Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/845 E. 2020/581 K. 19.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/845 Esas
KARAR NO : 2020/581

DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 26/12/2018
KARAR TARİHİ : 19/10/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; … plakalı aracın müvekkili şirket nezdinde… numaralı Ticari Genişletilmiş Kasko Sigorta Poliçesi bulunduğu, müvekkili şirkete sigortalı aracın 23.01.2018 tarihinde park halindeyken davalı adına kayıtlı …plakalı aracın çarptığı ve araçta maddi hasar meydana geldiği, kazanın oluşumunda davalıya ait olan … plakalı aracı kullanan sürücünün, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu uyarınca %100 kusurlu olduğu ve ayrıca kaza sonrasında da aracı kullanan araç sürücüsünün kaza mahallini terk ettiği, kaza nedeniyle sigortalı araçta meydana gelen zarar nedeniyle müvekkili şirket tarafından 6.132,18 TL tazminat ödendiği, ödenen tazminatın, rücuen tazmini için davalı aleyhine İstanbul …İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası ile ilamsız icra takibine girişildiği, davalının takibe, borca ve ferilerine itiraz ettiği, davalının itirazının haksız ve dayanaksız olduğu belirterek fazlaya ve sair hususlara ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla davalının takibe yapmış olduğu tüm itirazlarını reddi ile takibin devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine, davalının %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini dava ve talep edilmiştir.
Davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; müvekkil şirketin…Holding A.Ş. bünyesinde faaliyet gösterdiği ve sadece… ve … markası ile yaklaşık 60.000 araçlık bir filo ile kiralama yaptığı, ana sözleşmesinde de araç kiralama yapacağına dair madde bulunduğu, yetkili mahkemenin İstanbuldavaya konu trafik kazasına karışan ve sürücüsü tespit edilemeyen …plakalı aracın, müvekkili tarafından davanın ihbarı talep olunan …’e kiralandığı, bu bakımdan davalı müvekkil şirkete, davada husumet yöneltilmesinin hukuken mümkün olmadığı, olaya ilişkin tutulan ve davanın esasını teşkil eden trafik kazası tespit tutanağının, kendilerine tebliğ edilmediği, dolayısıyla davacı yanca iddia olunan kazanın ne şekilde olmuş olabileceği kendilerince bilinmediğini, bu tutanakla belirlenen ve taraflara atfedilen kusur oranlarının, kendilerince kabul edilmediğini, araç işleteninin ve sürücünün kusursuz olduğu hallerde tazminat ödeme yükümlüğünden söz edilemeyeceğini, davaya konu olayda kaza sırasında sürücüsü tespit edilemeyen … plakalı aracın ZMMS poliçesinin mevcut olduğu, bu nedenle sigorta poliçesinin muhatabının … Sigorta A.Ş. olduğu ve aracın kaza anında sigortalı olduğunun delilleriyle sabit olduğu, davacının talebi olan miktarın sigorta limitleri dahilinde olduğu da açıkça görüleceği, izah edilen nedenler ışığında; davanın, kazaya karışan aracın kiracısı …’e (TC:..) (Adres: Tevfıkbey Mah. … Sok…. Sitesi … Blok D:.. Küçükçekmece/İstanbul) ihbarına; davanın, tazmin zorunluluğu bulunan sigortacı … Sigorta A.Ş.’ye ihbarına; Kanun ve Yargıtay İçtihatları dolayısıyla müvekkil yönünden haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olarak ikame edilmiş bu davanın reddine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı yana yükletilmesine karar verilmesi” arz ve talep edilmiştir.
Dava … Sigorta A.Ş.’ne ve …’e ihbar olunmuştur. Yargılamaya katılmadıkları gibi, cevap da vermemişlerdir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Davadaki uyuşmazlık; trafik kazası neticesinde ödenen tazminatın rücuen tahsili amacı ile başlatılan ilamsız icra takibine yapılan itirazın iptali ve icra inkar istemine ilişkindir.
Dosya kapsamındaki dava dilekçesi, ekleri, İstanbul …İcra Müdürlüğünün… Esas sayılı takip dosyası , bilirkişi heyet raporu ve dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir.
İstanbul … İcra Dairesi’nin … takip sayılı icra dosyasının incelenmesinde, …’nin davalı … Tic. Ve San. A.Ş. Aleyhine 6.333,28.-TLtutarındaki toplam alacak üzerinden icra takibi yapıldığı, davalının 07/08/2018 tarihli itirazı üzerine takibin 08/08/2018 tarihinde durduğu, itirazın süresinde ve usulüne uygun yapıldığı, buna göre davanın, İİK.67/1 maddesinde yazılı 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Somut uyuşmazlıkta, icra dairesinin yetkisine itiraz edilmeyerek takipteki yetkinin kesinleşmesi itirazın iptali davasında davalının mahkemenin yetkisine itiraz etme hakkını ortadan kaldırmayacaktır. Haksız fiilin meydana geldiği yer, Bahçelievler’dir. Dava dışı sigortalının adresi ise Avcılar’dır. Bu durumda birden çok mahkemenin yetkili olduğu ve kesin yetki kuralının bulunmadığı bu davada davacının dava dışı sigortalının adresinin bulunduğu yer İstanbul Adliyesi yargı çevresi içerisinde kaldığından yetki itirazının reddine karar vermek gerekmiştir.
2918 sayılı KTK’nın hükümlerine göre, trafik kaydı işletenin kesin olarak gösteren bir karine değilse de onun kim olduğunu belirleyen güçlü bir kanıt niteliğindedir. Ancak trafik kaydına rağmen işletenliğin 3. kişi üzerinde bulunmasını engelleyen bir yasa hükmü yoktur. Aynı yasanın 3. maddesinde, “İşleten: Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alacı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehin gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak, ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.” şeklinde tanımlanmıştır. Aynı kanunun 85. maddesinde ise “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen bilet ile işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” hükmüne yer verilmiştir.
Bu yasal düzenlemeler karşısında, kazaya karışan araçların meydana getirdikleri zararlardan araç sahiplerinin hukuken sorumlu olacağı ilkesi benimsenmiş ise de araç malikleri tarafından herhangi bir sebeple yararlanılması için bir başka kimseye devir edilmesi halinde (kısa bir süre için kiralanmaması kaydıyla) artık üzerindeki fiili hakimiyeti kalmaması ve bu sebeple ekonomik yönden de bir yararlanma olanağının kalktığı durumlarda, o araca kaza sırasında fiili hakimiyeti altında bulunduran ve ondan iktisaden yararlanan kimsenin işleten sıfatıyla meydana gelen zarardan sorumlu tutulması gerekir.
Bunun sonucu olarak da, araç maliki sorumlu tutulmamalıdır. Gerek doktrinde, gerekse Yargıtay’ın uygulamalarında, kiracının işleten sıfatının belirlenmesinde, kira sözleşmesinin uzun süreli olması, araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma unsurlarının birlikte bulunması gerekmektedir. Somut olayda, davalı … Tic.San. A.Ş. kayıt maliki olup kayden işletendir. Davalı tarafından dava dışı …’e … plakalı araç 24/01/2018 tarihinde teslim edilmiş 01/02/2018 tarihinde teslim alınmıştır. Bu durumda davalı tarafından aracın kısa bir süre için kiralandığı açık olduğundan davalının husumet itirazı dikkate alınmamıştır.

Mahkememizce yapılan bilirkişi incelemesi sonrası düzenlenen bilirkişi heyet raporunda özetle; dosya kapsamı ve dosyada mevcut … Denetleme Büro Amirliğinin tanzim ettiği Kaza Yeri Terk Tutanağına göre; 23.01.2017 (Tarihin sevhen yanlış yazıldığı), 23.01.2018 günü saat 06.10 sıralarında gelen ihbar üzerine olay yerine gidildiği, kimliği belli olmayan sürücünün sevk ve idaresindeki …’ün beyanına göre … plakalı aracın, İstanbul İli, Bahçelievler İlçesinde, Yıldırım Beyazıt Caddesi No:.. önünde park halinde bulunan …plakalı aracın sol arka çamurluk, arka kapı, sol köşe, sol stop, arka tampon, sol ve sol arka cam kısımlarından çarpması sonucu dava konusu trafik kazasının meydana geldiğinin anlaşıldığını, … plakalı aracın sürücüsünün açısından yapılan tespitler ve irdeleme, kaza yerinde, tedbirsizlik neticesi, aracın hızını, aracın yük, teknik özelliğine, görüş, hava ve trafik durumunun gerektirdiği şartlara uydurmadığı, kontrolsüz davranışı nedeniyle direksiyon hakimiyetini kaybederek, ayrıca dikkat ve özen yükümlülüğüne uymayarak, park halinde bulunan … plakalı araca çarparak asli kusur ihlali yapmak suretiyle kazaya sebebiyet verdiği ve ayrıca meydana gelen kazaya direk etkisi olmasa da, karıştığı kazayı yetkili ve görevli memurlara bildirmek, bunlar gelinceye kadar veya iznini almadan kaza yerinden ayrılmamak zorunda olduğu halde, kaza yerini terk ettiği anlaşıldığından, meydana gelen trafik kazasında, %100(yüzde yüz) oranında kusurlu olduğunu, … plakalı park halinde bulunan minibüsün sürücüsü …’ün; dava konusu trafik kazasında, Trafik kuralı olarak uymak zorunda iken ihlal ettiği Karayolları Trafik Kanununun ilgili maddeleri bulunmadığından; meydana gelen trafik kazasında kusurunun olmadığını, … plaka sayılı servis minibüsünde 23.01.2018 tarihli trafik kazası sonrası meydana gelen hasar onarım bedelinin 6.825,47 TL (KDV ve İşçilik dahil) olduğu görülmüş olup, yapılan onarım vs. işlemler kullanılan yedek parçaların meydana gelen hasara ve piyasa rayiç değerlerine uygun olduğu kanaatine varıldığını, dosyadaki belgeler ile davacının iddia ve savunmaları değerlendirildiğinde uyuşmazlığın esasını davalı … A.Ş firmasına ait aracın trafik kazası sonucu meydana gelen hasarda 3. şahıs aracına zarar vermesi ile oluşan tazminatı ödemekten imtina edip edemeyeceği noktasında odaklandığını, davacı sigortacının ( …) TTK’nın 1472’inci maddesi uyarınca halefiyet hakkının doğabilmesi için öncelikle sigortacı ile sigortalı arasında geçerli bir sigorta sözleşmesinin mevcut olması gerektiği, sigortacı ile sigortalı arasında hasar tarihinde mevcut geçerli bir sigorta sözleşmesi olduğunun görüldüğünü ve hasar bedelini hesaplayarak görüş ve kanaatlerini içeren heyet raporunu dosyaya ibraz etmişlerdir.
Bilirkişi raporu taraf vekillerine ayrı ayrı tebliğ edilmiştir.
Davalı vekili, 14/10/2020 tarihli dilekçesiyle bilirkişi heyet raporuna karşı itirazlarını içeren raporunu dosyaya ibraz etmiştir. Davacı vekili ise, 13/10/2020 tarihinde bilirkişi raporuna karşı beyanlarını içeren dilekçesini dosyaya ibraz etmiştir.
Yapılan tüm yargılamalar neticesinde, taraf iddia ve savunmaları, takip dosyası, alınan bilirkişi heyet raporu ve tüm dosya içeriğine göre, dosya kapsamı ve dosyada mevcut …Denetleme Büro Amirliğinin tanzim ettiği Kaza Yeri Terk Tutanağına göre; 23.01.2018 günü saat 06.10 sıralarında gelen ihbar üzerine olay yerine gidildiği, kimliği belli olmayan sürücünün sevk ve idaresindeki …’ün beyanına göre …plakalı aracın, İstanbul İli, Bahçelievler İlçesinde, Yıldırım Beyazıt Caddesi No:.. önünde park halinde bulunan… plakalı aracın sol arka çamurluk, arka kapı, sol köşe, sol stop, arka tampon, sol ve sol arka cam kısımlarından çarpması sonucu dava konusu trafik kazasının meydana geldiği, Kimliği belli olmayan … plakalı aracın sürücüsünün; meydana gelen trafik kazasında %100 (yüzde yüz) oranında kusurlu olduğu, Trafik kazasında park halinde bulunan … plakalı aracın sürücüsü …’ün; meydana gelen trafik kazasında kusurunun olmadığı dosyada mevcut teknik bilirkişi heyet raporuyla tespit edilmiş olmakla; buna göre …plaka sayılı servis minibüsünde 23.01.2018 tarihli trafik kazası sonrası meydana gelen hasar onarım bedelinin 6.825,47 TL (KDV ve İşçilik dahil) olduğu ve davalı şirketin bu bedelin % 100’ üne denk gelen 6.825,47 TL’ sinden sorumlu olacağı, davacının iddia ve savunmaları değerlendirildiğinde uyuşmazlığın esasını davalı … A.Ş firmasına ait aracın trafik kazası sonucu meydana gelen hasarda 3 şahıs aracına zarar vermesi ile oluşan tazminatı ödemekten imtina edip edemeyeceği noktasında toplandığı ve davacı Sigortacının ( …) TTK ‘nın 1472’inci maddesi uyarınca halefiyet hakkının doğabilmesi için öncelikle sigortacı ile sigortalı arasında geçerli bir sigorta sözleşmesinin mevcut olması gerektiği, sigortacı ile sigortalı arasında hasar tarihinde mevcut geçerli bir sigorta sözleşmesi olduğunun dosya kapsamında mevcut olduğu ve böylelikle ödeme yapan sigortacının meydana gelen hasarda sorumlu kişi ve kişilere karşı TTK 1472-1 maddesine istinaden rücu edebileceği, … hasar tazminatını sigortalısına ödemekle halefiyet hakkını kazanmış, %100 kusuru görülen ve hasara sebebiyet veren davalıdan hasar tazminatı talebinin yerinde olduğu hususunda mahkememize tam kanaat geldiğinden, bu hali ile davalı borçlunun takibe haksız olarak itiraz ederek takibin durmasına sebebiyet verdiği kanaatine varıldığından, kaldı ki davalı … …A.Ş ile yapılan araç kiralama sözleşmesinin yerleşik içtihatlara göre uzun süreli kiralama sayılmayacağı için işleten sıfatının sona ermemesi nedeni ile davacıların zararından sorumlu olacağı, bilirkişi raporu denetime ve hüküm kurmaya elverişli olduğu için hükme esas alınarak davanın kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.aksinin davalı tarafından ispatlanamadığı anlaşılmakla ve bu haliyle hüküm kurmaya elverişli nitelikte bilirkişi heyet raporu doğrultusunda davanın kabulü ile davalı tarafından İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün…Esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın iptali ile, takibin aynen devamına, davacının, hasar bedelini ödeyerek sigortalının haklarına halef olduğu, eldeki davada, alacağın likit olmayıp tazminat miktarının yargılama sonunda belirlendiği anlaşılmakla, davacının icra inkar tazminatı talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davanın KABULÜ İLE ,
-Davalı tarafından İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın iptali ile, takibin aynen devamına,
-Alacağın %20’si oranındaki icra inkar tazminatının REDDİNE,
2-432,62-TL harcın peşin alınan 108,16-TL harcın mahsubu ile bakiye 324,46.-TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 108,16-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4- 3.400,00 -TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan posta ve tebligat gideri 114,40-TL , üç bilirkişi ücreti 2.250,00-TL , 35,90.-TL başvuru harcı, 5,20.-TL vekalet harcı olmak üzere toplam 2.405,5-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.19/10/2020

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır