Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/869 Esas
KARAR NO : 2021/916
DAVA : Tazminat (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/12/2018
KARAR TARİHİ : 01/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı şirketin 28/03/2017 tarihinde 5 yıllık Bayilik Sözleşmesi ile Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) dağıtım şirketi olan davacı şirketin bayiliğini yaptığını, sözleşmenin sona erme tarihinin 28/03/2022 olduğunu, 2017 Ocak ayından sonra davalı şirketin davacı şirketten hiç LPG alımı yapmadığının tespit edilmesi üzerine 02/02/2018 tarihinde …. Noterliği’nin … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davalı şirkete LPG alımına başlaması ve düzenli alıma devam etmesinin ihtar edildiği, davalı şirketin LPG almamaya devam ettiği, …. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2018/… D. İş sayılı dosyası ile davalının iş yerinde yapılan tespit ile davalının başka bir dağıtım şirketine ait tüplerinin satışını yaptığının tespit edildiğini, bayilik sözleşmesinin 19. maddesi uyarınca davalının 30 günden uzun süreyle LPG alımı yapmaması ve satışlarında düşüş meydana gelmesi davacı şirkete sözleşmeyi fesih hakkı verdiğini ayrıca davalının başka dağıtım şirketinin tüplerini bulundurması ve satması sözleşmenin 4. maddesine ayrılık teşkil ettiğini ve 21. maddesi gereğince davacının fesih hakkı bulunduğunu, davacının 27/03/2018 tarihinde …. Noterliği’nin … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile sözleşmenin olağan sona erme tarihinden önce haklı olarak feshedildiğini, davacıya ait tüplerin iade edilmesini ve cari hesap borcunu ödemesinin ihtar edildiğini, tüplerin teslim edilmediğini, sözleşmenin 20/e maddesine göre bayilik ilişkisinin bitmesi halinde tüplerin teslim edilmemesi halinde davacı şirketin beher tüp başına sözleşmenin fesih tarihindeki imalat bedeli kadar cezai şart talep etme hakkı olduğunu, tüplerin imalat bedelinin davacı şirket tarafından bilinmediğini, imalat bedellerinin dava dışı … A.Ş.’den sorulmasını, sözleşmenin zamanından önce davalının kusuru ile sona ermiş olması sebebiyle davalının uğradığı kar mahrumiyetinin bilirkişi incelemesi ile tespit edilmesini ayrıca sözleşmenin 21/b maddesi uyarınca davalı sözleşmeye aykırı davranarak feshe sebep olduğundan cezai şart talep etme haklarının olduğunu, davalının 20.489,38-TL depozito alacağının davaya konu taleplerinden takas ettiklerini beyan ederek tüplerin iade edilmemesi sebebiyle şimdilik 1.000,00-TL, kar mahrumiyeti olarak şimdilik 1.000,00-TL, cezai şart olarak şimdilik 5.000,00-TL’nin fesih ihtarnamesinin tebliği tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faiz oranı ile davalıdan tahsilini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalıya usulüne uygun tebligat çıkartılmasına rağmen süresi içerisinde davaya cevap dilekçesi sunmamış olduğu görüldü.
DELİLLER:
Davacı vekilinin dava dilekçesi ekinde 28/03/2017 tarihli … A.Ş. Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Tüplü Bayiliği Anlaşması ve Genel Şartnamesi’nin fotokopisini, …. Noterliği’nin 02/02/2018 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamenin fotokopisini, …. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2018/… D. İş sayılı dosyasından alının bilirkişi raporunun fotokopisini, … Noterliği’nin 27/03/2018 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamenin fotokopisini sunmuş olduğu görüldü.
Dava dışı … A.Ş.’ye yazılan müzekkereye cevap verilmiş olduğu, verilen cevapta 27/03/2018 tarihindeki … tüplerinin satış bedellerinin bildirildiği görüldü.
…. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2018/… D. İş sayılı dosyasının UYAP sisteminden gönderilen suretinin dosyamız arasında olduğu görüldü. Dosyadan alınan bilirkişi raporunun tetkikinden davalının 08/02/2018 tarihinde Akabe Mah. … Sokak No: … Şanlıurfa adresinde yapılan bilirkişi incelemesinde sonuç ve değerlendirme olarak;
Bahsi gecen bayii de başka bir LPG tevzi(tüp) firmasının bayiliğinin yapılmadığı, iş yerinin camlarında ve içerisinde başka bir LPG tevzi(tüp) firmasının isim ve logolarının reklam unsurlarının veya herhangi bir tanıtım ibaresinin bulunmadığı tespit edilmiştir.
Bahsi gecen adresteki tespitte işyerinin içerisinde, aşağıda listelenen tüplerin bulunduğu , tüplerin hepsinin dolu olduğu ve satıldığı tespit edilmiştir.
14 ADET … 12KG’lık Tombul Tüp (gri)
2 ADET … 12 KG’lık Tombul Tüp (gri)
2ADET … — 12KG’lık Uzun (Vanalı) Tüp (mavi)
3 ADET … 12KG’lık Uzun (Vanalı) Tüp (mavi)
DADET … 2KG’lık Piknik(Dar Çember) Tüp (mavi)
SADET … 2KG’lık Piknik(Geniş Çember) Tüp (mavi-gri)
Ayrıca bahsi gecen bayii de aşağıda listelenen tüplerin bulunduğu, tüplerin boş olduğu tespit edilmiştir.
4 ADET … 12.KG’lık Tombul Tüp (gri)
2 ADET … 12KG’lık Tombul Tüp (gri)
1 ADET … —12KG’lık Tombul Tüp (gri)
DADET … 12KG’lık Tombul Tüp (koyu mavi)
TADET … 12KG’lık Uzun (Vanalı) Tüp (mavi)
10 ADET … 2KG’lık Piknik(Geniş Çember) Tüp (mavi)
7ADET… 2KG’lık Piknik(Geniş Çember) Tüp (mavi-gri)
1ADET… 2KG’lık Piknik(dar Çember) Tüp (gri)
3 ADET … 2KG’lık Piknik(Geniş Çember) Tüp (mavi)
1 ADET … 2KG’lık Piknik(Geniş Çember) Tüp (mavi)
Bahsi gecen bayii de mevcut olan tüplerin dışında başka bir LPG tevzi(tüp) firmasının isim ve logolarının kullanılmadığı tespit edildiği yönünde rapor hazırlandığı görülmüştür.
Şanlıurfa Vergi Dairesi’ne yazılan müzekkereye cevap verilmiş olduğu, verilen cevapta davalı …’in 1. Sınıf tüccar olduğunu, bilanço esasına göre yevmiye defteri, envanter defteri ve defteri kebir defterlerini tuttuğu, 2018 dönemi net satışlarının 235.322,11-TL olduğunun bildirildiği görüldü.
Davacı vekilinin 16/12/2019 tarihli dilekçesi ekinde …. Noterliği’nin 02/02/2018 tarih … numaralı ihtarnamesi ile 27/03/2018 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamelerinin davalıya tebliğ edildiğine dair tebliğ şerhlerinin fotokopisini sunmuş olduğu görüldü.
Mahkememizin 04/12/2019 tarihli celsesinin 3 numaralı ara kararı gereğince taraflar arasındaki sözleşme ile tarafların ilişkili dönemini kapsayan ticari defter ve dayanağı belgeler üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak davacı tarafın sözleşmeyi haklı olarak fesih edip etmediği, haklı fesih söz konusu ise kar mahrumiyeti ve cezai şart alacağının tespiti ile tüplerin iade edilmesi sebebiyle alacak miktarı ve temerrüt tarihinin saptanması hususunda 3 kişilik bilirkişi heyeti marifetiye dosya üzerinde inceleme yaptırılmasına karar verilmiş olup, bilirkişi heyeti 02/10/2020 tarihli müşterek imzalı raporunda sonuç ve özet olarak;
Davacının 2017, 2018 yılları ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu,
Taraflar arasında akdedilen 28,03.2017 tarihli … SIVILAŞTIRILMIŞ PETROL GAZLARI (LPG) TÜPLÜ BAYİLİĞİ ANLAŞMASI VE GENEL ŞARTNAMESİ’nin davacı yan tarafından haklı olarak fesih edilmiş olduğuna karar verilir ise davacı yanın davalı yandan;
78.084,00 TL Elinde bulunan tüplerden dolayı alacak, 13.619,30 TL Kar Mahrumiyeti alacağı, 250.278,00 TL Cezai Şart alacağı olmak üzere toplam, 20.489,38 TL Davalı yanın tüp depozito alacağı, olmak üzere 321.491,92 TL alacaklı olacağı yönünde görüş ve kanaat bildirdiği görülmüştür.
Bilirkişi raporunun davacı vekiline ve davalıya usulüne uygun olarak tebliğ edildiği görüldü.
Davacı vekilinin 16/10/2020 tarihli bilirkişi raporuna beyan dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Şehitlik Vergi Dairesi’ne yazılan müzekkereye cevap verilmiş olduğu, verilen cevapta davalı …’e ait 2017, 2018 ve 2019 yıllarına ait Yıllık Gelir Vergisi beyannamelerinin gönderilmiş olduğu görüldü.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na yazılan müzekkereye cevap verilmiş olduğu, verilen cevapta 27/03/2018 tarihinde … A.Ş. Tarafından Şanlıurfa ili için bildirilen bayi tavan satış fiyatının 3,36-TL/LT, dağıtım tavan fiyatının 5,69-TL/KG (3,186-TL/LT) olduğunun bildirildiği görüldü.
Mahkememizin 09/12/2020 tarihli celsesinin 4 numaralı ara kararı gereğince davacının kar mahrumiyeti hesaplamasına yönelik itirazı ile gelen müzekkere cevapları dikkate alınarak yeniden hesaplam yapılarak, bulunan cezai şart miktarının da davalının mahvına sebebiyet verip vermeyeceği hususlarında ek rapor düzenlenmesine karar verilmiş olup, bilirkişi heyeti 24/02/2021 tarihli müşterek imzalı ek raporunda sonuç ve özet olarak;
Davacının 2017, 2018 yılları ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu,
Taraflar arasında akdedilen 28.03.2017 tarihli … SIVILAŞTIRILMIŞ PETROL GAZLARI (LPG) TÜPLÜ BAYİLİĞİ ANLAŞMASI VE GENEL ŞARTNAMESİ’nin davacı yan tarafından haklı olarak fesih edilmiş olduğuna karar verilir ise davacı yanın davalı yandan;
78.084,00 TL Elinde bulunan tüplerden dolayı alacak, 13.619,30 TL Kar Mahrumiyeti alacağı, 250.278,00 TL Cezai Şart alacağı olmak üzere toplam, 20.489,38 TL Davalı yanın tüp depozit alacağı, 321.491,92 TL alacaklı olacağı,
Diğer yandan davacının talebi doğrultusunda kar mahrumiyetinin sözleşme sonuna kadar hesaplanması gerektiği yönünde karar verilmesi durumunda talep edilecek kar mahrumiyeti’nin 255,00 TL (LPG Ana Depo Fiyatı) x 48 ay x 17.803 Kg. – 217.908,72 TL olarak hesaplandığı,
Davalı yanın incelenen Mali Tablolarında 2018 yılında 3.059,00 TL, 2019 yılında 2.341,61 TL Kar elde ettiği görülmüş olup 250.278,00 TL tutarlı cezai şart bedelinin davalının ekonomik yönden mahvına sebebiyet verebileceği,yönünde görüş ve kanaat bildirdiği görülmüştür.
Bilirkişi ek raporunun davacı vekiline ve davalıya usulüne uygun olarak tebliğ edildiği görüldü.
Davacı vekilinin 22/03/2021 tarihli bilirkişi ek raporuna beyan dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Davacı vekilinin 28/07/2021 tarihli ıslah dilekçesinin dosyada olduğu, dilekçesinde; iade edilmeyen tüplerden kaynaklanan tazminat talebini 1.000,00-TL yerine 57.594,62-TL olarak, kar mahrumiyetine ilişkin talebini 1.000,00-TL yerine 13.619,30-TL olarak, cezai şarta ilişkin talebini 5.000,00-TL yerine 250.278,00-TL olarak belirlediklerini, 314.491,92 TL için eksik harcı yatırdıklarını, iade edilmeyen tüplerden kaynaklanan tazminat talebini 57.594,62-TL üzerinden, kar mahrumiyetine ilişkin talebini 13.619,30-TL üzerinden, cezai şarta ilişkin talebimini 250.278,00-TL üzerinden kabulüne, artırılan tüm bedeller için temerrüt tarihinden itibaren ticari faize hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiş olduğu görüldü.
GEREKÇE:
Dava; taraflar arasında imzalanan Sıvılaştırılmış Petrol Gazları Sözleşmesinin haklı nedenlerle feshedilip edilmediği, kar mahrumiyetinin ve cezai şart alacağı şartlarının oluşup oluşmadığı, var ise miktarının belirlenmesi ve sözleşmenin feshinden kaynaklanan kar mahrumiyeti alacağı ile iade edilmeyen tüp bedellerinin tazmini istemine ilişkindir.
Mahkememizce yapılan yargılama, dava dilekçesi, sözleşme hükümleri, alınan bilirkişi raporu hep birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında 28/03/2017 tarihinde 5 yıl süreli … A.Ş. Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Tülü Bayiliği Anlaşması ve Genel Şartnamesi imzalandığı, …. Noterliği’nin 02/02/2018 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davalı şirkete LPG alımına başlaması ve düzenli alıma devam etmesinin ihtarname gönderildiği, sözleşme şartlarına uyulmamaya devam edildiği için …. Noterliği’nin 27/03/2018 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile sözleşmenin feshedildiğinin davalıya ihtar edildiği görülmüştür.
…. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2018/… D. İş sayılı dosyasından yapılan bilirkişi tespitinde davalının davacı dışında başka dağıtım şirketine ait tüplerin satışını yaptığının tespit edildiği görülmüştür.
Taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin; 19. maddesi uyarınca davalının 30 günden uzun süreyle LPG alımı yapmaması ve satışlarında olağanüstü düşüşler olması davacıya sözleşmeyi derhal fesih etme hakkı verdiği, davalının başka bir dağıtım şirketine ait tüpleri bulundurması veya satmasının ise sözleşmenin 4. maddesine aykırılık teşkil ettiğinden 21. maddesi gereğince davacıya sözleşmeyi fesih etme hakkı verdiği anlaşılmıştır.
Dosyamıza sunulan tesellüm fişlerine göre davalıda 758 adet 2 KG’lık, 605 adet 12 KG’lık şişman, 88 adet 12 KG’lık uzun, 25 adet 2 KG’lık piknik tüpü olmak üzere toplam 1.476 adet LPG tüpü mevcut olduğu, sözleşmenin 20/c maddesine göre davalının sözleşme sona erdikten sonra 15 gün içinde tüpleri davacıya teslim etmesi gerektiği fakat davalının tüpleri davacıya teslim ettiğine dair bir delil sunmamış olduğu görülmüştür.
Sözleşmenin 20/e maddesi bayilik ilişkisinin bitmesi halinde bayi elindeki tüpleri teslim etmemesi halinde … A.Ş.’nin beher tüp başına sözleşmenin fesih tarihindeki imalat bedeli kadar cezai şart talep etme hakkı olduğu,
Dava dışı … San. A.Ş. tarafından sunulan 18.03.2019 tarihli yazıda; 27.03.2018 tarihindeki … Satış Bedelinin, 2 kg Geniş Çember LPG Tüpü 37,00 TL, 2 kg Dar çember LPG Tüpü 36,00 TL, 12 kg 360’lık şişman LPG Tüpü 72,00 TL, 24 kg şişman LPG Tüpü 132,00 TL, 45 kg LPG Tüpü 223,00 TL, olduğu bildirildiği görülmüştür.
Mahkememiz dosyasından alınan hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporlarında tespit edildiği üzere davalının elinde bulundurduğu tüplerden dolayı davacıya
758 adet 2 KG’lık (36,00-TL * 758 adet)
27.288,00-TL
605 adet 12 KG’lık şişman (72,00-TL * 605 adet)
43.560,00-TL
88 adet 12 KG’lık (72,00-TL * 88 adet)
6.336,00-TL
25 adet 2 KG’lık piknim (36,00-TL * 25 adet)
900,00-TL
TOPLAM
78.084,00-TL
ödemesi gerekitiği, davalının 20.489,38 TL tüp depozito alacağının iş bu bedelden takas mahsup yoluyla düşüldüğünde davacı bakiye alacağının (78.084,00 TL – 20.489,38 TL) 57.594,62 TL olduğu hesap edildiği, talep edilebilecek kar mahrumiyeti ise 255,00-TL (LPG ana depo fiyatı) * 3 ay * 17.803 KG (çalışılan dönemde ortalama alınan) = 13.619,30-TL olarak hesaplandığı, davalının en yüksek LPG alımını 2017 yılının Ekim ayında 33.936 olduğu, fesih tarihinde 12 KG’lık tüplü LPG’nin davalının satış bölgesi olan Şanlıurfa’da 88,50-TL olduğu, buna göre 33.936 / 12 * 88,50-TL=250.278,00-TL olarak cezai şart hesaplandığı, sonuç olarak 78.084,00-TL elinde bulunan tüplerden dolayı alacak, 13.619,30-TL kar mahrumiyeti alacağı, 250.278,00-TL cezai şart alacağı olduğu, bundan 20.489,38-TL davalının tüp depozito alacağı düşüldüğünde toplam 321.491,92-TL alacaklı olduğunun hesaplandığı görülmüştür.
Kar mahrumiyeti alacağı yönünden dikkat edilmesi gereken husus ,kâr mahrumiyeti süresinin hesabında olup öncelikle davacının dava konusu taşınmaz için yeni bir bayilik sözleşmesi yapıp yapmadığı ve yeni bir istasyon kurup kurmadığı tespit edilmeli, yeni bir bayilik ilişkisi kurulmamış ise kâr mahrumiyeti süresinin, fesihten sözleşmenin sonuna kadar olan sürenin tamamı için değil, davacının aynı bölgede benzer bir bayilik kurabilmesi için gerekli makûl süre belirlenerek ve brüt kâr değil net kâr dikkate alınarak hesaplanması gerekir. (Yargıtay 19.Hukuk Dairesi’nin 11.04.2019 tarihli 2018/2661 E., 2019/2508 K. sayılı ve 15.12.2015 tarihli 2015/3689 E., 2015/16904 K. sayılı emsal kararları). Somut olayda mahkememizce aldırılan 02.10.2020 tarihli bilirkişi heyet raporunda mevzuata uygun hesaplama yapıldığı anlaşılmış olup davacının talep edebileceği kar mahrumiyeti alacağının 13.619,30 TL olduğu anlaşılmıştır.
Somut olayda ; cezai şart alacağı yönünden yapılan değerlendirmeye göre Cezai şart, borçlunun alacaklıya karşı mevcut bir borcu hiç veya gereği gibi ifa etmemesi halinde ödemeyi vaad ettiği, hukuki işlem ile belirlenmiş ekonomik değeri olan bir edimdir. Cezai şartın amacı, borçluyu borca uygun davranmaya sevketmektir. Cezai şart, asıl alacağı kuvvetlendirme amacı güder. Bu bakımdan cezai şart, kuvvetlendirilecek asıl borcun mevcut olmasını gerektirir. Asıl borç yoksa cezai şart da söz konusu olamaz. Bu niteliği itibariyle cezai şart asıl borca bağlı fer’i bir borçtur. Asıl borç, mevcut ve geçerli ise, cezai şart da borç doğurur. Asıl borç sona ermiş ya da geçersiz doğmuşsa, cezai şart bağımsız bir borç oluşturamaz. Cezai şart, asıl borcun bağlı olduğu şekle tabidir. Asıl borç bir geçerlilik şekline bağlanmışsa, cezai şartın borç doğurabilmesi aynı şekilde kararlaştırılmış bulunmasına bağlıdır. Ancak, geçerlilik şekline bağlı olan bir sözleşme bu şekle uygun olarak yapılmadığı halde, şekle aykırılığı ileri sürmenin dürüstlük kurallarıyla bağdaşmaması nedeniyle dinlenmediği hallerde, sözleşme geçerli sayıldığından, onun fer’i nitelikte olan cezai şart da geçerli sayılacaktır. Cezai şartın fer’ilik niteliği asıl borca bağlı olduğu sürece devam eder. Başka bir anlatımla cezai şartın fer’iliği, muaccel olduğu ana kadar devam eder. Borçlu borca aykırı davrandığında cezai şart muaccel hale geldiğinden artık fer’i değil, asli (bağımsız) bir alacak niteliğini kazanır. Cezai şart, sağlararası hukuki işlemlerde ve özellikle sonuçlarını hayatta doğuran sözleşmelerde kararlaştırılır. (Bkz.Tunçomağ Kenan; Türk Borçlar Hukuku I. Cilt Genel Hükümler İstanbul 1976 Sh.853 vd., Eren Fikret; Borçlar Hukuku Genel Hükümler 5. Bası, Cilt 2 Sh.l 169-1171; Kılıçoğlu M. Ahmet; Borçlar Hukuku Genel Hükümler 4. Bası Sh.575-577; Reisoğlu Safa; Borçlar Hukuku Genel Hükümler 12. Bası Sh. 362.)
6098 sayılı TBK’nın 179. maddesinde üç ayrı cezai şart türü düzenlenmiştir. Bunlar; seçimlik, ifaya eklenen ve dönme (veya fesih) cezasıdır. Sözleşmeye aykırı davranılması halinde, diğer bir deyişle, sözleşme hiç yerine getirilmediğinde veya eksik yerine getirildiğinde ödenmek üzere kararlaştırılmış ise, bu seçimlik ceza niteliğindedir. Borçlu, asıl borcu ifa etmemiş veya eksik ifa etmişse, alacaklı, aksi kararlaştırılmamışsa borçludan sözleşmeye dayanarak ya akdin ifasını veya seçimlik cezanın ödenmesini isteyebilir. ( TBK m. 179/1) Somut olayda, davacı, sözleşmenin 20/e. maddesine göre davalının sözleşmeye aykırı davranmasından kaynaklı olarak cezai şart istemektedir. Her iki madde metni incelendiğinde, sözleşmenin erken feshi ile davalının haklı bir nedene dayanmaksızın sözleşmeyi feshetmesi ya da davalının sözleşmedeki borçlarına aykırılık hallerinden dolayı davacı tarafından sözleşmenin feshedilmesi halinde halinde cezai şartın istenebileceği kararlaştırılmıştır. Davacı tarafça, sözleşmenin tek taraflı ve haklı olarak feshedildiği ileri sürülmüş ve dava tarihinden önce sözleşmenin feshine ilişkin ihtarnameleri dosyaya ibraz etmiştir. Dava tarihi itibariyle sözleşmenin feshedildiği davacı tarafça ispatlandığı ve sözleşme hükümleri uyarınca cezai şartın, sözleşmenin feshedilmesine bağlandığından davacının cezai şarta ilişkin talepleri incelenmeye alınmış ve davacının söz konusu ihlal nedeniyle cezai şart talep etme hakkının doğduğu anlaşılmıştır.
Mahkemece 24.02.2021 tarihli aldırılan bilirkişi heyet raporuna göre; davalı şirketin mali tablolarında 2018 yılında 3.059,00 TL 2019 yılında 2.341,61 TL kar elde ettiği, hesaplanan cezai şart tutarının davalının ekonomik mahvına sebebiyet verebileceği belirtilmiştir. Cezai şart alacağının talep edildiği işletmenin ekonomik olarak mahvına neden olacağının anlaşılması halinde, cezai şart alacağından takdiri olarak indirim yapılabileceği Yargıtay’ın istikrar kazanmış kararları ile kabul edilmiştir. Buna göre, davalı şirketin 2018 yılı öz kaynaklarının 260.357,52 TL, 2019 yılı Öz Kaynaklarının ise 262.699,13 TL düzeyinde bulunduğu, hesaplanan cezai şartın ise 250.278,00 TL olduğu dikkate alındığında, davalının ekonomik durumuna, somut olayın özelliklerine göre bu miktardaki cezai şartın davalının ekonomik mahvına sebep olabilecek nitelikte bulunduğu anlaşılmakla; TBK. 182/son maddesi gereğince Hâkim borçluyu iktisaden sarsan ceza miktarını tenkisle mükellef olup, hâkim tarafından resen nazara alınması gereken bu hüküm açısından; borca aykırı davranılması yüzünden uğranılan zarar ile tayin edilen ceza tutarı arasında adalet ve hakkaniyet ölçüsünü zedeleyen bir fark bulunmamalıdır. Buna göre cezai şartın tahsili istemiyle açılan davada, cezai şart miktarının fahiş olup olmadığının takdiri hakime aittir. Davacının bunu önceden takdir ve tespit etmesi mümkün olmayıp somut olayda cezai şart alacağında takdiren % 75 oranında indirim yapılarak 62.500,00 TL cezai şart alacağına hükmedilmesinin yerinde olduğu kanaatine varılmış ayrıca sözleşme ile tayin edilen bir cezai şartın tahsilini istemek hakkını haiz olan davacının açtığı dava sonunda cezai şartın mahkemece fahiş görülerek tenkis edilmesi halinde, tenkis edilen miktardan dolayı davalı yararına vekalet ücretine ve yargılama giderine hükmedilemez hükmü uyarınca davalı yararına yargı gideri indirimi yapılmamış ve tüm yukarıda açıklanan nedenlerle mahkememizce aldırılan bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine uygun olduğu anlaşılmakla rapor dikkate alınarak davanın kısmen kabul kısmen reddi ile, 57.594,62 TL tüp bedelinin 1.000,00 TL’sine dava tarihinden itibaren 56.594,62 TL’sine 28/07/2021 ıslah tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 13.619,30 TL kar mahrumiyeti alacağının 1.000,00 TL’sine dava tarihinden itibaren 12.619,30 TL’sine 28/07/2021 ıslah tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 250.278,00 TL cezai şart alacağının takdiren %75 tenkisi ile 62.500,00 TL’nin 5.000,00 TL’sine dava tarihinden itibaren 57.500,00 TL’sine 28/07/2021 ıslah tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Fazlaya ilişkin istemin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-DAVANIN KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile,
A)57.594,62 TL tüp bedelinin 1.000,00 TL’sine dava tarihinden itibaren 56.594,62 TL’sine 28/07/2021 ıslah tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
B)13.619,30 TL kar mahrumiyeti alacağının 1.000,00 TL’sine dava tarihinden itibaren 12.619,30 TL’sine 28/07/2021 ıslah tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
C) 250.278,00 TL cezai şart alacağının takdiren %75 tenkisi ile 62.500,00 TL’nin 5.000,00 TL’sine dava tarihinden itibaren 57.500,00 TL’sine 28/07/2021 ıslah tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Fazlaya ilişkin istemin reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 9.133,99-TL Karar ve İlam Harcından, peşin harç ve tamamlama harcının toplam olan 5.490,55-TL’nin mahsup edilerek eksik kalan 3.643,44-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Davacı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte olan AAÜT gereğince 16.652,82-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından bu dava sebebi ile aşağıda dökümü yapılan 8.734,50-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 01/12/2021

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza

YARGILAMA GİDERLERİ HARÇ BEYANI
35,90 TL BAŞVURMA HARCI 119,55 TLPEŞİN HARÇ
119,55 TL PEŞİN HARÇ 5.371,00 TLTAMAMLAMA HARCI
5.371,00 TL TAMAMLAMA HARCI + 3.643,44 TL EKSİK HARÇ
5,20 TL VEKALET HARCI 9.133,99 TL KARAR VE İLAM HARCI
3.000,00 TL BİLİRKİŞİ ÜCRETİ + 202,85 TL TEBLİGAT ÜCRETİ
8.734,50 TL TOPLAM