Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/673 Esas
KARAR NO : 2023/754
DAVA : 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 28/09/2023
KARAR TARİHİ : 24/10/2023

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; davalı banka, alacaklı olduğu dava dışı üçüncü kişiler … … … ve …. Ltd. aleyhine …. İcra Dairesinin 2022/… E. sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, yukarıda belirtilen icra dosyasından müvekkili şirkete… üzerinden 89/1 ve 89/2 haciz ihbarnameleri gönderildiğini, Elektronik Tebligat Yönetmeliğinin 10. maddesindeki “Elektronik tebligat, muhatabın adresine ulaştığı anda … tarafından muhataba bilgilendirme mesajı iletilir. Bu mesaj kısa mesaj alma özelliği olan telefona ücreti mukabilinde, elektronik posta adresine ise ücretsiz olarak iletilir.” şeklindeki düzenlemeye rağmen, … tarafından müvekkilime bilgilendirme mesajı iletilmediği için müvekkili şirket bu haciz ihbarnamelerinden haberdar olamamış ve bu haciz ihbarnamelerine zamanında itiraz edemediğini, icra dosyasından müvekkili UETS hesabına 27.09.2022 tarihinde, 485.000.- TL ihtiyati haciz miktarı için 89/3 haciz ihbarnamesi tebliğ edilmiş ve müvekkilinin …’nin bu kez bilgilendirme yükümlülüğünü yerine getirdiği bu tebligat üzerine durumdan haberdar olduğunu, müvekkili şirketin …. İcra Dairesinin 2022/… E. sayılı dosyası borçluları … … … ve …. Tic. ve San. Ltd. Şti.’ni tanımadığını ve bu kişilerle hiçbir borç alacak ilişkisi olmadığını, icra dosyası borçlularının müvekkili şirketten hiçbir alacakları bulunmadığını, müvekkilne gönderilen 89/1 ve 89/2 haciz ihbarnamelerine süresinde itiraz edilmediği ve müvekkiline 89/3 haciz ihbarnamesi gönderildiği için, müvekkili şirketi takip borçlularına hiçbir borcunun bulunmadığının tespiti amacıyla İİK. 89. madde gereğince işbu davanın açıldığını, yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı ve yargılamada belirlenecek durumlar karşısında fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak üzere davamızın kabul edilerek, müvekkilinin …. İcra Müdürlüğü’nün 2022/… E. sayılı dosya borçluları … … … ve …. Tic. ve San. Ltd. Şti.’ne borcu olmadığının tespitine karar verilmesini, yargılama giderleriyle vekillik ücretinin de davalıya yükletilmesini talep etmiştir.
Davalı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davacının borçlu olunmadığının tespiti iddiası, dava dışı … firmasına karşı ileri sürülebileceğinden müvekkili bankaya husumet yöneltilemeyeceğini, …. İcra Müdürlüğü 2022/… E. Sayılı dosyasından, dava dışı borçlu …. Tic. ve San Ltd. Şti. Ve dava dışı borçlu … … …’ın davacı … firmasından alacaklarının tahsili için İİK md. 89/1 amında haciz ihbarnamesi gönderildiğini, davacı tarafından söz konusu ihbarnameye süresinde itiraz edilmemiş ve davacıya 89/2 haciz ihbarnamesi gönderildiğini, davacının bu ihbarnameye de itiraz etmemesi üzerine, 89/3 haciz ihbarnamesi gönderilmiş ve davacı tarafından huzurdaki dava ikame edildiğini, ancak somut olayda husumetin icra takibi borçluları olan … ve … … …’a yöneltilmesi gerekmekte iken müvekkili bankaya husumet yöneltildiğini, bilindiği üzere, menfi tespit davasının konusu, tarafların borçlu olup olmadığının tespiti olup, davacı … firmasının, icra takibi borçlusu … ve … … …’a borçlu olup olmadığı tespit edileceğini, uyuşmazlık konusunun çözüme kavuşmasında müvekkili bankanın herhangi bir etkisi bulunmamakta olup tarafların arasındaki borç tespiti hususunda da müvekkilinin herhangi bir ilgisi bulunmadığını, davacı takip borçlusuna borçlu olmadığını ispatlayacak olup, bu minvalde davacının huzurdaki davayı takip borçluları olan … ve … … …’a yöneltilmesi gerektiğini, huzurdaki dava menfi tespit davası olup, davacının herhangi bir borcunun bulunmadığını ispat etmesi gerektiğini, davacı taraf, iddiasını ispatlayamadığından huzurdaki davanın reddi gerektiğini, davanın acılmasına davacı taraf sebebiyet verdiğinden müvekkili aleyhine vekalet ücretine ve yargılama giderlerine hükmedilemeyeceğini, yukarıda açıklanan nedenlerle birlikte davanın reddini, müvekkil lehine vekalet ücreti ve yargılama giderlerine hükmedilmesini, İİK md. 89/3 kapsamında davacının %20’den aşağı olmamak üzere tazminata mahkûm edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde; Dava, üçüncü kişi tarafından icra takibinden sonra İİK m.89/3 hükmüne dayalı olarak açılan menfi tespit istemine ilişkindir.
Somut olayda işbu davaya dayanak yapılan …. İcra Dairesinin 2022/… Esas Sayılı icra takip dosyasından alacaklı davalı … Bankası A.Ş. Tarafından dava dışı borçlular … … … ve … San. Ltd. Şti. Aleyhine 483.000,00 asıl alacak (senet), 1.250,51 İşlemiş faiz, 1.449,00 TL %0,30 komisyon olmak üzere toplam 485.699,51 TL alacak istemi ile kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibine girişmiş olduğu, icra takibi esnasında borçlunun 3. Kişilerde bulunan hak ve alacakları üzerine haciz konulması amacıyla 3. Kişilere haciz ihbarnamelerinin çıkartıldığı, davacının da haciz ihbarnamesi gönderilen 3. Kişilerden olduğu, davacı tarafından 3. Haciz ihbarnamesinin02.10.2022 tarihinde tebliğ alındığı ve 15 günlük yasal süre içerisinde 28.09.2022 tarihinde İİK m.89/3 hükmüne dayalı olarak işbu menfi tespit davasının açılmış olduğu görülmüştür.
Mahkememizin işbu dosyası ile benzer mahiyette bulunan Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 2022/1035 Esas, 2023/956 Karar Sayılı, 09/06/2023 Tarihli ilamı, (Kapatılan) Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin 16/10/2019 tarih, 2019/1500 Esas-2019/ 4799 Karar sayılı “…Dava İ.İ.K.’nun 89/III maddesine istinaden gönderilen haciz ihbarnamesi nedeniyle ihbarnameye muhatap olan üçüncü kişi tarafından açılan menfi tespit davasıdır. İhbarnamenin gönderildiği takip, davalı alacaklı tarafından dava dışı borçlu Yaşar Çoban’a karşı kambiyo senedine istinaden yapılmış bir takiptir. Bu itibarla ticari iş niteliğindeki takip dosyasından gönderilen ihbarnameye karşı açılan menfi tespit davasının ticaret mahkemesinde görülmesi gerekir. Dava tarihi itibarıyla asliye hukuk mahkemesi ile asliye ticaret mahkemesi arasındaki ilişki görev ilişkisi olduğundan mahkemece görevsizlik kararı verilmesi gerekirken işin esasına girilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir…” şeklindeki ilamı bir bütün olarak incelendiğinde davaya bakma görevinin mahkememize ait olduğu kanaatine varılarak yargılama yapılmıştır.
Uyuşmazlığın çözümüne konu olan İİK’nın 89/3 hükmünde “(3)Üçüncü şahıs, haciz ihbarnamesinin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde itiraz etmezse, mal yedinde veya borç zimmetinde sayılır ve kendisine gönderilen haciz ihbarnamesine süresinde itiraz etmediği, bu nedenle de malın yedinde veya borcun zimmetinde sayıldığı ikinci bir ihbarname ile bildirilir. Bu ikinci ihbarnamede ayrıca, üçüncü şahsın ihbarnamenin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde ikinci fıkrada belirtilen sebeplerle itirazda bulunması, itirazda bulunmadığı takdirde zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmesi istenir. İkinci ihbarnameye süresi içinde itiraz etmeyen ve zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemeyen veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmeyen üçüncü şahsa onbeş gün içinde parayı icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı teslim etmesi yahut bu süre içinde menfi tespit davası açması, aksi takdirde zimmetinde sayılan borcu ödemeye veya yedinde sayılan malı teslime zorlanacağı bildirilir. Bu bildirimi alan üçüncü şahıs, icra takibinin yapıldığı veya yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesinde süresi içinde menfi tespit davası açtığına dair belgeyi bildirimin yapıldığı tarihten itibaren yirmi gün içinde ilgili icra dairesine teslim ettiği takdirde, hakkında yürütülen cebri icra işlemleri menfi tespit davası sonunda verilen kararın kesinleşmesine kadar durur. Bu süre içinde 106 ncı maddede belirtilen süreler işlemez. Bu davada üçüncü şahıs, takip borçlusuna borçlu olmadığını veya malın takip borçlusuna ait olmadığını ispat etmeye mecburdur. Üçüncü şahıs açtığı bu davayı kaybederse, mahkemece, dava konusu şeyin yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere bir tazminata mahkûm edilir. Bu fıkraya göre açılacak menfi tespit davaları maktu harca tabidir.” şeklinde 1., 2. Ve 3. Haciz ihbarnamelerini alan 3. Kişilerin yapması gerekenler düzenlenmiştir.
İİK’nun 89. Maddesi uyarınca kendisine 89/2 haciz ihbarnamesi gönderilen üçüncü kişi, tebliğinden itibaren yedi gün içinde ikinci haciz ihbarnamesine de itiraz etmez ise borcun zimmetinde sayılması kesinleşir (Kuru, s. 465 vd.) ve üçüncü kişiye üçüncü haciz ihbarnamesi gönderilir. Üçüncü haciz ihbarnamesi, ikinci haciz ihbarnamesine süresi içinde itiraz etmeyen ve zimmetinde sayılan borcu ödemeyen veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmeyen üçüncü kişiye onbeş günlük süre içinde menfi tespit davası açması, aksi takdirde zimmetinde sayılan borç ile yedinde sayılan malı zorla alınacağının bildirilmesidir.
İİK’nın 89/3. fıkrasına göre, icra dairesi tarafından gönderilen haciz ihbarnamelerine süresinde itiraz etmeyen ve menfi tespit davası açan üçüncü şahıs, takip borçlusuna borçlu olmadığını veya malın takip borçlusuna ait olmadığını ispat etmeye mecburdur.
Yargılama esnasında davacının dava dışı borçlu … San. Ltd. Şti. İle aralarında herhangi bir ticari ilişkinin bulunmadığını, bu sebeple dava dışı borçlunun davacıdan herhangi bir alacağının bulunmadığının iddia edilmiş olması, tarafların karşılıklı tacir olmaları sebebi ile davacının ve dava dışı … Ltd. Şti.’nin BA-BS formları celp edilmiş olup, işbu tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinden celp edilen tüm deliller bir bütün olarak değerlendirilmek sureti ile mali müşavir bilirkişisinden rapor alınmış olup, bilirkişi tarafından mahkememize ibraz edilmiş olan 09.09.2023 tarihli raporda özetle; “Tarafımca davacı şirketin defter kayıtları ile dava dışı şirketin BA-BS formları incelenmiş olup her iki şirket arasında herhan; işkinin bulunmadığı, haciz ihbarnamesinin tebliğ tarihinde ve/veya icra takip tarihinde herhangi bir borcunun ya da alacağının bulunmadığı tespit edilmiştir.” şeklinde mahkememize bildirimde bulunulmuş olduğu görülmekle hüküm kurmaya ve denetime elverişli bilirkişi raporu uyarınca davacı ile dava dışı … ve Gere. Tic. Ve San. Ltd. Şti. Arasında herhangi bir ticari ilişkinin bulunmaması sebebi ile davacının davasının kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 2021/6640 Esas, 2022/2409 Karar Sayılı, 25.03.2022 Tarihli “… davacının birinci ve ikinci haciz ihbarnamelerine süresi içinde ya da usulüne uygun olarak itiraz etmemiş olması nedeniyle kendisine üçüncü haciz ihbarnamesi gönderilmesi üzerine süresi içinde açtığı menfi tespit davasının kabulüne ya da kısmen kabulüne karar verilmesi halinde davalının, ön inceleme duruşmasından önce davayı tamamen ya da haklı olup olmadığını bildiği kısım yönünden kabul etmemesi durumunda, tam kabulde yargılama giderlerinin tamamından, kısmen kabulde ise haklılık durumuna belirlenen kısmından sorumlu olacağına, uyuşmazlığın bu şekilde giderilmesine, iş bu kararımızın Dairemizin görev alanına giren tarafların tacir ve işin ticari işletmeyle ilgili bulunduğu İİK’nın 89/3 maddesi hükmü uyarınca açılan menfi tespit davaları bakımından değerlendirme yapılarak verildiğine karar vermek gerekmiştir.” şeklindeki Bölge Adliye Mahkemeleri Hukuk Daireleri’nin Kesin Nitelikteki Kararları Arasındaki Uyuşmazlığın Giderilmesi kararı ve benzer mahiyette bulunan Hukuk Genel Kurulunun 2022/11-62 Esas, 2023/464 Karar Sayılı, 17.05.2023 Tarihli ilamı uyarınca yargılama giderlerinden davalı sorumlu tutularak aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklanmış olduğu üzere;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile; davacının İİK m.89/3 hükmü uyarınca … İcra Dairesinin 2022/… Esas sayılı icra takip dosyasından davalıya borçlu olmadığının tespitine,
2-Davacının davalı aleyhine tazminata hükmedilmesi talebinin reddine,
3-Alınması gerekli olan 269,85-TL karar ilam harcından yargılama esnasında peşin harç olarak alınan toplam 80,70 -TL harcın mahsubu ile eksik kalan 189,15-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 80,70-TL parşin harcının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından sarf edilen dava açılış gideri: 92,20TL ( Başvuru harcı ve vekalet harcı) davetiye, posta gideri: 324,50-TL, bilirkişi ücreti olarak 1.800,00-TL olmak üzere toplam: 2.216,07-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı yargılama esnasında kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen miktar üzerinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 73.900,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider avansın arta kalan kısmı karar kesinleştiğinde ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile … Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.24/10/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

* İş bu karar 5070 Sayılı Kanun hükümlerine göre güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.