Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/928 E. 2021/64 K. 20.01.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/928 Esas
KARAR NO : 2021/64
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 27/12/2018
KARAR TARİHİ : 20/01/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili … A.Ş. ile davalı … Nak. Gıda İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında akdedilen sözleşmeler ve protokoller kapsamında bir kısım malzeme ve ekipmanların davalıya ariyet olarak teslim edildiğini, davalı bayi tarafından müvekkili şirkete gönderilen 25.05.2017 tarihli …. Noterliğinin … yevmiye numaralı ihtarname ile bayilik sözleşmesini tek taraflı olarak ve haksız bir şekilde feshettiğini, davalı bayinin sözleşmeyi feshetmesine ve davacı tarafından ariyet malzemelerinin iadesine yönelik davalı bayiye gönderilen Beyoğlu 48. Noterliğinin 31.05.2017 tarih ve … yevmiye no’lu ihtarnameye rağmen ariyet malzemelerini iade etmediğini, davalı şirket yetkilileri tarafından 01.06.2017 ve 04.06.2017 tarihlerinde ariyetlerin demontajı için davalı bayiye gidildiğini ancak davalı bayinin bu demontaja müsaade etmediğini, bu durumun tutanak altına alındığını, davaya konu ariyetlerin davacı şirkete tesliminin olmaması halinde ariyetlerin bedeli ile bu ariyetlerin sevk, montaj ve diğer belirtilen tüm hususlara ilişkin tüm bedellerinin faiziyle birlikte davalıdan tahsilini, ariyete konu menkullerin davalıdan alınarak davacı şirkete veya davacı şirketin muhafazası için göstereceği 3. Kişiye teslim edilmesi konusunda öncelikle teminatsız, bunu kabul görmemesi halinde ise makul bir teminat karalığında ihtiyati tedbir kararı verilmesini, söz konusu ariyetlerin davacı şirkete teslim edilmemesi durumunda ariyetlerin bedelinin davalının temerrüde düşme tarihinden itibaren işleyecek en yüksek mevduat faizi ile birlikte tazminini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının iddialarının yersiz olduğunu, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin eki olarak davalı tarafça sunulan teminat mektubunun haksız tahsilinin iadesi konusunda …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… Esas sayılı dosyası bulunduğunu, işbu davayla birleştirme kararı verilmesini, davacı tarafın müvekkili bayiye verdiği ariyetlerin iadesini talep etmeden önce davalı bayinin sözleşme kapsamında teminat olarak sunduğu teminat mektubunu haksız olarak davalı bayinin haberi olmadan paraya çevirerek 2. kez haksız kazanç elde etmeye çalıştığını, davalı bayinin bahse konu ariyetlerin iadesi için davacı şirket için çalıştığını söyleyen kim olduğu bilinmeyen bir kişinin “ariyetleri teslim etmiyorsanız şurayı imzalayın” diyen birine itibar etmediklerini, ariyetlerin davacı tarafa teslimi veya bedellerinin ödenmesi için önce haksız tahsilin iadesinin gerektiğini, bahse konu ariyetlerin zaten ikinci el oldukları için değer kaybı yaşamadıklarını, işbu davanın …. Asliye Ticaret Mahkemesi ‘nin 2018/… E. sayılı dosya ile birleştirme kararı verilmediği takdirde … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… Esas sayılı dosyanın bekletici mesele yapılmasını, açılan haksız davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Bayilik Sözleşmesi, Bayilik Protokolü, Ariyet Sözleşmesi, … Noterliğinin 31.05.2017 tarih ve … yevmiye no’lu ihtarnamesi, Ariyetlerin sökümüne izin verilmediğin gösterir tutanak, ariyetlerin sökülemediğini gösterir fotoğraflar, ariyetlerin davalıya teslimine ilişkin demirbaş listesi, ariyetlere ilişkin faturalar, ariyetlere ilişkin sevk irsaliyelerinin bir örneklerinin dosyamız arasında olduğu görüldü.
Mahkememizin 20/11/2019 tarihli celsesinin 2 nolu ara kararı gereğince … Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılarak bir mali müşavir ve bir makine mühendisinden oluşan bilirkişi heyeti marifetiyle dosyamız üzerinde inceleme yaptırılmasına karar verilmiş olup, talimat yolu ile aldırılan bilirkişi raporunda makine mühendisi tarafından yapılan inceleme neticesinde sonuç ve özet olarak;
Davaya konu ariyet malzemelerin listesi bayilik sözleşmesinde geçtiği üzere;
Kurumsal kimlik çalışması (Kanopi giydirme, 4 adadan oluşan pompa üzeri giydirmeler, fiyat panosu, Ofis ve market bina alın giydirmesi)
Akaryakıt otomasyon sistemi (marka:link otomasyon)
3 adet akaryakıt pompası 3x6x2 (dispenser mepsan marka eumep tip)
1 adet hava-su saati (mepsan marka industex H-S tipi)
1 adet 45 kilowatt gücünde, emsa marka 50kva model elektrik jeneratörü (dizel yakıtlı, ricardo motorlu) olduğu,
Keşif esnasında, taşınmaz üzerinde, davaya konu ve yukarda isim, marka ve modelleri bulunan ariyet malzemelerin genelinin, yerinde ve sağlam bir şekilde hasar görmemiş olarak, çalışır durumda oldukları,
Ariyet malzemeler arasında bulunan hava-su saati’nin hasarlı olduğu ve hasarın esnek bağlantı hortumunda olduğu, ayrıca LPG satış pompası üzerindeki adada, kurumsal kimlik kapsamında yapılan pompa üzeri giydirmede küçük bir hasarın mevcut olduğu,
Dava dosyasında ariyet malzemelere ilişkin herhangi bi fatura, teslim fişi, bakım veya onarıma yönelik belge vb. Evrak delil bulunmadığı,
Davaya konu ariyet malzemelerin genel olarak işletilmesine yönelik herhangi bir ağır kusur gözlemlenmediği,
Ariyet malzemelere ait hasarlarların taraflara ait sözleşme feshinden önce mi yoksa sonra mı oluğu hususunun tesbitinin imkansız olduğu,
Ariyet malzemelerinin sökümlerinin yapılarak iade isteyen tarafa iade edilebilir durumda oldukları,
Ariyet malzemelerdeki mezkur hasarların kullanımdan kaynaklı olduğu ve kasıtlı herhangi bir hasar bulunmadığı,
Ariyet malzemelerin davalının kullanımına sunulduğu ve kullanımdan kaynaklanan ömür eksilmesi ve/veya hasarların ne kadarının hangi tarihte olduğu, zamana bağlı değişimlerin ne şekilde olduklarının kesin olarak saptanamayacağı,
Taraflar arasında aynı ariyet malzemelere ait görülen başka bir davada, tarafımdan sunulan rapor doğrultusunda, ariyet malzemelere ait, toplam ömür eksilmesi ve hasarlar hesaplandıktan sonraki değerin 105.000,00 TL olduğu,
Hasar gören kısımların hasar miktarının 400,00 TL olduğu,
Yapılan hesaplamada yıllık enflasyon değerleri, kur hesapları vb. Kriterlerin gözetilmeden güncel değerler olduğu,
Ariyet malzemelerin, sözleşme bitiş tarihine yönelik, geçmiş tarihli değerlerinin hesaplanmasının mümkün olmadığı,
Ariyet malzemelere ait, adet ve nevilerini (marka, model, sayı vs.) gösteren delillerin dava dosyasında bulunmadığı ve kabuller üzerinden değerlendirme yapıldığı hususlarının tespit edildiği,
SMMM bilirkişi tarafından yapılan inceleme neticesinde sonuç ve özet olarak;
Davalı Şirketin 2014,2015,2016,2017 Ticari defter kayıtları üzerinde yapılan inceleme sonucunda Davaya konu olan demirbaşların Davalının ticari defter kayıtlarında olmadığı tespit edildiği yönünde görüş ve kanaat bildirdikleri görüldü.
Talimat bilirkişi raporunun taraf vekillerine usulüne uygun olarak tebliğ edildiği görüldü.
Davacı vekilinin 23/03/2020 tarihli bilirkişi raporuna karşı beyan dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Mahkememizin 30/09/2020 tarihli celsesinde alınan davacı vekili beyanında; talimat raporunda davaya konu malların bedelinin 105.000,00 TL olarak belirtildiğini, eksik harcı tamamlamak üzere süre talep ettiği, 14/10/2020 tarihinde tamamlama harcını yatırmış olduğu görüldü.
Mahkememizin 30/09/2020 tarihli celsesinin 2 nolu ara kararı gereğince tarafların ticari defter ve kayıtları, talimat bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirilmek suretiyle 4 kişilik bilirkişi heyeti marifetiye dosya üzerinde inceleme yaptırılmasına karar verilmiş olup, bilirkişi heyeti 22/12/2020 tarihli müşterek imzalı raporunda sonuç ve özet olarak;
Davacının 2014,2015, 2016, 2017, 2018 yılları ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu,
Davada iadesi veya bedeli talep edilen malzemelerin davacı şirketin ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadığı konusunda, mahiyeti yukarıda açıklanan sebeplerle inceleme yapılamadığı, talimatla alınan 04.02.2020 tarihli Bilirkişi Raporunda dava konusu malzemelerin davalının ticari defterlerinde kayıtlı olmadığının bildirildiği, bununla birlikte, dosyada bulunan Bayilik Sözleşmesinde davalı şirkete ariyet olarak teslim edilen malzemelerin listesi zaten bulunduğundan ve aynı malzemeler fesihten sonra talimat bilirkişi raporu ile yerinde tespit edilerek değerleri de belirlendiğinden, davacının ticari defter ve belgeleri üzerinde yapılacak incelemenin dava konusu uyuşmazlık yönünden neticeye etkili olmayacağına,
Taraflar arasındaki Bayilik Sözleşmesi ile davalı şirkete ariyet olarak teslim edilen ve fesih halinde iadesi gereken ve davalı şirketin kullanımında olan ekipman ve malzemelerin değerinin fesih tarihi itibariyle 80.969 TL, dava tarihi itibariyle 105.979 TL olduğuna,
Taraflar arasındaki sözleşme gereğince mülkiyeti davacı şirkette kalmak üzere ariyet olarak davalı şirkete teslim edilen ekipman ve malzemelerin fesihten sonra aynen iadesi gerektiği, iade konusunda davalı şirketin noter ihtarıyla temerrüde düşürülmüş olduğu ve aynen iade mümkün olmadığından, davacı şirketin dava tarihi itibariyle tespit edilen rayiç bedel olarak 105.979 TL talep edebileceğine, dava öncesi için ayrıca faiz talep edemeyeceğine, dava tarihinden sonrası için TCMB avans faizi üzerinden değişen oranlarda ticari temerrüt faizi isteyebileceğine, Mahkemenin kanaati, iadesi gereken ekipman vc malzemelerin fesih tarihindeki bedelleri esas alınarak, dava tarihine kadar temerrüt faizi hesaplanması gerektiği yönünde olursa, bu ihtimalde davacı şirketin alacağının, ana para 80.909,00 TL ve temerrüt faizi 16.113,38 TL olmak üzere toplam 97.082,38 TL olacağı yönünde görüş ve kanaat bildirdiği görülmüştür.
Bilirkişi raporunun taraf vekillerine usulüne uygun olarak tebliğ edildiği görüldü.
Davalı vekilinin 05/01/2021 tarihli dilekçesi ile bilirkişi raporuna karşı itirazda bulunduğu görüldü.
Davacı vekilinin 12/01/2021 tarihli bilirkişi raporuna beyan dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
GEREKÇE:
Dava; taraflar arasında akdedilen akaryakıt istasyonu bayilik sözlemesi uyarınca davalıya ariyet olarak verilen malların aynen iadesi talebine ilişkindir.
Davalı vekilinin dava dosyasının … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/… Esas sayılı dosyası ile birleştirme talebinin mahkememizin 11/07/2019 tarihli ara kararı ile taraflarının ve konusunun mahkememiz dosyası ile ilgisi bulunmadığından mahkememiz dosyasının …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/… Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesi talebinin reddine karar verildiği görüldü.
Taraflar arasında 26/04/2014 tarihli ve 5 yıl süreli Akaryakıt İstasyonu Bayilik Sözleşmesi imzalandığı, bu sözleşme kapsamında ariyet olarak Kurumsal kimlik ekipmanları, otomasyon ekipmanları (1 adet jeneratör (52 kw) 3 adet akaryakıt pompası 3x6x2 (Dispenscr) 1 adet hava-su saatinin verilip alındığına ve Davalı … Ltd. Şti.’nin …. Noterliğinden keşide ettiği 25.05.2017 tarihli … yevmiye sayılı ihtarname ile bayilik sözleşmesinin fesih edildiği konusunda uyuşmazlık olmadığı görüldü.
Davalı Bayi … Ltd Şti, davacı şirkete …. Noterliğinin 25.05.2017 tarih ve … yevmiye numaralı gönderdiği ihtarname ile aralarındaki bayilik sözleşmesini “şimdi ise gördüğüm lüzum üzerine aramızdaki bu sözleşmeyi tek taraflı olarak fesih ediyorum ” şeklinde feshettiği görülmüştür. Davacı şirket tarafından ise davalı şirkete … Noterliğinin 31.05.2017 tarih ve … yevmiye no ile gönderilen ihtarname ile bayilik sözleşmesinin sona ermesi sebebiyle, bayiye ariyet olarak bırakılan menkul malların zamanında ve eksiksiz olarak davacı şirkete teslim edilmesi gerektiğinin ihtar edildiği görülmüştür. Davacı şirket yetkilisi tarafından 01.06,2017 tarihinde ve 04.06.2017 tarihinde bayilik istasyonuna gidildiğine, ancak davalı şirket yetkilileri tarafından ariyetlerin sökülerek teslim alınmasına müsaade edilmediğine dair tutanak ve servis fişlerinin dosyaya sunulduğu görülmüştür.
Dosyaya sunulan deliller, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde; talimatla alınan 04.02.2020 tarihli Bilirkişi Raporunda dava konusu malzemelerin davalının ticari defterlerinde kayıtlı olmadığının bildirildiği, bununla birlikte, dosyada bulunan Bayilik Sözleşmesinde davalı şirkete ariyet olarak teslim edilen malzemelerin listesinin bulunduğu ve aynı malzemelerin fesihten sonra talimat bilirkişi raporu ile yerinde keşif yapılarak aynen iadesinin mümkün olduğu ve değerlerinin belirlendiği görülmüş olup, Sözleşmenin 10. Maddesi gercğince yukarıda listelenen demirbaşların mevcut haliyle, fesihten itibaren 15 gün içinde, davacı şirkete aynen iadesinin gerektiği, eşyaların davalıya teslim edildiği ve bu hususta taraflar arasında anlaşmazlık bulunmadığından davalının sözleşme hükümlerine aykırı hareket ettiği anlaşılmakla; davanın kabulü ile Davalıya ariyet olarak teslim edilen ‘KURUMSAL KİMLİK EKİPMANLARI, OTOMASYON EKİPMANLARI, 1 ADET JENERATÖR, 3 ADET AKARYAKIT POMPASI, 1 ADET HAVA SU SAATİ’nin davalıdan alınarak davacıya aynen iadesine, aynen iade mümkün olmadığı takdirde İİK’nun 24. Maddesinin uygulanmasına şeklinde karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
DAVANIN KABULÜ ile,
1-Davalıya ariyet olarak teslim edilen ‘KURUMSAL KİMLİK EKİPMANLARI, OTOMASYON EKİPMANLARI, 1 ADET JENERATÖR, 3 ADET AKARYAKIT POMPASI, 1 ADET HAVA SU SAATİ’nin davalıdan alınarak davacıya aynen iadesine, aynen iade mümkün olmadığı takdirde İİK’nun 24. Maddesinin uygulanmasına,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 7.172,55 TL Karar ve İlam Harcından, peşin harç ve tamamlama harcının toplam olan 1.793,78 TL’nin mahsup edilerek eksik kalan 5.378,77 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından bu dava sebebi ile aşağıda dökümü yapılan 7.012,38-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte olan AAÜT gereğince 13.925,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 20/01/2021

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza

YARGILAMA GİDERLERİ HARÇ BEYANI
35,90 TL BAŞVURMA HARCI 170,78 TLPEŞİN HARÇ
170,78 TL PEŞİN HARÇ 1.623,00 TLTAMAMLAMA HARCI
1.623,00 TL TAMAMLAMA HARCI + 5.378,77 TL EKSİK HARÇ
5,20 TL VEKALET HARCI 7.172,55 TL KARAR VE İLAM HARCI
4.800,00 TL BİLİRKİŞİ ÜCRETİ + 377,50 TL TEBLİGAT ÜCRETİ
7.012,38 TL TOPLAM