Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/1172 Esas
KARAR NO : 2023/221
DAVA : Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/12/2018
KARAR TARİHİ : 28/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması yargılaması neticesinde;
DAVA:Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; Müvcekkili … tarım ve hayvancılık faaliyetlerinde bulunduğunu bu faaliyetlerini daha kolay iera edebilmek için,yıllar önce, davalı kooperalile üye olduğunu, davalı kooperatifin çalışma şekli basitçe kooperatif, üyelerine bir kısım teminatlar karşılığında yıllık kota belirlemek suretiyleçen fazla bu kotalar kadar üyelerinin tarım ve hayvancılıkla ilgili olan,yem,gübre,mazot.tohum,tarım aleti ve benzeri ihtiyaçlarını karşılamakta ve ödeme zamanında üyeler aldıkları ürünlerin bedelini ödediğini, müvekkili yıllarca davalı kooperatif ile bu şekilde çalıştığını, kooperatiften aldığı malların bedellerini zamanında ödemiştir.Yapılan ödemelere rağmen,teminat olarak kooperatife verilen senetler müvekkiline iade edilmediğini, müvekkilinin davalı kooperatife, hiçbir borecu bulunmamasına rağmen, kooperatifçe 89.783.11TL borcun bulunduğunu ve ödemenin yapılmasını talep ettiğini, bu talebin haksız ve gerçek dış olduğunu, müvekkilinin koaperatife böyle bir borcu olmadığını, bu haksız talop karşısında,borcun kaynağını öğrenmek isteyen müvekkiline kooperatifçe bir hesap ekstresi verildiğini, bu hesap ekstresi incelendiğinde, almadığı malların borç olarak hesap ekstresinde yazılı olduğunu, müvekkili ile kooperatif arasındaki çalışma koşullarına göre, alacağı mallar için öncesinde senet verilmekte,buna karşılık daha sonra mallar gönderildiğini, hesap ekstresinde adı geçen senetlerin karşılığı olarak gösterilen malların hiçbirisi müvekkilime gönderilmediğini ve müvekkili de teslim alınmadığını, yani burada gerçek anlanıda bir borç doğmadığını, davalı kooperatifte birtakım usulsüzlükler tespit edildiğini, üyelerine verilmeyen mallar,sanki verildiği gibi gösterildiğini ve hesaplarda karışıktıklar yaratılarak müvekkili gibi birçok üyenin de mağduriyetine yol açılmadığını, davalı kooperatifte birtakım usulsüzlükler olduğu şüphesiyle müfettişlerce incelemeler başlatıldığını, bu usulsüzlükler sebebiyle kooperatif üyelerinden birçok kişi de müvekkili ile aynı durumda olduğunu, bununla ilgili savcılığa suç duyurusunda bulunulduğunu ve davalar açıldığını beyan ve gerekçelerle kooperatif tarafından hesap ekstrelerinde dava konusu senetlerin ve sencde bağlı olarak gösterilen alacakların tahsili halinde müvekkilinin ileride telalisi imkansız maddi manevi zararlara uğrayacağı muhtemel olduğundan dava konusu borcun ödenmesini engeller mahiyette ve muhtemel icra takiplerinin durdurulması amacıyla teminatsız veya uygun görülecek bir teminat mukabilinde ihtiyati tedbir kararı verilmesine, menli tespit davamızın kabulü ile hesap ekstresinde belirtilen senetlerin iptali ile senetlerin karşılığı olarak gösterilen borcun ve ferilere ilişkin borcun olmadığının tespitine, yargılama gideri ve ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;Davacı … müvekkili kooperatifin … numaralı ortağı olmakla, 2014 yılından bu yan düzenli alış veriş yaptığını, son olarak dava konusu edilen; 30.06.2016 tarihli … numaralı 140.000 TL miktarlı kredi sözleşmesine dayanan; 01/10/2018 vade tarihli … numaralı senetler ile kredi kullandığını, davacı tarafça yukarıda bahsi geçen … sayılı kredi genel sözleşmesine istinaden haziran 2016’dan bu yana çeşitli krediler kullanılmış ve son olarak da dava konusu senetlere istinaden cari faizli hayvancılık, gübre, tohumluk, petrol ürünleri, genel ihtiyaç ve yaygın bitkisel kredileri kullanıldığını, söz konusu kredilerinin teminatı olarak da 23/05/2018 tarihinde İstanbul İli … İlçesi … Köyü … ada … Parselde kayıtlı taşınmazı, … Tapu Müdürlüğü’nün … yevmiye numaralı işlemi ile ipotek verdiğini dava menfi tespit davası olduğunu, dava konusu alacak senede dayandığını, senet miktarları 2.500,00 TL’yi aştığı için 6100 sayılı HMK Md. 200 gereğince aksinin senetle ispatı gerektiğini, DAvacı delilleri arasında tanık deliline dayanmış ise de tanık deliline muvafakatlerinin olmadığını, 1581 Sayılı tarım kredi kooperatifleri ve birlikleri kanunu madde 12 ile buna paralel olarak tanzim edilen … Kooperatifleri Ana Sözleşmesi’nin 54. Maddesi uyarınca tek suretten ibaret tanzim edilen ortaklarımıza ait kredi borç senet asılları, ilam hükmünde olmaları nedeniyle Kooperatifler tarafından muhafaza edilmediğini, söz konusu senetlere ait alacakların tahsilinde ise ilgili kooperatiflerce ortaklara resmi, yazılı ve ıslak imzalı tahsilat makbuzu ibraz edildiğini, davacı taraf dava dilekçesinde de belirtmiş olduğu üzere 5 yılı aşkın süredir Kooperatif ortağı olduğunu basiretli her çiftçi gibi boş senede imza atmanın sonuçlarını bilmekte olduğu kanaatinde olduklarını, bu sebeple hiç satın almadığı bir zirai emtia mal ve/veya hizmet için boş senede imza atması hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davacı, davaya konu senetlerin boşa imza alınarak sonradan doldurulduğu iddiasında bulunduğunu, bu sebeple de boş senede imza attığının ve boş senedin anlaşmaya aykırı doldurulduğunun da yazılı delil ile ispatı gerektiğini, beyan ve gerekçelerle Usulüne uygun cevap dilekçemiz ile sunmuş olduğumuz delillerimizin kabulü ile deliller kısmında yazılan bilgi ve belgelerin ilgili yerlere yazılacak müzekkere ile getirtilmesine, masrafın yatırmış olduğumuz gider avansından karşılanmasına, 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu Madde 72/6 uyarınca davanın ikamesinden önce veya sonrasında borçlu/davacı, menfi tesbit davası zımmında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, vaki davamızın ilgili yasa hükmü uyarınca istirdat davası olarak devamına, dava konusu Kooperatif alacağı ödenmemiş ise 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu 72/4 Maddesi gereğince alacaklı müvekkilin alacağını geç almasından doğmuş ve doğacak zararlara karşılık alacağın %20’si oranında tazminatın tahsiline, ispat varakalarının eksiksiz şekilde toplanmasının akabinde mahkemenizce oluşacak kanaat ve iddialarımız doğrultusunda vaki davanın reddine, yargılama giderlerinin ve avukat ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE;
.Mahkememizce oluşturulan ara kararı gereği dosyanın rapor düzenlenmesi için bilirkişi Mali Müşavir … ‘a tevdi edildiği bilirkişinin 22/04/2021 tarihli raporunda;”Davalı’ ya ait 2017, 2018 ve 2019 yılları yasal defterlerin sahibi lehine delil olma özelliğine sahi olduğu, davacı …’ ın davalı Kooperatiften 13.11.2017 tarihinde Genel İhtiyaç Yaygın Bitkisel ihtiyacı nedeniyle 47.500,00 TL, 15.11.2017 tarihinde| Genel İhtiyaç-Yaygın Bitkisel ihtiyacı nedeniyle 20.000,00 TL ve 21.11.2017 tarihinde Tohumluk ve Yaygın Bitkisel ihtiyacı için 2.500,00 TL olmak üzere toplamda(47.500–20.00042.500-70.000,00) 70.000,00 TL kredi kullandığı davacının borcunu ödeme tarihi olan 18.02.2019 tarihi itibariyle toplam borcunun (64.566,30+27.477,42+13.286,57=95.330,29 TL olarak hesap edildiği, davacının 18.02.2019 tarihinde 95.396,44 TL ödeme yaptığı, dolayısıyla davacının davalı kooperatiften (95.396,44-95.330,29=66,15) fazla tahsil edilen faiz den dolayı 66,15 TL alacaklı olduğundan verilen teminat senetlerinin hükümsüz olduğunun anlaşılmakta olduğu” şeklinde görüşünü bildirmiştir.
Bilirkişi raporunun taraflara usulüne uygun tebliğ edildiği, tarafların bilirkişi raporuna karşı beyan ve itirazlarda bulunduğu görülmüştür.
Bilirkişiler … ve …’ın 11/04/2022 tarihli raporunda:”Kök rapordaki görüşü değiştirecek yeni bir bilgi ve belgenin dava dosyasına sunulmadığı”
şeklinde görüşlerini bildirmişlerdir.
Bilirkişi heyet ek raporunun taraflara usulüne uygun tebliğ edildiği, tarafların bilirkişi raporuna karşı beyan ve itirazlarda bulunduğu, tarafların beyan ve itirazları doğrultusunda mevcut bilirkişi heyetinde ticari alanında nitelikli hesap uzmanı dahil edilerek ek rapor aldırılmasına karar verildiği görülmüştür.
Bilirkişiler Mali Müşavir …, … Mühendisi … ve Nitelikli Hesap Uzmanı … tarafından sunulan 13/11/2022 tarihli raporda;”Davalının tacir olup ticari defterlerinin incelenebildiği, davalının ticari defter tutma
zorunluluğunda bir tacir olduğuna ilişkin bilgi ve belge bulunmadığı,
Davalının ticari defter kayıtlarına göre alacağın bulunduğu ancak bu ticari defterlerin
dayanağını oluşturan belgelerde, kredi kullandırmaya konu tohum, gübre, akaryakıt gibi hususların teslim edildiğine ilişkin belge bulunmadığı,
Davalının sadece ticari defterleri ispata yeterli kabul edilirse, kök raporda yer alan
hesaplamanın doğru olduğu, buna göre davacı tarafından yapılan 95.396,44 TL’nin borca
mahsup edildiğinde, davacının 66,15 TL fazla ödemesinin bulunduğu, Davalının ticari defterlerinin yeterli olmayacağı, aynı zamanda defter kayıtlarının
dayanaklarının da bulunması gerektiği benimsenirse, emtiaların teslimine ilişkin belge ve
bilgi bulunmadığından davacının menfi tespit talebinin kabulü ile İİK md. 72, f. 6
gereğince 95.396,44 TL’nin istirdadına karar verilebileceği” şeklinde görüşlerini bildirmişlerdir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacı ile davalı arasında 30/06/2016 tarihli … Kredi Genel Sözleşmesi düzenlendiği, davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde davacının davalı kooperatifin üyesi olduğunun, davalı kooperatifin çalışma koşulunun ürün veya hizmet verilmeden önce teminat senedi alma şeklinde olduğunun, bu kapsamda davaya konu … numaralı 13/11/2017 düzenleme 01/10/2018 vade tarihli 47.500 TL , … numaralı 15/11/2017 düzenleme 01/10/2018 vade tarihli 20.000 TL, … numaralı 21/11/2017 düzenleme 01/10/2018 vade tarihli 2.500,00 TL bedelli senetlerin davacı tarafından imzalanarak davalıya verildiğinin ancak bu senetlerin karşılığı olan mal ve hizmetin verilmediğinin teslim edilmediğinin beyan edilerek bu davanın açıldığı, senetler incelendiğinde davaya konu senetlerde taraflar arasında düzenlenen 30/06/2016 tarihli Kredi Genel Sözleşmesinin eki ve ayrılmaz parçası olduğunun belirtildiği, kredi sözleşmesinin 7.2 maddesinde borçluların teminatlarını kooperatife vermesinden ve/veya kooperatifçe kabule şayan bir şekilde teslim edilmesinden sonra kredinin kullandırılmasını kabul edeceğinin düzenlendiği, davalı vekilince cevap dilekçesinin ekinde davacıya ilişkin olarak sunulan ortağın aldığı mallar listesi başlıklı raporda davaya konu senetler karşılığı mal ve hizmet verildiğinin belirtildiği ancak senetlerde yazılı bedeller tutarında ödünç para alındığının yazılı olduğu bu nedenle senet karşılığında mal ve hizmet verildiğine ilişkin ispat yükünün davalıda olacağı bu hususlar ve dosyadaki diğer deliller birlikte değerlendirildiğinde davaya konu senetlerin davacı yan tarafından davalı kooperatiften çeşitli mal ve hizmetlerin siparişi amacılığıyla davacı tarafından imzalanarak davalı Kooperatife verildiği, söz konusu senetlerin “teminat senedi” vasfında olduğu, teminat senetlerinin genel kredi sözleşmesine dayanarak imzalandığı ve uyuşmazlığa konu mal ve hizmetlerin davacı tarafından sipariş edildiği, davalı tarafından mal ve hizmetlerin teslimine ilişkin herhangi bir teslim-tesellüm belgesinin dosyaya sunulmadığı, bu haliyle mal ve hizmetlerin teslimi hususunun ispat yükü üzerinde bulunan davalı tarafından ispat edilemediği, davacının davaya konu senetler nedeniyle davalıya borcunun bulunmadığı, davanın menfi tespit davası olarak açıldığı ancak bankadan gelen müzekkere cevabı doğrultusunda senetler nedeniyle davacı tarafından davalıya istirdat hakkı saklı kalmak kaydıyla açıklamasıyla dava tarihinden sonra 18/02/2019 tarihinde 95.346,44 TL ödeme yapıldığı ve bu nedenle davaya istirdat davası olarak devam edildiği anlaşıldığından davanın kabulü ile 95.346,44 TL’nin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın KABULÜ ile;
-95.346,44 TL’nin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
2-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken toplam 6.513,12-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 1.633,28-TL harçtan mahsubu ile eksik kalan 4.879,84-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T. göre hesaplanan 15.255,43-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı vekili tarafından yapılan 17 adet posta-tebligat gideri toplamı 145,50 TL ile 3 adet bilirkişi ücreti 5.000,00-TL, 1.533,28-TL peşin harç, 100,00-TL tamamlama harcı, 35,90-TL başvuru harcı, 5,20-TL vekalet harcı olmak üzere toplam 6.819,88‬-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı vekili tarafından yapılan masrafların üzerine bırakılmasına,
6-Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (… Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.28/03/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır