Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/722 E. 2020/618 K. 27.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/722 Esas
KARAR NO : 2020/618 Karar
DAVA : Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 25/12/2018
KARAR TARİHİ : 27/10/2020

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine mahkememizde açılan davada yapılan açık yargılamalar neticesinde ;
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil … Sigorta A.Ş. sigortacılık işi ile iştigal eden Türkiye’nin önde gelen sigortacılık şirketlerinden biri olduğu, müvekkil, sigortalısı … Tarım Ürünleri San. Ve Tic. A.Ş.’ni 01.05.2018 başlangıç tarihli, 01.05.2019 bitiş tarihli … numaralı Nakliyat Emtia Sigortası Abonman Sözleşmesi ile taşınan emtianın nakliyesi esnasında maruz kalabileceği rizikolardan doğan hasar, zarar ve ziyana karşı teminat altına alındığı belirtilmektedir. Sigortalı tarafından, Bileşik Krallık’ta mukim bulunan dava dışı … LTD unvanlı şirkete, 23.08.2018 tarihli ve … numaralı mal faturası ile yaş siyah incir cinsi emtianın satıldığı yer almaktadır. Satılan emtianın 23.08.2018 tarihli CMR belgesi ile … plakalı araçla Bursa / Türkiye’den Londra / Birleşik Krallık’a karayolu ile taşınması işi, sigortalı ile 1 numaralı davalı … Depolama ve Dağıtım Hizmetleri Ticaret Ltd. Şti. (“…”) arasından akdedilen taşıma sözleşmesi doğrultusunda 1 numaralı davalı … tarafından üstlenilmiş olup, 1 numaralı davalı ile 2 numaralı davalı … (“…”) arasından akdedilen taşıma sözleşmesi doğrultusunda 1 numaralı davalının yetkilendirmesi ile 2 numaralı davalı tarafından gerçekleştirildiği belirtilmektedir. Emtia yüklü araç seyir halinde iken, Fransa’da yapılan polis kontrolü esnasında emtia yüklü araçta 7 mülteci olduğu fark edildiği ve mülteciler polisler tarafından götürüldüğü, emtia yüklü araç varma yerine ulaştığında emtianın ambalajlarının açıldığı, mülteciler tarafından yendiği, emtia ambalajları üzerinde ayak izleri olduğu ve emtianın bu nedenlerle hasara uğradığı, tespit edilen hasarın CMR belgesine şerh düşüldüğü yer almaktadır. Yapılan ekspertiz neticesinde, hasar bedeli toplamının 27.122,63 GBP olarak tespit edilmiş olup; müvekkil tarafından 17.10.2018 tarihinde sigortalıya hasar karşılığında 30.468,42 EURO tutarında ödeme yapıldığı, böylelikle müvekkil sigortalısının haklarına halef olmuş ve hem kanuni hem de akdi halef sıfatını kazandığı belirtilmiştir.- Bu nedenle fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 30.468,42 EURO tutarındaki alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek devlet bankalarının Euro cinsi dövize uyguladığı en yüksek mevduat faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesi talep edilmektedir.
CEVAP:
Davalı vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle, Müvekkil … Tic. Ltd. Şti. forwarder (Karayolu, havayolu ve denizyolu sevkiyatını temin eden) pozisyonunda davaya konu emtianın nakliye işinde yer aldığı, davaya konu eşyanın taşıma işini … firması gerçekleştirmiş olup; emtianın telef olması taşıyıcı … firmasının sorumluluğunda gerçekleştiği bu sebeple müvekkil şirketin meydana gelen zarardan sorumlu tutulması CMR konvansiyonu sözleşmesi hükümlerine aykırılık teşkil edeceği belirtilmektedir. Davacı dilekçesinin ekinde yer alan ekspertiz raporunda; davaya konu emtianın ne kadarının hasar gördüğü, ne kadarının sağlam ve satışa uygun olduğu, 5500 GBP bedel ile satılan emtianın miktar itibariyle ne kadar olduğunun tespit edilmediği anlaşıldığından söz konusu ekspertiz raporunun kabul edilemez olduğu yer almaktadır. Davacı … şirketinin gerek ekspertiz raporunun oluşumunda gerek olaya müdahil olmasında davalı … transportun sigorta şirketi Bulstrad’a herhangi bir bildirimde bulunmadığı belirtilmektedir. Sigorta sözleşmeleri; sigortacı ve sigorta edilen tarafından, sigorta poliçesi genel ve Özel şartlarında yer alan teminat kapsamı dahilinde olan rizikolar sonucunda sigortalının ya da sigortalının fiili sebebiyle zarara uğrayan üçüncü kişilerin zararlarının sigortacı tarafından tazmini gayesi ile düzenlendiği, sigorta poliçesinde tarafların önemle dikkate alması gereken husus ise, teminat dahili ve harici olan rizikoların doğru anlaşılması ve yorumlanması olduğu, sigorta şirketi için asıl olan poliçede yer alan teminat kapsamı dahilindeki hasarları ödemek olduğu, sigortalı taraf için de hangi tür rizikoların teminat dışında kaldığının ve sigortanın kendisini hangi koşullarda teminat şemsiyesi altına alacağının bilinmesinin önem arz ettiği belirtilmektedir. Davaya konu Nakliyat Emtia Sigortası Genel Bilgiler başlıklı C.l maddesinde “Bu sigorta ile Emtia Nakliyat Sigortası Genel Şartları ile kullanılan kloz ve özel şartlar çerçevesinde, rizikonun cinsine bağlı olarak ya yük ile beraber aracın tam ziyan olması ve/veya taşıyan aracın, çarpışması, devrilmesi, yanması ve/veya genel istisnalar dışındaki bütün rizikolara karşı taşıma konusu yüke teminat sağlanmaktadır” hükmünün amir olduğu görülmekte olduğu, C.3 maddesinde ise C.l maddesinde sayılan teminatlar dışında, aşağıda yazılı olan rizikolar -sigortacının söz konusu teminatları verip vermeme hakkı saklı kalmak kaydıyla- ilave prim alınarak, ek sözleşmeyle teminat kapsamına dahil edilebilir. -Savaş, iç savaş vb rizikolar (karada bu teminatlar verilemez)-Grev, lokavt, halk hareketleri, kötü niyetli hareketler, terör vb. rizikolar denildiği yer almaktadır.Müvekkilin sorumluluğunun doğduğu kabul edilirse bile, davaya konu sigorta sözleşmesinin incelenmesinde; sigorta sözleşmesinin grev, lokavt, halk hareketleri, kötü niyetli hareketler, terör vb. rizikoları sigorta teminatı kapsamı dışında bıraktığı tespit edilmekte olup;davaya konu emtianın uğradığı zarar ve ziyanın da sigorta teminatı kapsamı dışında kalan kötü niyetli hareketlerden kaynaklandığı, davacının dava dışı sigortalıya yaptığı tazminat ödemesi ex gratia ödeme yani lütuf ödemesi olduğu, Yargıtay içtihatlarında sigorta teminatı kapsamında olmamasına rağmen yapılan ödemeleri lütuf ödemesi olarak kabul edildiği belirtilmektedir.Davaya konu emtia CMR konvasiyonu çerçevesinde CMR sigortası teminatı altında taşıması gerçekleştirilmiş olup, CMR sigorta poliçesini tanzim eden şirkete davanın ihbar edilmesini teminen CMR Sigorta poliçesinin diğer davalı … firmasından mahkememiz kanalı ile getirilmesi talep edilmektedir. Bu nedenle davacının dava dışı sigortalıya akdi halefıyetinin gerçekleşmediği, dolayısıyla aktif dava ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi ve yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davacı üzerine yükletilmesi talep edilmektedir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, nakliyat emtia abonman poliçesi uyarınca ödenen tazminatın rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Davadaki uyuşmazlık; CMR taşımacılık hizmeti kapsamında sigortalı emtiaların hasara uğrayıp uğramadığı, hasar var ise miktarının, kusur var ise oranının ne olduğu ve kusurun kimde olduğu, kalan bakiyelerinin bulunup bulunmadığı, rücu şartlarının şartlarının oluşup oluşmadığı hususlarında toplandığı görülmüştür.
Davaya konu taşıma Türkiye-Birleşik Krallık arasında gerçekleştiğinden, somut uyuşmazlığın CMR Konvansiyonu hükümlerine göre çözümlenmesi gerekmektedir.
Mahkememizden verilen ara karar gereği Dosyanın CMR TAŞIMA ALANINDA UZMAN, SİGORTA ALANINDA UZMAN VE GIDA MÜHENDİSİ BİLİRKİŞİLERE (3)verilmesine karar verilmiş olup bilirkişi heyeti tarafından 22/09/2020 tarihli bilirkişi heyeti raporunda özetle, Dosyanın Gıda Mevzuatı Yönünden İncelenmesi: Bilindiği üzere bitkisel gıdaların ihracat ve çıkış aşamalarında gıda ve yem güvenilirliğine yönelik, gerekli kontrollerin yapılarak sağlık sertifikası düzenlenmesi, onaylanması 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesinde gerçekleştirilmektedir. Dosyadan yapılan İncelemede ihraç edilen gıdanın yaş incir olduğu ve sözkonusu gıdanın ihracatı ile ilgili olarak gerekli evrakların temin edilmiş olunduğu görülmektedir. Gıdanın üreticisi … Ticaret A.Ş. ürünleri ambalajlı olarak sevk ettiği anlaşılmaktadır. Üretici ambalaj bütünlüğü bozulmamış, uygun şartlar altında muhafaza edilip, nakliye edilmiş ürünün güvenirliliğinden sorumludur. Olaydaki gibi ürünlerin ambalaj bütünlüğünün bozulmasından, ürünlerin üzerine basılıp ambalajlarının deforme olmasından (ambalajların yamulması, üzerinde ayak izlerinin olması) üreticinin sorumluluğu bulunmamaktadır. Ürünler için gerekli sertifikaların ve gümrük çıkış belgelerinin alınmış olması ürünlerin 5996 sayılı kanun ve ilgili mevzuata uygun olarak üretildiğini göstermektedir. Bu bağlamda üretici … A.Ş. yaş incir ürünlerinin ihracatını mevzuata uygun bir şekilde gerçekleştirdiği ve ürünleri nakliyeye teslim ettiği kanaatine varılmıştır. Davacı Sisortacı … SİGORTA A.Ş.’nin, Dava konusu Talep Edilmesi sereken Hasar Tazminat bedeli olduğu kanaatine varılan 30.468,42 EURO Hasar tazminat bedelini Alacağın Temerrüde Düşmesi nedeniyle, Hasar ödeme tarihinden itibaren, T. C. Merkez Bankasının EURO Para birimine uyguladığı en yüksen faiz ile birlikte. Davalılar olan … LTD. $Tİ. ve … ‘den Müştereken ve Müteselsilen olacak şekilde, Talep Etme Hakkının Olduğu, Sonuç ve Kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Davacı vekili 13/01/2020 tarihli dilekçesi ile Davalılardan …’nin sorumluluk sigortacısı olan dava dışı … tarafından, 14/10/2019 tarihinde huzurdaki davaya konu asıl alacağa, yargılama giderleri ve masraflara istinaden, (2.769,31 EUR kanuni vekalet ücretine mahsup edilmek ve 23.999,00 EUR asıl alacağa karşılık gelmek üzere) toplam 26.768,31 EUR ödenerek dava konusu alacağın bir kısmı davanın ikamesinden sonra haricen karşılandığını bildirmiştir.
Dosya kapsamındaki hasar dosyası, sigorta poliçesi, faturalar, çeki listesi, taşıma senetleri ve sözleşmeleri, temlik ve ibranameler, ödeme belgeleri, ihtarnameler, ekspertiz raporları, bilirkişi heyet raporu, gümrük kayıtları ve dosyadaki tüm belge ve bilgilerin incelenmesinde; Davacı Sigortacı … Sigorta A.Ş. tarafından, dava dışı sigortalısı … San. Ve Tic. A.Ş.’nin , Başlangıç tarihi 01.05.2018 ,Bitiş tarihi 01.05.2019 , Poliçe numarası … olan Nakliyat Emtia Sigortası Abonman Poliçe ile sigortalandığı tespit edilmiştir. Sigorta hasarının teminat dahilinde olduğu anlaşılmıştır. Davacı … şirketinin dava dışı sigortalısına hasar tazminatını ödemesi ile beraber TTK: 1472. Maddesi uyarınca haklarına halef olduğu anlaşılmıştır. Dava dışı sigortalı ile davalı akdi taşıyıcı arasındaki taşıma sözleşmesinin 5/1,3,6,7 madde fıkraları, Karayolu Taşıma Yönetmeliği 40. Maddesi ve CMR Konvansiyonun 3. Ve 17. Maddeleri uyarınca davalı taşımacıların taşımaya konu emtiaların hasarından müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu anlaşılmıştır.Ziya ve hasar halinde tazminatın hesaplanmasına ilişkin CMR’nin 23. maddesine göre; emtianın kısmen veya tamamen kaybı halinde tazminat, emtianın taşınmak üzere teslim edildiği yer ve tarihteki değerine göre hesaplanır. Ancak kısmi kayıp halinde, sorumluluk miktarının tespitinde kaybedilen kısmın ağırlığına göre taşıyıcının sorumlu olduğu miktar belirlenmelidir. Bu durumda tazminat, eksik brüt ağırılığın kilogram başına 8,33 SDR tutarını aşamaz. CMR’nin 29. maddesinde ise, “hasar taşımacının kendi kötü hareketinden veya davaya bakan mahkemenin kararı ile isteyerek kötü harekete eşdeğer sayılan kusurdan ileri gelmiş ise, taşımacı, sorumluluğunu kaldıran veya sınırlayan yahutta kanıt yükünün karşı tarafa yükleyen bu maddenin hükümlerinden faydalanamaz” denilmek suretiyle taşımacının sınırsız sorumluluk halleri sayılmıştır. Sigortalı emtianın taşındığı … plakalı araç seyir halinde iken, Fransa’da yapılan polis kontrolü esnasında emtia yüklü araçta 7 mülteci olduğu fark edildiği ve mülteciler polisler tarafından götürüldüğü, emtia yüklü araç varma yerine ulaştığında emtianın ambalajlarının açıldığı, mülteciler tarafından yendiği, emtia ambalajları üzerinde ayak izleri olduğu ve emtianın bu nedenlerle hasara uğradığı, tespit edilen hasarın CMR belgesine şerh düşüldüğü yer almaktadır. Bu doğrultu da davalıların sınırlı sorumluluktan faydalanamayacakları sonucuna varılmıştır. Bilirkişi raporu ile de benimsenen inceleme neticesinde belirlenen 30.468,42 Euro hasar tutarının gerçek zarar tutarını yansıttığı anlaşılmaktadır. Dava açıldıktan sonra yapılan 26.768,31 Euro ödeme davacı vekilinin 13.01.2020 tarihli yazılı beyan dilekçesi uyarınca değerlendirilerek, kanuni vekalet ücreti kalan bakiye alacak üzerinden, yargılama harç ve masrafları ise davanın açılmasına sebebiyet verildiğinden dava konusu edilen harca esas değer üzerinden hesaplanarak hüküm kurmaya elverişli bilimsel, gerekçeli ve ayrıntılı bilirkişi raporu da hükme esas alınarak aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda belirtilen gerekçeler uyarınca;
Davacı tarafından davalılar aleyhine açılan davanın KABULÜNE,
30.468,42 Euro’nun dava tarihinden itibaren 3095 Sayılı Kanunun 4/a maddesi uyarınca işleyecek faizi ile müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsiline,(14/10/2019 tarihli toplam 26.768,31 Euro ödemeden 23.999,00 Euro asıl alacağın dava değeri 30.468,42 Euro’dan mahsubu ile kalan 6.469,42 Euro bakiyesi üzerinden 3095 Sayılı Kanunun 4/a maddesi uyarınca devlet bankalarının Euro cinsinden açılmış 1 yıl vadeli mevduat hesabına uyguladığı en yüksek faiz oranı üzerinden dava tarihinden işleyecek faizi ile müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsili kaydıyla, )
Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre hesaplanan 5.871,00 TL vekalet ücretinin müştereken ve müteselsilen davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Alınması gereken 12.591,85 -TL harcın peşin alınan 3.153,17 TL harçtan mahsubu ile bakiye kalan 9.438,68 TL harcın müştereken ve müteselsilen davalılardan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 3.153,17 -TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Davacı vekili tarafından yapılan posta-tebligat gideri toplamı 84,00 -TL ile 3 adet bilirkişi ücreti 2.400,00-TL, 35,90.-TL başvuru harcı, 5,20.-TL vekalet harcı, yurt dışı tebligat harcı 70,00 TL harcı olmak üzere toplam 2.595,10 -TL yargılama giderinin müştereken ve müteselsilen davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı … Tic. Ltd. Şti. Nin yaptığı yargılama giderlerinin kendi üzerine bırakılmasına,
Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, davalı … yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 27/10/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır