Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/544 E. 2020/580 K. 19.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/544 Esas
KARAR NO : 2020/580

DAVA : Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 22/11/2019
KARAR TARİHİ : 19/10/2020

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili faktoring şirketinin … Ltd Şti.’nin kullandığı kredinin ödeme vasıtası olarak davalı borçlunun keşidecisi olduğu 13/12/2008 tarih 24.770,00.-TL bedelli çeki ciro yoluyla teslim aldığını, çek bedelinin karşılıksız çıktığını, … 14. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası ile takibe konulduğunu, takip sırasında borçluya haciz geldiğini, davalının borcunu ödemediğini, davalı borçlu hakkında takibin yenilendiğini, altı aylık sürede işlem yapılmadığı gerekçesiyle açılan davada … 19. İcra Hukuk Mahkemesinin … tarih, … E. … K. Sayılı ilamıyla icranın geri bırakılmasına karar verildiğini, davalının arabuluculuk toplantısına iştirak etmediğini, davalının çeke karşı başlatılan icra takibine karşı herhangi bir itirazda bulunmadığını, borçlunun çek için öngörülen altı aylık zamanaşımını gerekçe göstererek icranın bırakılması yönünde karar aldığını, davalının bu şekilde çek için öngörülen kısa süreli zamanaşımından faydalanıp borcundan kurtulmaya ve sebepsiz zenginleşme çabası içerisinde olduğunu beyanla müvekkili şirketin … 14. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasına konu 13/12/2008 tarihli 24.770,00.-TL bedelli çekten dolayı davalıdan alacaklı olduğunun tespitine ve davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davadaki tüm alacak yönünden zaman aşımı itirazlarının olduğunu, alacağın zaman aşımına uğradığını, davaya konu çekin 13.12.2008 keşide tarihli olup, aynı ay içerisinde … 14. İcra Müdürlüğü’ nün … Esas sayılı dosyasından takibe konu edildiğini, 06.12.2011′ de takipsiz bırakıldığını, 6762 sayılı TTK’ yı 726. Maddesini değiştiren 6273 sayılı kanunun 7. Maddesinin yürürlüğe girdiği 03.02.2012 tarihinden önce ibraz süresi dolan çeklerde zaman aşımı süresinin 6 ay olduğunu, bu hali ile davaya konu çek için 6 aylık zaman aşımının hesap edilmesi gerektiğini, davanın sebepsiz zenginleşmeye dayalı ikame edildiğini, iş dava türünde de zaman aşımı süresinin 1 yıl olup iş bu süre çekin 6 aylık zaman aşımı süresi geçtikten sonra hesap edileceğini, bu hali ile 06.12.2011 tarihinden hesap edildiğinde 06.06.2013′ te sebepsiz zenginleşmeye dayalı dava ikame etmek için zaman aşımının yaklaşık 7 yıl önce dolduğunu, bu durumda TBK’ da ön görülen 2 yıllık zamanaşımı süresinin de yıllar önce dolduğunun açık olduğunu, takibin ikinci kez işlemsiz bırakıldığı 27.02.2015 tarihinden dahi zaman aşımı süresi hesaplanacak olursa; 27.02.2015 + (6 ay TTK kaynaklı zamana aşımı süresi) + (1 yıl sebepsiz zenginleşmeye dayalı zaman aşımı süresi) = 27.08.2016 zaman aşımı süresinin dolduğu tarih olduğunu ve dava bu süresinin üzerine 3 yıldan daha fazla zaman geçtikten sonra ikame edildiğini, bu hali ile de alacağın zaman aşımına uğradığının açık olduğunu, davacının dava konusu çeke dayanarak sebepsiz zenginleşme iddiasında bulunma hakkını kaybettiğini, davacının TBK sebepsiz zenginleşme hükümlerine başvurabilmesi için de; davasını asıl borç ilişkisine dayandırmak durumunda olduğunu, öncelikle usulüne uygun bir arabuluculuk tutanağı bulunmadığından ve alacak zaman aşımına uğradığından zaman aşımı itirazımızın kabulü ile haksız davanın usulden, mahkeme aksi kanaatte ise davanın esastan reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Davadaki uyuşmazlığın ;davanın davacının alacaklı olduğunu iddia ettiği zamanaşımına uğramış çeke dayalı alacak davası olduğu görülmüştür.
Dosya kapsamındaki dava dilekçesi, ekleri, cevap dilekçesi, … 14. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası ve dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir.
Uyuşmazlık konusu, davalının … Bank A.Ş. … şubesine ait 13/12/2008 tarihli 24.770 TL bedelli çekten dolayı davacıya borçlu olup olmadığı, borçlu ise miktarına ilişkin olup, buna ek olarak davanın dayanağı olan çeke ilişkin olarak yürütülen icra takibi ile ilgili olarak … İcra hukuk Mahkemesinin kararı ile çekin zamanaşımına uğradığı kabul edildiğinden çeke bağlı alacağın zamanaşımına uğrayıp uğramadığı ve ispat yükü de, ikinci bir ihtilaf konusudur.
Taraflar arasında doğrudan hukuki ve ticari bir ilişki bulunmamaktadır.
Davacının dayandığı çekin keşidecisi … olup, lehdarı dava dışı … Ltd Şti.’ dır. Çekin ikinci hamil olan davacıya ciro edildiği anlaşılmaktadır. Dosyada bulunan çek fotokopisinden ibrazın 23/10/2008 tarihinde yapıldığı açıktır. Davacı tarafından keşideci ve lehdar aleyhine … 14. İcra Dairesi’nin … takip sayılı dosyasında takip yapıldığı anlaşılmaktadır.
… 14. İcra Dairesi’nin … takip sayılı icra dosyasının incelenmesinde, davacı alacaklı tarafından davalı borçlu ve dava dışı şirket aleyhine 24.770,00-TL asıl alacak üzerinden 13/12/2008 vade tarihli çek dayanak gösterilerek kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibi başlatıldığı, 13/11/2008 tarihli haciz tutanağında borçlu tarafından borcun kabul edildiği, icra dosyasında son işlemin 06/12/2011 yılında yapıldığı, davalı borçlu vekilinin 26/02/2015 tarihli dilekçesiyle 6 aylık zamanaşımı itirazı süresi geçtiğinden araçlar üzerindeki hacizlerin fekkine karar verilmesini talep ettiği, 27/02/2015 tarihinde araç hacizlerinin fek edildiği, 17/05/2019 tarihinde alacaklı vekilinin talebi üzerine dosyanın yenilendiği, dosyanın … yeni esas numarası aldığı, davalı borçlu tarafından takibin 3 yıldan uzun süredir işlemsiz kaldığından ve takibe konu çekin zaman aşımına uğradığından bahisle … 19. Hukuk Mahkemesinin … E. … K. Sayılı dosyası ile açılan davada icranın geri bırakılmasına karar verildiği görülmüştür. İlgili mahkeme dosyası 13/11/2019 tarihinde kesinleşmiştir.
Dava dışı çekin lehtarının çeki davacıya ciro etmesi, alacağı temlik olarak düşünülemez. Zira kambiyo senetlerinde ciro, alacağın temlikinden bağımsız sonuç doğurmakta olup, çekin tedavülü ile çeke bağlı hak da geçmektedir. Dava dışı lehtar davacıya olan borcunu davalıdan olan alacağına karşılık almış olduğu çeki ciro ederek ödemiş-vermiştir. Çekten doğan ve sebepten mücerret olan alacak ise çekin hukuki niteliklerine sıkı sıkı bağlı bir hak olup, çekten bağımsız düşünülemez. Çekin zamanaşımına uğraması, çeke bağlı sebepten mücerret alacağın da zamanaşımına uğraması anlamındadır.
Çekin keşide tarihi 13/12/2008′ tir. Keşide tarihi itibariyle yürürlükte olan 6762 sayılı TTK’ nın 726.maddesine göre hamilin cirantalarla keşideci ve diğer çek borçlularına karşı haiz olduğu müracaat hakları 6 ay geçmekle müruruzamana uğrar. (03/02/2012 tarih ve 6273 sayılı yasa ile yapılan değişiklikle süre 3 yıla çıkarılmıştır.) 6762 TTK 730.maddesinde zamanaşımını kesen nedenler belirtilmiştir. Davacının 04/11/2008 tarihinde icra takibini başlatmasıyla zamanaşımının kesilip yeniden başladığı, 06/12/2011-24/04/2019 tarihleri arasında zamanaşımını kesen hiçbir işlem yapılmadığı bu nedenle 6 aylık zamanaşımın süresinin dolduğu icra mahkemesi kararında belirtilmiştir.
Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 2015/16621 Esas 2016/4571 Karar sayılı kararında da açıklandığı üzere zamanaşımı süresi, zamanaşımına uğramış olan çekin muacceliyet tarihinden başlar. Takip konusu çekin vade tarihi 13/12/2008 tarihi olup, bu tarihten itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresi geçtiği açıktır.
Davacı taraf davasını dava dışı … Ltd Şti.’nin kullandığı kredinin ödeme vasıtası ilişkisine dayandırmış olduğundan, eski borçlar kanunu 125. Madde, yeni TBK’nun 146. Maddesi gereğince, kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça her alacak 10 yıllık zamanaşımına tabi olduğu; bu durumda da taraflar arasında sözleşmesel bir ilişki bulunmaması ve çekin de zamanaşımına uğramış olması karşısında;
Mahkememizce yapılan tüm yargılamalar neticesinde, taraf iddia ve savunmaları, … 14. İcra Dairesi’nin … dosyası ve tüm dosya dosya içeriği hep birlikte değerlendirildiğinde; 06.06.2012 tarihinde davaya ve takibe konu çekin zamanaşımına uğramış olduğu, TBK hükümleri çerçevesinde sebepsiz zenginleşme zamanaşımı süresinin dolduğu anlaşıldığından davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davanın ZAMANAŞIMI NEDENİYLE REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 54,40 TL karar harcının, peşin yatırılan 423,01.- TL harçtan mahsubu ile bakiye kalan TL harcın davacıya İADESİNE,
3- Davacının yapmış olduğu masrafların üzerinde bırakılmasına,
4- 3.715,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.19/10/2020

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır