Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/631 E. 2023/142 K. 28.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/631 Esas
KARAR NO : 2023/142

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 12/09/2022
KARAR TARİHİ : 28/02/2023

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından mahkememize sunulmuş olan dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin lehtarı olduğu 06/07/2022 basım tarihli, … seri numaralı, 60.147,13-TL bedelli, … San. Ve Tic. A.Ş. tarafından keşide edilen … Bankası A.Ş. … Şubesi (…) ait çekin müvekkili şirketin uhdesinde iken kaybolduğunu ve tüm aramalara rağmen bulunamadığını, çekin 3. şahısların eline geçmesi, vadesinden önce bankaya ibraz edilmesi ya da vadesi geldiğinde muhatap banka tarafından karşılığının ödenmesi durumunda müvekkilinin mağduriyetine neden olacağını, bu nedenlerle çekin ibrazında bankaca ödenmemesi için ivedi olarak tedbir kararı verilerek ödeme yasağı konulmasını ve çekin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde; Dava, 6102 sayılı TTK’ nın 757/1 maddesi uyarınca zayi nedeniyle hasımsız olarak açılan çek iptali istemine ilişkindir.
Somut olayda davacı vekili tarafından mahkememize sunulmuş olan dava dilekçesinde özetle; Davacının lehtarı olduğu, 06 Temmuz 2022 basım tarihli, … seri numaralı, 60.147,13-TL bedelli, … San. Ve Tic. A.Ş. tarafından keşide edilen … Bankası A.Ş. … Şubesine (…) ait çekin davacı uhdesinde iken kaybolduğunu beyanla çekin iptalini talep ve dava etmiş olduğu görülmüştür.
Yasal Mevcuat incelendiğinde; 6102 Sayılı Türk Ticarek Kanunu madde 651’e göre “Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir. ” şeklinde düzenleme ile yine aynı kanunun 652. Maddesinde ” İptal kararı üzerine hak sahibi hakkını senetsiz olarak da ileri sürebilir veya yeni bir senet düzenlenmesini isteyebilir. Bunun dışında iptal usulü ve hükümleri hakkında, kıymetli evrakın çeşitli türlerine ilişkin özel hükümler uygulanır.” şeklinde düzenleme mevcut olup bu düzenlemenin ve 818/s. maddesinin yollaması gereği poliçenin iptaline ilişkin hükümler çekin iptalinde de uygulanacaktır.
6102 Sayılı TTK’ nın 757 vd. maddelerinde yer alan kambiyo senedinin zayi nedeni ile iptal davası, iradesi dışında kambiyo senedi elinden çıkan kişiye, hakkın senetsiz olarak ileri sürülmesi veya borçludan yeni bir senet düzenlenmesini isteyebilme imkanı verir (TTK m. 651-652). Aynı Kanunun 759. maddesi uyarınca, iptal isteminde bulunan kişi, çek elinde iken zayi olduğunu inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sunmak, çekin bir suretini ibraz etmek yahut da çekin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür.
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 790. maddesinde “Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır” düzenlemesi bulunmaktadır.
Uyuşmazlığa ilişkin yasal düzenleme TTK nun 818/s atfıyla uygulanacak TTK nun 757 ve devamı maddeleri uyarınca “iradesi dışında poliçe (çek) elinden çıkan kişi ödeme veya hamilin yerleşim yerinde ki asliye ticaret mahkemesinden muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.TTK 764(1) elden çıkan poliçe ,verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa iptaline karar verilir” şeklinde olup yargılama esnasında dava dışı … Ticaret Limited Şirketi tarafından mahkememize sunulmuş olan 22.12.2022 tarihli beyan dilekçesinde dava konusu çekin yetkili hamili olduklarını, çekte görülen borçlular aleyhlerine … İcra Müdürlüğünün …/… Esas sayılı dosyasından alacağın tahsili amacıyla icra takibine girişildiğini bu sebeple davacıya istirdat davası açması için süre verilmesine ve ödeme yasağının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiş olduğu görülmüştür.
Yargılama esnasında mahkememizin 24.01.2023 tarihli 1 nolu celsesinde kurulan “6102 sayılı TTK’nın 818/s bendinin atfıyla aynı Yasa’nın 758. maddesi gereğince iptali istenen çeki elinde bulunduran … Ticaret Limited Şirketine karşı çek istirdadı davası açmak ve dava açıldığına dair evrakı mahkememize sunmak üzere işbu dava tarihinden itibaren 2 haftalık kesin süre verilmesine, süresi içerisinde dava açılarak dava açıldığına ilişkin evrakın mahkememize sunulmaması halinde davanın reddedilebileceğinin ihtarına” şeklindeki ara karar ile davacı vekiline istirdat davası açmak üzere 2 haftalık kesin süre verilmiş olup, sürenin son gününün 07.02.2023 tarihine tekabül ettiği, işbu tarihe kadar herhangi bir dava açıldığına ilişkin mahkememize beyan dilekçesinin sunulmadığı gibi mahkememizce UYAP sisteminden yapılan kontrolde davacının taraf olduğu herhangi bir davanın açılmamış olduğu görülmüştür.
Mahkememizin işbu dosyası ile benzer mahiyette olan … Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin 2022/54 Esas, 2022/2087 Karar Sayılı, 29/12/2022 Tarihli “Çek iptali istemlerinde, yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, 6102 sayılı TTK’nın 818/s bendinin atfıyla aynı Yasa’nın 758. maddesi gereğince iptali istenen çeki elinde bulundurana karşı davacı tarafa istirdat davası açmak üzere süre verilmesi, bu süre içerisinde istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığı düşünülerek esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına; açılmaması halinde ise, çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulması gerekir (Yargıtay 11. HD 31.10.2016 tarihli 2015/11662- 2016/8538 E.K; aynı Dairenin 23.05.2016 tarihli 2015/10802- 2016/5494 E.K sayı ilamları).” şeklindeki ilamı da göz önünde bulundurulduğunda davacının davasının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi Yukarıda Açıklanmış Olduğu Üzere;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken 179,90-TL harçtan dava açılırken peşin alınan 80,70-TL’nin mahsubu ile eksik kalan 99,20-TL’nin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.
28/02/2023 28/02/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır

* İş bu