Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/597 Esas
KARAR NO : 2021/961
DAVA : Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti
DAVA TARİHİ : 25/12/2018
KARAR TARİHİ : 15/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili davacı şirketin gıda sektöründe restoran işletmeciliği alanında faaliyet gösterdiğini, davalı şirketin … Tic. Ltd. Şti. İse yine aynı alanda faaliyet gösteren ayrıca … adlı markanın isim hakkı sahibi olduğunu, müvekkili ile davalı şirketin sahibi olduğu … markası adı altında faaliyet göstermek üzere 14/04/20136 başlangıç tarihli toplam 3 yıl 3 ay süreli Franchise Sözleşmesi akdettiğini, Bunun üzerine müvekkil davacı şirket, davalı şirkete ait … markası adı altında söz konusu markayı franchise alan olarak işletmek üzere, daha önceden davalı şirket tarafından …Tic. A.Ş.’den kiralanan … AVM’de bulunan … Mah. … Cad. … … No: … Bayrampaşa/İstanbul adresinde alt kiracı olarak faaliyetine başladığını, Müvekkil davacı, söz konusu iş yerinin işletmesini devir alırken, davalı şirket, dava dışı Multi2emlak ile 24.10.2013 yılında imzaladığı kira sözleşmesine binaen, kiralayan şikayet dışı firma … A.Ş.’nin oluşabilecek kira borçlarını garanti altına almak amacı ile kesin ve süresiz banka teminat mektubu istediğini müvekkile bildirdiğini, Müvekkil davacı da davalının istemi üzerine ilk olarak … Bankası … şubesinden alınma 01.04.2014 tarihli 200.000 TL(iki yüz bin Türk Lirası) bedelli … mektup numaralı kesin teminat mektubunu özellikle işyerini kiralayan … A.Ş.’ye hitaben düzenlenmiş ve yalnızca müvekkil tarafından kiralananın kiralarının ödenmemesi halinde … Tic. A.Ş’nin kullanabileceği toplamda 200.000 TL bedelli olan teminat mektubunu … Tic. A.Ş.’ye verilmek üzere davalıya teslim ettiğini, Daha sonra söz konusu işletmenin (… markasının) kar marjının yükseltilebilmesi ve işletmenin büyütülebilmesi için, söz konusu marka adına kiralanan işyerinin yanında, kullanıma hazır ve boş bir şekilde bulunan başka bir işyeri de davalıya ait … markası adı altında müvekkil davacı tarafından franchise alan olarak, yine yukarıda bahsettiğimiz gibi alt kiracı olarak faaliyete geçirilmiştir. Bunun üzerine yine davalının talebiyle, işyerini kiralayan … Tic. A.Ş.’ye hitaben düzenlenmiş ve yalnızca müvekkil tarafından kiralananın kiralarının ödenmemesi halinde … Tic. A.Ş’nin kullanabileceği … Bankası … Ticari şubesinden alınma 10.09.2014 tarihli 52.000 TL (Elli İki Bin Türk Lirası) bedelli … numaralı kesin ve süresiz teminat mektubu … İnş. ve Tic. A.Ş.’ye verilmek üzere davalıya teslim ettiğini, Her ne kadar teminat mektuplarının içeriğinden, teminat mektuplarının sanki davalı adına düzenlenmiş olduğu ve teminat mektupları sanki davalı tarafından dava dışı … İnş. ve Tic. A.Ş.’ye verildiği izlenimi uyanmışsa da, ekte sunmuş olduğumuz … Bankası yazılarından teminat mektuplarının müvekkil davacı şirket hesabından alındığı ve davalı şirket lehine oluşturulduğu açık olduğunu, Yani açıklamalarımızdan da anlaşılacağı üzere müvekkil davacı ile davalı arasında imzalanan franchise sözleşmesi gereğince, davalının kiracı sıfatı taşıdığı ve dava dışı kiralayan sıfatı taşıyan … Ve Tic. A.Ş.’ye kira borçlarının ödenmemesi ihtimaline binaen toplamda 252.000 TL miktarlı kesin ve süresiz teminat mektubu davalı vasıtasıyla müvekkil davacı şirket tarafından verildiğini, Frenchise sözleşmesinin kuruluşundan itibaren müvekkil davacı ile gerek davalı gerekse de kiralayan … A.Ş. arasında kira borcundan kaynaklı hiçbir sorun yaşanmamıştır. Ancak davalı şirket 08/04/2016 tarihinde yani franchise sözleşmenin bitimine 3 ay kala … Noterliği’nin … yevmiye nolu ihtarnamesi ile frenchise sözleşmesinin yenilenmeyeceğini ihtar ederek sözleşmeyi feshettiğini, Müvekkil davacı ise, feshin akabinde franchise sözleşmesinden kaynaklı olan söz konusu markadaki işletme hakkını ve kiralananı hiçbir kira borcu kalmaksızın davalıya iade ettdiğini, sözleşmenin feshi ve kira borcunun kalmaması dolayısıyla kira borçlarına karşılık olarak verilen teminat mektupları hükümsüz kaldığını, davalı tarafından teminat mektuplarının iade edilmemesi üzerine, müvekkil davacı şirket tarafından teminat mektuplarının iade edilmesi talepli olarak ve teminat mektuplarının o dönem itibariyle kimin zilyedinde olduğunun bilinmemesi sebebiyle, davalı şirket ve dava dışı … Tic. A.Ş.’ye …. Noterliğinin 24.11.2017 tarih ve … yevmiye numarası ile ihtarname gönderildiğini, söz konusu ihtarnamenin taraflara tebliği akabinde, şikayet dışı … Ve Tic. A.Ş.’nin iletişime geçerek, davaya konu teminat mektuplarının davalıya iade edildiğini şifaen bildirdiğini, fakat çekilen ihtarnameye rağmen davaya konu teminat mektuplarının müvekkiline iade edilmediğini, teminat mektuplarına konu olan kiracılık ilişkisinin sonlandığı, teminat mektuplarının bozdurulmasını gerektirecek bir kira borcu olmadığını, konusuz kalması sebebiyle hükümsüz hale gelen davaya konu teminat mektuplarının hükümsüzlüğüne karar verilerek tarafımıza iade edilmesi ve karar verilmezden önce işbu teminat mektuplarının kötü niyetli kullanımına engel olmak adına üzerlerine tedbir konulması talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Taraflar arasındaki Franchise Sözleşmesinin feshinin ihtarından sonra davacı şirketin fesih sebebi ile zarar görmesini istemeyen davalı şirket ,davacının şirketini başka bir şirkete devir etmesine, Franchise Sözleşmesinde devir yasağı olmasına rağmen muvafakat ettiğini, buna karşılık ise, devir sebebi ile yüklü miktarda para alan davacı şirket, müvekkili davalı firma ile bir fesih protokolü imzalayarak davalı müvekkilimize 350.000-TL’yi 23/05/2016 tarihinde kadar ödemeyi kendi özgür iradesi ile protokolün altına imza atmak suretiyle kabul ettiğini, ancak taahhüt ettiği tarihte işbu ödemeyi gerçekleştirmeyen davacı şirket aleyhine … İcra Müdürlüğünün 2016/… Esas sayılı dosyası ile bir ilamsız takip başlatıldığını, takibe geçilmeden önce … Noterliğinden … yevmiye numara ve 16 Haziran 2016 tarihli ihtarname çekildiğini, Davacı şirketin işbu takibe itiraz ettiği ve davalı müvekkili tarafından … Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/… Esas sayılı İtirazın İptali davası açıldığını, taraflar arasında mevcut devam eden davalar mevcut olduğundan ve bu konu ile illiyet bağı olması sebebi ile, işbu dosya … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/… E.Sayılı dosyası ile birleşmiş olduğunu, her ne kadar davacı şirketin …. Asliye Ticaret Mahkemesinde 2016/… E.Sayı ile -350.000.TL bedel için borçlu olmadığının tespiti amacı ile , bir menfi tespit davası açmış ise de ( bu dosya da ….Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/… E.Sayılı dosyası ile birleşmiştir) bu talepleri reddedildiğini, …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/… E.Sayılı dosyası ile yapılan yargılama neticesinde, birleşen …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/… E.Sayılı davasının reddine ve …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/… E. Sayılı dosyası ile birleşen … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/… Sayılı dosyasındaki taleplerinin kabul edilerek, bu bedelin taraflarına ödenmesi ve yapılan itirazın iptali kararı verildiğini, Davacı şirketten, …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/… Esas sayılı dosyasında çıkan karar gereği alacaklı olduklarından BK.m.139 vd maddeleri gereğince takas taleplerinin olduğun, takas talebinin, karşılık dava olarak ileri sürülebileceği gibi, mevcut davada defi olarak da ileri sürülebileceği, Borçlar Kanununda takas için aranan şartların oluştuğunu, davacı şirketten alacağının muaccel olduğunu, davacı şirketin içi boşaltılmış olup, alacağımızın teminatını teşkil eden işbu teminat mektuplarının bu sebeple iade edilmesi söz konusu olmadığını, aksi bir kararın, davalı müvekkilinin hak kaybına uğramasına sebep olacağını, …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/… Esas dosyasının kesinleşmesinin işbu davada bekletici mesele yapılmasını, açılan işbu davanın haksız ve mesnetsiz olması sebebi ile reddini, Türk Borçlar Kanunu madde 139 ve devam eden maddeleri gereğince takas talebinin kabulüne ve yargılama masrafları ile ücreti vekaletin karşı tarafa tahmilini karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Davacı ile davalı arasındaki Franchise Sözleşmesi örneği, Davacı ile dava dışı … şirketi arasındaki kira sözleşmesi örneği, Teminat mektupları sureti, Teminat mektuplarının davacı hesabından alındığını gösterir banka yazısı, Teminat mektubunu teslim alanı gösterir davacı tarafından kaşeli evrak, Davalı tarafından gönderilen franchise sözleşmesinin feshe edildiğini gösterir 08.04.2016 tarihli … Noterliği’nin … yevmiye numaralı ihtarnamesi, davacı şirket tarafından davalı ve dava dışı şirkete gönderilen teminat mektuplarının iadesi talepli …. Noterliğinin 24.11.2017 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi, konkordato kararı, Taraflar arasında düzenlenmiş fesih protokolü ve banka ödeme dekontu, …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/… Esas sayılı dosyasının örneği, Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/1027 Esas sayılı dosyası örneği, … İcra Dairesi 2020/ … İflas sayılı dosyasının bir örneği dosyamız arasında olduğu görüldü.
… Bankası A.Ş. Müzekkere cevabında; davaya konu … nolu 52.000,00.-TL tutarlı ve … nolu 200.000,00 TL’lik Teminat Mektuplarının …’ in Limitinden, …Ticaret Limited Şirketi lehine, … Tic.A.Ş.firmasına hitaben, Kesin ve Süresiz olarak düzenlendiği, teminat Mektuplarının konusunun Kira Sözleşmesi Garantisi olduğu, teminat Mektuplarının riskinin devam ettiği, mektup asıllarının bankaya iade edilmediğinin bildirildiği görüldü.
Davalı vekilinin 06/02/2020 tarihli dilekesi ile müvekkilinin … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/ … Esas sayılı dosyasından 30/01/2020 tarihinde verilen karar gereğince iflas ettiğini, vekalet görevlerinin sona erdiğini, yasa gereğince duruşmalaın ikinci alacaklılar toplantısından 10 gün sonrasına kadar ertelenmesine karar verilmesini talep ettikleri görüldü.
… İcra Dairesine müzekkere yazılarak 2020/7 İflas sayılı dosyasında 2. Alacaklılar toplantısı tarihinin belirlenip belirlenmediği, tasfiyeye ilişkin işlemlerin yürütülüp yürütülmediği ve ne şekilde yürütüldüğü ile varsa iflas memurlarının isim ve kimliklerinin gönderilmesinin istendiği, verilen cevap yazılı ile müflis şirketin tasfiye işlemlerinin İİK29. Maddesi gereğince Adi Tasfiye usulüyle yürütüldüğünü, ikinci alaklılar toplantısının 03/11/2020 tarihinde yapıldığının bildirildiği görüldü.
Davalı şirket iflas etmiş olduğundan ve iflas dosyası bulunduğundan şirket tarafından davalı vekiline verilmiş vekaletname sona erdiğinden ve başkaca iflas dairesi tarafından sunulan vekaletname bulunmadığından dosyaya sunulan vekaletnamenin de davalı şirket adına olduğu görüldüğünden karar başlığına vekil kaydı eklenmemiştir. .
GEREKÇE:
Dava; davacı tarafından davalıya verilen teminat mektuplarının hükümsüzlüğüne karar verilerek, teminat mektuplarının iadesi talebine ilişkindir.
Mahkememizin 29/01/2020 tarihli celsesinde davacı vekilinin ‘davaya konu teminat mektupları banka tarafından iptal edilmiştir, bu sebeple dava konusuz kalmıştır, ancak başlangıçta davamızı haklı olarak açtığımızdan ötürü kar tarafın aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücreti hükmedilsin.’ şeklinde beyanda bulunduğu görülmüştür.
… Bankasına müzekkere yazılarak davaya konu teminat mektuplarının iptal edilip edilmediğinin bildirilmesinin istendiği, müzekkere cevabında; davaya konu teminat mektuplarının 13/01/2020 tarihinde iptal edildiğinin bildirildiği görülmüştür.
Mahkememizin 29/09/2021 tarihli celsesinin 2 nolu ara kararı gereğince her ne kadar davaya konu teminat mektubu banka tarafından iptal edilerek işbu dava konusuz kalmış ise de tarafların başlangıçtaki haklılık oranının yargılama gideri ve vekalet ücreti açısından tespiti gerekeceğince dosyanın bilirkişi heyetine tevdine karar verildiği, inceleme gün ve saatinin taraf vekillerine duruşma zaptının tebliği ile bildirildiği, ancak davacı vekili tarafından süresi içerisinde bilirkişi ücretinin yatırılmadığından ve inceleme gün ve saatinde hazır bulunulmadığından incelemenin yapılamadığına dair tutanak tutulduğu görülmüştür.
Tüm izah edilen nedenlere istinaden; her ne kadar davacı tarafından … nolu 52.000,00.-TL tutarlı ve … nolu 200.000,00 TL’lik Teminat Mektuplarının hükümsüzlüğüne karar verilerek, işbu teminat mektuplarının iadesi talebinde bulunmuşsa da; yargılama devam ederken davaya konu teminat mektuplarının … Bankası A.Ş. Tarafından iptal edildiği anlaşılmakla; dava konusuz kaldığından davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına dair karar vermek gerekmiş, ayrıca mahkememizce davacı yana verilen kesin süre içerisinde bilirkişi ücreti yatırılmadığından inceleme yapılamadığı bu halde davacı tarafça başlangıçtaki haklılık ispat edilemediğinden lehine yargılama gideri ve vekalet ücreti takdirine yer olmadığına dair karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-DAVA KONUSUZ KALDIĞINDAN KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince maktu olarak hesaplanan 59,30 TL Karar ve İlam Harcının peşin alınan 4.303,53 TL harçtan mahsubu ile arta kalan 4.244,23 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine.
3-Davacı tarafından bu dava sebebi ile yapılan yargılama giderleri başlangıçtaki haklılığı ispat edilemediğinden kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafça başlangıçtaki haklılık durumu ispat edilemediğinden lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 15/12/2021

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza