Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2023/155 Esas
KARAR NO:2023/604

DAVA:Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ:03/03/2023
KARAR TARİHİ:19/07/2023

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin elindeyken kaybolan, tacir olmayan hamiline kaydına haiz, … Bankası A.Ş. … Şubesi’ne ait keşidecisi müvekkilinin annesi … olan; … IBAN numarasına ait olan … seri numaralı, 05.03.2023 keşide tarihli, 150.000,00-TL … IBAN numarasına ait olan … seri numaralı, 15.03.2023 keşide tarihli, 150.000,00-TLbedelli çeklerin keşideci … tarafından oğlu olan müvekkiline verildiğini ve müvekkili yedindeyken kaybolduğunu, tüm araştırmalara rağmen bulunamadığını, müvekkilinin yedindeyken kaybolan çeklerin ileride doğabilecek sorun ve mağduriyetlerin önüne geçebilmek amacıyla öncelikle ödemenin men’ine karar verilmesini ve akabinde çeklerin çalınmış olması ihtimali nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde; Dava, 6102 sayılı TTK’ nın 757/1 maddesi uyarınca zayi nedeniyle hasımsız olarak açılan çek iptali istemine ilişkindir.
Somut olayda davacı vekili tarafından mahkememize sunulmuş olan dava dilekçesinde özetle; … Bankası A.Ş. … Şubesi’ne ait keşidecisi … olan, … seri numaralı, 05.03.2023 keşide tarihli, 150.000,00-TL bedelli çek ile … Bankası A.Ş. … Şubesi’ne ait keşidecisi … olan, … seri numaralı, 15.03.2023 keşide tarihli, 150.000,00-TL bedelli çeklerin yetkili hamilinin davacı olduğunu, hamilin uhdesinde iken çeklerin kaybolması sebebiyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiş olduğu görülmüştür.
Yasal Mevcuat incelendiğinde; 6102 Sayılı Türk Ticarek Kanunu madde 651’e göre “Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir. ” şeklinde düzenleme ile yine aynı kanunun 652. Maddesinde ” İptal kararı üzerine hak sahibi hakkını senetsiz olarak da ileri sürebilir veya yeni bir senet düzenlenmesini isteyebilir. Bunun dışında iptal usulü ve hükümleri hakkında, kıymetli evrakın çeşitli türlerine ilişkin özel hükümler uygulanır.” şeklinde düzenleme mevcut olup bu düzenlemenin ve 818/s. maddesinin yollaması gereği poliçenin iptaline ilişkin hükümler çekin iptalinde de uygulanacaktır.
6102 Sayılı TTK’ nın 757 vd. maddelerinde yer alan kambiyo senedinin zayi nedeni ile iptal davası, iradesi dışında kambiyo senedi elinden çıkan kişiye, hakkın senetsiz olarak ileri sürülmesi veya borçludan yeni bir senet düzenlenmesini isteyebilme imkanı verir (TTK m. 651-652). Aynı Kanunun 759. maddesi uyarınca, iptal isteminde bulunan kişi, çek elinde iken zayi olduğunu inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sunmak, çekin bir suretini ibraz etmek yahut da çekin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür.
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 790. maddesinde “Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır” düzenlemesi bulunmaktadır.
Uyuşmazlığa ilişkin yasal düzenleme TTK nun 818/s atfıyla uygulanacak TTK nun 757 ve devamı maddeleri uyarınca “iradesi dışında poliçe (çek) elinden çıkan kişi ödeme veya hamilin yerleşim yerinde ki asliye ticaret mahkemesinden muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.TTK 764(1) elden çıkan poliçe ,verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa iptaline karar verilir” şeklinde olup yargılama esnasında dava konusu yapılan çekler bakımından yasal ilanlar yapılmış, ilan sürelerinin dolmuş olduğu görülmüştür.
İlan süresi içerisinde dava konusu yapılmış olan … seri numaralı 15.03.2023 keşide tarihli 150.000,00 TL bedelli çek bakımından dava dışı 3. Kişi … vekili tarafından çekin yetkili hamilinin davacı değil müvekkili olduğunu beyan ederek mahkememize başvurulmuş olup mahkememizin tedbir talebinin değerlendirildiği 23.05.2023 tarihli celsesinde işbu çek aslı mahkememize teslim edilmekle mahkememiz kasasına alınmıştır.
Dava konusu yapılan … seri numaralı 15.03.2023 keşide tarihli 150.000,00 TL bedelli çek bakımından çeki elinde bulunduran kişinin yargılama esnasında ortaya çıkması sebebiyle mahkememizin 04.07.2023 tarihli 1 nolu celsesinde kurulan “Davacı vekiline davaya konu … adına kayıtlı … seri numaralı 15.03.2023 keşide tarihli 150.000,00 TL bedelli çek bakımından dava dışı …’in çekin hamili olduğunu beyan ederek çeki mahkememize ibraz etmiş olması sebebiyle işbu çek bakımından dava dışı hamile karşı çek istirdatı davası açmak ve açıldığına ilişkin tevzi formunu mahkememize ibraz etmek üzere işbu duruşma tarihinden itibaren 2 haftalık kesin süre verilmesine, süresi içerisinde dava açılarak açıldığına ilişkin tevzi formunun mahkememize ibraz edilmemesi halinde … seri numaralı çek bakımından davanın reddedileceğinin davacı vekiline ihtarına” şeklindeki ara karar ile davacı vekiline istirdat davası açmak üzere 2 haftalık kesin süre verilmiş olup, davacı vekili tarafından mahkememize sunulan 18.07.2023 tarihli beyan dilekçesi ile birlikte çek istirdadı davasının açıldığının ve …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esasına kaydının yapılmış olduğunun mahkememize bildirilmiş olduğu görüldü.
Mahkememizin işbu dosyası ile benzer mahiyette olan … Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin 2022/54 Esas, 2022/2087 Karar Sayılı, 29/12/2022 Tarihli “Çek iptali istemlerinde, yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, 6102 sayılı TTK’nın 818/s bendinin atfıyla aynı Yasa’nın 758. maddesi gereğince iptali istenen çeki elinde bulundurana karşı davacı tarafa istirdat davası açmak üzere süre verilmesi, bu süre içerisinde istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığı düşünülerek esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına; açılmaması halinde ise, çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulması gerekir (Yargıtay 11. HD 31.10.2016 tarihli 2015/11662- 2016/8538 E.K; aynı Dairenin 23.05.2016 tarihli 2015/10802- 2016/5494 E.K sayı ilamları).” şeklindeki ilamı da göz önünde bulundurulduğunda eldeki davada dava konusu yapılmış olan … seri numaralı 15.03.2023 keşide tarihli 150.000,00 TL bedelli çek bakımından davanın konusuz kaldığı anlaşılmakla konusuz kalan dava bakımından karar verilmesine yer olmadığına dair karar vermek gerekmiş; dava konusu yapılmış olan … seri numaralı, 05.03.2023 keşide tarihli, 150.000,00-TL bedelli çek bakımından ise yasal süresi içerisinde mahkememize başvuran kimsenin olmadığı görüldüğünden zayi nedeniyle çekin iptaline karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
Davacının davasının KISMEN KABULÜ KISMEN REDDİ ile;
1-Dava konusu yapılmış olan … Bankası A.Ş. … Şubesi’ne ait keşidecisi … olan, … seri numaralı, 15.03.2023 keşide tarihli, 150.000,00-TL bedelli çek yönünden konusuz kalan dava bakımından karar verilmesine yer olmadığına,
2-Dava konusu yapılmış olan … Bankası A.Ş. … Şubesi’ne ait keşidecisi … olan, … seri numaralı, 05.03.2023 keşide tarihli, 150.000,00-TL bedelli, davacının hamili olduğu çekin zayi nedeniyle iptaline,
3-Mahkememizin 03.03.2023 tarihli tensip zaptının 6 nolu ara kararı ile dava konusu yapılan … Bankası A.Ş. … Şubesi’ne ait keşidecisi … olan, … seri numaralı, 05.03.2023 keşide tarihli, 150.000,00-TL bedelli çek hakkında konulan ödeme yasağının hüküm kesinleşinceye kadar devamına, hüküm kesinleştikten sonra yatırılan teminatın davacı vekiline iadesine,
4-Mahkememizin 03.03.2023 tarihli tensip zaptının 6 nolu ara kararı ile dava konusu yapılan … Bankası A.Ş. … Şubesi’ne ait keşidecisi … olan, … seri numaralı, 15.03.2023 keşide tarihli, 150.000,00-TL bedelli çek hakkında konulmuş olan ödeme yasağının işbu hüküm ile birlikte derhal kaldırılmasına,
5-Mahkememiz kasasında bulunan keşidecisi … olan, … seri numaralı, 15.03.2023 keşide tarihli, 150.000,00-TL bedelli çek aslının derhal çek istirdadı davasının görülmekte olduğu …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasına gönderilmesine
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken 269,85 TL harçtan dava açılırken peşin alınan 179,90-TL’nin mahsubu ile bakiye 89,95-TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
7-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Davacı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 19/07/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır