Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/1327 E. 2021/601 K. 14.07.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/1327 Esas
KARAR NO : 2021/601
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/12/2018
KARAR TARİHİ : 14/07/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Tarafların arasında 23.12.2016 tarihli … biletleri satış alanında alım yapmış olduğunu, davacının davalı şirkete 27.10.2015 tarihli … Ortaklık İşbirliği Sözleşmesi ile sözleşmenin 7.1 maddesi gereğince biletlerin davalı şirket ile davalılardan … bilet firmasının satış kanalları ile satışlarının yapıldığını, satış kanalları üzerinden elde edilen 79.987,05 TL bilet satış hasılatının fatura karşılığında davacı şirkete ödenmesi gerektiğini, bu amaçla 17.02.2016 tarihli fatura düzenlenerek … firmasına gönderildiğini, firmanın itiraz ederek faturayı iade ettiğini, yapılan görüşmelerde hasılatı diğer davalı firmaya aktardığı için itiraz ettiğini, … Ortaklık Sözleşmesi gereğince … firmasının elde edilen tahsilattan doğrudan sorumlu olduğunu, grup şirketi olan … firmasının da bilet satışından tahsilat yaptığını, davacı şirkete ödememesi nedeniyle sorumlu olduğunu, davalılara davacı şirketçe yapılan tüm uyarılara ve davacının edimlerini yerine getirmesine ve tüm ısrarlarına rağmen davalının bakiye borç bedelini ödenmemesi üzerine davacı tarafından davalı tarafa ihtarname keşide edildiğini, davacı şirkete herhangi bir ödeme gerçekleştirilmediğini, davacının tüm edimlerini yerine getirmesine karşı davalının edimlerinde kaçınmış olduğu, davalıların borçlu olduğu 79.987,05 TL’sinden kredi kartları ile yapılan satışlar nedeniyle hesaplanan 1.573,11 TL kredi kartı komisyonları da mahsup edilmesi sonucu borçlu bulundukları tutar faiz ve diğer talep hakları hariç 78.413,94 TL olduğu, taraflar arasında faize ilişkin sözleşme bulunmadığından TTK.’nın 1530/7 maddesi gereğince TCMB tarafından ilan edilen yıllık %10,75 oranında faiz talep edilmek suretiyle takip tarihi itibariyle anapara ve faizler toplamı 87.578,82 TL miktarlı bilet satış hasılatına karşı davacıya bakiye borcu ödenmediği için …. İcra Müdürlüğünün 2018/… esas sayılı dosyasından yaptıkları takibe de haksız olarak davalının 21.06.2018 tarihinde itiraz ettiğini, ticari defter ve kayıtları, banka dekontları ile de haklı alacaklarını tahsili edilmesi yönünde davalı tarafın borçluluğunun ortada olduğunu ileri sürerek itirazın iptaline, takibin devamına, asıl alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı ile davalı arasında 27.10.2015 tarihinde …’nin gösterimine ilişkin … Ortaklık Sözleşmesi imzalandığını, sözleşmenin 7.4 maddesi uyarınca … etkinliğine ilişkin satışlardan elde edilen bilet bedelleri davalı şirket tarafından davacıya ödenecektir düzenlemesinin mealen bulunduğunu, davacı şirketin … Ortaklık Sözleşmesi’nin 2.5.2 maddesine göre etkinlik süresi boyunca elde edilen Brüt Gişe gelirleri üzerinden %10 telif bedelinin …nin tüm haklarının sahibi dava dışı üçüncü taraf … … şirketine ödenmek üzere davalı …’ye ödemesi gerektiğini, ancak anılan telif bedelinin bugüne kadar davacı şirketçe davalı … şirketine ödenmemiş olduğunu, davacının davalı şirkete telif hakkı ödemesi kalemi olarak ödemesi gereken borç bedelinin toplam 11.429,00 USD Amerikan Doları olduğunu, ayrıca davacı ile davalı … şirketi arasında 25.06.2015 tarihli …, isimli üç ayrı etkinliğin muhtelif tarihlerde gerçekleştirilmesine ilişkin genel prensiplerin belirlenmesi amacıyla imzalanmış niyet mektubuna dayanan bir başka ticari ilişki bulunduğunu, anılan niyet mektubu kapsamında davalı … şirketinin davacıya 68.752,00 USD Amerikan Doları avans ödemesi gerçekleştirilmiş olduğunu, ancak niyet mektubunda ifade edilen etkinliklerden yalnız … etkinliğinin taraflar arasında herhangi bir sözleşme akdedilmeksizin sahnelenmiş olduğunu, niyet mektubundaki diğer oyunların sahnelenemediğini, davalı … tarafından davacıya ödenmiş olan avans bedelinden 51.625,00 USD Amerikan Dolarına tekabül eden bedelinin sahnelenen gösteriye mahsup ettirildiğinde geriye kalan meblağ olan 17.127,00 USD Amerikan Dolarının davalı … tarafından davalıdan iadesinin Niyet Mektubunun 2. Maddesi uyarınca haklı şekilde talep edebilmekte olduğunu, söz konusu anlaşmalardan doğan borç ve alacaklar davalı … şirketi tarafından takas edilerek borç ilişkisinin sona erdirildiğini, davacı tarafından 28.12.2018 tarihinde davalı şirket aleyhine haksız bir şekilde itirazın iptali davası açılmış olduğunu, bu yönde davalı şirketin davacıya borçlu olmadığını, davacının ilgili davalı şirketten olan dava konusu bilet bedeli alacağı savunma dilekçelerinde de belli olduğu üzere davacı bu yönde tarafların karşılıklı borç alacakları ilgili davalı şirket tarafından takas edilmesi nedeniyle ödendiğini, takas deflerinin kabulü ile iş bu haksız davanın reddine, ilgili davalı şirket …. İcra Müdürlüğünün 2018/… esas sayılı takibine yapmış oldukları itirazın kabulüne, davacının icra inkar tazminatı hükmedilme talebinin reddine, davacı aleyhine dava bedelinin %20’si oranında olmak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
… Ortaklık Sözleşmesi yeminli tercümeli örneği, fatura örnekleri, … Noterliğinin 23/05/2017 tarih ve … yevmiye nolu ihtarname örneği, …. İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı dosyası, e-posta ekran görüntülari, 5.214,60 TL’lik ödeme makbuzu örneği, niyet mektubu örneğinin dosyamız arasında olduğu görüldü.
Mahkememizin 16/10/2019 tarihli celsesinin 1 nolu ara kararı gereğince dosyanın 3 kişilik bilirkişi heyetine tevdi ile rapor aldırılmasına karar verilmiş olup, 30/03/2020 tarihli bilirkişi heyeti raporunun dosyada olduğu, taraf vekillerine usulüne uygun olarak tebliğ edildiği görüldü.
Davalı vekilinin bilirkişi raporuna karşı itirazlarını içerir 02/06/2021 tarihli dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Mahkememizin 01/07/2020 tarihli celsesinin 1 nolu ara kararı gereğince davalının defter ve belgelerinin incelenmediği anlaşıldığından bilirkişi heyetinden ek rapor aldırılmasına karar verildiği, 09/10/2020 tarihli ek raporun dosyada olduğu, taraf vekillerine usulüne uygun olarak tebliğ edildiği görüldü.
Davalı vekilinin bilirkişi ek raporuna karşı itirazlarını içerir 02/11/2020 tarihli dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Mahkememizin 02/12/2020 tarihli celsesinin 1 nolu ara kararı gereğince davalının yeni bir bilirkişi heyetinden rapor aldırılması talebi üzerine dosyanın yeni bir bilirkişi heyetine tevdi ile tarafların iddia ve savunmaları, icra takip dosyası, dosyadaki tüm deliller hep birlikte değerlendirilmek suretiyle, tarafları ticari defterleri üzerinde inceleme yapılarak davacının davalıdan alacaklı olup olmadığı, alacaklı ise her bir alacak kalemi için ayrı ayrı değerlendirme yapılarak, yine davaya konu takas defi şartlarının oluşup oluşmadığı, davalının mücbir sebebe dayanan iddialarının yerinde olup olmadığı, sektörel anlamda da değerlendirilme yapılmak suretiyle rapor tanzim etmelerinin istenmesine karar verilmiş olup, yeni bilirkişi heyeti 29/04/2021 tarihli raporunda sonuç ve özet olarak; e arafların iddia ve savunmaları, icra takip dosyası, dosyadaki tüm deliller hep birlikte değerlendirilmek suretiyle, tarafları ticari defterleri üzerinde inceleme yapılarak davacının davalıdan alacaklı olup olmadığı, alacaklı ise her bir alacak kalemi için ayrı ayrı değerlendirme yapılarak, yine davaya konu takas defi şartlarının oluşup oluşmadığı, davalının mücbir sebebe dayanan iddialarının yerinde olup olmadığı, sektörel anlamda da değerlendirilme yapılmak suretiyle rapor tanzim etmelerinin istenmesine karar verilmiş olup, yeni bilirkişi heyeti 29/04/2021 tarihli raporunda sonuç ve özet olarak;
a) Dava konusunun, taraflar arasında akdedilen … İş Birliği Sözleşmesi kapsamında davacı yan tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklı 78.413,94 TL cari hesap bakiye alacağının tahsili amacıyla başlatılan takibe yapılan itirazın iptali talebinden ibaret olduğu,
Davacı tarafından cari hesap bakiye alacağının tahsili amacıyla … İcra Müdürlüğü’nün 2018/… E. Sayılı dosyası ile 20.06.2018 tarihinde takibe geçtiği, davalı yan tarafından borca itiraz edildiği ve takibin durduğu ve itirazın iptali davası açıldığı,
b) Davacının 2015, 2016-2017-2018 yılları ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin süresinde ve usulüne uygun tasdik ettirildiği kanaatine varıldığı,
c) Davacının ticari defterlerine göre; Davacının, takibe konu ettiği 17.02.2016 tarih … no.lu 79.987,05 TL tutarlı faturanın davalı … ile olan cari hesabında kayıtlı olduğu, davacının takip tarihi (20.06.2018) itibariyle davalı (…) yandan 78.413,94 TL cari hesap bakiye alacaklı olduğu,
d) Sayın Mahkemenizin 02.12.2020 tarihli Duruşma Tutanağında; Davalı şirketin ticari defterleri üzerinde yerinde inceleme yetkisi verildiği, verilen bu yetkiye istinaden tarafımdan davalı yan vekiline 31.12.2020 tarihinde mail atılarak davalı şirketlere ait ticari defter, belgelerin hazırlanması gerektiği yönden bilgi verilmesi akabinde davalı taraf ilgili maile cevap vermemiş ve bu zamana (12.03.2021) kadar davalı yan vekili tarafından ticari defter ve belgeleri hazırlandığına dair bilgi verilmediğinden ve talep edilen verilerin tarafıma gönderilmediğinden davalı şirketlere ait ticari defter ve belgeler üzerinde inceleme yapılamadığı,
e) Diğer yandan dosyaya sunulu davalıların ticari defter dökümleri üzerinde yapılan incelemelerde; Davalı … San. Tic. Ltd. Şti.’nin 2016 yılına ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin süresinde ve usulüne uygun tasdik ettirildiği kanaatine varıldığı, davalı … A.Ş.’nin 2017 yılında E-defter mükellefi olduğu görülmüş olup, defter beratlarının usulüne uygun ve süresinde verildiği görüldüğü,
f) Davalı … ticari defter dökümlerine göre; Davacı yana takip tarihi (20.06.2018) itibariyle 78.413,94 TL cari hesap bakiye borçlu olduğu tespit edildiği,
g) Davacı …Ş. tarafından davalı (…) adına tanzim edilen davaya konu faturanın E-Arşiv Fatura şeklinde usulüne uygun olarak düzenlediği, davaya konu faturanın taraflar arasında akdedilen sözleşme kapsamında bilet bedeli olarak düzenlendiği, düzenlenen faturanın davacının ve davalı kayıtlarında mevcut olduğu anlaşılmakta olup taraflar arasında takibe konu fatura yönünden bir çekişmenin mevcut olmadığı, faturanın davalının bilgisi dahilinde olduğu kanaati hasıl olduğu,
h) Davacının davasında haklı görülmesi halinde davalı (…) yandan takibe konu edilen faturadan dolayı takip tarihi (20.06.2018) itibariyle 78.413,94 TL Asıl, 8.868,29 TL işlemiş faiz olmak üzere 87.282,23 TL alacaklı olduğu kanaatine varıldığı, Ayrıca, davacı yan takip tarihi (20.06.2018) itibariyle davalı yandan 8.868,29 TL işlemiş faiz alacaklı olduğu,
i) Davalı … Türkiye ve davalı … Ltd. Şti. (Türkiye)’nin davacıya ödemeleri gereken bilet bedeli borcunu ifadan haksız şekilde kaçınmış oldukları ve borçtan müteselsil sorumlu oldukları,
j) Diğer yandan taraflar arasındaki uyuşmazlığın davalı (…) yanın takas defi talebi noktasında toplanmakta olduğu, bu davalının, davacı şirketin bir başka ticari ilişki kapsamında davalı şirkete borçlu olduğunu, ilgili anlaşmalardan doğan borç ve alacakların davalı şirket tarafından takas edilerek borç ilişkisini sonlandırdığını iddia ettiği,
k) Tarafların telif bedelini davalıların davacıya olan bilet bedeli borcunun ödenmesine müteakip belirlemeleri gerektiği ve telif bedelinin kesintisiz şekilde tamamının … isimli esere ilişkin hak sahibi … …’e ödemek üzere … (Dubai) firmasına ödenebileceği, ancak hak sahibine ödenecek telif bedelinin sözleşmede belirlenen orandan az olması halinde davacının ödemesi gereken telif bedelinin de aynı oranda az olacağı, davalı … Ltd. Şti. (Türkiye), davalı … Türkiye ve … (Dubai) şirketlerinin telif bedelinin hak sahibi olmadıkları ve telif bedelinin sözleşmedeki oranın altında ödenmesi durumunda davacıdan kalan kısma ilişkin hak talebinde bulunamayacakları,
l) Davalı … Ltd. Şti. (Türkiye) ile … (Dubai) şirketlerinin eser sahibi olmadıkları esere ilişkin telif bedeline ilişkin borcu gerekçe göstererek takas defi iddiasında bulunmalarının haklı olmadğı,
m) Niyet Mektubundaki taraf yükümlülüklerinin 10 Ekim 2015 tarihinde Ankara Garında yaşanılan terör saldırısı nedeniyle milli yas ilanı nedeniyle oluşan mücbir sebep nedeniyle yerine getirilmesinin imkansız olmasında tarafların kurusunun bulunmadığı, mücbir sebebin oluşmasına kadar geçen 3,5 günlük süre için mekan ve teknik malzeme kirasının talep edilebileceği; ancak bu kısmın üzerinde kalan kaparo bedelini davacının davalıya iade etmesi gerektiği, Davalı … Ltd. Şti. şirketi tarafından davacıya ödenmiş olan 68.752,00 USD kaparo bedelinden, davalının 3,5 günlük mekan ve malzeme kirası olarak ödemesi gereken %18 KDV tutarı dahil toplam 66.808,81 USD düşüldüğünde geriye kalan toplam 1.916,19 USD tutarın davacı …Ş. tarafından davalı … Ltd. Şti. şirketine ödenmesi gerektiği ve ilgili bedelin takas defi edilerek davalının borcuna mahsup edilebileceği,
n) Nihai sonuç olarak, davacı … AŞ’nin takip tarihi (20.06.2018) itibariyle 78.413,94 TL Asıl, 8.868,29 TL işlemiş faiz olmak üzere 87.282,23 TL alacaklı olduğu, bu bedelden her iki davalının müteselsilen sorumlu oldukları,
Davalı … Ltd Şti’nin fazla ödediği 1.916,19 USD kaparo tutarı için takas defi ileri sürebileceği, takip tarihindeki TCMB USD efektif döviz satış kuru üzerinden (1.916,94 x 4,7644 =) 9.133,07 TL’nin mahsup edilmesiyle takip tarihi itibariyle davacı şirketin davalı şirketlerden 78.418,94 -9.133,07=69.285,87 TL ana para 8.868,29 TL gecikme faizi olmak üzere toplam 78.154,16 TL alacaklı olduğu, yönünde görüş ve kanaat bildirdikleri görüldü.
Bilirkişi raporunun bir suretinin taraf vekillerine usulüne uygun olarak tebliğ edildiği görüldü.
Davacı vekilinin bilirkişi raporuna karşı beyan ve itirazlarını içerir 18/05/2021 tarihli dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Davalı vekilinin bilirkişi raporuna karşı beyan ve itirazlarını içerir 24/*05/2021 tarihli dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
GEREKÇE:
Dava; taraflar arasında akdedilen … İş Birliği Sözleşmesi kapsamında davacı …Ş. yan tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklı cari hesap bakiye alacağının tahsili amacıyla başlatılan … İcra Müdürlüğü’nün 2018/… Esas sayılı dosyasına yapılan itirazın iptali, icra takibinin devamı ve icra inkar tazminatına mahkum edilmesi talebine ilişkindir.
Celp edilen … İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı dosyası tetkikinden; Alacaklı (davacı) … vekili tarafından borçlular (davalılar)…ile … Aleyhine 20.06.2018 tarihinde 78.413,94TL asıl alacak, 150,00 TL ihtarname gideri, 9.014,88 TL işlemiş faiz olmak üzere toplamda87.578,82 TL tutarındaki alacağa takip tarihinden itibaren asıl alacak kalemine işleyecek avans faizi, icra harç ve masrafları ve vekalet ücreti ile birlikte tahsili amacıyla takip başlattığını, borçluLARA ödeme emrinin 21.06.2018 tarihinde tebliğ edildiği, borçlular vekili tarafından21/06/2018 tarihli dilekçesi ile takibe itiraz ettikleri, itirazın süresinde olduğu ve takibin durdurulmuş olduğu görülmüştür.
Tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde; 29.04.2021 tarihli mahkememizce aldırılan bilirkişi raporu uyarınca; davacının ticari defterlerine göre Davacının, takibe konu ettiği 17.02.2016 tarih … no.lu 79.987,05 TL tutarlı faturanın davalı … ile olan cari hesabında kayıtlı olduğu, davacının takip tarihi (20.06.2018) itibariyle davalı (…) yandan 78.413,94 TL cari hesap bakiye alacaklı olduğu, davacının 2015, 2016-2017-2018 yılları ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin süresinde ve usulüne uygun tasdik ettirildiği kanaatine varıldığı, davalı şirketlere ait ticari defter ve belgeleri ise usulüne uygun ihtarata rağmen sunulmadığından inceleme yapılamadığı, ancak davalı tarafından dosyaya sunulu davalıların ticari defter dökümleri üzerinde yapılan incelemelerde; Davalı … San. Tic. Ltd. Şti.’nin 2016 yılına ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin süresinde ve usulüne uygun tasdik ettirildiği kanaatine varıldığı, davalı … Tic. A.Ş.’nin 2017 yılında E-defter mükellefi olduğu görülmüş olup, defter beratlarının usulüne uygun ve süresinde verildiği görüldüğü ve davalı … ticari defter dökümlerine göre; davacı yana takip tarihi (20.06.2018) itibariyle 78.413,94 TL cari hesap bakiye borçlu olduğu tespit edildiği, davacı …Ş. tarafından davalı (…) adına tanzim edilen davaya konu faturanın E-Arşiv Fatura şeklinde usulüne uygun olarak düzenlediği, davaya konu faturanın taraflar arasında akdedilen sözleşme kapsamında bilet bedeli olarak düzenlendiği, düzenlenen faturanın davacının ve davalı kayıtlarında mevcut olduğu anlaşılmakta olup taraflar arasında takibe konu fatura yönünden bir çekişmenin mevcut olmadığı, faturanın davalının bilgisi dahilinde olduğu anlaşılmıştır.
Somut olayda; taraflar arasındaki uyuşmazlığın davalı (…) yanın takas defi talebi noktasında toplanmakta olduğu, bu davalının, davacı şirketin bir başka ticari ilişki kapsamında davalı şirkete borçlu olduğunu, ilgili anlaşmalardan doğan borç ve alacakların davalı şirket tarafından takas edilerek borç ilişkisini sonlandırdığını iddia ettiği görülmüştür.
Davalı tarafça süresi içerisinde verilen cevap dilekçesinde takas defi ileri sürülmüştür.
Takas, TBK.nun 139.maddesinde düzenlenmiş olup, iki kişi, karşılıklı olarak bir miktar para veya özdeş diğer edimleri birbirine borçlu oldukları takdirde, her iki borç muaccel ise her biri alacağını borcuyla takas edebilir. Aynı yasanın 143.maddesine göre de, Takas, ancak borçlunun takas iradesini alacaklıya bildirmesiyle gerçekleşir. Bu durumda her iki borç, takas edilebilecekleri anda daha az olan borç tutarınca sona erer. Cari hesapla ilgili ticarete ilişkin özel teamüller saklıdır.
Dosyada mübrez 27.10.2015 tarihli … İş Birliği Sözleşmesi, incelendiğinde davacı firma ile dava dışı Birleşik Arap Emirlikleri’nde 2395/… Ruhsat Numarası ile kurulan bir şirket olan, Na. …, Dubai, UAE adresinde bulunan … şirketi arasında akdedilmiş olduğu görülmüştür. … İş Birliği Sözleşmesinin … Projeci … şirketi adına CEO Genel Müdürü tarafından imzalanmış olduğu görülmüştür. Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi nezdinde yapılan sorgulama neticesinde, davalı … Ticaret A.Ş. ile davalı … Ltd. Şti. şirketlerinin kurucusu ile temsil ve ilzama yetkisi olan … İş Birliği Sözleşmesinde imzası bulunan kişi ile aynı olduğu anlaşılmıştır.
… İş Birliği Sözleşmesi madde 2.7. “Taraflar, … ile … arasında anılan tarih için imzalanan … Sözleşmesinin devam edeceğini ve …’nin Etkinlik için iş Sahibi ile olan anlaşmasının şartlarından tamamen ve münhasıran sorumlu olacağını kabul ederler” hükmü ile 2.1. maddesi “…, Etkinliği. 21 Ocak 2016-24 Ocak 2016 tarihlerinde (Etkinliğin süresi) Ankara. Türkiye’de sahnelemek için …’nin tüm haklarının sahibi olan … …’den (“iş Sahibi”) münhasır bir hak iktisap ettiäini beyan eder. ”hükmü beraber değerlendirildiğinde; … (Dubai) şirketinin …nin tüm haklarına sahip dava dışı üçüncü taraf … … ile anılan eserin Türkiye’de sahnelenmesine ilişkin “… Sözleşmesi” isimli dosyaya sunulmamış bir sözleşme akdederek yetkilendirilmiş olduğu; … (Dubai) şirketinin münhasıran sahnelemeye yetkili olduğunu beyan ettiği …’nin sahnelenmesine ilişkin ortaklık kurmak amacıyla davacı …Ş. ortaklığı ile “… İşbirliği Sözleşmesini” imzalamış olduğu anlaşılmıştır.
… İş Birliği Sözleşmesinin 2.5.2. maddesi “İş Sahibine ödenmek üzere Etkinlik Süresi boyunca elde edilen Brüt Gişe gelirleri üzerinden %10 Telif …’ye ödenecektir.” hükmünü içermektedir. Davaya konu sözleşmenin 2.1. maddesinde “…, Etkinliği. 21 Ocak 2016-24 Ocak 2016 tarihlerinde (Etkinliğin süresi) Ankara. Türkiye’de sahnelemek için …’nin tüm haklarının sahibi olan … …’den (“iş Sahibi”) münhasır bir hak iktisap ettiğini beyan eder. “hükmü ile …nin tüm haklarının sahibinin dava dışı … … unvanlı şirket olduğu ifade etmektedir.
Buna göre; Sözleşme madde 2.7. “Taraflar, … ile … arasında anılan tarih için imzalanan … Sözleşmesinin devam edeceğini ve …’nin Etkinlik için iş Sahibi ile olan anlaşmasının şartlarından tamamen ve münhasıran sorumlu olacağını kabul ederler.” hükmünden … (Dubai) şirketin … eserinin hak sahibi üçüncü taraf … … ile anılan eserin Türkiye’de sahnelenmesine ilişkin “…” isimli davacının tarafı olmadığı bir sözleşmesinin olduğu anlaşılmaktadır. İşbu hüküm gereğince … (Dubai) şirketi, üçüncü taraf … … şirketi ile yapmış olduğu anlaşmanın sözleşmesinden münhasıran sorumlu olup, davacı şirketin anılan sözleşmeye ilişkin herhangi bir yükümlülüğünün olmadığı anlaşılmaktadır. … Ortaklık Sözleşmesinde … (Dubai)’nin ilgili eserin Türkiye’de sahnelenmesine ilişki münhasır hakka sahip olduğu ifade edilmektedir. Davalı … Ltd. Şti. (Türkiye), davalı … Türkiye ve … (Dubai) şirketlerinin davaya konu … isimli sahnelemeye elverişli eserin telif haklarına ilişkin 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve Türkiye Cumhuriyeti ile Birleşik Arap Emirlikleri Devletlerinin tarafı olduğu Uluslararası Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü WIPO sözleşmeleri bağlamında herhangi bir hak sahipliğinin olmadığı anlaşılmıştır.
Telif hakkı, fikir ve sanat eserleri üzerinde eser sahipleri ile mali ve bağlantılı hak sahiplerinin sahip olduğu maddi ve manevi hakların tümüdür. Sözleşmenin 2.5.2 maddesinde ifade edilen telif bedelinin hak sahibi, sözleşmeye konu eserin sahipleri ile bağlantılı ve mali hak sahipleridir. Sözleşmeye konu esere ilişkin herhangi bir mali hakkı olmayan, hak sahibince Türkiye’deki sahnelemeye ilişkin yetki verilmiş olan … (Dubai) şirketinin anılan eserin sahnelenmesinden kaynaklı telif bedeli üzerinde herhangi bir hak sahipliği bulunmamaktadır. … (Dubai) şirketi, davacı şirketten alacağı telif bedelini hak sahibi dava dışı üçüncü taraf … … şirketine kesintisiz ve tam olarak iletmeyi sözleşme kapsamında kabul ve taahhüt ettiği görülmüştür.
Tarafların ilgili sözleşmede telif bedelinin davacı şirket tarafından … (Dubai) şirketine ne zaman ödeyeceği; … (Dubai) şirketinin ise aldığı telif bedelini kesintisiz ve tam bir şekilde … … şirketine ödediğine ilişkin davacı şirkete nasıl bir ispat aracı sunacağının sözleşmede kararlaştırılmamış olduğu görülmüştür. Bahse konu telif bedeli sahnelenen esere ilişkin ve eserden kaynaklı bir hak olduğu için … (Dubai) şirketinin hak sahibi … … şirketine tam ve eksiksiz ödemesi gereken bir hak olup; hak sahibine ödenmemesi durumunda ilgili telif bedeline ilişkin herhangi bir ödeme yükümlülüğünü taraflara yüklemesi söz konusu olmayacaktır. Hak sahibi olamayan bir tarafın telif bedeli tahsil etmesi haksız ve sebepsiz zenginleşmeye neden olacağı anlaşılmıştır.
Davacı şirketin ilgili ödemeyi yapabilmesi için öncelikle davalı … Türkiye’den alacaklarını tahsil etmesi gerekmektedir. Sözleşmenin 7.4. maddesindeki “…, … Türkiye tarafından tahsil edilen etkinlik bilet paralarının her bir ilgili faturanın sunulmasını takiben 7 gün içinde ödeneceğini kabul ve taahhüt eder. Şüpheye yer vermemek açısından belirtilmelidir ki faturalar … Türkiye adı altında düzenlenecektir” hükmü gereğince bilet bedeline ilişkin faturanın davalı … Türkiye isimli firma adına kesileceği, ilgili faturanın bedelinin tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içerisinde yapılacağı ve bu hususta yaşanılacak bir sorundan … (Dubai) şirketinin sorumlu olacağı taraflarca açıkça kararlaştırılmıştır. Sözleşmede her ne kadar davacı …Ş. ile davalı … Türkiye arasında bir sözleşme akdedilmesinden bahsedilse dahi, davacının kusuru dışında bahse konu sözleşmenin imzalanamaması durumunda sözleşme taraflarının anlaştığı yükümlülüklerin aynen devam edeceğinin taraflarca hüküm altına alınmış olduğu görülmüştür.
Dosya kapsamında, … (Dubai) … ‘ın yukarıda sunulu e-postasında 25.000 USD telif bedelini ödediğini ifade etmiş olsa da … Ortaklık Sözleşmesi madde 2.7 uyarınca, … (Dubai) şirketinin … tüm haklarını elinde bulunduran … … şirketine karşı tüm sorumlulukları münhasıran kendisine ait olup davacı şirketin bu konuda sözleşmeden kaynaklı bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Sözleşmenin 2.5.2 maddesindeki vadesi belirtilmemiş olan ve davalı … Ltd. Şti. (Türkiye), davalı … Türkiye ve … (Dubai) şirketlerinin hak sahibi olmadığı telif bedelini tahsil edilmemesi, sözleşmede tarihi ve yöntemi açıkça ifade edilmiş bir borcun ifasından kaçınmak için haklı ve geçerli sebep olamayacağı anlaşılmıştır.
… İş Birliği Sözleşmesi 2.10. maddesinde davacı …Ş. tarafından sözleşme kapsamında yapılacak her türlü ödemenin … (Dubai) şirketinin Birleşik Arap Emirlikleri, Emirates NBD, Dubai isimli banka nezdindeki şirket hesabına yapılacağı hususu taraflarca hüküm altına alınmış olup; maddenin devamında ödemelerin … (Dubai) tarafından vazıh olarak talep edilen ve sözleşme taraflarınca da onaylanan bir başka bir banka hesaba veya yetkiliye yapabileceği ifade edilmiştir. Buna göre Davalı … Ltd. Şti. (Türkiye) ile … (Dubai) şirketlerinin eser sahibi olmadıkları esere ilişkin telif bedeline ilişkin borcu gerekçe göstererek takas defi iddiasında bulunmalarının haklı olmadığı anlaşılmıştır,
Ayrıca dosyada yer alan Niyet Mektubundaki taraf yükümlülüklerinin 10 Ekim 2015 tarihinde Ankara Garında yaşanılan terör saldırısı nedeniyle milli yas ilanı nedeniyle oluşan mücbir sebep nedeniyle yerine getirilmesinin imkansız olmasında tarafların kurusunun bulunmadığı, mücbir sebebin oluşmasına kadar geçen 3,5 günlük süre için mekan ve teknik malzeme kirasının talep edilebileceği; ancak bu kısmın üzerinde kalan kaparo bedelini davacının davalıya iade etmesi gerektiği, Davalı … Ltd. Şti. şirketi tarafından davacıya ödenmiş olan 68.752,00 USD kaparo bedelinden, davalının 3,5 günlük mekan ve malzeme kirası olarak ödemesi gereken %18 KDV tutarı dahil toplam 66.808,81 USD düşüldüğünde geriye kalan toplam 1.916,19 USD tutarın davacı …Ş. tarafından davalı … Ltd. Şti. şirketine ödenmesi gerektiği ve ilgili bedelin takas defi edilerek davalının borcuna mahsup edilebileceği, buna göre; davacı … AŞ’nin takip tarihi (20.06.2018) itibariyle 78.413,94 TL Asıl, 8.868,29 TL işlemiş faiz olmak üzere 87.282,23 TL alacaklı olduğu, bu bedelden her iki davalının müteselsilen sorumlu oldukları, Davalı … Ltd Şti’nin fazla ödediği 1.916,19 USD kaparo tutarı için takas defi ileri sürebileceği, takip tarihindeki TCMB USD efektif döviz satış kuru üzerinden (1.916,94 x 4,7644 =) 9.133,07 TL’nin mahsup edilmesiyle takip tarihi itibariyle davacı şirketin davalı şirketlerden 78.418,94 -9.133,07=69.285.87 TL ana para 8.868,29 TL gecikme faizi olmak üzere toplam 78.154.16 TL alacaklı olduğu mahkememizce aldırılan 29.04.2021 tarihli bilirkişi raporu ile sabit olup, hüküm kurmaya elverişli iş bu rapor doğrultusunda; davanın kısmen kabul kısmen reddi ile, Davalıların …. İcra Müdürlüğü’nün 2018/… Esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın 69.285,87-TL asıl alacak ve 8.868,29-TL işlemiş faiz olmak üzere toplan 78.154,16-TL üzerinden kısmen iptali ile, Takip tarihinden itibaren asıl alacak olan 69.285,87-TL’ye işleyecek yıllık %10,75 faiz uygulanması şeklinde takibin devamına, Fazlaya ilişkin istemin reddine, Asıl alacak likit olup, 69.285,87-TL’nin %20′ si oranındaki icra inkar tazminatının davalılardan alınarak davacıya verilmesine şeklinde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-DAVANIN KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile,
1-Davalıların …. İcra Müdürlüğü’nün 2018/… Esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın 69.285,87-TL asıl alacak ve 8.868,29-TL işlemiş faiz olmak üzere toplan 78.154,16-TL üzerinden kısmen iptali ile,
Takip tarihinden itibaren asıl alacak olan 69.285,87-TL’ye işleyecek yıllık %10,75 faiz uygulanması şeklinde takibin devamına,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Asıl alacak likit olup, 69.285,87-TL’nin %20′ si oranındaki icra inkar tazminatının davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 5.338,71-TL Karar ve İlam Harcının peşin alınan 1.057,74 TL harçtan mahsubu ile eksik kalan 4.280,97-TL’nin harcın davalılardan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafından bu dava sebebi ile yapılan 6.300,84 TL yargılama giderinin red ve kabul nispetine göre 5.622,23 TL’nin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, geri kalan miktarın davacı üzerinde bırakılmasına.
5- Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği hesap ve takdir olunan 10.960,04-TL vekalet ücretinin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine.
6- Davalılar kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği hesap ve takdir olunan 4.080,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara verilmesine.
7-Artan Gider Avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı … vekilinin yüzüne karşı diğer davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.14/07/2021

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza

YARGILAMA GİDERLERİ HARÇ BEYANI
35,90 TL BAŞVURMA HARCI 1.057,74 TL PEŞİN HARÇ
1.057,74 TL PEŞİN HARÇ +4.280,97 TL EKSİK HARÇ
5,20 TL VEKALET HARCI 5.338,71 TL KARAR VE İLAM HARCI
4.950,00 TL BİLİRKİŞİ ÜCRETİ + 252,00 TL TEBLİGAT ÜCRETİ
6.300,84 TL TOPLAM