Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/360 E. 2021/22 K. 11.01.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/360 Esas
KARAR NO : 2021/22
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/07/2019
KARAR TARİHİ : 11/01/2021

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile dava dışı … arasındaki hukuki ilişkiden dolayı … tarafından keşide edilen ve müvekkilline teslim edilen çekin müvekkilinin rızası hilafına elinden çıktığını, kaybedildiğini, davalının bir şekilde çeki bulduğunu ve hukuka aykırı şekilde kendisini bu çek üzerinde alacaklı hale getirerek, esasen müvekkilinin lehdarı olduğu çekte haksız ve hukuka aykırı olarak 206.699,70.-TL tahsilat yaptığını, davalının, söz haksız ve kötüniyetli olarak tahsil etmiş olduğu tutarın istirdatı için huzurdaki davayı ikame zorunluluğunun hasıl olduğunu, müvekkilinin, futbolcu menajerliği yapmakta olan bir kişi olduğunu, profesyonel futbolcu … ’in davadışı …’ın başkanı olduğu … Derneği’ne transferinde müvekkilinin aktif rol oynaması nedeniyle taraflar arasında imza altına alınan 17.07.2018 tarihli sözleşmeye istinaden, dava dışı … tarafından keşide edilen 05.12.2018 keşide tarihli ve 160.000.-TL bedelli 1 adet çeki müvekkiline verildiğini, bu çekin … Bankası … şubesinin … nolu çeki olup, … iban nolu hesap çeki olduğunu, müvekkilinin 03.11.2018 tarihinde … Polis Merkezi Amirliğinde konuyla alakalı şikayette bulunduğunu, davacının rızası hilafına çıkan dava konusu çekin piyasada dolaşmaması ve çeki bulan kötü niyetli kişi veya kişiler tarafından bankaya ibraz edilmek suretiyle çek tahsil edilmemesi için … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/… Esas numaralı dosyası ile ödeme yasağı-tedbir talepli çek iptal davası açtıklarını ve mahkemece ödeme yasağı kararı verildiğini, çek ile ilgili istirdat davası açmadıklarını, ödeme yasağının mahkeme tarafından kaldırıldığını, müvekkili ile keşideci …’ın aleyhine … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. sayılı dosyası nezdinde icra takibine girişildiğini, çek üzerindeki imzanın müvekkiline ait olmadığını, bu hususun … İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2019/… E. Sayılı dosyasından alınan bilirkişi raporu ile sabit olduğunu, müvekkilin kendi elinin ürünü olan imzası ile dava konusu çek üzerine müvekkili adına sahte imza atılarak yapılan cirodaki imza örnekleri incelendiğinde, çek üzerindeki imzanın müvekkiline ait olmadığının ilk bakışta anlaşıldığını, davalının çek konusu tutarları müvekkilinin alacağı iken, hukuka aykırı olarak icra dosyası marifetiyle bu alacağı tahsil eden bir şahıs olduğunu, davada talep miktarı kadar ihtiyatı tedbir kararı verilmesini, belirtilen tüm bu nedenlerle öncelikle ve ivedilikle mahkemece davalının mal varlığı üzerine teminatsız tedbir konulmasına, icra dosyası ile haksız ve hukuka aykırı olarak tahsil edilen 206.699,70.-TL tutarın taraflarına iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davaya konu … Bankası A.Ş. … Şubesi, … nolu, 160.000 TL bedelli çekin keşidecisinin dava dışı borçlu …’ın, lehtarının … olduğunu, çekin dava dışı keşideci/borçlu … tarafından davacı lehtar …’a, … tarafından …’e … tarafından ise müvekkil …’a ciro edildiğini, çekin meşru hamili sıfatı ile müvekkili … tarafından dava konusu çekin 05.12.2018 tarihinde bankaya ibraz edildiğini ve çek üzerinde … Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/… E. Sayılı dosyasından ödeme yasağı olduğunun öğrenildiğini, ilgili mahkemeye ödeme yasağının kaldırılması talebinde bulunulduğunu, mahkemece davacı …’a dava konusu çeke ilişkin olarak istirdat davası açması için iki haftalık süre verilmişse de davacı … tarafından dava açılmadığını, dolayısı ile öncelikle iş bu davaya ilişkin … Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/… E. Sayılı dosyasından verilen kesin hüküm ve derdestlik itirazında bulunduklarını, davacının dava dilekçesinde yer alan imza sahteliği iddiası bu davanın konusu olmadığını, kabul anlamına gelmemek ve bu davanın konusu olmamak ile birlikte, davacı lehtar …’ın imzasının sahte olmasının kambiyo senedinin geçerliliğini etkilemeyeceğini, imzaların bağımsızlığı ilkesi gereği olayda ciro zinciri kopmayacağını, öyle ki davaya konu çek üzerindeki lehtar …’ın imzasının kendisine ait olmaması ihtimalinde dahi dava dışı keşideci/borçlu … yönünden sorumluluk devam edeceğinden yapılan tahsilatın yasal mevzuata ve yerleşik yargıtay içtihatlarına uygun olduğunu, somut olayda dava dışı keşideci/borçlu …’ın imzasının kendisine ait olduğu gerçeğinin şüpheye yer bırakmadığını beyanla açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Davadaki uyuşmazlık; irade dışında elden çıkan kıymetli evraktan kaynaklı çek bedeli istirdatı talebine ilişkindir.
Dosya kapsamındaki dava dilekçesi, ekleri, cevap dilekçesi ve ekleri, … İcra Müdürlüğünün 2019/… Esas sayılı takip dosyası, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… Esas sayılı dosyası, … Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2019/… Soruşturma nolu dosyası, bilirkişi raporu ve dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir.
… İcra Dairesi’nin 2019/… takip sayılı icra dosyasının incelenmesinde, davalı … tarafından borçlular … , … , … aleyhine 179.044,38.-TL tutarındaki toplam alacak üzerinden icra takibi başlatıldığı anlaşılmıştır.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… E. 2019/… K. Sayılı dosyası ile, mahkememiz dosyasında davacı … tarafından çek iptali ile davası açıldığı, … tarafından çekin ibraz edildiği ve mahkemece davacıya istirdat davası açması hususunda kesin süre verildiği, verilen kesin süre içerisinde istirdat davası açılmaması nedeniyle davanın reddine karar verildiği görülmüştür.
… Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2018/… Soruşturma nolu dosyasının Uyap sisteminden gönderilmiş olduğu görülmüştür.
03/02/2020 tarihli celsenin 9 nolu ara kararı gereğince dosyanın imza incelemesine esas olmak üzere grofoloji uzmanı bilirkişiye tevdii edilmesine karar verilmiş, tüm eksik hususlar giderildek sonra dosya imza incelemesi için bilirkişiye tevdii edilmiş, bilirkişi; inceleme konusu çek arka yüzünde … adına atfen atılmış imza ile …’a ait mukayese olan gönderilen imza örnekleri arasında grafolojik tanı unsurları bakımından farklılıkların tespit edildiğini, mukayese imza örneklerine kıyasla …’ın eli ürünü olmadığına ilişkin imza incelemesi raporunu dosyaya ibraz etmiştir.
İmza bilirkişi raporu taraf vekillerine ayrı ayrı tebliğ edilmiştir.
Davacı vekili 02/11/2020 tarihli dilekçesiyle bilirkişi raporuna karşı beyanlarını içeren dilekçesini dosyaya ibraz etmiştir. Davalı vekili 09/11/2020 tarihli dilekçesiyle bilirkişi raporuna itirazlarını dosyaya sunmuştur.
Somut olayda, dava konusu … Bankası A.Ş. … Şubesine ait keşidecisi …, lehtarı … olan … seri nolu, 05/12/2018 keşide tarihli, 160.000 TL bedelli çekin davalı tarafından bankaya ibraz edilmesi üzerine çek bedelinin dava dışı … tarafından … İcra Müdürlüğü dosyasından davalıya ödendiği, çek örneğinde davacının lehtar olarak yer almakta olup davalı ciro yoluyla hamildir.
Dava, 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesi uyarınca açılmış bulunan çek istirdadı istemine ilişkindir. Davacı lehtar, çekin rızası hilafına elinden çıktığını ileri sürerek işbu davayı açmış, davalı ise çekin yetkili hamili olduğunu savunmuştur. Yargıtay 11 Hukuk Dairesi’nin 2018/5363 Esas, 2018/7977 Karar sayılı ilamında belirtildiği üzere,
davalının yetkili hamil olması için ciro silsilesinde yer alan imzaların gerçek cirantalara ait olup olmadığını tahkik zorunluluğu bulunmayıp, 6102 sayılı TTK’nın 686. maddesi hükmüne göre, bu hususta, ciro silsilesinin görünüşte düzgün olması yeterlidir. Dava konusu çekte mevcut ciro silsilesi içerisinde bu anlamda bir kopukluk bulunmadığı gibi, ciro silsilesinde ismi geçen lehtar ve cirantaların kaşe ve imzalarının sahte olduğunun tespiti bile davalının yetkili hamil olduğu gerçeğini değiştirmez.
Emsal nitelikteki Yargıtay 11. HD’nin 2014/10768 Esas- 2014/20288 karar sayılı kararında da belirtildiği üzere, davalının çeki edinme nedenini kanıtlama yükümlülüğü yoktur. Davalının çekin rıza dışında elden çıktığını bilmesi veya bilebilecek durumda olması gerekir. Çekin rıza dışı elden çıkması halinde ispat yükü, çekin yetkili hamili olduğunu ve rızası hilafına elinden çıktığını ileri süren davacıya ait olup, davacının iddiasını kesin ve inandırıcı delillerle kanıtlaması gerekmektedir.
6102 sayılı TTK’ nın 792. maddesiyle, çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamilin ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlü olacağı hüküm altına alınmıştır. Belirtilen kanun hükmü uyarınca davacının, kendisinin yetkili hamili olduğunu ve yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu kanıtlaması gerekmektedir.
Davaya konu çek, keşideci dava dışı … tarafından davacı lehdar olmak üzere keşide edilmiştir. Çekte lehdarın cirosundan sonra dava dışı …’ün ondan sonra da davalının ciroları bulunmaktadır.
Çekte ciro silsilesi düzgün olup, ciro silsilesine göre davalı yetkili hamildir.
Davacı tarafından davalının söz konusu çeki kötüniyetli iktisap ettiğine veya iktisabında ağır kusurlu olduğuna ilişkin bir delil bildirilmemiştir. Ayrıca dosyada bulunan çek örneğine göre çekin lehdarı davacı ise de lehdarın cirosu ile çek …’e geçmiştir. Davacı çekin rıza hilafına elinden çıktığını da ispatlayamamıştır.
Somut olayda, davalının çeki kötü niyetle iktisap ettiğine veya iktisabında ağır kusurlu bulunduğuna dair delil olamayacağı, dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerde de, davalının davaya konu çeki kötü niyetle iktisap ettiğini gösterir bir emare bulunmadığı, davacı delil listesinde delil olarak çek iptali dava dosyasını bildirdiği anlaşılmakla; belirtilen nedenlerle, davalının davaya konu çeki kötü niyetle iktisap ettiğinin kanıtlanamadığı gözetilerek davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-DAVANIN REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 59,30 TL Karar ve İlam Harcından, peşin yatırılan 3.529,92- TL’nin mahsubu ile fazla yatırılan 3.470,62.-TL harcın kararın kesinleşmesini müteakip ve talep halinde DAVACIYA İADESİNE,
3-Davacı tarafça sarf edilen yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafça sarf edilen yargılama gideri bulunmadığından, bu hususta bir karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 22.918,98 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.11/01/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır