Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/836 E. 2021/84 K. 25.01.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/976 Esas
KARAR NO : 2021/116
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/12/2018
KARAR TARİHİ : 01/02/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin domates tarımı ve ticaretiyle uğraşmakta olup davalı şirket ile domates alım-satımına dair bir sözleşme yaptıklarını, buna göre müvekkilinin piyasa şartlarında 5000-6000 ton domatesin satmayı, davalı şirket ise müvekkiline domates ve komisyon bedeli ödeme yapmayı, ödemelerin %30’nun peşin %70’ninde çekler ile yapılmasını tahhüt ettiğini, davacının tüm sezon boyunca davalıya domates vermiş olmasına rağmen ne nakden ne de çek yoluyla ödeme almadığını ve sonunda davalı şirketten cari hesap alacağının oluştuğunu, davacının emeği ile yoğun çalışan bir çiftçi olarak, ürününü ürettiğini ve davalı şirkete teslim etmiş olmasına rağmen, ödeme alamamış olup, davalı tarafından finansal olarak da kullanılarak zarara uğratıldığını, ilerleyen zamanda davacının sözleşmeden doğan edimini gereği gibi ifa etmesine rağmen davalı şirketin ödeme edimini yerine getirmediğini, bahsedilen çek ve nakit ödemelerin de yapılmadığını, ekonomik anlamda zorluk yaşayan müvekkilinin sözleşmeden doğan cari hesap alacağını … Noterliği 02/10/2018 tarih … yev nolu ihtarnamesi ile 219.512,40-TL cari alacağın ödenmesini ve 750.000-TL’lik teminat senedinin iadesini talep ettiğini, davalı tarafça ödeme yapılmaması nedeniyle … İcra Müdürlüğü 2018/ … E. Dosyasından cari hesap alacağı nedeniyle ilamsız takip yoluna geçildiğini, takibin kesinleştiğini, takibin haksız olduğunu, menfi tespit davasına konusu değerin %15’i oranındaki teminatı bile yatıramayacak davacının içinde bulunduğu dezavantajlı durum göz önüne alındığında, davacının aleyhine başlatılan takibin teminatsız olarak durdurulması; kabul edilmediği takdirde teminatsız olarak icra veznesine yatıracağı paranın davalıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini öncelikle talep ettiklerini, … İcra Müdürlüğü 2018/… E. dosyasına konu takibin dayanaksız olduğu, gerçek bir alacağa dayanmadığı ve müvekkilin davalı alacaklıya iş bu bedelsiz bono nedeniyle herhangi bir borcu bulunmadığının tespitine ve takibin iptaline ve davalı aleyhinde tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın müvekkili ile yapmış olduğu sözleşme yükümlülüklerini yerine getirmediğini, yapılan anlaşmaya göre davacının 5000-6000 ton domatesş %30 ‘u peşin kalan kısımlarını vadeli olarak teslim etmeyi taahhüt ettiğini, anlaşma yapılırken sabit fiyat konulmadığını, günün rayicine göre belirtilen vadelerde şart kılındığını, davacı tarafın domatesin azlığı nedeniyle müvekkiline mal temin edemediğini, taahhüt edilen miktarın %10 ‘unu dahi temin edemediğini, bunun üzerine müvekkilinin peşin para ile piyasadan domates temin etmek zorunda kaldığını ve zarara uğradığını, bu nedenle senet bedeli olan 750.000,00.-TL olmasına rağmen 250.000,00.-TL olarak takibe konulduğunu, bu nedenlerle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Davadaki uyuşmazlık; taraflar arasında düzenlenen alım satım sözleşmesine ve kesinleşmiş icra takibine konu teminat senedinin sözleşme edimlerinin yerine getirilmesine rağmen iade edilmediği iddiası ile açılan davada davacının borçlu olmadığının tespiti ve kötü niyet tazminatına ilişkindir.
Dosya kapsamındaki dava dilekçesi ve ekleri, ….İcra Müdürlüğü’nün 2018/… Esas sayılı takip dosyası , bilirkişi raporu ve dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir.
…. İcra Dairesi’nin 2018/… takip sayılı icra dosyasının incelenmesinde, … tarafından … adına 251.869,86.-TL tutarındaki toplam alacak üzerinden icra takibi yapıldığı ve takibin kesinleştiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan bilirkişi incelemesi sonrası düzenlenen bilirkişi heyet raporunda özetle; davacı tarafından 2018 takvim yılına ait kullandığı defterlerinin tasdik ve kayıtlarının incelendiğini, incelenen defterlerin açılış ve kapanış tasdiklerinin usulüne uygun yapıldığı, bu ticari defterlere göre davalı şirkete borcunun olmadığının, davalı şirketten alacağının bulunmadığının tespit edildiğini, davacı yan tarafından sunulan ekstreye göre 160.431,60.-TL satım/0,40 Tl= 401.079 kg domates satışının yapıldığını, sözleşmeye göre %8 oranında domates verdiğini ve sözleşme şartlarını yerine getirmediğinin görüldüğünü, davacının dosyaya sunmuş olduğu cari hesap ekstresine göre davalı şirkete 160.431,30.-TL tutarında mal satımı yaptığını iddia ettiğini, taraflar arasında imzalanan sözleşmeye göre Temmuz Ağustos ayları içerisinde domates alımı yapılacağının belirlendiğini, 2018 üretim sezonu içerisinde salçalık domatesin birim kg toptan fiyatının 0,40 Kuru olduğunu, davacı yanın davalı şirket ile imzalamış olduğpu sözleşme şartlarını yerine getirmediğine ilişkin görüş ve kanaat bildirmiştir.
Bilirkişi heyet raporu taraf vekillerine ayrı ayrı tebliğ edilmiştir.
09/03/2020 tarihli celsede mahkememizce davalının ticari kayıtları üzerinde inceleme yapılmasına karar verilmiş, davalı vekiline bilirkişi ücretini yatırması hususunda ve defterlerini hazır etmesi hususunda kesin süre verilmiştir.
Davalı tarafça eksik gider avansı yatırılmamış, ticari defterlerin dosyaya ibraz edilmediği görülmüştür.
Davacı vekili, 14/01/2021 tarihli dilekçesiyle davalı vekilinin sunmuş olduğu protokol hakkında beyanlarını içeren dilekçesini dosyaya ibraz edereki vekil sıfatıyla taraf olmadıklarını, müvekkilince de verilmiş herhangi bir talimatın bulunmadığı bildirilmiştir.
Mahkememizce yapılan tüm yargılamalar neticesinde, taraf iddia ve savunmaları, takip dosyası, alınan bilirkişi heyet raporu ve tüm dosya içeriğine göre, davacının ticari defter ve kayıtlarının usulüne uygun olarak tutulduğu ve bu itibarla lehine delil vasfı taşıdığı,davacının domates tarımı ve ticaretiyle uğraşmakta olduğu, davalı şirket ile domates alım-satımına dair bir sözleşme yaptıkları, buna sözleşmeye göre davacının piyasa şartlarında 5.000-6.000 ton domatesi satmayı, davalı şirketin ise domates ve komisyon bedeli ödeme yapmayı, ödemelerin %30’nun peşin %70’nin de çekler ile yapılmasınının taahhüt edildiği, incelenen davacı ticari defter kayıtları ile ve dosyaya sunulan ekstreye göre sözleşme gereği davacının davalıya %8 oranında domates verdiği, takip tarihi olan 12/09/2018 tarihi itibariyle davalı şirkete borcunun olmadığı, alacağının da bulunmadığı incelenen ticari defter kayıtlarıyla anlaşılarak dosya kapsamında alınan bilimsel veri ve içeriğe sahip, denetime elverişli olduğu anlaşılan bilirkişi heyet raporuyla da sabittir.
Tüm bu delillerden ve dosya kapsamından da anlaşılacağı üzere; mahkememizce 09/03/2020 tarihli celsede, davalıya ait ticari defterler üzerinde bilirkişi mahiyetiyle inceleme yapılmasına karar verildiği, bu hususda bilirkişi ücreti yatırması hususunda davalı vekiline kesin süre verildiği, belirtilen kesin süre içerisinde bilirkişi ücreti yatırılmadığı, davalının ticari defterleri üzerinde inceleme yapılamadığı ve yerinde inceleme de yapılamadığı anlaşılmıştır.
Dosya içerisinde bulunan bila tarihli sözleşme incelendiğinde davacı ile davalı arasında domates alımına ilişkin sözleşme yapıldığı, sözleşmenin 11. Maddesinde davacı tarafından davalıya 750.000-TL bedelli teminat senedinin kontratın garantisi olarak verildiği ve kontrat tamamlandığında iade edileceği anlaşılmıştır. Yargıtayın yerleşik içtihatları ve öğretiye göre, teminat senetleri bağlamında temel ilişki( sözleşme) ile senet arasında bağlantı yazılı delille kanıtlandığı takdirde mezkur senedin kayıtsız-şartsız borç vaadi içermedikleri kabul edilmektedir. Bononun teminat senedi olduğu senet metninden anlaşılamıyorsa, bu halde düzenleyen lehtar/hamil ile kendi arasında varolan sözleşmede karşı edimin güvencesi olarak verildiğini kişisel def’i olarak ileri sürebilir. Ancak bu iddianın yazılı delille kanıtlanması lazımdır. Somut olayda sözleşmenin senet lehdarı davacı tarafından hazırlanıp imzalandığı, senet ile sözleşmenin ilişkili olduğu, bu şekilde dava konu bononun kontratın teminatı olarak düzenlendiği, kayıtsız şartsız bir borç vaadi içermediği kanatine varılmış, davacının davalıya icra takibine konu senet sebebi ile borçlu olmadığının tespitine karar vermek gerekmiştir. Davacı kötüniyet tazminatı talep etmiş olmakla, İİK 72/5.fıkrası uyarınca alacaklı-davalının yaptığı icra takibinde haksız ve kötüniyetli bulunmakla asıl alacak miktarı üzerinden %20 oranında davacılar lehine kötüniyet tazminatına hükmedilmiş tüm bu açıklamalar doğrultusunda aşağıdaki şekilde hüküm oluşturulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davanın KABULÜ ile ,
-…. İcra Müdürlüğü’nün 2018/… İcra takip dosyasında ve takip dayanağı … tarafından düzenlenmiş 29/06/2018 düzenleme tarihli, 29/08/2018 vade tarihli, 750.000,00.-TL senetten kaynaklı … Tic. A.Ş’ ye davacının BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE,
-Asıl alacağın (250.000,00.-TL’nin) %20’si oranındaki (50.000,00.-TL) kötü niyet tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-17.205,23.-TL harcın peşin alınan 4.301,65-TL harcın mahsubu ile bakiye 12.903,58.-TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 4.301,65.-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4- 26.080,89.-TLvekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5- Davacı tarafından yapılan posta ve tebligat gideri 83,90-TL , iki bilirkişi ücreti 1.500,00-TL, 35,90.-TL başvuru harcı, 5,20.-TL vekalet harcı olmak üzere toplam 1.625,00-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.01/02/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır