Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/525 Esas
KARAR NO : 2021/392
DAVA : Kıymetli Evrak İptali
DAVA TARİHİ : 14/11/2019
KARAR TARİHİ : 17/05/2021
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, faktoring şirketi olan müvekkilinin faktoring sözleşmeleri uyarınca müşterilerinin nakit finansman ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla müşterilerinin vadeli alacaklarını temlik almakta olup bu işlem karşılığında aşağıda listesi verilen çekleri, Topçular Şubesi vasıtasıyla 11.11.2019 tarihinde müşterilerinden teslim alındığını,
Banka
Şube
Çek No
Tutar TL
Vade
Keşideci
Müşteri
TC … Bankası
Çeliktepe / İstanbul Şubesi
…
23.391,60
20.03.2020
…Ltd.Şti.
… Ltd. Şti.
TC … Bankası
İkitelli / İstanbul Kurumsal Şubesi
…
284.437,00
27.01.2020
…Tic.A.Ş.
… Ltd. Şti.
… Bankası
Gölköy / Ordu Şubesi
…
6.700,00
10.01.2020
…
…
T… Bankası
Matbaacılar Sıtesı Şubesi / İst
…
10.000,00
15.01.2020
…
…
… Katılım Bankası
Eyüp Sultan Şubesi
…
20.000,00
31.03.2020
… Ltd. Şti.
… Ltd. Şti.
T…Bankası
Şişli Şubesi / İstanbul
…
30.000,00
25.02.2020
… A.Ş.
… Ltd. Şti.
T…. Bankası
… Şubesi / İstanbul
…
10.000,00
15.02.2020
… Ltd. Şti.
…
… Bankası
Topkapı/Center Şubesi
…
21.000,00
20.05.2020
… Ltd. Şti.
… Ltd. Şti.
… …
Çarşı Güneşli Şubesi
…
16.078,00
31.12.2019
… Ltd. Şti.
…
TC … Bankası
Yakuplu Beylikdüzü / İstanbul Şubesi
…
10.000,00
11.10.2020
… Ltd. Şti.
…
TC …Bankası
Hadımköy İstanbul Şubesi
…
25.000,00
15.01.2020
… A.Ş.
…
…
Davutpaşa Şubesi
…
20.000,00
31.03.2020
… Ltd. Şti.
..
T. …Bankası (TEB)
Bakırköy Meydan Şubesi
…
30.000,00
20.02.2020
… Ltd. Şti.
…
…
Keresteciler/Merter Şubesi
…
35.794,00
31.03.2020
…Ltd. Şti.
…
…T.A.S.
Sultanhamam / İst. Şubesi
…
6.000,00
14.02.2020
… Ltd. Şti.
…
… Bankası
Eminönü Şubesi
…
20.000,00
30.01.2020
… Tic. Ltd. Şti.
…
… Bankası
Bozüyük/Bilecik
…
7.500,00
31.01.2020
…Ltd. Şti.
…
… Bankası
Niğde Şubesi
…
10.000,00
30.03.2020
…
…
… Bankası
Organize Sanayi Şubesi / Konya
…
6.500,00
02.01.2020
… A.Ş.
… Ltd. Şti.
…
Bank
Çorlu Şubesi
…
30.000,00
14.02.2020
…Ltd. Şti.
…
… T.A.S.
Küçükköy/İstanbul
Şubesi
…
30.000,00
20.01.2020
…
… Ltd. Şti.
…Bankası
Afyon Kocatepe
Şubesi / Afyon
…
7.500,00
31.01.2020
…
…
Ayrıca müvekkilinin, Faktoring Sözleşmesiyle müşterilerine finansman / bir tür kredi tesis gerçekleştirmiş olduğundan faktoring sözleşmesiyle birlikte müşterilerinden senet aldığını, bu kapsamda müvekkilinin şirket müşterilerinden 11.11.2019 tarihinde imzalanan sözleşmelerle birlikte aşağıda liste halinde verilen bonolar alındığını,
TABLO 2
KEŞİDECİ/MÜŞTERİ
DÜZENLEME TARİHİ
VADE TARİHİ
TUTAR TL
…Ltd. Şti
(…)
11/11/2019
12/11/2019
500.000,00
… Nakliyat
…
(…)
11/11/2019
12/11/2019
300.000,00
…Tekstil –
…
11/11/2019
12/11/2019
300.000,00
… Ltd. Şti.
(…)
11/11/2019
12/11/2019
200.000,00
Yukarıda listesi verilen ve dilekçeleri ekinde suretlerine yer verilen çekler ile bonoların 12/11/2019 tarihinde müvekkili şirketin Topçular Şubesinden Genel Müdürlüğe gönderilmesi için kargoya verildiği sırada kargo şirketi çalışanı …’ın (kendi beyanına göre) çantasını çaldırması sebebiyle kaybolduğunu, kargo şirketi çalışanı …’ ın, müvekkili şirketin Topçular Şubesi Müdürü …’na sözlü olarak yaptığı bildirimde kendisinin kapkaça uğradığını, motorlu şahısların çantasını çekerek aldıklarını beyan ettiğini, yapılan incelemede ise kargo şirketi çalışanı …’ın…Polis Merkezide verdiği ifadesinde kargo almak için bir bakkala girdiği sırada çantasını bakkalın önünde bıraktığı ve çıktığında çantasını bulamadığı şeklinde çelişkili ifadeler verdiğinin anlaşıldığını, bunun üzerine müvekkili şirketin Topçular Şubesi Müdürü… tarafından şahıs hakkında şikayetçi olunduğunu, yukarıda açıklanan nedenlerle ilgili kıymetli evrakların müvekkili şirketin yedinde bulunduğu sırada zıyaa uğradığının sabit olduğunu, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 818. maddesi yollamasıyla uygulanacak 757. maddesi hükmü doğrultusunda söz konusu çek ve senetlerin iptalini sağlamak için işbu davayı açmak zorunluluğu doğduğunu, ziya olan çekleri elinde bulunduran herkes tarafından bankadan tahsil edilmesi mümkün olduğunu, kıymetli evrakların kötü niyetli kişilerin eline geçmesi halinde telafisi mümkün olmayan çok büyük zararların oluşacağının aşikar olduğunu, bu nedenlerle haksız tahsil oluşarak müvekkilinin mağduriyetinin önlenmesi için TTK 757. Maddesi uyarınca ilgili kıymetli evraklara ödeme yasağı konulmasını ve vadesi geldiğinde çek bedeli kadar tutarda keşidecilerin banka hesaplara bloke konmasını, bu amaçla çek hesabı banka şubelerine yazı gönderilmesini ve neticeden kıymetli evrakların iptalini talep etme zarureti doğduğunu belirterek açıklanan nedenler ile çeklerin kötü niyetli kişilerin eline geçmesi durumunda tahsili mümkün olduğundan bu çeklerin tamamı ile ilgili ödeme yasağı konulmasına ve vadesi geldiğinde çek bedeli kadar tutarda hesaplara bloke konmasına, bu amaçla çek hesabı bulunan banka şubelerine yazı gönderilmesine, bonoların kötü niyetli kişilerin eline geçmesi durumunda tahsili mümkün olduğundan bu bonoların tamamı ile ilgili ödeme yasağı konulmasına, tablo 1 ve tablo 2 de belirtilen toplam 22 adet çek ve 4 adet bononun iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptali istemine ilişkindir.
Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteyebilmek için gerekli olan şartlardan birisi de senette mündemiç olan hakkın varlığını ileri sürdürmesidir. Somut olayda, davacı tarafından dava konusu 22 adet çek ve 4 adet bononun kayıp olduğu ileri sürülmüş ve anılan bonoların içeriği hakkında bilgi sunulmuştur. Yargıtay 11. HD’ nin 2016/13113 esas ,20176307 karar sayılı ve 16.11.2017 tarihli ilamı somut olaya emsal olup ;”Esasen hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu türden davalarda davacının mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunmasını yeterli saymak gereklidir. Aksinin kabulü ile davacının daha fazlasını ispata zorlanması, zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali hükümlerinin uygulanmasını imkânsız hale getirecektir. Kaldı ki, dava sırasında yapılacak olan ilanlar sonucunda, hak sahipleri varsa ortaya çıkabilecek ve kendilerine karşı istirdat davası açılabilecek ya da hak sahipleri tarafından hasımlı olarak açılacak bir dava ile,iptal kararının iptali talep edilebilecektir. Dolayısıyla mahkemeyi tereddüte sevk eden hususlar, esasen anılan davalarda tartışılacaktır. Bu durum karşısında mahkemece, somut uyuşmazlık yönünden davacı vekilince sunulan mevcut delillerin yeterli sayılarak ve davacının işbu davayı açmasında yasal bir engelin bulunmadığı kabul edilerek bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş” denilmiştir. Bu kapsamda aşağıda detayları verilen 4 adet bono ve 1 adet çek açısından; bonoların vadesinin dolduğu, çekin ibraz süresinin geçtiği, dava dilekçesindeki bilgiler doğrultusunda mahkememizce ilanların yapıldığı anlaşılmakla zayi sebebi ile iptal kararı vermek gerekmiştir.
Çek iptali istemlerinde, yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, 6102 sayılı TTK’nın 818/s bendinin atfıyla aynı Yasa’nın 758. maddesi gereğince iptali istenen çeki elinde bulundurana karşı davacı tarafa istirdat davası açmak üzere süre verilmesi, bu süre içerisinde istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığı düşünülerek esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına; açılmaması halinde ise, çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulması gerekir. (Yargıtay 11. HD 31.10.2016 tarihli 2015/11662- 2016/8538 E.K; aynı Dairenin 23.05.2016 tarihli 2015/10802- 2016/5494 E.K sayı ilamları). Kararda ayrıntıları verilen çekler açısından çeklerin, davanın devamı sırasında üçüncü kişiler tarafından çeklerin ibraz edilmesi nedeniyle, mahkememizce çeki elinde bulunduranlara karşı istirdat davası açmak için davacıya TTK’nın 763. maddesi gereğince süre verildiği, davacının bildirilen mahkemelere istirdat davası açtığı anlaşılmakla bu çekler açısından ve icra takibi marifetiyle ibraz eden tarafından cirantalardan tahsil edilen çekler açısından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1- Davacı tarafından açılan hasımsız davada;
11/11/2019 düzenleme 12/11/2019 vade tarihli Keşidecisi … Ltd. Şti (…) olan 500.000 TL bedelli,
11/11/2019 düzenleme 12/11/2019 vade tarihli Keşidecisi … Nakliyat… (… ) olan 300.000 TL bedelli,
11/11/2019 düzenleme 12/11/2019 vade tarihli Keşidecisi … Tekstil … olan 300.000 TL bedelli,
11/11/2019 düzenleme 12/11/2019 vade tarihli Keşidecisi … Ltd. Şti. (… ) olan 200.000 TL bedelli bonolar ile
… A.Ş Keresteciler Merter Şubesine ait Keşidecisi …Ltd. Şti olan 31/03/2020 keşide tarihli … seri nolu 35.794 TL bedelli çek ‘in zayi sebebi ile İPTALİNE,
– TC …ası, Çeliktepe / İstanbul Şubesi, … nolu 23.391,60 TL bedelli, 20.03.2020 keşide tarihli keşidecisi …Tic.Ltd.Şti.,
– TC… İkitelli / İstanbul Kurumsal Şubesi, … nolu, 284.437,00 TL bedelli, 27.01.2020 keşide tarihli, keşidecisi…A.Ş.,
-…Bankası, Gölköy / Ordu Şubesi…nolu 6.700,00 TL bedelli, 10.01.2020 keşide tarihli, keşidecisi …,
– T…Bankası Matbaacılar Sitesi Şubesi / İst, … nolu 10.000,00 TL bedelli, 15.01.2020 keşide tarihli, keşidecisi …,
– … Bankası, Eyüp Sultan Şubesi, … nolu, 20.000,00 TL bedelli, 31.03.2020 keşide tarihli, keşidecisi …Ltd. Şti.
– T….Bankası, Şişli Şubesi / İstanbul, … nolu, 30.000,00 TL bedelli, 25.02.2020 keşide tarihli, keşidecisi …A.Ş.
– T…Bankası, Yeşilpınar Şubesi / İstanbul, … nolu, 10.000,00 TL bedelli 15.02.2020 keşide tarihli, keşidecisi… Ltd. Şti.
– …Bankası, Topkapı/Center Şubesi, … nolu, 21.000,00 TL bedelli, 20.05.2020 keşide tarihli, keşidecisi … Ltd. Şti.
-…, Çarşı Güneşli Şubesi, … nolu, 16.078,00 TL bedelli, 31.12.2019 keşide tarihli, keşidecisi, …Ltd. Şti.
– T.C….Bankası, Hadımköy İstanbul Şubesi, … nolu, 25.000,00 TL bedelli, 15.01.2020 keşide tarihli, keşidecisi…A.Ş.
– …, Davutpaşa Şubesi, … nolu, 20.000,00 TL bedelli, 31.03.2020 keşide tarihli, keşidecisi … Ltd. Şti.
– T. … Bankası (…), Bakırköy Meydan Şubesi, … nolu, 30.000,00 TL bedelli, 20.02.2020 keşide tarihli, keşidecisi … Ltd. Şti.
– .. T.A.S., Sultanhamam / İst. Şubesi … nolu, 6.000,00 TL bedelli, 14.02.2020 keşide tarihli, keşidecisi… Ltd. Şti.
– … Şubesi, … nolu, 20.000,00 TL bedelli, 30.01.2020 keşide tarihli, keşidecisi …. Ltd. Şti.
– … Bankası, Niğde Şubesi, …nolu, 10.000,00 TL bedelli, 30.03.2020 keşide tarihli, keşidecisi …,
– .. Bankası, Organize Sanayi Şubesi / Konya, … nolu, 6.500,00 TL bedelli, 02.01.2020 keşide tarihli, keşidecisi … A.Ş.
– ..Bank, Çorlu Şubesi,… nolu, 30.000,00 TL bedelli, 14.02.2020 keşide tarihli ,keşidecisi… Ltd. Şti.
– …T.A.S, Küçükköy/İstanbul Şubesi,… nolu, 30.000,00 TL bedelli, 20.01.2020 keşide tarihli, keşidecisi …,
-TC…Bankası, Yakuplu Beylikdüzü / İstanbul Şubesi,… nolu, 10.000,00 TL bedelli, 11.10.2020 keşide tarihli, keşidecisi… Ltd. Şti.
– T…. Bankası Afyon Kocatepe Şubesi / Afyon, …nolu, 7.500,00 TL bedelli, 31.01.2020 keşide tarihli, keşidecisi … (sebepsiz zenginleşme davası açma hususunda muhtariyetine)
– …Bankası, Bozüyük/Bilecik Şubesi, … nolu, 7.500,00 TL bedelli, 31.01.2020 keşide tarihli, keşidecisi …Ltd. Şti. (sebepsiz zenginleşme davası açma hususunda muhtariyetine)
21 Adet çek hakkında esas hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-Harçlar kanunu hükümlerine göre alınması gereken 59,30 TL harçtan peşin alınan 44,40 TL harcın mahsup edilerek 14,90 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından bu dava sebebi ile yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına.
4-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın, avansı yatıran tarafa karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,
Dair, davacı vekilinin yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 17/05/2021
Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır