünlerin kınlımı aşağıdaki şekilde belirtilmiş olup müşteri işbu sözleşme kapsamında belirtilen ürünleri belirtilen adetlerde almakla yükümlüdür.
k) …’nın, sözleşmenin 2.1 maddesindeki haklan saklı kalmak kaydıyla müşteri ayrıca sözleşme süresi dolmadan önce,işyerinin içki ruhsatının iptal edilmesi, mühürlenmesi, tahliyesi ve, sair sebeplerle ancak …’nın herhangi bir kusuru ve dahlinin bulunmadığı bir nedenle faaliyetlerinin aksaması ve/veya gerçekleştirememesi ve/veya gerçekleştiremeyeceğinin hukuken anlaşılması halinde;
ia)…’nın kendisine ödemesi gereken münhasır reklam ve satış yeri bedelinin tamamını almış ise; aldığı katılım bedelinin gerçekleştiremediği satış ile oranlanması sonucu bulunacak miktarı …’ya nakten ve defaten ödemeyi kabul ve taahhüt eder.
ib)Münhasır reklam ve satış yeri bedelinin tümü henüz kendisine ödenmemiş ise, bakiye ödemeleri talep etmemeyi kabul ve taahhüt eder.” şeklinde tesis edilmiştir.
Mahkememizce yapılan tüm yargılamalar neticesinde, taraf iddia ve savunmaları, takip dosyası, alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya içeriğine göre, davacı şirkete ait ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin yasal süresinde TTK hükümlerine göre usulüne uygun yapıldığı, dolayısı ile sahibi lehine delil niteliği taşıdığı kanaatine varılarak;
Davalı şirketin Ticari Defter kayıtlarına göre, takip tarihi olan 24.12.2018 itibariyle davalı şirketten 6.256,91.-TL alacaklı olduğu, takip konusu yapılan 15.10.2018 tarih … numaralı 6.257.45.-TL miktarındaki faturanın ticari defter kayıtlarında ver aldığı, davalı şirketin davacı şirketten sözleşmede belirtilen adetlerde alım yapmadığı ve sözleşmenin 5. Maddesi k/ia. bendine göre, davacı şirket tarafından davalı şirkete fesih sebebiyle ödenen katılım bedelinin gerçekleşmeyen satış ile oranlaması sonucu tespit edilen 6.257,45.-TL bedelli faturayı düzenleyebileceği dosya kapsamında alınan bilimsel veri ve içeriğe sahip, denetime elverişli olduğu anlaşılan Mali Müşavir bilirkişi raporuyla da sabittir.
Tüm bu delillerden ve dosya kapsamından da anlaşılacağı üzere; her ne kadar davalı tarafın ticari defterlerinde takip konusu yapılan faturanın ticari defter kayıtlarında yer almadığı ve noter vasıtasıyla iade ettiği görülmüş ise de, taraflar arasında akdedilen sözleşme gereği ticari bir ilişkinin mevcut olduğu, davaya konu alacağın fesih ihtarından sonra düzenlenen 15/10/2018 tarihli iade … sıra numaralı 6.257,45 TL’lik ve davalı kayıtlarında mevcut olmayan faturaya ilişkin olup, taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 2.2. Maddesinde davacının sözleşmeyi feshedebileceği düzenlemesinin sabit olup, davacının takip tarihi olan 24/12/2018 tarihi itibariyle davalı şirketten 6.257,45.-TL bedelli fatura alacağının bulunduğu, gerek icra dosyasında gerek mahkememiz dosyasında bu alacağın ödendiğine ilişkin herhangi bir somut delil, belge ya da bilginin de bulunmadığı görülerek, bu hali ile davalı borçlunun takibe haksız olarak itiraz ederek takibin durmasına sebebiyet verdiği kanaatine varıldığından, kaldı ki aksinin davalı tarafından ispatlanamadığı anlaşılmakla; bu haliyle hüküm kurmaya elverişli nitelikte bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulü ile davalı tarafından …. İcra Müdürlüğü’nün 2018/… Esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin aynen devamına, fesih sebebiyle ödenen katılım bedelinin gerçekleşmeyen satış ile oranlaması sonucu tespit edilecek alacağının belirlenmesi yargılamayı gerektirdiğinden davacı vekilinin icra inkar tazminat talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davanın KABULÜ ile ,
-Davalı tarafından …. İcra Müdürlüğü’nün 2018/… Esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin aynen devamına,
-Alacak likit olmayıp alacak miktarının tespiti yargılamayı gerektirdiğinden davacı vekilinin icra inkar tazminat talebinin reddine
2-427,44-TL harcın peşin alınan 106,87-TL harcın (31,29.-TL’si icra dosyasından) mahsubu ile bakiye 320,57-TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 106,87-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4- 4.080,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan posta ve tebligat gideri 12,25-TL , bir bilirkişi ücreti 950,00.-TL, 44,40.-TL başvuru harcı, 6,40.-TL vekalet harcı olmak üzere toplam 1.013,05-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, davalı vekilinin yüzüne karşı, davacı vekilinin yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı..01/03/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır