Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/37 E. 2023/849 K. 21.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/37 Esas
KARAR NO : 2023/849
DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/01/2023
KARAR TARİHİ : 21/11/2023

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin “… Mah. … Sk. … İstanbul” adresinde İkamet amaçlı olmayan binaların inşaatı üzerine ticari faaliyet gösterdiğini, … Arası 2200 mm Çelik İsale Hattının … Projesi kapsamında kalan kısmının Deplasesi edilmesi ve işletmeye alınıp … idaresine teslim edilmesi işinin Alt Yüklenici olarak … San. Ve Tic. Ltd. Şti tarafından yapıldığını ve bu kapsamda “Taşeron İş bitirme belgesi” nin kendilerine verilmesini talep etmişse de bu talepleri … Yönetimi tarafından karşılanmadığını, taşeron İş bitirme belgesinin iş veren tarafından düzenlenmesi gerekirken ve bunun bağlı oldugu mülki erkan tarafından onaylanıp tarafımıza verilmesi gerekirken bu belgenin verilmemesi müvekkili şirketi mağdur etmiş ve ticari bir zarara soktuğunu, taşeron iş bitirme belgesini, 4734 sayılı kamu ihale kanunu ve bu kanuna göre çıkarılmış yönetmeliklere göre hazırlanan form ve standartlarına uygun şekilde işveren konumundaki … Yönetiminin düzenlemesi kanunun getirdiği bir zorunluluk olduğunu, bahsedilen eser sözleşmesi kapsamındaki yapım işinin yapıldığı hususunda … Yönetimi referans olarak bir yazı verdiği halde kamu ihalelerine girecek yeterlilikte ve format da düzenlenen belgeyi müvekkili şirkete verseydi müvekkilinin bu ihalelere teklif verebileceğini ve belki de işleri alabileceğini, … tarafından … İNŞAAT ve TİCARET A.Ş’ne aşağıdaki referans mektubu verilmesine rağmen müvekkiline bu iş kapsamında taşeron iş bitirme belgesi verilmediğini, müvekkili şirketi mağdur edildiğini ve ticari bir zarara sokulduğunu, bu nedenle müvekkilinin maddi zararı belirsiz olduğundan fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10,000- TL maddi tazminatın (Bilirkişi incelemesi ile birlikte belirlenecek miktar bilahare ıslah yolu ile artılacaktır) davalının haksız işlemi gerçekleştirdiği belge talep tarihi olan 09.02.2021 tarihinden itibaren işleyecek en yüksek ticari faizi ile birlikte tahsil edilmesini talep etmiştir.
Davalı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; huzurdaki dava kapsamında davacı şirketin talepleri yönünden müvekkili şirket … … … A.Ş.’nin hiçbir sorumluluğu bulunmadığını, zira müvekkili şirket ile davacı şirket arasında herhangi bir sözleşme ilişkisi bulunmadığını, mahkemeniz dava dosyası kapsamında müvekkil şirkete husumet yöneltilmiş olmasının hatalı olması nedeniyle davanın usulden reddini, davacı şirketin iddia ve talepleri hukuki mesnetten yoksun olduğundan ve somut olayda haksız fiilin şartları oluşmadığından davanın esastan reddini talep etmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde; Dava, iş bitirme belgesi verilmesi ve söz konusu belgenin süresinde verilmemesinden kaynaklı zararın davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
Somut olayda …-İNS-…- No’lu, 02.02.2015 imza tarihli ve … YENİ TERFİ HATTI YAPIM İŞLERİ” konulu Alt Sözleşme’si kapsamında davacının … – Arası 2200 mm Çelik İsale Hattının … … Projesi kapsamında kalan kısmının deplase edilmesi ve işletmeye alınıp … idaresine teslim edilmesi işini üstlendiği ve söz konusu edimini gereği gibi yerine getirip işi teslim etmesine rağmen davalı tarafça iş bitirme belgesinin verilmemesinden kaynaklı olarak zarara uğradığından bahisle işbu davanın açılmış olduğu, davalının davaya cevap dilekçesinde husumet itirazında bulunmuş olduğu, arabuluculuk son tutanağında ise “Yapılan müzakereler sonucunda, başvurucunun iş bitirme belgesi talebi … … … A.Ş. tarafınca kabul edildi ancak tazminat talebi kabul edilmediğinden, başvurucu … İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Tarafınca asıl taleplerinin tazminat olduğu beyan edilerek kısmi anlaşma kabul edilmediğinden taraflar anlaşmaya varamadılar.” şeklinde düzenlenmiş olduğu görülmüştür.
Davalının husumet itirazı mahkememizce öncelikle incelenmesi gerektiğinden davacı vekili tarafından dosyaya ibraz edilmiş olan 06.11.2023 tarihli beyan dilekçesi ve ekinde yer alan alt yüklenici sözleşmesi ile gelen müzekkere cevapları incelendiğinde; 3996 sayılı “Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yapılması Hakkında Kanun” ve 2012/3573 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nda belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde Devlet Hava Meydanları … Genel Müdürlüğü ( … ) tarafından yap-işlet-devret modeli ile gerçekleştirilen … …’nın ihalesinin 03.05.2013 tarihinde gerçekleştirilmiş olduğu, ihale kapsamında … …’nın yap-işlet-devret modeli ile yapılması, işletme süresi olan 25 yıl boyunca işletilmesi ve 25 yılın sonunda İdareye devredilmesi işlemi ile bu kapsamdaki işi gerçekleştirmek ve ana sözleşmede belirtilen faaliyetlerde bulunmak üzere … … … A.Ş. Tarafından üstlenildiği, işverenin bu davalı şirket olduğu, davalı tarafça aralarında davaya konu … yeni terfi hattı yapım işinin de yer aldığı bir kısım işlerin yapılması işinin … A.Ş. (…), … A.Ş., … A.Ş., … A.Ş. ve … A.Ş. tarafından oluşturulan … ’na yüklenici sıfatı ile devredilmiş olduğu, işbu ortaklık – … – ile davacı arasında 02.02.2015 tarihinde alt sözleşme akdedilerek davacıya … yeni terfi hattı yapım işlerinin devredildiği ve bu kapsamda davacının alt yüklenici konumunda olduğu; sözleşmenin genel hükümler başlığını taşıyan 1. Bölümünün 1.1.12. Maddesinin “”İdareci Kisi” İşveren olarak … … … A.Ş.’nin herhangi bir çalışanını ve İlgili Makamları ifade eder” , 1.1.18. Maddesinin “”İşveren”, … … … A.Ş.’ni ifade eder” şeklindeki düzenlemesi uyarınca davalının asıl işveren konumunda olması sebebi ile davalının husumet itirazlarının reddine karar verilerek yargılamaya devam olunmuştur.
Davacının iş bitirme belgesi verilmesi talebi bakımından;
Kamu Özel İş Birliği Projeleri İle Lisanslı İşler Kapsamında Gerçekleştirilen Yapım İşlerine İlişkin İş Deneyim Belgeleri Hakkında Tebliğ’in “İş deneyim belgelerinin verilmesi” başlığını taşıyan 8. Maddesinin “(1) İş deneyim belgeleri; yüklenicilere, idare tarafından onaylanmış olması koşuluyla yükleniciye karşı bir sözleşme ile taahhüt ettiği iş bölümünü bitiren alt yüklenicilere, mimar veya mühendis olmak şartıyla denetleme veya yönetme görevlerinde bulunanlara, talep tarihini izleyen 30 gün içinde belge düzenlemeye yetkili mercilerce düzenlenerek verilir. Düzenleme koşullarını taşımayan taleplerde, aynı süre içinde başvuru sahibine bu husus gerekçeleriyle yazılı olarak bildirilir.
(2) Yüklenicilere; taahhüt ettikleri işler için işi bitirmeleri durumunda “iş bitirme belgesi”, işin ilk sözleşme bedelinin tamamlanması ve gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşarak kusursuz olarak gerçekleştirilmesi durumunda “iş durum belgesi” idare tarafından düzenlenerek verilir.
(3) Alt yüklenicilere; sözleşmesinin tamamını bir bütün olarak gerçekleştirip bitirmeleri ve kısmi kabul öngörülen işlerde, idare tarafından kısmi kabulü yapılmak veya asıl sözleşmeye ilişkin işin kabulü yapılmak şartıyla, “alt yüklenici iş bitirme belgesi” düzenlenerek verilir. Yüklenici ile alt yüklenici arasında imzalanan sözleşmelerde, nevi itibarıyla verilen bir işin baştan sona yapılmasının öngörülmesi şartı aranır. Birden fazla alt yüklenici olması durumunda, alt yüklenicilere verilecek iş deneyim belgelerinin tutarlarının toplamı, toplam sözleşme bedelini aşamaz.” şeklindeki düzenlemesi uyarınca iş bitirme belgesinin verilmesi Kamu İhale Kanunu düzenlemeleri de göz önünde bulundurulduğunda bir idari işlem mahiyetindedir. Bu sebeple mahkememizin işbu dosyası ile benzer mahiyette bulunan … Mahkemesi … Hukuk Dairesinin 2021/… Esas, 2023/… Karar Sayılı, 02/03/2023 Tarihli “Davacı vekili, … İl Özel İdaresi tarafından Kamu İhale Yasası kapsamında yapılan … köyü sulama göleti inşaatı işinin müvekkili şirkette kalarak taraflar arasında 16/08/2011 tarihli sözleşme imzalandığını, davacı şirketin işi sözleşmeye uygun bir şekilde 27/03/2014 tarihinde tamamlayarak teslim ettiğini, … ayrıca davalının iş bitirme belgesini vermesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, “… Her ne kadar davacı dava dilekçesinde ayrıca iş bitirme belgesi verilmesini talep etmiş ise de bu belgenin verilmesi koşulları oluşmuş ise davacının davalıdan talep etmesi gerektiği ve reddi halinde red işleminin idari bir işlem olması nedeniyle idari yargıya başvurabileceği bu nedenle buna yönelik talebinin reddine” karar verilmiştir.” şeklindeki açıklaması ile yapılan istinaf başvurusunun kabulüne karar verilerek yeniden hüküm tesis edilmiş olduğu ve söz konusu hüküm “8-Davacının iş bitirme belgesi verilmesi talebinin reddine,” karar verilmiş olduğu; nitekim benzer mahiyette olan … … Mahkemesi … Hukuk Dairesinin 2021/ … Esas, 2021/… Karar Sayılı, 25/11/2021 Tarihli “… Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/… Esas, 2020/… Karar sayılı ve 23/09/2020 tarihli kararı ile; “… ayrıca davacılara iş bitirme belgesi verilmesi (verme borcu) taleplerinin, bu taleplerin nitelikleri gereği idari makamlarca idari işlemle değerlendirilebileceği; konu taleplerin yargısal hükümle karara bağlanamayacağı nedenleriyle reddine” şeklinde karar verilmiştir.
…I-Davalı vekilinin İSTİNAF TALEBİNİN KABULÜNE,
II-HMK’nun 353/1.b.2 ve HMK’nun 355.maddeleri uyarınca … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/… Esas, 2020/… Karar sayılı ve 23/09/2020 tarihli KARARININ HARÇ YÖNÜNDEN DÜZELTİLEREK, ESAS HAKKINDA AŞAĞIDAKİ ŞEKİLDE YENİDEN KARAR VERİLMESİNE,

4- Davacıların, … Danışmanlık ve Kontrollük Hizmeti Sözleşmesi ve ek sözleşmelere dair iş kabulünün, davalı … Başkanlığı tarafından yapılması (yapma borcu) ve ayrıca davacılara iş bitirme belgesi verilmesi (verme borcu) taleplerinin, bu taleplerin nitelikleri gereği idari makamlarca idari işlemle değerlendirilebileceği; konu taleplerin yargısal hükümle karara bağlanamayacağı nedenleriyle Reddine;” dair temyiz yasa yolu açık olmak üzere karar verilmiş olduğu, taraflarca temyiz yasa yoluna başvurulması üzerine söz konusu BAM kararının Yargıtay … Hukuk Dairesinin 2022/2021 Esas, 2023/… Karar Sayılı, 29/05/2023 Tarihli ilamı ile onanmasına karar verildiği görülmekle işbu davada da benzer mahiyette olan talep bakımından davacının öncelikle davalıya başvuru yapması, davalı tarafından yapılan başvurunun değerlendirilmemesi, yahut reddedilmesi ihtimalinde hakkını idari, yargıda araması gerektiği, iş bitirme belgesi verilmesi talebinin adli yargıda hükme bağlanamayacak olması sebebiyle reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacının tazminat- zarar talebi bakımından yapılan incelemede;
Davacı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde “Kamu İhale kanunu yapım yönetmeliginde belirtilen standart forma uygun düzenlenmiş iş bitirme belgesi olmayan bir istekli firma kamu ihalelerine giremez. İş bitirme belgesi kamu ihalelerinde isteklilerden talep edilen yasal bir belge olup ibraz edilmesi de kanunen yasal bir zorunluluktur. Bu belge bulunmazsa kamu ihalelerine ya da ulusal veya uluslarası konumdaki kanun kapsamındaki işlere teklif dahi verilememektedir. Müvekkil şirket, 2016 yılı olan iş bitirme belgesini hakettigi tarihten beri alamadığı için ihalelere girememiş ve fiziki ve teknik yeterlilikleri olmasına rağmen kendinden kaynaklanmayan sebeplerle ticari bir kayıp yaşamıştır.” şeklindeki beyanı ile davacının zararı olduğundan bahsedilmiş ise de söz konusu zarar kaleminin somutlaştırılmamış olması sebebiyle mahkememizce yargılama esnasında HMK m.3″ hükmü kapsamında davacı vekiline davacının işin tesliminden sonra katılmak istediği halde iş bitirme belgesinin verilmemesi sebebiyle katılamadığı ihalelere ilişkin somut belgeler ibraz etmek üzere süre verilmiş olup söz konusu süre içerisinde açıkça davacının hangi ihalelere katılamadığı, ne şekilde zarara uğradığı somutlaştırılmamıştır.
Türk Medeni Kanununun 6. Maddesinin “Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür. ” şeklindeki düzenlemesi uyarınca somut olayda zarara uğradığını iddia eden davacının açıkça hangi haleye katılamadığı, ne şekilde yaklaşık olarak ne kadar zarara uğradığını somut bir şekilde ispat etmesi gerekmekte olup somut olayda davacının zarar talebinin soyut beyandan ibaret olduğu görülmekle ispatlanamayan zarar kalemi bakımından da davasının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklanmış olduğu üzere;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Alınması gerekli olan 269,85-TL karar ilam harcının davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerine bırakılmasına,
4-Davalı yargılama esnasında kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 10.000,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Tarafların dava şartı olan arabuluculuk toplantısına katıldıkları halde anlaşamadıkları, arabuluculuk son tutanağı aslından anlaşıldığından 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanun’un 18/A-14 bendi uyarınca ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Suçüstü Ödeneğinden ödenen 3.120,00 TL’nin davacıdan alınarak hazineye irad kaydına.
6-Taraflar tarafından yatırılan gider avansın arta kalan kısmı karar kesinleştiğinde ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile … Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/11/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

* İş bu karar 5070 Sayılı Kanun hükümlerine göre güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.