Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/465 E. 2021/678 K. 27.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/465 Esas
KARAR NO : 2021/678
DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 21/12/2018
KARAR TARİHİ : 27/09/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; davacı şirkete … no.lu ZMSS poliçesiyle sigortalı ve davalının malik ve işleteni olduğu … plakalı aracın 21.01.2017 günü meydana gelen trafik kazasında dava dışı Erhan Karahan isimli şahsa bedeni zarar verdiğini, kaza nedeniyle davacı şirketçe zarar gören şahsa 42.264,00 TL işgücü kaybı tazminatı ödendiğini, ödenen tazminatın rücuen tahsili amacıyla … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ilamsız icra takibi yapıldığını, davalının itirazının haksız ve dayanaksız olduğunu, poliçe genel şartlarının B4 maddesine göre sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin ağır kusuru sonucu meydana gelmiş olması, kazada alkol vb. kazanın oluş koşullarına ilişkin gereken belgelerin düzenlenmesi yükümlülüğüne aykırı davranması halinde davacı şirketin sigortalısına rücu edebileceğinin belirlendiğini, kazada davalı araç sürücüsünün alkol raporunun olmaması ve kazaya ağır kusuru nedeniyle yol açması nedeniyle davalının zarardan sorumlu olduğunu bahisle itirazın iptaline takibin devamına, en az % 20 icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğunu, yetkili mahkemenin Bakırköy Mahkemeleri olduğunu, dava şartlarının noksan olduğunu, rücuen tazminat talep şartlarının olmadığını, davanın haksız olduğunu, davacının davasına dayanak yaptığı ZMSS Poliçesi Genel Şartlarının B4 maddesinde sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin tedavi veya yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme, can güvenliği nedeniyle uzaklaşma gibi zorunlu haller hariç olmak üzere olay yerini terk etmesinin veya kaza tutanağı, alkol raporu vb. kazanın oluş şartlarına ilişkin gereken belgelerin düzenlenmesi yükümlülüğüne aykırı davranması halinde, ifadesine yer verilmediğini, dava konusu trafik kazasından sonra sürücünün ağır yaralı olarak hastaneye kaldırıldığını ve akabinde öldüğünü, kazanın iş günü ve saatleri dışında meydana geldiğini, araçtaki tüm yaralıların polis tarafından hastaneye sevk edildiğini, davacının ödediği tazminatı davalıdan almasının mümkün olmadığını, sırf alkol raporu yok diye rücu imkanının olmadığını, davacının iddiasını ve kazanın alkol nedeniyle meydana geldiğini ispatlaması gerektiğini, ayrıca kazada zarar gören kişinin davalı şirket çalışanı olmadığını, hukuki ilişkisi olmayan tanınmayan birisi olduğunu, aracın kamyon olduğunu, aracın şoför … tarafından özel işlerinde kullanılacağı beyanı ile davalı şirketten alındığını, izinsiz ve onaysız alındığını, hatır için verilen araçlar durumunda genel hükümlerin geçerli olduğunu, hatır taşıması nedeniyle indirim yapılmış olması gerektiğini, ödenen tutarın fahiş olduğunu, davanın kötü niyetli olduğunu, bu nedenle davacının en az % 20 kötü niyet tazminatına mahkum edilmesi gerektiğini belirtmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, ZMSS kapsamında yapılan ödemelerin rücuen tahsili isteminine ilişkindir.
Dosya kapsamındaki dava dilekçesi ve ekleri, …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyası, bilirkişi heyet ek ve kök raporu ve dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir.
….İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde, davacı tarafından davalı aleyhine toplam 43.139,39.-TL tutarındaki toplam alacak üzerinden icra takibi yapıldığı, davalının itirazı üzerine takibin durduğu, itirazın süresinde ve usulüne uygun yapıldığı, buna göre davanın, İİK.67/1 maddesinde yazılı 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Davalı vekilinin mahkememiz görevine ilişkin itirazının; taraflar tacir olmakla birlikte davacının sigortalısı tüzel kişi olup sigorta sözleşmesine konu araçta ticari vasıfta olduğundan açılan dava TTK’nın 4/1. maddesinde açıklandığı şekilde ticari dava niteliğinde olduğundan reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalı vekilinin mahkememiz yetkisine itirazının; HMK’nın 16. Maddesi ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu 110. maddesi uyarınca reddine karar vermek gerekmiştir. Takibin rücu ilişkisine dayanması durumu değiştirmez.
Rücuen tazminat davalarında olay tarihinde yürürlükte bulunan 6098 sayılı Borçlar Kanunu’na göre zamanaşımı süresinin iki yıl olduğu, zamanaşımı süresinin ödeme tarihinden başlayacağı ve davanın açıldığı tarih itibariyle iki yıllık zamanaşımı süresinin dolmadığı anlaşıldığından davalı vekilinin zamanaşımı itirazının reddine karar vermek gerekmiştir.
… Sigorta Anonim Şirketi’nin 29/03/2021 tarihli dilekçesi ile delil listesini ve hasar dosyasını dosyaya ibraz ettiği görülmüştür.
Mahkememizce yapılan bilirkişi incelemesi sonrası düzenlenen bilirkişi kök ve ek heyet raporunda sonuç ve özetle; “Kusur Yönünden Değerlendirme Ve Kanaat: Tutanağa göre bu kazanın oluşumunda sürücü …, 2918 sayılı KTK’nın 52. Maddesinde belirtilen dönemeçlere yaklaşırken hızını azaltmamak kuralını uygulamadığından tamamen kusurlu olduğu kanaatine varılmıştır.2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre Hızın gerekli şartlara uygunluğunu sağlamak:
Madde 52 – Sürücüler:
a) Kavşaklara yaklaşırken, dönemeçlere girerken, tepe üstlerine yaklaşırken, dönemeçli yollarda ilerlerken, yaya geçitlerine, hemzemin geçitlere, tünellere, dar köprü ve menfezlere yaklaşırken, yapım ve onarım alanlarına girerken, hızlarını azaltmak,
b) Hızlarını, kullandıkları aracın yük ve teknik özelliğine, görüş, yol, hava ve trafik durumunun gerektirdiği şartlara uydurmak,
c) Diğer bir aracı izlerken yukarıdaki fıkrada belirlenen durumları göz önünde tutarak güvenli bir mesafe bırakmak,
d) Kol ve grup halinde araç kullananlar, araçları arasında yönetmelikte belirtilen esaslara uygun olarak diğer araçların güvenle girebilecekleri açıklıklar bulundurmak, Zorundadırlar.
Dava konusu olayda davalı şirkete ait aracın sürücüsü …, aracının hızını mahal şartlarına göre ayarlamamış, meskun mahalde aşırı hızlı, dikkatsiz ve tedbirsiz araç kullanmış, 30 Kmj/saat hız sınırına uymamış, sağa keskin dönemece yaklaşırken hızını azaltmamış ve mevcut aşırı hızı nedeniyle dönemeçte sağa dönemeyip düz seyrederek orta refüje çıkarak kazaya neden olmuştur. Bu nedenle sürücü … olayda % 100 oranında tamamen kusurludur.
Sigorta Yönünden İnceleme Ve Değerlendirme: Trafik Poliçesi ; … Sigorta A.Ş … plakalı aracın … numaralı 9.02.2016-28.02.2017 vadeli ZMMS Zorunlu Mali Mesuliyet poliçesi düzenlendiği, Hasar tarihinde poliçenin yürürlükte olduğu görülmektedir.
A-Sigortanın Kapsamı
Motorlu bir aracın karayollarında işletilmesi sırasında bir kimsenin zarar uğramasına neden olunması durumunda o aracı işletenin üçüncü kişilere karşı olan sorumluluğunu belli sınırlar içinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca zorunlu kılınan sorumluluk sigorta türüne zorunlu mali sorumluluk sigortası denilmektedir. Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası KTK. M 91 de belirtildiği üzere işletenin üçüncü kişilere verdiği zararları karşılamak amacıyla oluşturulmuştur.
kaza Tespit Tutanağı; 21.01.2017 tarihinde sürücü … sevk ve idaresindeki … plakalı kamyon ile … Caddesi … istikametine seyrederken … caddesi kavşağına geldiğinde viraji alamayıp direksiyon hakimiyetini kaybedip orta revüje çarparak yolun karşısına geçip yaya kaldırımına çıkıp tramvay köprüsü beton kolonuna aracının ön kısımlarını çarparak tek taraflı aralanmalı maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiği,
Bu kazanın oluşumunda sürücü …’ın 2918 sayılı KTK52-1a aracın hızını kavşaklara yaklaşırken ve dönemeçlere girerken dar köprü ve menfezlere yaklaşırken azaltmamak dikkatsiz tedbirsiz tehlikeli dalgın araç kullanarak maddelerini ihlal ettiği olay yeri incelemeleri iz delil ve tanıkların beyanlarından kanaatine varıldığı , Yüsek Yargıtay 11. ve 17. Hukuk Dairelerinin bu konudaki yerleşmiş içtihatlarına göre; “davacı Sigorta Şirketinin kazalıya veya hak sahiplerine ödediği destekten yoksunluk tazminatının, ödemenin yapıldığı tarihteki verilere göre hesaplanarak varsa alacak tespitinin gerektiği” belirtilmektedir.
e) Dava dışı zarar görene davacı … Sigorta A.Ş tarafından 16.07.2018 tarihinde ödeme yapıldığına göre; ödemenin yapıldığı 16.07.2018 tarihindeki verilere göre ödeme yapılan kazalının malûliyet tazminatı hesaplanacak ve davacı … Sigorta A.Ş’ nın alacağı belirlenecektir.
Kazede … ’ In Yaşı, Bakiye Ömrü, Sosyo-ekonomik Durumu 20.04.1984 doğumlu … 21.01.2017 kaza tarihi itibariyle (33) yaşında olup, TRH-2010 Erkek yaşama tablosuna göre muhtemel bakiye ömrü (42) yıl ve muhtemelen (75) yaşına kadar yaşayacaktır.
Dava dışı kazazedenin yaptığı iş ve elde ettiği kazançlara ilişkin belge bulunmamaktadır. Hasar osyasındaki hesap raporunda dava dışı kazazedenin malûliyet oranı %8 olarak tespit edilmiş olup, dosyada dava dışı kazazedenin malûliyetinin tespitine ilişkin başka bir belge olmadığından takdir Sayın Mahkemeye ait olma üzere %8 malûliyet oranı hesaba esas alınacaktır. Kazalınn sürekli işgöremezlik nedeniyle maddi zararı aşağıdaki gibidir
1) 1 Yllık İşlemiş Aktif Devrede ve İskontosuz Maddi Zararı:
16.988,0 TL x % 8,0 Maluliyet = 1.359,0 4 TL
2
) 26 Yılık İşleyecek Aktif Devrede %1 0 Artış ve %10 İsko n tolu Maddi Zararı:
500.173,44TL x % 8 ,0 Maluliyet = 40.013,88 TL
3
) 15 Yıllk İşleyecek Pasif Devrede % 1 0 A rtış Ve % 10 İs ko ntolu Maddi Zarar
61.163,80 T x % 8,0 Maluliyet = 20.893,10 TL
4 ) Davacının Sürekli İş Göremezliği Nedeniyle Maddi Zarar Toplamı = 62.266,02 TL … Olduğu” yönünde görüş ve kanaat bildirmişlerdir.
Bilirkişi heyet ek ve kök raporu taraf vekillerine tebliğ edilmiştir.
KTK’nun 95. maddesinde “Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemez. Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta ettirene başvurabilir” hükmüne yer verilmiştir.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları B.4.b maddesinde ise; tazminatı gerektiren olayın, aracın Karayolları Trafik Kanunu hükümlerine göre gereken ehliyetnameye sahip olmayan kimseler tarafından sevkedilmesi sonucunda meydana gelmesi halinde, sigortacının işletene kusur oranında rücu edebileceği belirtilmiştir.
Rücu davaları; gerçek zararının giderilmesi amacına yönelik olup, zenginleşmeye bir vesile teşkil etmemelidir.
Dolayısıyla zarar sorumlusundan halefiyet ilkelerine dayalı olarak talepte bulunan davacı , ödediği meblağın tamamını değil, ancak zarar görenin uğradığı gerçek zararı, zarar sorumlusundan isteyebilir. Davalı, davacının ödediği miktardan değil, kaza nedeni ile ortaya çıkan gerçek zarardan kusuru oranında sorumludur.
Mahkememizce yapılan tüm yargılamalar neticesinde, taraf iddia ve savunmaları, takip dosyası, alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya içeriğine göre, dava konusu olaya ilişkin olarak düzenlenen yaralanmalı ve Maddi Hasarlı Trafik Kazası Tespit Tutanağına göre 21.01.2017 günü saat 19:30 sıralarında İstanbul … ilçesi … mahallesinde … caddesi kavşağında, hız sınırının 30 Km/s olduğu meskun mahalde, 1 şeritli 3 m genişliğindeki bölünmüş yolda, hava açık, vakit gece, yol asfalt kaplama ve kuru iken, sürücü … yönetimindeki … plakalı kamyonu ile kavşağa geldiğinde virajda direksiyon hakimiyetini kaybederek orta refüje çıkıp yaya kaldırımına ön kısımlarıyla çarptığı, dosya incelemesi kapsamında elde edilen bilgi ve belgelerle birlikte değerlendirildiğinde, dava konusu olayda davalı şirkete ait aracın sürücüsü …’ın aracının hızını mahal şartlarına göre ayarlamadığı, meskun mahalde aşırı hızlı, dikkatsiz ve tedbirsiz araç kullandığı, 30 Km/saat hız sınırına uymadığı, sağa keskin dönemece yaklaşırken hızını azaltmadığı ve mevcut aşırı hızı nedeniyle dönemeçte sağa dönemeyip düz seyrederek orta refüje çıkarak kazaya neden olduğu, bu nedenle sürücü … olayda % 100 oranında tamamen kusurlu olduğu dosya kapsamında alınan bilimsel veri ve içeriğe sahip, denetime elverişli olduğu anlaşılan bilirkişi teknik raporuyla sabittir.
Somut olayda maddi hasarlı yaralanmalı trafik kazası meydana geldiği, kaza tespit tutanağının tutulduğu, hasarda sigorta şirketine verilmesi gereken evraklar arasında alkol raporununda olması gerektiği ancak araç sürücüsünün alkol raporunu sunmadığı, bu maddenin ihlal edilmesi nedeniyle davacı sigorta şirketinin kendi sigortalısına rücu hakkı verdiği anlaşılmıştır. Yine mahkememice alınan ve içerisinde tazminat hesaplama uzmanı bulunan bilirkişi heyet raporunda; Yıllık İşlemiş Aktif Devrede ve İskontosuz Maddi Zararının 1.359,0 4.-TL, 26 Yıllık İşleyecek Aktif Devrede İskontolu Maddi Zararının 40.013,88.-TL , 15 Yıllık İşleyecek Pasif Devrede Maddi Zararının 20.893,10.-TL olduğu, davacının Sürekli İş Göremezliği Nedeniyle Maddi Zarar Toplamının 62.266,02.-TL olduğu hesaplanmış olup davacı sigorta şirketi tarafından zarar gören şahsa işgücü kaybından dolayı 42.264,00.-TL asıl alacak ödenmiş olduğundan bu miktarı ve alacak miktarı üzerinden işlemiş faizi davalıdan rücu edebileceği kanaatine varılmıştır.
Tüm bu delillerden ve dosya kapsamından anlaşılacağı üzere; yapılan kusur incelemesinde dava konusu trafik kazasının meydana gelişinde davacı şirkete ZMS sigortalı ve davalı şirkete ait aracın sürücüsü …’ın % 100 oranında tamamen kusurlu olduğu, dosya kapsamı dikkate alındığında davaya konu olan hasar tazminatında, 21.01.2017 hasar tarihini kapsayan Trafik Sigorta poliçesinin mevcut olduğu, davacı sigorta şirketi ve davalı Sigortalı arasında düzenlendiği, Genel Şartların B.4 maddesinde sayılan durumlarda da sigortacının kendi sigortalısına karşı rücu hakkını kullanabileceği, araç sürücüsünün alkol raporunu sunmadığı, bu maddenin ihlal edilmesi nedeniyle davacı sigorta şirketinin kendi sigortalısına rücu hakkı verdiği, TTK Madde 1472(1) “Sigortacı sigorta tazminatını ödediğinde hukuken sigortalının yerine geçer. Sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hak tazmin ettiği bedel kadar sigortacıya intikal eder. ” şeklinde düzenlendiği ve ödeme yapan sigorta şirketinin meydana gelen hasarda sorumlu kişi ve kişilere karşı TTK 1472-1 maddesine istinaden rücu hakkı olduğu değerlendirilmiş, … Sigorta A.Ş hasar tazminatını sigortalısına ödemekle halefiyet hakkını kazandığı ve %100 kusuru görülen ve hasara sebebiyet veren davalıdan hasar tazminatını talep edebileceği husususunda mahkememize tam kanaat gelmiştir.
Mahkememizce yapılan tüm yargılamalar neticesinde, davacı tarafından başlatılan icra takibine davalının haksız olarak itiraz ederek takibin durmasına sebebiyet verdiği kanaatine varıldığından, kaldı ki aksinin davalı tarafından ispatlanamadığı anlaşılmakla ve bu haliyle hüküm kurmaya elverişli nitelikte bilirkişi heyet raporu doğrultusunda davanın kabulü ile davalı tarafından … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin aynen devamına, davacının, davalıdan rücuen tazminat talep ettiği, davacının rücu şartlarının bulunup bulunmadığı ve kapsamı ile zararın miktarının, uygulanan faiz oranı ve miktarının yerinde olup olmadığı ve yine tarafların kusur oranlarının belirlenmesi gerektiği bu hususların yargılama kapsamında bilirkişi raporu alınmasıyla mümkün olduğundan, talep edilen tazminat miktarının likit (muayyen, belirli) olmadığı gözetilmek suretiyle, yasal şartları oluşmayan icra inkar tazminatı talebinin reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
Davanın KABULÜ ile ,
-Davalı tarafından … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin aynen devamına,
-Asıl alacak miktarının tespiti yargılamayı gerektirdiğinden davacı vekilinin icra inkar tazminat talebinin reddine,
2-2.946,85-TL harcın peşin alınan 736,72.-TL harcın mahsubu ile bakiye 2.210,13-TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafıdan peşin olarak yatırılan 736,72.-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4- 6.408,12.-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafıdan yapılan posta ve tebligat gideri 158,50-TL, üç bilirkişi ücreti 2.250,00.-TL, 35,90.-TL başvuru harcı, 5,20.-TL vekalet harcı olmak üzere toplam 2.449,60-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Karar kesinletiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda verilen kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.27/09/2021

Katip … Hakim …