Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/991 E. 2021/984 K. 21.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/991 Esas
KARAR NO : 2021/984 Karar

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/12/2018
KARAR TARİHİ : 21/12/2021

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine mahkememizde açılan davada yapılan açık yargılamalar neticesinde ;
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı borçludan olan alacağı nedeniyle borçlu aleyhine, İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün …E. Sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlatıldığını, davalının itirazı ile takibin durduğunu, davalı ile davacı arasında …Alt Distribütörlük Sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşme ile davalı şirketin kendisine verilen yönetici kullanıcı kodu ile şifreyi kullanarak …sistemi üzerinden uçak bileti ve otel rezervasyonu ve satış işlemlerini gerçekleştirdiğini, …tarafından bu sistem kullanılarak yapılan satış işlemlerinden dolayı davacı şirketin zarara uğradığını, icra takibinin yetkili icra müdürlüğünde başlatıldığını, bahsi geçen satış işlemlerinde kullanılan kredi kartlarının hamillerinin daha sonra bu işlemleri yapmamış olmaları gerekçesiyle kredi kartı üye bankalarına (ters ibraz) chargeback itirazında bulunduğunu, davacı şirketin sunmuş olduğu hizmet kapsamında hava yollarından toplu bilet alımları yapmakta olduğunu, bu toplu alım esnasında bilet bedellerinin tedarikçiye ödendiğini, buna rağmen yapılan işlemlerin… itirazına uğraması sonucu, davacı şirketin bilet bedellerini bir kez de bankaya ödemek zorunda kaldığını, bunun sonucunda ise 43.324,40 TL uğradığını, taraflar arasında mevcut sözleşmenin ” Alt Distribütör’ün Yükümlülükleri” başlıklı 8.maddesinin 13. Fıkrasının şöyle olduğunu;” Alt Distribütör …, müşteri kredi kartı kullanarak yapılan satışlarda kullanılan kartın müşteriye ait olduğunu doğrulamak zorundadır. Müşteri tarafından çalıntı, sahte vb. kart kullanılması durumunda doğacak tüm yükümlülükler …’ye aittir” denildiği, sorumluluğun …turizme ait olduğu, tüm bu nedenlerle, davalı borçlunun haksız ve hukuki dayanaktan yoksun itirazının iptaline, takibin devamına, davalı aleyhine %20’den az olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; davalıya ait şirketin davacı şirketin Alt Distribütörü olduğunu
dava konusu olayın yabancı ülke vatandaşı… adlı kişinin telefon üzerinden şirketlerine ulaşarak kendisine ait kredi kartları ile yurt dışı uçak bileti satın alması, daha sonradan söz konusu kred
i kartlarının kopyalanmış olmasının ortaya çıkması neticesinde dolandırılmaları olduğunu,
davacı şirketin distribütörlük sözleşmesine atıfla şirketinin davacının kimliğini tespit etmesi gerektiğini ve
bu durumdan davalı şirketin sorumlu olduğunu belirttiğini, yukarıda belirtildiği üzere dolandırıcılık fiilini
gerçekleştiren kişinin yabancı ülke vatandaşı olduğunu, kendisi ile yüz yüze konuşamadıkları içi…
adlı uygulamadan bu kişinin pasaport fotoğrafını istenmiş ve bu fotoğrafın kontrol edilmiş olduğunu,
kullanılan kredi kartlarının da bu kişinin bizzat kendisine ait göründüğünü, dolayısı ile kontrol edilen
pasaport bilgisine ait kredi kartları ile satış işlemlerini davacı şirkete ait sistem üzerinden
gerçekleştirdiklerini,
dolayısıyla davaya konu olayda; dolandırılmalarına yol açan asıl sebebin davacı şirketin gerekli güvenlik
altyapısını sunmamasından kaynaklandığını,
tüm bu nedenlerle davanın reddi ile yargılama
giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmişlerdir.
DELİLLER VE GEREKÇE: Taraflar arasında elektronik biletleme, rezervasyon ve satışı hususunda alt distribütörlük sözleşme bulunduğu yönünde ihtilafın bulunmadığı, davada; uçak bileti satış işlemlerinden kaynaklı alacak hakkının doğup doğmadığı, doğdu ise ne miktarda olduğu, toplu bilet alımlarından kaynaklı kredi kartıyla yapılan uçak bileti satışlarında usulsüzlük olup olmadığı mükerrer ödeme yapmak durumunda kalınıp kalınmadığı ve bundan kaynaklı ortaya çıkan bir zararın olup olmadığı noktalarında toplandığı görülmüştür.
Dosya kapsamındaki dava dilekçesi, cevap dilekçesi, İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı aslı ve dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir. İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün… E. Sayılı icra dosyasının incelenmesinde; davacı tarafından davalı aleyhine toplam alacak 43.324,40 TL üzerinden icra takibi yapıldığı, davalının itirazı üzerine takibin durduğu, itirazın süresinde ve usulüne uygun yapıldığı, buna göre davanın, İİK.67/1 maddesinde yazılı 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır. Taraflar arasındaki sözleşmede İstanbul Mahkemeleri yetkili kılındığından HMK 17. Maddesi gereği yetki ilk itirazının reddi gerekmiştir.
Bursa … Asliye Ticaret Mahkemesinin… Talimat sayılı dosyasından yapılan bilirkişi incelemesi sonrası düzenlenen bilirkişi raporunda özetle;
davalı tarafın 2018 yılı ticari defter ve belgelerini sunması üzerine, yapılan inceleme ve tespitlere göre;
a) Davalı şirketin ticari defterlerindeki kayıtlara göre taraflar aralarında ticari bir ilişkinin olduğuna dair
muhasebe kaydına rastlanmadığı,
b) İcra inkar tazminatı hususunda takdirin Sayın Mahkemenize ait olmak üzere,
c) Ödeme emri ekindeki hava yolundan iptal edilip iade alınan tutarlara ait tablodaki toplam tutarın
43.324,40 TL olduğu, icra takibinin bu tutar üzerinden başlatıldığı, ödeme emrinde işlemiş faiz talebinin
bulunmadığı,
dava dosyası içerisindeki …Bankası A.Ş. dekontlarının 4 adet ve toplamda 51.893,10 TL
olduğu ve bu tutarın Davacı … Anonim Şirketi hesabına borç kaydedildiğinin görüldüğü,
d) Davalı Şirketin 2018 yılına ait tutmuş oldukları Ticari Defterlerin TTK’nın 64.cü maddesine göre yasal
süresi içerisinde noter açılış onaylarının yapıldığı, Davalı Şirket’in 2018 Yılı Yevmiye Defterinin, 31.01.2019
tarihinde devam tastiğinin yapıldığı, Tek Düzen Hesap planına uygun olarak düzenli bir şekilde tutulduğu,
kanunlara uygun olarak tutulan ticari defterlerin bu davada delil olabileceği görüş ve kanaatine varılmış
Olup takdir Sayın Mahkemede olduğu sonuç ve kanaati bildirilmiştir. Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiştir. Davacı vekili 26/10/2020 tarihli dilekçesiyle bilirkişi raporuna karşı beyan ve itirazlarını içeren dilekçesini dosyaya ibraz etmiştir.
Mahkememizden verilen ara karar gereğince Antalya Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi’ne talimat yazılarak Tarafların iddiaları, toplanan, deliller, davacı ticari taraf defter ve kayıtları üzerinde, varsa alacağın miktarı ve davalı yanın sorumlu olup olmadığının belirlenmesi için davalının ticari defterlerinin incelendiği Bursa … Asliye Ticaret Mahkemesinin talimat dosyasından alınan rapor ile birlikte değerlendirme yapılarak bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş olmakla, dosya Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesi’ne gönderilerek bilirkişiye tevdi edilmiştir. Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesi … Talimat sayılı dosyasından alınan bilirkişi raporunda sonuç ve özet olarak; davacı şirket kayıtlarının incelenmesinden davada sözü edilen … (ters ibraz) işleminden kaynakla …aracılığıyla davacının 4 ayrı ödeme ile toplamda 52.404,91 TL ödediği ve bu tutarın davalı hesabına borç kaydı yapıldığı, bu ödemelerden kaynakla davacının bu tutarda zarara uğradığı, davacının ticari defterlerine göre takip ve dava tarihi itibariyle davalıdan 54.504,27 TL alacaklı olduğu, görülmekle birlikte, taraflar arasındaki sözleşme nedeniyle davlı tarafça yapılan yurt dışı müşterisine kredi kartı ile yapılan işlemdeki kartın sahte olup olmadığının tespiti ve buna ilişkin sorumluluğu kime ait olduğu hukuki bilgi gerektirdiğinden davacının uğradığı 52.404,91 TL zarardan kimin sorumlu olduğunun takdir ve değerlendirmesinin mahkemeye ait olduğu sonuç ve kanaati bildirilmiştir. Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiştir. Davacı vekili 02/03/2021 tarihli dilekçesiyle dosyaya sunulan Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesinden alınan bilirkişi raporuna karşı beyanlarını içeren dilekçesini dosyaya ibraz etmiştir.
Mahkememizce verilen duruşma ara kararı gereğince, Antalya … ATM …Talimat sayılı dosyasından mevcut bilirkişiye ek bilgisayar mühendisi ve borçlar alanında nitelikli hesap uzmanı da dahil edilerek Bursa … ATM… Talimat sayılı dosyasından alınmış bilirkişi raporu ile beraber … CBS … soruşturma sayılı dosyası ve ekleri de dahil edilerek Mahkememizce ek rapor aldırılmasına karar verilmiş olup dosya bilirkişilere tevdi edilmiştir. Antalya… ATM … Talimat sayılı dosyasından alınan bilirkişi ek raporunda sonuç ve özet olarak; taraflar arasında 13.12.2016 tarihli alt distribütörlük imzaladığı, sözleşmenin 6 ve 8. Maddelerinde kredi kartı ödemelerinde meydana gelecek zararlardan davalının sorumlu olduğu ve davalıya rücu edileceğine ilişkin düzenlemelere yer verildiği, davacı vekilinin 02/03/2021 tarihli dilekçesinde, … sistemini kullanıldığının ifade edildiği, …sistemine rağmen yapılan dolandırıcılıkların genellikle banka sistemindeki açıktan daha ziyade kullanıcıların kart bilgilerinin, özel bilgilerinin vb. ele geçirilmesi ve cep telefonu mesajlarının yönlendirilmesi gibi nedenlerden dolayı kaynaklanmakta olduğu, davalının 18/04/2019 tarihli cevap dilekçesinde …simli şahsa ait kartın kopyalanmış olduğunun belirtildiği, dava konusu olayda da gerçekleştiği iddia olunan ters ibraz işleminin ilgili kişinin kart ve/veya telefon gibi bilgilerinin ele geçirilmesi ile ilgili olduğunun anlaşıldığı, dosyada yer alan 4 adet … dekontuna göre davacı hesabına 51.885,09 TL borç kaydedildiği, dosyada yer alan tablo ve ekindeki elektronik biletlerden; acenta…Turizm, kullanıcı … tarafından 14 adet elektronik bilet kesildiği, bunların toplamının 54.001,99 TL olduğu, hava yolundan iptal edilerek ödenen 10.677,59 TL tutarın mahsubu ile 43.324,40 TL’nin icra takip konusu yapıldığının anlaşıldığı, ticari kayıtlardan davacının 54.504,27 TL alacağının olduğunun belirlendiği, sonuç ve kanaati bildirilmiştir. Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiştir. Davacı vekili 03/12/2021 tarihli dilekçesiyle bilirkişi raporuna karşı beyanlarını içeren dilekçesini dosyaya ibraz etmiştir. Davalı vekili 06/12/2021 tarihli dilekçesiyle bilirkişi raporuna karşı beyanlarını içeren dilekçesini dosyaya ibraz etmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde, ticari defterlerin kanıt olması, bu defterlerin Ticaret Kanunu’nun öngördüğü şartlar içinde tacirin lehinde veya aleyhinde olarak kullanılması ve ticari bir uyuşmazlığında hükme esas teşkil etmesidir. Böylelikle ticari bir uyuşmazlıkta ticari defter kaydı, uyuşmazlığın çözümünde yazılı bir kanıt aracıdır. Tacirin tuttuğu bütün defterlerdeki kayıtların birbirine uygun olması, birbirini tutması ve doğrulaması şarttır. Ayrıca ticari defterlerin kanuna uygun olarak tutulmuş olması yanında tasdike tabi olan ticari defterlerin açılış ve kapanış tasdiklerinin de Ticaret Kanununda belirtilen sürelerde ve şekillerde yapılmış olması gerekmektedir. Aksi takdirde defterler, sahipleri lehine kanıt olma niteliklerini kaybederler. Bir ticari ilişki ve bu ilişkiden kaynaklı alacağın olduğunu iddia eden taraf yazılı belgeler ile ispat etmesi gereklidir. İspatın konusu, ispat yükünün kimde olduğu ve ispat vasıtalarının neler olduğu HMK 187,190 ve 200. Maddeleri ayrıca HMK Madde 222 de Ticari defterlerinin ibrazı ve delil olması açısından ilgili düzenlemeler mevcuttur. Taraf şirket defterlerinin usulüne uygun tutulduğu tespit edilmiştir. Taraflar arasındaki sözleşme ve davacı şirketin hizmet sunumunu gerçekleştirdiği bilgisayar sistemleri bilirkişi marifetiyle incelenerek dava konusu uyuşmazlık aydınlatılmıştır.
Taraflar arasında imzalanan 13.12.2016 tarihli sözleşme incelendiğinde; Davacının Tek Ülke Distrübitörü (TÜD), davalının ise Alt Distribütör (AD) olarak sözleşmeyi imzaladıkları, sözleşmenin konusunun AD’nin internet üzerinden …sistemini kullanarak sözleşmede belirtilen ülkede uçak bileti rezervasyonu, satışı konaklama ve diğer turistik hizmet satışları (seyahat hizmetleri) yapması olduğu,…sisteminin internet üzerinden TÜD’e veya AD’ye online olarak seyahat hizmetleri satışı yapma imkanı sağlayan ve ileride duyurulabilecek diğer web adreslerinden erişilebilen satış kanalına verilen isim olduğu, sözleşme ile TÜD tarafından AD’ye özel bir yönetici kullanıcı kodu ve geçici şifre verildiği, TÜD’ün yönetici kullanıcı kodu ve geçici şifreyi AD”ye bildirmesi ile sorumluluğunun başlayacağı, Sözleşmenin 6.6.maddesinde; AD’nin ödemeleri yolcunun/müşterinin veya başka bir kredi kartı ile yapması durumunda, anılan kredi kartı ödemesine gelebilecek tüm itirazlarda, tüm finansal ve yasal sorumluluğu kendisine ait olmak üzerine alacağı, sözleşmenin 8.13. maddesinde; AD’nin müşteri kredi kartı kullanılarak yapılan satışlarda, kullanılan kartın müşteriye ait olduğunu doğrulamak zorunda olduğu, müşteri tarafından çalıntı, sahte vb. kart kullanılması durumunda doğacak tüm yükümlülüklerin AD’ ye ait olacağı, Sözleşmenin 8.14. maddesinde; AD’nin bu maddede düzenlenen yükümlülüklerinin ihlal etmesi sonucunda TÜD’un herhangi bir tazminat ve/veya ceza ödemesi durumunda TUD tarafından yapılan tüm ödemeler AD’ye rücu edileceği, belirtilmiştir.
Dosya içindeki …Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma ve 8.12.2020 tarih … karar nolu Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Kararının incelenmesinden; davacının K.H, müştekinin … Ticaret A.Ş, şüphelinin…ve suçun Hizmet Nedeniyle Güveni Kötüye kullanma, suç yeri ve tarihinin Bursa 24.5.2018 olduğu, şüphelinin beyanında 17.5.2018 tarihinde firmaları ile irtibata geçen kendisini … olarak tanıtan şahsın gönderdiği maile istinaden whatsapp ortamında yazışarak farklı lokasyonlara 23/25.05.2018 tarihinde internet ortamında vermiş olduğu kart bilgileri ile bilet satışı yapıldığını beyan ederek buna ilişkin yazışmaları dosyaya ibraz ettiği, şüphelinin bilerek ve isteyerek üçüncü kişilere ait kredi kartlarını bizzat kullanarak harcama yaptığına ilişkin bir bulgunun bulunmadığı, kaldı ki şüphelinin müştekinin alt distribütörü olarak ana şirket sistemini kullanarak müşteri bilet satışlarını gerçekleştirdiği, şüphelinin kartlarının müşteriye ait olduğunu teyid etme gibi bir görevinin bulunmadığı, şüpheli ile müşteki şirket arasındaki alacak-borç ilişkisinin hukuk mahkemelerinde çözülmesi zorunlu hukuki ihtilaf boyutunda kaldığı, bu kapsamda şüpheli hakkında atılı suçlardan kamu davası açmaya yeter her türlü şüpheden uzak kesin somut ve inandırıcı delil elde edilemediği anlaşılmakla, açıklanan gerekçelerle olay hakkında Kamu Adına Kovuşturma Yapılmasına Yer Olmadığına karar verildiği görülmüştür.
Davacının turizm sektöründe faaliyet gösterdiği, davacı ile davalı arasında… sistemi yetkili alt distribütörlük sözleşmesi imzalandığı, alt distribütörler bu sözleşme ile davacının sistemi üzerinden uçak bileti, konaklama ve diğer turistik hizmetler satışı ve rezervasyonunu kendisine verilen yönetici kodu ve şifre ile gerçekleştirdiği, davalı kendisine verilen kullanıcı kodu ve şifre ile davacının sistemini kullanarak uçak bileti satışı gerçekleştirdiği, bu işlemi kullanan kredi kartlarının hamilleri daha sonra bu işlemleri yapmamış olmaları gerekçesiyle kredi kartı üye bankalarına (ters ibraz)… itirazında bulunduklarını, bu itiraz nedeniyle dava dilekçesi ekinde sunulan 4 nolu ekteki dekontlardan anlaşılacağı üzere davacının bu biletleri ilgili hava yollarından satın almış ve bilet bedelleri satıcıya ödendiği, işlemlerin … itirazına uğraması sonucu davacı tarafından bir kez de bankaya geri ödenmek zorunda kalındığı, davacının 3D güvenlik önlemlerini uyguladığı, dava dışı 3. Şahsın kredi kartı ve telefon sistemindeki açıklardan kaynaklı usulsüz işlemlerin doğabileceği ve bundan kaynaklı davacı şirketin sorumluluğunun doğmayacağı kanaatine varılmış ve bunun sonucunda davacının 43.324,40 TL zarara uğradığı, bu zarardan alt distrübütör olarak davalının sorumlu olduğu ve dolayısıyla itirazın iptali gerekmiştir. Tarafların ticari şirket olması ve ticari işten kaynaklı alacak talebinde ticari temerrüt faizinin 3095 sayılı kanunun 2/II maddesi gereği talep edilebileceği anlaşılmıştır.
İcra ve İflas Kanunu’ nun 67. maddesinin 2. fıkrası hükmünce, inkar tazminatına hükmedilebilmesi için borçlunun takip sırasında ödeme emrine itiraz etmesi ve alacaklının alacağını mahkemede dava ederek haklı çıkması yasal koşullardandır. Bunlardan başka, alacağın likit ve belli olması da gerekir. Alacağın gerçek miktarı belli, sabit veya borçlu tarafından belirlenebilmesi için bütün unsurlar bilinmekte ya da bilinmesi gerekmekte, böylece borçlu tarafından borcun tutarının tahkik ve tayini mümkün ise alacağın likit ve muayyen olduğunun kabulü zorunludur. Somut olay bakımından da alacağın likit ve borçlu tarafından belirlenebilir olması nedeniyle icra inkar tazminatına da hükmetmek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda belirtilen gerekçeler uyarınca;
Davacı tarafından davalı aleyhine açılan DAVANIN KABULÜ ile;
İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı takip dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin aynen DEVAMINA,
Asıl alacağın % 20’si oranındaki 8.864,88 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre hesaplanan 6.432,17 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Alınması gereken 2.959,48 -TL harcın peşin alınan 523,26 -TL harçtan mahsubu ile bakiye kalan 2.436,22 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 523,26 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı vekili tarafından yapılan posta-tebligat gideri toplamı 2.420,75 -TL ile 4 adet bilirkişi ücreti 2.750,00-TL, 35,90.-TL başvuru harcı, 5,20.-TL vekalet harcı olmak üzere toplam 5.211,85-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.21/12/2021
Katip … Hakim …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır