Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/488 Esas
KARAR NO : 2021/35
DAVA : Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 23/12/2018
KARAR TARİHİ : 13/01/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin, sigortalısı … Tİc. Ltd. Şti.’ni 05.01.2018 başlangıç tarihli, 01.01.29019 bitiş tarihli … numaralı Nakliyat Aracısı/Komisyoncusunun Yasal sorumluluk Sigorta Poliçesi ile sigortalının taşıyıcı sıfatı ile gerçekleştireceği taşıma işlerinde emtianın maruz kalabileceği hasar, zarar ve ziyana ve CMR Konvansiyonundan kaynaklanan sorumluluklara karşı teminat altına aldığını, Türkiye’de mukim … San. ve Tîc. Ltd. Şti, tarafından Rusya’da mukîm dava dışı … unvanlı şirkete 21.600 kg 26 palet taze erik cinsi emtia satıldığını, emtianın … numaralı ve 01.10.2018 tarihli … belgesi tahtında … plakalı araçla Türkiye’den Rusya’ya taşınması işi sigortalı tarafından üstlenildiği, sigortalı ile davalı arasında akdedilen taşıma sözleşmesi gereği davalı tarafından gerçekleştirildiğini, emtîa yüklü araç alıcı adresine ulaştığında, + 2.0 C’de taşıması gereken emtianın nakliyesi esnasında dorse reefer ünitesi çalışma modunun hatalı seçilmesi nedeniyle frigorifik araçta meydana gelen sıcaklık dalgalanmaları sonucu gereğinden düşük sıcaklıklara maruz kalarak hasarlandığının tespit edildiğini, yapılan ekspertiz çalışması neticesinde hasar bedelinin 12.673,13 Euro olarak tespit edildiğini, 18.12.2018 tarihinde müvekkili tarafından satıcıya aynı tutarda ödeme yapıldığını, meydana gelen hasar, emtia davalının sorumluluğu ve hakimiyeti altında gerçekleşmiş olduğundan davalı, meydana gelen hasar sebebiyle ve hasarın tamamından sorumlu olduğunu beyanla; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, 12.673,13 Euro tutarındaki alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek devlet bankalarının Euro cinsi dövize uyguladığı en yüksek mevduat faiziyle davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ile dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; … firmasının yurtdışı taşıma işlemi yaptığını, Türkiye’de bulanan … firması tarafından, Rusya’da bulunan … şirkete taze erik cinsi emtia satıldığını, … no.lu CMR-Hamule Senedi itibariyle, Rusya’dakî teslim adresine nakledilmek üzere 01.10.2018 tarihinde …/Türkiye’de … araç plakalı yükleme işlemi tamamlayıp 12.10.2018 tarihinde alıcısına ulaştığını, 13.10.2018 tarihinde nakliye aracı açılıp ürün kontrolü ve derece kontrolü yapılıp, herhangi bir sıkıntı olmadığını belirterek nakliye aracından ürünün depoya indirildiğini, deponun içinde farklı ve aynı ürünler bulunduğunu göz önünde bulundurulmalı, arabadan ürün depoya indirildiğinde taşımacın depoya alınmadığını, oysa alıcı taşımacı ile beraber durumlarını kontrol etmeli, bu nedenle yapılan bu işlemin hukuka aykırı olduğunu, 16.10.2018 tarihinde yapılan Ekspertiz raporunda belirttiği derecesinin/regular manuel ayarlandığının mümkün olmadığı, derece ayarlaması ancak otomatik ayarlandığını, … evrağında, nakliye yapan aracın reefer ünitenin taşıma sürecinde derece çıktısı mevcut olduğunu, ekspertiz çalışmasında reefer ünitenin çıktısı eksik olduğunu ve görüldüğü gibi 01.10.2018 – 12.10.2018 tarihinde dorsei içi sıcaklığı hiçbir şekilde eksiye düşmediğini, bu nedenle yapılan ekspertiz raporuna itiraz ettiklerini, ekspertiz raporunda da ekspertiz bulgularında, rastgele seçilen eriğin buzlanma, karlanma, donma, renk değişimi, lekelenme oluştuğunu, depo içinde yapılan ekspertizin yerinde olmadığını, teslim anında kontrol edilmesi gerektiğini, teslim anında kontrol edildiğinde herhangi buzlanma olduğunu belirtilmediğine göre 3 gün içinde deponun içinde başka firmayla değiştirme olasılığı veya deponun derecesinden kaynaklanmış olabileceğinin göz önünde bulundurulmasını, davacı tarafından 18.10.2018 tarihine ürünlerde sorunun olduğunu ve ekspertiz yapıldığını haber vermediğinden, ekspertiz yapıldıktan sonra 18.10.2018 tarihinde satıcı tarafından mail gönderildiği ve formalite amacıyla ekspertiz yapmak istediklerini ilettiğini, bu durumda davacı kötü niyetle davrandığını, müvekkiline kendi sigortasından zamanında işlem yapmasını engellediğini beyanla; haksız ve hukuki mesnetten yoksun davanın reddine, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin davacı taraf üzerine yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
05/01/2018-01/01/2019 tarihli Nakliyat Aracısı/Komisyoncusunun Yasal Sorumluluk Sigorta Poliçesi örneği, 01/10/2018 tarihli mal fatura örneği, CMR belgesi örneği, taşıma sözleşmesi örneği, araç ruhsat örneği, navlun faturası örneği, ekspertiz raporu örneği ve faturalar, dorse refeer ünite sıcaklık kayıtları, sürücü beyanları, ihtarname örneği, hasar talebi ve alıca tarafından emtia hasarına istinaden satıcıya yöneltilen talep, gümrük beyannamesi, Mense Şahaetnamesi ve tır karnesi, bitki sağlığı sertifikası ve pestisit izleme formu, ödeme dekontu, temlik ve ibra belgesi, hasar dosyası örneğinin mahkememiz dosya arasında olduğu görüldü.
Mahkememizin 11/03/2020 tarihli celsesinin 6 nolu ara kararı gereğince; dosya üzerinde bilirkişi heyeti marifetiyle inceleme yaptırılmasına karar verilmiş olup, bilirkişi heyeti müşterek imzalı, 13/11/2020 tarihli raporundasonuç ve özet olarak;
Uyuşmazlığa konu davada CMR Konvansiyonu hükümlerinin uygulama alanı bulacağı,
Somut olay bakımından meydana gelen hasarda, Sayın Mahkemenin davalı taşıyıcıyı hata ve kusurlu olduğunu benimsemesi halinde;
Tazminat Miktarı ve Sınırlı Sorumluluk Hesabı; Taşıyıcı CMR m.23/3 gereği brüt kilogram başına 8,33 Özel Çekme Hakkı (SDR) ile sınırlı sorumlu olduğu gözetildiğinde davalı taşıyıcının sorumlu olacağı tazminat tavanı 8,33 SDR x 21.600 kg-brüt = 179.928,00 SDR hesaplanmaktadır. Davacının sigortacı olduğu ve ödemesi tarihinde sınırlı sorumluluk testini yapılmasının gerektiği değerlendirildiğinde 1 SDR = 7,4132 TL (18.12.2018 TCMB) kuru gözetildiğinde davacının CMR m.23/3 gözetilerek rücu edebileceği tazminat azami 1.333.842,15 TL olarak hesaplanmaktadır.
Davacı sigortacı 12.673.13 Euro = 77.241.46 TL (1 EUR = 6,0949 TL 18,12.2018 TCMB) zarar bedeli ödemiştir. Bu tespitler ışığında, davaya konu talep üst sınır tazminat sınırının altında olup, davalı alt/fiili taşıyıcının meydana gelen zarardan Sayın Mahkemece sorumlu bulunması halinde, davacı yanın davalı yandan alacağını talep edebileceği, diğer bir ifade ile bu hususun Sayın Mahkeme’nin takdirinde bulunacağı kanaatine varıldığı,
Davalı taşıyıcının CMR m.25 atfı CMR m.17/1 hükümleri gereğince, dava dışı satıcıya ait taşıdığı emtia-ürüne karşı özen göstermeyerek edimini ifa etmediği, hata ve kusurlu bulunduğu,
Davacı talebi tazminatın, CMR m.23/3 hükmü uyarınca yapılan hesaplama neticesinde üst sınırın altında kaldığı ve davalı taşıyıcının zarardan sorumlu olduğu,
Davacı … şirketinin buna göre dava dışı zarar görene ödemek zorunda kaldığı 2.673,13 Euro tutarındaki alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek faiziyle davalıdan tahsiline dair talebin yerinde olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirdiği görülmüştür.
Bilirkişi raporunun taraf vekillerine usulüne uygun olarak tebliğ edildiği görüldü.
Davacı vekilinin 05/12/2020 tarihli bilirkişi raporuna karşı beyan dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
GEREKÇE:
Dava; taşıma sözleşmesinden kaynaklanan hasar nedeniyle dava dışı sigortalıya ödenen hasar bedelinin rücuen tahsili talebine ilişkindir.
Somut olayda Türkiye’den Rusya Federasyonu’na karayolu emtia-eşya taşıması olması nedeniyle “Eşyaların Uluslararası Nakliyatı İçin Mukavele Sözleşmesi (CMR Konvansiyonu) ” kapsamında olduğu, dolayısıyla uyuşmazlığa konu davada özellikle taşıyıcının sorumluluğu bakımından CMR Konvansiyon hükümleri çerçevesinde değerlendirileceği anlaşılmıştır.
CMR Konvansiyonumda öngörülen sorumluluk sistemine göre taşıyıcı eşyanın kendisi tarafından teslim alındığı tarih ile gönderilene teslim ettiği tarih arasında uğramış olduğu hasar ziyadan sorumludur (CMR m,17/1). Bu sorumluluktan kurtulmak isteyen taşıyıcı kendisine talimat vermeye yetkili kişinin kusurundan, bu kişi tarafından verilen talimattan. Emtia-eşyadaki ayıptan ya da kaçınamayacağı ve sonuçlarını önleyemeyeceği bir olaydan doğduğunu ispatlamakla yükümlüdür. CMR 17/2 ye göre ise, taşıyıcı kendi kusurundan kaynaklanmayan bir sebepten geldiğini ispat etmedikçe emtia-eşyaya gelen hasan tazmin borcu altındadır. Bir başka değişle taşıyıcının kusurlu olduğu karine olarak kabul edilir.
CMR madde 17’de taşıyanı taşıma faaliyeti sırasında vuku bulan zararlardan sorumluluktan kurtaran hallerin neler olduğu da düzenlenmiş olup, CMR m.18/1 uyarınca bu durumlardan birinin varlığını ispat yükü taşıyanın üzerinde bulunmaktadır. Gerek dosya kapsamındaki taraf iddia ve savunmaları gerekse dosyaya sunulan deliller arasında CMR m.l7’de düzenlenen sorumluluktan kurtulma hallerinden birinin dava konusu olayda mevcut olduğuna ilişkin bir bilgi ve belgeye rastlanılmamıştır. Bu durum karşında, taşıyan tarafça CMR m.l7’de belirtilen sorumluluktan kurtulma hallerinden birinin dava konusu olayda mevcudiyetinin ispat edilmemesi nedeniyle taşıma sırasında hasar meydana geldiği, hasar ihbarı sonrasında yapılan Ekspertiz Raporu bulguları da dikkate alınarak tespit edilen zarardan davalı taşıyıcının sorumlu olduğu değerlendirilmektedir.
Somut olayda davalı alt/fiili taşıyıcı gönderenden emtia-yükü tam ve hasarsız almış, sefer başlangıcında her hangi bir ihtirazi kayıt veya itiraz olmaksızın taşımayı yönettiği, zararın bu kapsamda, taşıma sürecinde meydana geldiği kanaatine ulaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde; Dava dışı sigortalı firmaca Moldovya da yerleşik firmaya 21.600 Kg/Brüt taze erik emtiasının uluslararası karayolu taşıması için … Ltd. Şti. İle anlaştığı ve fiili taşımayı da davalı firma …’nin gerçekleştirdiği, akdi taşıyıcı ile fiili taşıyıcı arasında 05/01/2018 tarihinde taşıma sözleşmesi akdedildiği, 01/10/2018 tarihinde … plakalı frigorifik araç ile Türkiye’den Rusya’ya emtianın taşındığı, emtianın Davacı Sigortacı … Sigorta A.Ş. tarafından düzenlenen, sigortalısı … Tic Ltd. Şti. Poliçe numarası … olan Nakliyat Aracısı/Komisyoncusunun Yasal Sorumluluk Sigorta Poliçesi kapsamında sigortalandığı, emtia yüklü araç alıcı adresine ulaştığında +2.0 °C’de taşınması gerekirken emtianın nakliyesi esnasında dorse reefer ünitesi çalışma modunun hatalı seçilmesi nedeniyle frigorifik araçta meydana gelen sıcaklık dalgalanmaları sonucu gereğinden düşük sıcaklara maruz kalarak emtianın hasarlandığı, ve hasar kapsamında davacı tarafından dava dışı sigortalıya 18/12/2018 tarihinde 12.673,13 Euro tutarında tazminat ödendiği ve bu haliyle TTK 1472. Maddesi uyarınca sigortalısının haklarına halef olduğu ve yapılan bu ödemeyi kusurlu taşıyıcıdan talep edebileceği anlaşılmıştır.
Akdi taşıyıcı fiilli taşıyıcılarla birlikte taşımak üzere teslim aldığı emtiayı, CMR 17 ye göre teslim aldığı haliyle teslim etmek zorundadır. Somut olayda davalı taşıyıcının, taşıtan akdi taşıyıcı ile bir taşıma sözleşmesi akdettiği ve bu sözleşme kapsamında alt/fiili taşıyıcı olarak malın satıcısı olan firmadan bozulabilir nitelikteki gıda ürününü tam ve hasarsız teslim aldığı ve düzenlenen CMR-Uluslararası Hamule Senedi üzerinde de yükü +2 C sıcaklıkta taşıyacağını beyan ve kabul ettiği görülmektedir. Ancak belirlenen ısı derecesinde emtianın taşınmadığı ve emtianın hasarlandığı ekspertiz raporu ile de tespit edilmiştir. CMR belgesindeki açıklama karşısında hasar ihbarının da süresinde olduğu kabul edilmelidir.
Tazminat miktarının belirlenmesini düzenleyen CMR m.23 hükmüne göre;
“1. Bu sözleşmenin bükümleri gereğince bir taşıyıcı, yükün kısmen veya tamamen kaybından dolayı tazminat ödemekle sorumlu tutulduğunda, bu tazminat yükün taşınmak üzere kabui edildiği yer ve zamanki kıymetine göre hesaplanır.
2. Malın kıymeti, ticaret borsası fiyottna göre soptamr. Eğer böyle bir fiyat yoksa, geçerli piyasa fiyatlar ma göre bir tespit yapılır. Eğer ne ticaret borsası ne de geçerli piyasa fiyotı mevcutsa tespit, aynı cins ve kalitedeki malların norma! kıymetine göre yapılır.
3. Bununla beraber tazminat, eksik brüt ağırlığın kilogramı başına 8,33 Hesap dirimini aşmayacaktır.” şeklinde düzenleme olduğu görülmüştür.
Buna göre; Taşınan emtianın CMR 23.maddesi hükümlerine göre yapılan değer tespitinin emtianın fatura ve malın yüklenmek üzeri taşıyıcıya teslim edildiği yer ve zamandaki değeri dikkate alınarak yapıldığı ve bu tespitin 21.600 Kg/Brüt x 8,33 Özel Çekme Hakkı(SDR) = 179.928,00 olup rapor tarihindeki TCMB SDR/TRY kuru 7.4132 TL ve EUR/TRY 6,0949 TL dikkate alındığında CMR madde 23/3 gözetilerek azami tazminat miktarının 1.333.842,25 TL olarak bilirkişi rapor ile hesaplanmış olup, üst sınır tazminatının ekspertiz incelemesi sonucu belirlenen bedelden bir hayli fazla olması karşısında bilirkişi raporu ile de benimsenen ekspertiz incelemesi neticesinde belirlenen 12.673,13 Euro hasar tutarının gerçek zarar tutarını yansıttığı anlaşılmaktadır. Hüküm kurmaya elverişli bilimsel, gerekçeli ve ayrıntılı bilirkişi raporu da hükme esas alınarak davanın kabulü ile 12.673,13 Euro’nun dava tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca Devlet Bankalarının Euro cinsi döviz ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına uyguladığı en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsiline şeklinde karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
DAVANIN KABULÜ ile,
1-12.673,13 Euro’nun dava tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca Devlet Bankalarının Euro cinsi döviz ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına uyguladığı en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsiline,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 5.241,13 TL Karar ve İlam Harcından, peşin yatırılan 1.309,38 TL’nin mahsup edilerek eksik kalan 3.931,75 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından bu dava sebebi ile aşağıda dökümü yapılan 3.844,48-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte olan AAÜT gereğince 10.774,34-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE.
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 13/01/2021

Katip …
e-imza

Hakim …
¸e-imza

YARGILAMA GİDERLERİ HARÇ BEYANI
35,90 TL BAŞVURMA HARCI 1.309,38 TL PEŞİN HARÇ
1.309,38 TL PEŞİN HARÇ + 3.931,75 TL EKSİK HARÇ
5,20 TL VEKALET HARCI 5.241,13 TL KARAR VE İLAM HARCI
2.400,00 TL BİLİRKİŞİ ÜCRETİ + 94,00 TL TEBLİGAT ÜCRETİ
3.844,48 TL TOPLAM