Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/1207 E. 2020/602 K. 21.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/1207 Esas
KARAR NO : 2020/602
DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 28/12/2018
KARAR TARİHİ : 21/10/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin petrokimya ve benzeri petrol ürünlerinin, ayrıca plastik ve bunların hammaddesinin ithali ve yurtiçi müşterilere satışı ile iştigal eden, uluslararası güvenilirliği olan köklü bir ticaret firması olduğunu, müvekkilinin davalıya tedarikini sağladığı ürünlerin Türkiye’nin tek petrokimya üretim tesisi olan …’ten satın aldığını, müvekkili şirketin davalı tarafından sipariş edilen ürünlere istinaden 03/08/2018 tarihli … numaralı 41.617,13 USD bedelli faturayı tanzim ederek davalıya şirkete gönderildiğini, davalı tarafından faturaya itirazda bulunulmadığını, faturanın tanzim edildiği ve ödeneceği dönem arasında Dolar/Türk Lirası kurunda aşırı dalgalanmalar meydana geldiğini ve müvekkili şirketin Türk Lirası olarak ödemeyi kabul etmemeyi tercih ettiğini, hatta bu dönemde …’in de kendi belirlediği kurdan ödemeleri kabul ettiği, … ile iş ortağı olan müvekkilinin de ödemeleri TCMB döviz satış kurundan kabul etmeyeceği, ödeme gününde … tarafından bildirilen kur bilgisinin dikkate alınması gerektiğinin borçluya mail yoli ile bildirildiğini, ancak davalı tarafından dolar olarak ödeme yapılmayıp, müvekkili şirkete uygulanan günlük kur uygulamasıda dikkate alınmadan ödeme yapıldığını, bu durumun müvekkilini zarara uğrattığını, öncelikle davalıya mail yolu ile eksik ödenen tutarın ödenmesinin ihtar edildiğini, ancak yapılan tüm görüşmelere rağmen müvekkili şirketin zararını karşılamayan davalı aleyhine …. Noterliğinin 16/08/2018 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesinin gönderildiğini, bunun üzerine davalı aleyhine …. İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı dosyası ile ilamsız icra takibi başlatıldığını, davalının yetkiye, borca ve ferilerine itiraz etmesi nedeniyle takibin durduğunu, davalının yetki itirazının yerinde olmadığını beyanla; …. İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin devamına, takip konusu meblağın %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, harç ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalıya usulüne uygun tebligat çıkartılmasına rağmen davaya süresi içerisinde cevap verilmemiş olduğu görüldü.
DELİLLER:
03/08/2018 tarihli … numaralı fatura, mail yazışmaları, …. Noterliğinin 16/08/2018 tarihli … yevmiye numaralı ihtarname, proforma fatura, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 2013/15-1021 Esas 2014/424 Karar sayılı karar örneklerinin dosyaya sunulduğu, celp edilen …. İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı dosyasının mahkememiz dosyasına gelmiş olduğu görüldü.
Mahkememizce …’e müzekkere yazıldığı, müzekkere ile ‘şirketin günlük kur sabitlemelerine ilişkin yaptığı tüm uygulamanın esaslarının ne olduğunu, uygulamayı ticari ilişkide bulunduğu tüm işletmeleri uygulayıp uygulamadığı, söz konusu uygulamaya ilişkin tüm iş ortaklarına bildirim yapılıp yapılmadığının ve söz konusu uygulamanın hangi tarihler arasında yapıldığı husularının bildirilmesinin istendiği, verilen 27/09/2019 tarihli cevap ile:
Şirketinde döviz bazında satışlarda 2018 yılı Ağustos ayı öncesindeki son dönem uygulamalarında sipariş işlemleri T.C. Merkez Bankasının bir önceki gün saat:15.30’da bir sonraki gün uygulanmak üzere açıkladığı döviz satış kuru esas alınarak yapılmakta, sipariş TL bazlı ise satış fiyatı bu kurdan sabitlenmekte, döviz bazında vadeli ise ödeme vade tarihindeki döviz satış kuruna göre yapılmakta olduğu,
Ancak Ağustos ayı başlarındaki döviz kurlarında aşırı dalgalanmalar yaşandığından ve TCMB’nin saat 15.30’da açıkladığı kurun görülmesi bir takım spekülatif sipariş işlemlerine yol açabileceğinden, bu durumun yarattığı risk ve belirsizlikleri azaltmak için günde iki defa …’de verilen saat:10.00’daki ve 16.00’daki döviz satış kuru esas alınarak sipariş yapılmasının uygun görüldüğü,
Söz konusu uygulamanın hazırlıklarına 09/08/2019 tarihinde başlanmış, uygulama öncesi belirsizlik yaşanmaması için müşterilerimize bildirim yapılarak 09/08/2019 tarihinde yapılacak Dolar bazında siparişlerde 5.4400 USD/TL, Euro bazında siparişlerde 6.3000 Euro/TL kurlarının esas alınacağı bildirildiği,
Bu şekilde kur belirleme işlemi hazırlıkların tamamlandığı 27/08/2019 tarihine kadar devam etmiş, 27/08/2019 tarihinde müşterilerimize bildirim yapılarak şirketimizde 27/08/2018 tarihinden itibaren yapılacak siparişlerde, … terminalinde saat:10.30’da verilen ortalama döviz satış kurlarının esas alınacağı bildirildiği,
… terminalinde verilen kurların esas alınması uygulamasın da 22/10/2018 tarihine kadar devam edilmiş, bu tarihten sonra döviz bazlı siparişlerde siparişe esas dövizin TL dönüşümünde TCMB döviz kurunun esas alınması uygulamasına geçildiğini, müşterilerine bildirim yapılarak 22/10/2018 tarihinden geçerli olmak üzere sipariş günü 08.00-15.30 saatleri arasında yapılacak döviz esaslı siparişlerde yine bir önceki günün 15.30 sonrası açıklanan TCMS döviz satış kurunun, 15.30’dan sonra yapılacak siparişlerde ise TCMB’nin gün içinde 15.30’da açıklandığı döviz şatış kurunun geçerli olacağının bildirildiği, bu tarih itibariyle siparişler bu esasa göre kabul edilmekte olup kesinleşen sipariş sonrasında ise kur değişikliği olmamaktadır, döviz bazlı vadeli satışlarda ödeme yine vade günündeki kur üzerinden yapılmaktadır. Mevcut uygulamanın bu şekilde ve hiçbir ayrım yapılmaksızın tüm müşterilerine uygulandığını bildirdiği görülmüştür.
Celp edilen …. İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı dosyasının tetkikinden; alacaklı …. Tafından borçlu … SANAYİ LİMİTED ŞİRKETİ aleyhine 37.523,11 TL fatura+353,64 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 37.876,75 TL üzerinden 04/09/2018 tarihinde takip başlatıldığı, ödeme emrinin davalıya 07/09/2018 tarihinde tebliğ edildiği, davalı vekili tarafından 11/09/2018 tarihinde yetkiye, borca ve ferilerine itiraz ettiği, itirazın süresinde olduğu ve takibin durdurulduğu görüldü.
Mahkememizin 08/01/2020 tarihli celsesinin 2 numaralı ara kararı gereğince dosya üzerinde 3 kişiden oluşan bilirkişi heyeti marifetiyle 19/02/2020 günü saat:14.30’da mahkememiz kinceleme yapılmasına karar verilmiş olup, inceleme gün ve saatinin davacı vekiline duruşma esnasında tefhim olunduğu, davalı vekiline ise 13/01/2020 tarihinde e-tebligat çıktığı görülmüş olup, bilirkişi heyeti 06/03/2020 tarihli raporunda sonuç ve özet olarak;
Davacı şirketin 2018 yılı ticari defterlerinin TTK ilgili hükümlerine göre delil niteliğine haiz olduğu, davacının davalıya 03/08/2018 tarihinde içeriği ‘…’ olan, 19 paket, 1.350 USD paket tutarı 41.617,13 USD tutarlı fatura kestiği, faturanın TL karşılığının 210.561,84 TL olduğu ve davalı tarafından 13/08/2018 tarihinde 247.600,00 TL ödeme yapılidığı, ve TL cari hesapta davalının 36.664,81 TL alacağı kayıtlıyken, Döviz USD carisinde kur farkı olarak davacının 5.603,67 USD alacağı doğmuş olduğu ve davacının bu alacağını yevmiye defterinde işli olduğunun tespit edildiği,
Davacı taraf, davalı şirketten … İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı dosyası ile;
37.523,11 TL Asıl alacak
+ 353,64 TL Takip öncesi işlemiş faiz
37.876,75 TL talep ettiği,
Yapılan incelemede davacının davalıdan
37.498,64 TL asıl alacak talep edebileceği davacının asıl alacağına takip tarihinden itibaren 3095 sayılı yasa gereği yıllık %10,75 oranından faiz işletilmesi gerekeceği, (davacının takip tarihinden itibaren işletilecek %10,75 faiz oranının taleple bağlılık ilkesi gereği hesap edilecektir.) yönünde görüş ve kanaat bildirdiği görülmüştür.
Davacı vekilinin 30/03/2020 tarihli bilirkişi raporuna karşı itiraz dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
Davalı vekilinin 08/06/2020 tarihli bilirkişi raporuna karşı itiraz dilekçesinin dosyada olduğu görüldü.
GEREKÇE:
Dava; faturaya dayalı USD olarak ödenmesi gereken alacağın TL olarak ödenmesi sebebiyle ortaya çıkan kur farkı alacağının tahsili amacıyla başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
İcra dosyasında davalı-borçlunun itiraz dilekçesi ile yetki itirazında bulunduğu görülmüş olup, mahkememizin 03/07/2019 tarihli celsesinde taraflar arasındaki sözleşme uyarınca reddine karar verilmiştir.
İcra takibine konu alacak taraflar arasındaki ticari ilişkiye dayalı fatura alacağından kaynaklanmakta olup, taraflar tacir olduğundan ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yoluna gidilmiştir.
Tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde; davacının ticari defter ve kayıtlarına göre 5.603,67 USD bakiye alacağının işli olduğu davacının defter ve kayıtlarının usulüne uygun tutulduğu ve bu itibarla lehine delil vasfı taşıdığı, davalının ise usulüne uygun ihtarnameye rağmen ticari defter ve kayıtlarını sunmadığı, dosya kapsamı ve incelenen davacı kayıtlarına göre taraflar arasında ticari ilişki bulunduğu ve davacı tarafından davaya konu 03.08.2018 tarihinde içeriği ‘MH 418 Pp’ olan, 19 paket 1.350 USD tutarlı 41.617,13 USD’lik fatura kesildiği, davalı tarafından bu faturaya istinaden 13.08.2018 tarihinde 247.600,00 TL’lik ödeme yapıldığı, buna göre davacı tarafından yabancı para cinsi ile fatura düzenlendiği halde davalı tarafından TL cinsi ile ödeme yapıldığından; ödeme tarihindeki kur dikkate alınarak TL cinsinden yapılan ödeme yabancı paraya çevrilerek fatura tarihindeki yabancı para ile arada meydana gelen fark varsa kur farkı olarak bu bedelin davacıya ödenmesi gerektiği (Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2016/5559 Esas 2016/15501 Karar sayılı ilam) anlaşılmakla; mahkememizce aldırılan bilirkişi raporunda; kur farkından doğan alacağın 5.603,67 USD olduğu ve takip tarihindeki döviz kuruna göre TL cinsinden alacağın 37.498,64 TL olduğu tespit edilmiş olup, bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli olduğu, ayrıca işlemiş faize yönelik herhangi bir yazılı sözleşme bulunmadığından takip öncesi faiz işletilemeceği gözetilerek, davalının takibe ve borca itirazında haksız olduğu, kaldı ki aksinin davalı tarafından ispatlanamadığı anlaşılmakla; aldırılan bilirkişi raporu doğrultusunda; davanın kısmen kabul kısmen reddi ile davalının … İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın 37.498,64 TL üzerinden kısmen iptali ile, takip tarihinden itibaren asıl alacak olan 37.498,64 TL’ye 3095 sayılı yasa gereği yıllık %10,75 oranında faiz işletilmesi şeklinde takibin devamına karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
DAVANIN KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile,
1-Davalının … İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın 37.498,64 TL üzerinden kısmen iptali ile,
Takip tarihinden itibaren asıl alacak olan 37.498,64 TL’ye 3095 sayılı yasa gereği yıllık %10,75 oranında faiz işletilmesi şeklinde takibin devamına,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Hükmolunan meblağın %20’si oranda icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 2.561,53 TL Karar ve İlam Harcından, peşin yatırılan 35,90 TL’nin mahsup edilerek eksik kalan 2.525,63 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4- Davacı tarafından bu dava sebebi ile yapılan 2.705,00 TL yargılama giderinin red ve kabul nispetine göre 2.677,95 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, geri kalan miktarın davacı üzerinde bırakılmasına.
5- Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği hesap ve takdir olunan 5.624,79 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine.
6- Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği hesap ve takdir olunan 378,11-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine.
7-Artan Gider Avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzereverilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.21/10/2020

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza

YARGILAMA GİDERLERİ HARÇ BEYANI
35,90 TL BAŞVURMA HARCI 35,90 TL PEŞİN HARÇ
35,90 TL PEŞİN HARÇ +2.525,63TL EKSİK HARÇ
5,20 TL VEKALET HARCI 2.561,53 TL KARAR VE İLAM HARCI
2.550,00 TL BİLİRKİŞİ ÜCRETİ
+ 78,00 TL TEBLİGAT ÜCRETİ
2.705,00 TL TOPLAM