Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2023/450 Esas
KARAR NO : 2023/897
DAVALI : HASIMSIZ
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 09/07/2023
KARAR TARİHİ : 06/12/2023
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili …’ na ait … hesap numaralı, … sıra numaralı, 30.08.2012 keşide tarihli ve 31.08.2012 ibraz tarihli … Bankası AŞ ‘ ın … şubesine ait çekin kaybolduğunu, 18.02.2012 tarihinde 3.bir şahıs tarafından boş bulunan çeke 100.000 TL tutarında bir miktar yazılıp … Bankası AŞ’ ın … şubesinde bu çekle işlem yapılmaya çalışıldığını, çekin müvekkili namına yazılı olması ve arkasında cirosu olmaması nedeni ile ciro silsilesinde bulunan ve ibraz eden tüm kişilerin meşru hamil olmamaları ve müvekkili namına muhtemelen sahte kaşe ve imza atarak ciro silsilesini başlatmaları ihtimali hususu da dikkate alınarak takdiren teminatsız olarak Hmk 389 V.D. maddeleri uyarınca ihtiyati tedbir kararı ile çekin ait olduğu bankaya ödeme yasağı kararı verilmesini talep ettiklerini, Bunun yanı sıra işbu kaybolan çekler ile ilgili taraflarınca … Cumhuriyet Başsavcılığına hırsızlık şikayetine bulunulacaklarını, soruşturma numarasını bildireceklerini, zayi olan çek yaprağının üçüncü şahısların ellerine geçmesi halinde müveekkilinin ve keşideci aleyhine tahsilat işlemlerine girişilebilmesi tehlikesi sebebiyle mağduriyet yaşayacaklarını belirterek ilgili çekin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememiz dosyasında, dava konusu çekteki ilgili banka olan … Anonim Şirketine müzekkere yazıldığı, cevabi yazıda çekin takas aracılığıyla … Bankasına ibraz edildiğini, karşılığı olmadığından ödenemediğini, karşı bankadan ibraz edilen çeklerin ibraz anındaki görüntüsü ve ibraz eden kişiye ait bilgilerin tespit edilemediğini belirtilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ GEREKÇE:
Dava, TTK.nun 818/s atfıyla uygulanması gereken , 757- 764. madde hükümlerine göre zayii nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir.
TTK.757-764.maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme, ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir.(TTK.652.m)
Keşidecinin, muhatap bankayı ödemeden men yetkisi bulunmamaktadır. Çek ibraz edildiği takdirde, hak talep eden hamile karşı İİK.72.maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkanları mevcut bulunmaktadır. HMK.114/h maddesi uyarınca davacının dava açmakta hukuki yararının bulunması dava şartıdır.Yine TTK.651/2. maddesi uyarınca iptal davasını açmakta hukuki menfaati olan kişi senede bağlı alacak hakkı olan hamildir. Keşidecinin iptal kararı almakta hiç bir hukuki yararı bulunmamaktadır. Davacı keşidecinin, hamil adına bu davayı açma yetkisi, yani dava takip yetkisi de yoktur.
Bu kapsamda davacı keşidecinin haklı hamil olduğu iddiasıyla iptal davası açma hakkının bulunmadığının kabulü gerekir. Somut olay yönünden yapılan değerlendirmede; davacı kendisine ait çekin kaybolduğu, 3. bir şahıs tarafından 18/02/2012 tarihinde bu çekin miktar kısmının doldurularak işlem yapılmaya çalışıldığını iddia etmiş ve çekin iptaline karar verilmesini istemiş ise de; gerek davacı vekili tarafından sunulan 23/08/2023 havale tarihli beyan dilekçesi gerekse … Bankasının 31/08/2023 havale tarihli yazı cevabı ile dava konusu çekin keşidecisinin davacı olduğu anlaşılmakla yukarıda açıklandığı üzere keşidecinin çekin iptalini talep etme hakkı bulunmayacağından davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. (Benzer mahiyette İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. H.D. 2023/1812 E., 2023/1409 K. Sayılı kararı)
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1 – Davacının davasının REDDİNE,
2-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 269,85 TL harçtan peşin alınan 179,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 89,95 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep edilmesi halinde kendilerine iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde … Mahkemesi’nde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 06/12/2023
Katip …
(e-imza)
Hakim …
(e-imza)