Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/585 E. 2020/667 K. 09.11.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/585 Esas
KARAR NO : 2020/667
DAVA : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/12/2018
KARAR TARİHİ : 09/11/2020

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında 26/04/2016 tarihinde 5 yıl süreli olarak … ve … Tesis Teslim Sözleşmesinin imzalandığını, davalı tarafından keşide edilen …. Noterliği’nin … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile sözleşmenin 14. Maddesi gerekçe gösterilerek sözleşmenin fesih edildiğinin ihtar edildiğini, davalı tarafından yapılan feshin hem sözleşme hükümlerine hem de hukuka aykırı olduğunu, sözleşme kapsamında ilk gaz alımının davalı tarafından 06/06/2016 tarihinde yapıldığını, davalının gaz alım tarihine göre sözleşmenin normal bitiş süresinin 06/06/2021 tarihi olduğunu, 06/06/2016 ile 18/08/2017 tarihleri arasında 15 ay süre ile davalının gaz kullanımının gerçekleştiği, sözleşmenin 45 ay öncesinden sonlandığını, davalının fesih ihtarını 13/03/2018 tarihinde gönderdiğini, davalı ile davacı arasındaki ticari ilişkinin 18/08/2017 tarihinde sonra erdiğini, davalının sözleşmeyi haksız olarak feshetmesiyle davacının zarara uğradığını, davacının sözleşme gereği erken fesihten kaynaklı kar mahrumiyeti ve cezai şart alacağı taleplerinin bulunduğunu beyanla şimdilik toplam 30.004,16.-TL ‘nin davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki sözleşmenin feshinden kaynaklandığı iddia olunan cezai şart ve kar mahrumiyeti taleplerinin belirlenebilir olduğunu, davacının cezai şart talebi yönünden dava açmakta hukuki yarar bulunmadığından davanın usulden reddinin gerektiğini, sözleşmenin devamı sırasında davalı şirketin merkezinin bulunduğu bölgeye ulusal tüketim hattı/yerel dağıtım şebekesinin (…) bağlandığını, müvekkilinin bu durumu davacıya bildirdiğini, … ile aynı ticari koşulların sağlanmasının talep edildiğini, ancak davacı tarafından söz konusu talebin karşılanmadığını, bu nedenle sözleşme 14. Maddesinde düzenlendiği üzere sözleşmenin kendiliğinden sonra erdiği ve davacının kar mahrumiyeti talebinin reddinin gerektiğini, sözleşmenin 12.1 maddesinin ikinci fıkrasında düzenlenen kar mahrumiyetine ilişkin tazminatın talep edilebilmesi için davalı şirketin sözleşmeyi süresinden önce feshetmesi ya da davalının sözleşmeyi tek taraflı feshetmesinin gerektiğini, müvekkili şirketin herhangi bir tonaj taahhüdünde bulunmadığını, davacının cezai şart talebinin haklı nedenle fesih sebebiyle doğmadığını, sözleşmenin 14. maddesi gereğince kendiliğinden sonra erdiği, davacının … ile aynı ticari koşulları sağlayamadığının faturalardaki birim fiyatlardan açık olduğunu, bu nedenle davacının iddia ettiği üzere herhangi bir cezai şart veya buna bağlı kar mahrumiyeti taleplerinin yerinde olmadığından bahisle davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Davadaki uyuşmazlık; taraflar arasındaki sözleşmeden doğan kar mahrumiyeti ve cezai şart alacağına ilişkin alacak davası olduğu görülmüştür.
Dosya kapsamındaki dava dilekçesi ve ekleri, taraflar arasında akdedilen … ve … Tesis Teslim Sözleşmesi, bilirkişi raporları ve dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir.
16/09/2019 tarihli celsede mahkememizce Mali Müşavir Bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiş, bilirkişi … 30/12/2019 tarihli raporunu dosyaya ibraz etmiştir.
Düzenlenen bilirkişi raporunda özetle; davacının davalıdan alacağının bulunmadığı, davalının … kullanım miktarıyla ilgili herhangi bir taahhüdünün bulunmadığı, sözleşmenin 3.5. Maddesinde gereği tank ve teçhizatın iade alınması esnasında demontaj, nakliye, vinç vs. gibi davacının yaptığı masraflar için düzenlenen 2.950-TL tutarındaki faturanın davalı tarafça davacıya ödendiğini, davacıya davalı tarafça 11/09/2017 tarihli yazı ile sözleşmenin 14. Maddesine uygun olarak; bulunduğu bölgeye doğal gaz hattı çekildiğini, yeni tedarikçilerden doğal gaz alımı yapmak istediği, yeni tedarikçiler ile aynı ticari koşul sağlanamaz ise sözleşmenin kendiliğinden fesih olduğunu bildirildiğini davacının bu yazıya herhangi bir cevabının bulunmadığını, sözleşmenin 14. Maddesine göre sona erdiğine ilişkin görüş ve kanaatini bildirmiştir.
Bilirkişi raporu taraf vekillerine ayrı ayrı tebliğ edilmiştir. Davalı vekili 03/01/2020 tarihli dilekçesiyle bilirkişi raporuna beyanlarını içeren dilekçesini dosyaya ibraz etmiştir. Davacı vekili ise, 17/01/2020 tarihli dilekçesiyle bilirkişi raporuna itrazlarını içeren dilekçesini dosyaya sunmuştur.
03/02/2020 tarihli celsede ise; davacı vekilinin bilirkişi raporuna karşı yapmış olduğu itirazları ile dosyanın önceki bilirkişi ile akaryakıt konusunda uzman ve borçlar hukuku konusunda uzman bilirkişilerde eklenerek bilirkişi heyetinden rapor alınmasına karar verilmiş, mahkememizce alınan bilirkişi heyet incelemesi sonrası düzenlenen bilirkişi raporunda özetle; taraflar arasındaki sözleşme uyarınca davalının davacıdan ilk gaz alımının 06/06/2016 tarihi olduğunu, sözleşmenin bitim tarihinin 06/06/2021 olduğunu, davalının son ürün aldığı tarihin 18/08/2017 olarak göründüğünü, davalının 11/09/2017 tarihinde davacı …Ş.’ye yazılı bildiriminde sözleşmenin 14. maddesine göre yeni tedarikçiden doğalgaz alımı yapmak istediğini, yeni tedarikçi ile aynı koşullar sağlanmaz ise sözleşmenin kendiliğinden fesholacağının bildirldiğini, anılan bildirime davacının cevabının dosyada mevcut olmadığını, sözleşme süresi içinde müşteri ulusal tüketim hattına veya yerel dağıtım şebekesine bağlanıyor doğal gaz kullanmaya başlayacak ise bu durumu en geç 2 ay öncesinden davacıya bildirileceğinin sözleşmenin 14/2 maddesinde belirtildiğini, davalının davacıya 06/03/2018 tarihli yazılı bildiriminde, 11/09/2017 tarihli bildirimine rağmen … tankının davacı yanca alınmadığını, bu hususta sorumluluğunun bulunmadığının bildirildiğini, dosyadan yine davalının bildirimine karşı davacının cevabının görülmediğini, bu hali ile mezkur sözleşme m.14 uyarınca davalının davacıya sözleşme süresi içinde durumu 2 ay önceden bildirme koşuna uygun olarak yeni dağıtım şebekesine bağlanacağını, aynıkoşulları sağlaması şartını talep ettiği ancak davacı tarafından davalının bildirimine herhangi bir cevap verilmediğini, sözleşmenin bu sebeple feshedildiğini ve davacının cezai şart ve kar mahrumiyeti talep hakkının mevcut olmadığına ilişkin görüş ve kanaat bildirmişlerdir.
Bilirkişi heyet raporu taraf vekillerine ayrı ayrı tebliğ edilmiştir.
Akaryakıt bayilik sözleşmesi uyarınca ; cezai şart ve kar mahrumiyeti talep edilebilmesi için davalı bayinin borca aykırı davranması ve bu borca aykırı davranış nedeniyle davacı dağıtıcının sözleşmeyi feshetmesi ya da davalının haklı sebep olmadan sözleşmeyi feshetmiş olması gerekmektedir.
Taraflar arasında 26/04/2016 tarihli bayilik sözleşmesi imzalanmıştır. Sözleşmenin süresi 5 yıl olarak belirlenmiştir. Sözleşmenin süresi dolmadan haklı bir nedene dayanmaksızın fesh edilmesi halinde, sözleşmenin 12/1 maddesine göre davacının mahrum kaldığı kar karşılığı tazminatı talep edebileceği, sözleşmenin ceza-i şartı düzenleyen sözleşmenin 3/1 maddesine göre, sözleşme süresi sonuna kadar kalan süre için aylık KDV hariç 300-EURO üzerinden hesaplanacak bedeli cezai şart olarak davacıya ödeyeceği düzenlenmiştir.
Davalı tarafından 11/09/2017 tarihinde davacıya yazılı olarak bildirim yapılmış, yapılan bildirim PTT APS ile gönderilmiş, yazılı bildirim 14/09/2017 tarihinde teslim edilmiştir. Yine davalı tarafından yapılan bildirim ile sözleşmeyi fesh ettiğini bildirmiştir. Davacı tarafça doğal gaz tedarikçileri ile aynı ticari koşullarda tedarik edilebilecek durumda olduğu konusunda bildirim yapılmadığı açıktır.
Taraflar arasında akdedilen 26/04/2016 … ve … Tesis Teslim Sözleşmesi m.121’e göre “müşteri sözleşmeyi süresinden önce fesheder veya müşterinin sözleşmeye aykırı davranışları nedeniyle İpragaz tarafından tek taraflı feshine neden olursa müşteri sözleşmenin normal sona erme süresi sonuna kadar hespa edinmek üzere …’ın maruz kaldığı kan kaybını tazminat olarak …’a ödemeyi şimdiden kabul ve taahhüt etmiştir. Sözleşme m.14/1 gereğince, sözleşmesi sürei imza tarihinde yürürlüğe girer. Sözleşme müşteriye ilk … teslimatı yapıldığı tarihten itibaren 5 yıl süre ile geçerlidir.”
Sözleşme süresi içinde müşteri ulusal tüketim hattına veya yerel dağıtım şebekesine bağlanıyor doğalgaz kullanmaya başlayacak ise bu durumu en geç 2 ay öncesinden …’a yazılı olarak bildirecektir. (m.14/2)
İpragaz, bu tarihte boru hattı ile doğalgazı … veya diğer muhtemel doğlagaz tedarikçileri ile aynı ticari koşullarda müşteriye tedarik edebilecek durumda ise müşteri, doğalgazı …’dan almayı taahhüt eder. Bu durumda yeni doğlagaz tedarik sözleşmesi yapılması şartı ile işbu sözleşmenin kendiğinden feshedilmiş olacaktır.
Söz konusu tarihte …, doğalgaz tedarik edebilecek durumda değilse veya … veya diğer muhtemel doğlagaz tedarikçileri ile aynı ticari koşulları sağlamıyor ise işbu sözleşme kendiliğinden sona erer. (m.14/4) şeklinde imza altına alınmıştır.
Mahkememizce yapılan tüm yargılamalar neticesinde, taraf iddia ve savunmaları, taraflar arasında akdedilen … ve … Tesis Teslim Sözleşmesi, alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya içeriğine göre, taraflar arasında imzalanan sözleşme içeriğinde davalının davacıdan ilk gaz alımının 06/06/2016 tarihi, sözleşmenin bitiminin 06/06/2021, davalının son ürün alım tarihinin ise 18/08/2017 olduğu, davalı …Ş şirketinin 11/09/2017 tarihinde davacı …Ş’ye yazılı bildirimi ile; sözleşme 14. Maddeye göre tedarikçilerden doğalgaz alımı yapmak istediğini, yeni tedarikçiler ile aynı koşullar sağlanmaz ise sözleşmenin kendiliğinden fesholacağının bildirildiği yine davalının davacıya 06/03/2018 tarihindeki yazılı bildiriminde 11/09/2017 tarihli bildirimine rağmen … tankının davacı yanca alınmadığını, bu hususta sorumluluklarının bulunmadığının bildirildiği, davalının 13/03/2018 tarihli …. Noterliği’nin … yevmiye nolu ihtarnamesi ile sözleşme m.14 gereğince 11/09/2017 tarihinde davacıya başvurduğunu, talebinin yerine getirilmediğini, sözleşme m.14 gereğince sözleşmenin feshedildiğinin bildirildiği, bu haliyle de taraflar arasında akdedilen sözleşme gereği davacıya durumun 2 ay önceden bildirildiği, yeni dağıtım şebekesine bağlanacağı, aynı koşulları sağlaması şartını talep ettiği ancak davacı tarafından davalının bildirimine herhangi bir cevap verilmediği dosya kapsamıyla sabit olmakla ve alınan bilirkişi heyet raporunun dosyadaki delillerle uyumlu, bilimsel ve denetime açık olduğu, davalının sözleşmeyi haklı sebeplerle feshettiği(Y.19 HD. 06/12/2017 Tarih 2016/13711 E.- 2017/7790 K), davalı bayinin borca aykırı davranmadığı gibi taraflar arasındaki sözleşmenin 12/2 Maddesinde kâr mahrumiyeti talep edilebileceği yönünde bir düzenleme olmadığı ve açıkça kâr mahrumiyeti talep edilebileceği yönünde bir düzenleme bulunmadığı, davacının davalıdan kâr mahrumiyetine ve cezai şart alacağına yönelik müspet zarar talep edebilme yasal koşulları oluşmadığı, taraflar arasındaki 26/04/2016 tarihli … ve … Tesis Teslim Sözleşmesi’nin 14. Maddesine uygun olarak davalı …Ş tarafından haklı olarak feshedildiği hususunda mahkememize tam kanaat geldiğinden, davacının bu sözleşmenin feshine ilişkin cezai şart/kar mahrumiyeti talep hakkı olmadığı anlaşıldığından açılan davanın reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 54,40 TL Karar ve İlam Harcından, peşin yatırılan 512,57- TL’nin mahsubu ile fazla yatırılan 458,17.-TL harcın kararın kesinleşmesini müteakip ve talep halinde DAVACIYA İADESİNE,
3-Davacı tarafın yapmış olduğu masrafların üzerinde bırakılmasına,
4- 4.502,12.-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.09/11/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır