Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/851 E. 2023/393 K. 16.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/851 Esas
KARAR NO : 2023/393
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 08/12/2022
KARAR TARİHİ : 16/05/2023

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili … İlaç Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin müşterilerinden … Anonim Şirketi tarafından; … Bankası Anonim Şirketi… numaralı hesaba tanımlı, lehtarı Müvekkil Şirket, keşidecisi …Anonim Şirketi, keşide tarihi 03.01.2023, Çek No. …, çek bedeli 113.209,51 TL olan çeki müvekkili şirkete ulaştırılmak üzere … Kargo şirketine teslim ettiğini ve teslim edildikten sonra kaybolma sebebiyle zayi olduğunu, bu durumun da müvekkilinin mağduriyetine sebep olduğunu, söz konusu çeklerin taraf olmayan ve kötüniyetli üçüncü kişilerin eline geçmesi ve bununla birlikte, lehdar olan müvekkilinin mağdur duruma düşmesi ihtimaline istinaden, doğabilecek olumsuz sonuçlara tedbir olarak, bahis konusu çekle ilgili ödemeden men kararı ve zayi olan çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde; Dava, 6102 sayılı TTK’ nın 757/1 maddesi uyarınca zayi nedeniyle hasımsız olarak açılan çek iptali istemine ilişkindir.
Somut olayda davacı vekili tarafından mahkememize sunulmuş olan dava dilekçesinde özetle; … Bankası A.Ş. Ankara Ticaret Şubesine ait, lehtarı …, keşidecisi … Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi olan, keşide tarihi 03.01.2023, … seri numaralı, 113.209,51 TL bedelli , davacının en son hamil ve lehtarı olduğu çekin davacı uhdesinde iken kaybolduğunu beyanla çekin iptalini talep ve dava etmiş olduğu görülmüştür.
Yasal Mevcuat incelendiğinde; 6102 Sayılı Türk Ticarek Kanunu madde 651’e göre “Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir. ” şeklinde düzenleme ile yine aynı kanunun 652. Maddesinde ” İptal kararı üzerine hak sahibi hakkını senetsiz olarak da ileri sürebilir veya yeni bir senet düzenlenmesini isteyebilir. Bunun dışında iptal usulü ve hükümleri hakkında, kıymetli evrakın çeşitli türlerine ilişkin özel hükümler uygulanır.” şeklinde düzenleme mevcut olup bu düzenlemenin ve 818/s. maddesinin yollaması gereği poliçenin iptaline ilişkin hükümler çekin iptalinde de uygulanacaktır.
6102 Sayılı TTK’ nın 757 vd. maddelerinde yer alan kambiyo senedinin zayi nedeni ile iptal davası, iradesi dışında kambiyo senedi elinden çıkan kişiye, hakkın senetsiz olarak ileri sürülmesi veya borçludan yeni bir senet düzenlenmesini isteyebilme imkanı verir (TTK m. 651-652). Aynı Kanunun 759. maddesi uyarınca, iptal isteminde bulunan kişi, çek elinde iken zayi olduğunu inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sunmak, çekin bir suretini ibraz etmek yahut da çekin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür.
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 790. maddesinde “Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır” düzenlemesi bulunmaktadır.
Uyuşmazlığa ilişkin yasal düzenleme TTK nun 818/s atfıyla uygulanacak TTK nun 757 ve devamı maddeleri uyarınca “iradesi dışında poliçe (çek) elinden çıkan kişi ödeme veya hamilin yerleşim yerinde ki asliye ticaret mahkemesinden muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.TTK 764(1) elden çıkan poliçe ,verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa iptaline karar verilir” şeklinde olup yargılama esnasında dava dışı … Cephe Sistemleri Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi vekili tarafından mahkememize sunulmuş olan 26.01.2023 tarihli müdahale dilekçesinde dava konusu çekin yetkili hamili olduklarını, çekin … İcra Müdürlüğünün 2023/… Esas sayılı dosyası ile takibe konu edildiğini beyan etmiş olmaları üzerine mahkememizin 04.04.2023 tarihli 1 nolu celsesinde kurulan “Davacı vekiline dava konu çeki elinde bulundurduğunu ve bu kapsamda icra takibi başlatmış olduğunu beyan eden dava dışı hamile karşı çek istirdatı davası açmak ve açıldığına ilişkin tevzi formunu mahkememize ibraz etmek üzere işbu duruşma tarihinden itibaren 2 haftalık kesin süre verilmesine, süresi içerisinde dava açılarak açıldığına ilişkin tevzi formunun mahkememize ibraz edilmemesi halinde işbu davanın reddedileceğinin davacı vekiline ihtarına” şeklindeki ara karar ile davacı vekiline istirdat davası açmak üzere 2 haftalık kesin süre verilmiş olup, davacı vekili tarafından mahkememize sunulan 11.04.2023 tarihli beyan dilekçesi ile birlikte çek istirdadı davasının açıldığının ve … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2023/… Esasına kaydının yapılmış olduğunun mahkememize bildirilmiş olduğu görüldü.
Mahkememizin işbu dosyası ile benzer mahiyette olan … Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesinin 2022/… Esas, 2022/… Karar Sayılı, 29/12/2022 Tarihli “Çek iptali istemlerinde, yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, 6102 sayılı TTK’nın 818/s bendinin atfıyla aynı Yasa’nın 758. maddesi gereğince iptali istenen çeki elinde bulundurana karşı davacı tarafa istirdat davası açmak üzere süre verilmesi, bu süre içerisinde istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığı düşünülerek esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına; açılmaması halinde ise, çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulması gerekir (Yargıtay 11. HD 31.10.2016 tarihli 2015/11662- 2016/8538 E.K; aynı Dairenin 23.05.2016 tarihli 2015/10802- 2016/5494 E.K sayı ilamları).” şeklindeki ilamı da göz önünde bulundurulduğunda eldeki davanın konusuz kaldığı anlaşılmakla konusuz kalan dava bakımından karar verilmesine yer olmadığına dair karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklanmış olduğu üzere;
1-Konusuz kalan dava bakımından karar verilmesine yer olmadığına,
2-Mahkememizin 13.12.2022 tarihli tensip zaptının 6 nolu ara kararı ile konulmuş olan ödeme yasağının kaldırılmasına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken 179,90-TL harçtan dava açılırken peşin alınan 80,70-TL’nin mahsubu ile eksik kalan 99,20-TL’nin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile… Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı 16/05/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

* İş bu karar 5070 Sayılı Kanun hükümlerine göre güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.