Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/594 Esas
KARAR NO : 2020/660

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımlı))
DAVA TARİHİ : 14/12/2019
KARAR TARİHİ : 09/11/2020

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin oğlunu üniversiteye hazırlanmak üzere… kurs merkezine 4.000TL bedel ile 17/09/2019 tarihinde kayıt yaptırdığını ve kurs bedelini ise ortağı olduğu şirketin çekini ciro ederek verdiğini, tahsilat makbuzunda çekin verildiği yazılı olup … Bankası … şubesine ait 17/01/2020 düzenleme tarihli keşidecisinin…Tic.Ltd.Şti olduğunu, davalı adına yazılı ticari çekin… nolu çek olduğunu, müvekkilinin oğlunun da 1 ay eğitim görmeden dersanenin ödeme güçlüğüne düştüğünü müvekkilinin 02.11.2019 tarihinde Okul Müdürlüğüne dilekçe vererek kaydın silinmesi ve verilen çekin iadesini istemiş olmasına rağmen hep oyalandığını ve çekin iade edilmediğini, dershanenin fiilen kapandığını ve defalarca verilen çekin istenmiş olmasına rağmen iade edilmediğini ve dershanenin halen kapalı olduğunu, müvekkilinin borcu olmayan bir parayı ödemek zorunda kalmaması için müvekkilinin borçlu olmadığının tespiti ile verilen çekin ödenmemesi için ihtiyati tedbir konulmasını ve borç ilişkisi kalmayan çekin de iptaline ve iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı tarafa tebligat kanunun 35. Md göre tebligat yapılmış, dosyaya herhangi bir cevap dilekçesi ibraz edilmemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Davanın; İİK ‘nın 72 maddesine dayalı olarak açılan menfi tespit davası olduğu görülmüştür.
Dosya kapsamındaki dava dilekçesi, ekleri ve dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir.
… Bankası… Şubesine yazılan müzekkereye, …numaralı çekin 31/07/2019 tarihinde bankaları müşterisi …Ltd.Şti’ne verildiğini, 17/01/2020 keşide tarihli, 4.000,00.-TL tutarlı… numaralı çekin yazı cevabi tarihi itibariyle bankalarına ibraz edilmediğini, bildirdiği görülmüştür. Yine 20/01/2020 tarihli cevabi yazısında, … numaralı çekin ödemeden men kararı konulduğunu, çekin 17/01/2020 tarihinde … şubesine ibraz edildiğini ve çeke el konulduğunu, ibraz eden kişinin … olduğunu bildirdiği görülmüştür.
İncelenen dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde;
Somut olayda; dava konusu çekten dolayı davacının davalıya borçlu olup olmadığının tespiti ve çekin bedelsizlik nedeniyle iptali sorunudur.
Davaya konu çekte davacının hamil davalının ise lehtar olduğu dava dilekçesi ve muhatap bankadan gelen yazı cevabı ile sabittir.
Çek TTK’ da üçüncü kitap dördüncü kısımda düzenlenmiş olmasından ötürü kombiyo senedi vasfındadır.
Kambiyo ilişkisinin altında esas itibariyle bir asıl/temel borç ilişkisi vardır. Kambiyo senedinden kaynaklanan talebin geçerliliği, temel ilişkiden kaynaklanan temel talebin ve bununla ilgili olarak taraflar arasında varılmış amaca ilişkin mutabakatın geçerliliğinden tamamen bağımsızdır. Kambiyo senedinden doğan talep hakkına kambiyo hukuku, temel talebe ise, bu talebin ait olduğu hukuk kuralları uygulanır.
Davacının iddiasının davaya konu çekin davalıya verildikten sonra karşılıklı edimlerin gerektiği gibi ifa edilmemesinden dolayı çekin bedelsiz kaldığı olgusuna dayandığı anlaşılmıştır. Davacının dava dilekçesindeki iddialarına göre aradaki hukuki ilişkiyi kabul etmesi ve davaya konu çekin başka bir nedenle geçersiz olduğunu iddia etmesi sebebiyle ispat yükü davacı borçluya düşmektedir. Davaya konu çekteki imzaların davacı tarafça inkar edilmemesi sebebi ile de ispat yükü yine davacıdadır. Dava konusu çekin taraflar arasında yapıldığı iddia edilen eğitim hizmetleri ilişkisine karşılık olarak verildiğini davacı yazılı bir delil ile ispatlayamamıştır. HMK’da halen kesin delil, takdiri delil ayrımı gözetildiğinden kanunun belirli bir delil ile ispatını emrettiği konuların başka delil ile ispatı mümkün değildir.
HMK 200 maddesinde; hukuki işlemlerin yapıldıkları zamanki miktar ve değeri 4.000 TL.sını (2019 yılı için 3.660 TL) geçtiği taktirde senetle ispat olunması gerektiği, HMK 201 maddesinde; senedin hüküm ve kuvvetini ortadan kaldıracak veya azaltacak nitelikteki hukuki işlemlerin tanıkla ispat olunamayacağı belirtilmiş olup mahkememizde açılan davada gerek davaya konu çekin değeri, gerek bu tür işlemlerin tanıkla ispat olunamaması sebebi ile davacının davasını ispatlayamadığı görülmüştür.
HMK 202/2 maddesinde; iddia konusu hukuki işlemin tamamen ispatına yeterli olmamakla birlikte, söz konusu hukuki işlemi muhtemel gösteren ve kendisine karşı ileri sürülen kimse veya temsilcisi tarafından verilmiş veya gönderilmiş belge delil başlangıcı olarak tanımlanmıştır. Davacının …Kurs Merkezi Tahsilat Makbuzu olarak sunduğu delilin içeriğinde yalnızca çek olarak bahsedilmiş çekin dava konusu çek olup olmadığı belirli değildir.
Yargıtay 19. H.D.sinin 26.01.2015 tarih 2014/15700 E.-2015/950 K. sayılı mahkememizde görülmekte olan dava ile benzeri bir konuda yerel mahkemece verilen kabul kararına karşı başvurulan temyiz incelemesi sonucundaki bozma ilamında “Kural olarak, çek bir ödeme vasıtası olup, mevcut bir borcun tasfiyesi amacıyla verildiğinin kabulü gerekir. Bu karinenin aksini iddia eden taraf iddiasını yazılı delille kanıtlamak zorundadır.” seklinde hüküm kurulmuş olup mahkememizde açılan davada davacı iddiasını usul ve yasa ile emsal Yargıtay kararlarında belirtildiği şekilde yazılı delil ile ispatlayamamıştır. Benzeri nitelikte Yargıtay 19.H.D.sinin 07.03.2016 tarih 2015/12635 E.-2016/4059 K.sayılı ilamı aynı yönde hüküm içermektedir.
Davacı dava dilekçesinde son Yargıtay H.G.K. emsal içtihatları gereğince açıkça yemin deliline dayanmadığından davacıya iddiasını ispat açısından yemin teklif hakkı hatırlatılmamıştır.
Yargılama sonunda, dosya kapsamına göre, davacının ispatlanamayan davasının reddi ile mahkemece 16/12/2019 tarihinde verilen ihtiyati tedbir kararının kaldırılması gerektiği görüş ve kanaatine varılmış ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davanın REDDİNE,
2-Mahkememizce verilen 16/12/2019 tarihli ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına, bu hususta ilgili banka şubesine müzekkere yazılmasına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 54,40 TL Karar ve İlam Harcından, peşin yatırılan 68,31- TL’nin mahsubu ile fazla yatırılan 13,91.-TL harcın DAVACIYA İADESİNE,
4-Davacı tarafın yapmış olduğu masrafların üzerinde bırakılmasına,
5-Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı istinaf sınırı altında kaldığından kesin olarak verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.09/11/2020

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır