Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/255 E. 2022/98 K. 07.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/255 Esas
KARAR NO : 2022/98

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/12/2018
KARAR TARİHİ : 07/02/2022
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında 12/05/2018 tarihinde bayilik sözleşmesi akdedildiğini, bu sözleşme ile, davalı bayilik veren tarafından, üretilen veya dağıtımı yapılan muhtelif yayınlar ve ürünler ile ilgili olarak, 01/07/2018 – 30/06/2019 tarihleri arasında geçerli olmak üzere, sözleşmeyle belirtilen bölgede, … yayınlarından alınacak ürünler için geçerli olmak kaydıyla ve yalnızca bu cari ilişkide kullanılmak üzere, 30/10/2018 vade tarihli 10.000,00 TL bedelli, 30/11/2018 vade tarihli 10.000,00 TL bedelli, 30/12/2018 vade tarihli, 10.000,00 TL bedelli, 30/01/2018 vade tarihli 10.000,00 TL bedelli ve 28/02/2018 vade tarihli 10.000,00 TL bedelli toplam 50.000,00.-TL tutarındaki senetlerin, teminat olarak müvekkili tarafından davalıya verildiğini, davaya konu senetlerin, her ne kadar teminat olarak verilmiş ise de, senetlerin üzerinde teminat olarak verildiğine dair bir ibare bulunmadığından, davalı tarafından borç senetleri gibi ciro edilebilir durumda olduğunu, davacının söz konusu sözleşme kapsamında davalıdan, şu ana kadar toplam 8.180,94.-TL tutarında ürün satın aldığını, ancak 20/09/2018 tarihinden bu yana ürünlerin, müvekkiline teslim edilmediğini, bu hususun, davalıya ait ticari defterlerin incelenmesi sonucu da ortaya çıkacağını, tarafların sözleşme hükümlerinin ihlali halinde, yazılı bildirimle fesih hakkını kabul ettiği ve ayrıca; bayilik veren tarafından verilen teminatların derhal iade edileceğini, alacak hesaplamasında fatura kayıtlarının esas alınacağının düzenlendiğini, davalı tarafa yapılan yazılı ve sözlü bildirimlere aylardır cevap verilmediğinden, iş bu sözleşmeyi tek taraflı feshettiklerini, dava konusu senetlerin iade edilmesini ihtaren davalı tarafa Kilis … Noterliğinin … yevmiye numaralı, 26/11/2018 tarihli ihtarnamesinin bildirmiş olduğunu, davalı tarafın bu ihtarnameye hiç bir şekilde cevap vermediği gibi, dava konusu senetleri de taraflarına iade etmediğini, davalının borca batık durumda olduğunu, konkordato ilan ettiğini ve birçok yere borcu bulunduğunu öğrendiklerini, her ne kadar; senetlerin teminat olarak verildiği sözleşmeden açıkça anlaşılıyor ise de, senetlerin üzerinde teminat senedi olduğuna ilişkin her hangi bir ibare olmadığı ve davalının borca batık olup, konkordato ilan ettiği hususları dikkate alındığında, davaya konu senetlerin ciro edilme ihtimalinin çok yüksek olduğunun dikkate alınması gerektiğini, davalı tarafa verilen dava konusu senetlerin akıbetinin bilinmediğini, bu nedenlerle, senetlerin davalıdan sorulmasını, ticari defterlerinin ve muhasebe kayıtlarının incelenmesini ve akabinde senetlerin bulunduğu banka şubesinden veya bulunduğu yerden celbolunarak dava sonuna kadar mahkeme kasasında saklanmasını, senedin cirosunun önlenmesine karar verilmesini, ayrıca senedin icraya konulmaması için ihtiyati tedbir kararı verilmesini, yapılacak yargılama neticesinde müvekkilin davalıya 50.000,00.-TL borçlu olmadığının tespiti ile senetlerin müvekkiline iadesini talep ve dava etmiştir.
Davalı tarafa Tebligat Kanunu’nun 35. Maddesine göre usulüne uygun tebligat yapılmış olmasına rağmen, davaya cevap vermemiş, duruşmalara katılım sağlamamıştır.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava menfi tespit istemine ilişkindir.
Dosya kapsamındaki dava dilekçesi ve ekleri,12/05/2018 tarihli taraflar arasında imzalanan bayilik sözleşmesi, Kilis … Noterliğinin … yevmiye numaralı 26/11/2018 tarihli ihtarnamesi, Kilis İcra Dairesi’nin … E. Sayılı takip dosyası, …İcra Hukuk Mahkemesi’nin… E. Sayılı dosyası ve dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir.
… İcra Dairesi’nin … E. Sayılı takip dosyasının gönderildiği, dosyanın yapılan incelemesinde davadışı …Limited Şirketi tarafından davalı … aleyhine toplam 31.823,03.-TL üzerinden icra takibi yapıldığı görülmüştür.
… İcra Hukuk Mahkemesi’nin … E. Sayılı dosyasının celp edildiği, yapılan incelemesinde; … tarafından… Ticaret Limited Şirketi aleyhine … İcra Müdürlüğü’nün… Esas sayılı Takip dosyası kapsamında hakkında kambiyo senedine özgü haciz yoluyla yapılan ilamsız takibin borca itiraz ve takibin iptaline yönelik açılan davanın 18/02/2021 tarihinde reddine karar verildiği, kararın davacı vekilince istinaf edildiği görülmüştür.
…Ticaret Odası Başkanlığı’na Davalı …’nin konkordato sürecinin başlayıp başlamadığı sorulmuş, cevabi yazıda şirket ile ilgili bilgi ve belgelerinin gönderildiği görülmüştür.
Yapılan tüm yargılamalar neticesinde dava konusu talebin, taraflar arasında akdedilen bayilik sözleşmesine istinaden cari hesap ilişkisinde kullanılmak üzere davacı tarafından davalıya verilen 30/10/2018 vade tarihli 10.000,00 TL bedelli, 30/11/2018 vade tarihli 10.000,00 TL bedelli, 30/12/2018 vade tarihli, 10.000,00 TL bedelli, 30/01/2018 vade tarihli 10.000,00 TL bedelli ve 28/02/2018 vade tarihli 10.000,00 TL bedelli toplam 50.000,00.-TL tutarındaki senetlerin teminat senetleri olmaları iddiasıyla davalıya borçlu olmadığının tespitine ve bu senetlerin taraflarına iadesine istemli olarak açılan menfi tespit davası olduğu görülmüştür.
Tüm bu delillerden ve dosya kapsamından da anlaşılacağı üzere; dosya kapsamında bulunan davacı ile davalı arasında bayilik sözleşmesinin imzalandığı, anılan ve davacı tarafından imzalanan söz konusu senetlerin sözleşmesinin eki ve teminatı niteliğinde olduğu anlaşılarak “teminat senedi” vasfını taşıdığı görülmüştür.
Teminat senedi, düzenlenmesine neden olan sebebe/asıl borç ilişkisine sıkı sıkıya bağlıdır; bu ilişkiden bağımsız olarak ileri sürülemez. Teminat senetlerin bakımından kambiyo senetlerinde olduğu gibi mücerretlik ilkesi (soyutluk) söz konusu değildir.
Teminat senetleri, bir anlaşma uyarınca işin, verilen sözün, mal veya hizmetin eksiksiz tamamlanacağını, taahhüdün sorunsuz yerine getirileceğini aksi taktirde sorumlu olunacağının
beyan edildiği senetlerdir.
Taraflar arasında akdedilen ve teminat senedi vasfını haiz olduğu kabul edilen bu senetlerden doğan borcun doğup doğmadığı hususu ispata muhtaçtır. Zira davacı taraf söz konusu malları sipariş etmediğini ve teslim de almadığını iddia ederken davalı yan davaya cevap vermemiştir. Söz konusu mal ve hizmetlerin teslim edilmediğinin ispatının davacı tarafından sağlanması ise mümkün değildir. Bu durumda mal ve hizmetlerin teslim edildiğinin davalı tarafından ispatlanması gerekmektedir. Dosyada yapılan incelemedeyse herhangi bir teslim-tesellüm belgesine rastlanılmamıştır.
Tüm dosya içeriğine göre, davacı tarafından davalıya dava konusu 5 adet senet düzenlendiği, söz konusu senetlerin “teminat senedi” vasfında olduğu, bu senetlerin davacı yan tarafından davalıdan mal alımı karşılığında imzalanarak davalıya verildiği, teminat senetlerinin bayilik sözleşmesine dayanarak imzalandığı görülmekle; dosya kapsamında sipariş edilen mal ve hizmetlerin teslimine ilişkin herhangi bir teslim-tesellüm belgesine rastlanılmadığı, bu haliyle mal ve hizmetlerin teslimi hususu davalı tarafından ispat edilemediğinden, sözleşmenin senet lehdarı davacı tarafından hazırlanıp imzalandığı, senet ile sözleşmenin ilişkili olduğu, bu şekilde dava konu bonoların kontratın teminatı olarak düzenlendiği, kayıtsız şartsız bir borç vaadi içermediği kanatine varılmış, dava konusu 5 adet senetten dolayı davalıya borçlu olmadığının tespiti ile senetlerin iadesi talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davaya konu 5 adet senet nedeniyle davacının DAVALIYA BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE,
2-Dava konusu SENETLERİN İADESİ TALEBİNİN REDDİNE,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 3.415,50.-TL Karar ve İlam Harcından, peşin harç olan 853,88.-TL’nin mahsup edilerek eksik kalan 2.561,62.-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 853,88.-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5- 7.300,00.-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan posta ve tebligat gideri 173,50.-TL , 35,90.-TL başvuru harcı, 5,20.-TL vekalet harcı olmak üzere toplam 214,60.-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.07/02/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır