Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO:2022/3 Esas
KARAR NO:2023/605
DAVA:İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :03/01/2022
KARAR TARİHİ:20/07/2023
Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili … A.Ş. ile karşı taraf … … arasında 11/06/2020 tarihinde İhracata Yönelik Üretim / Tedarik Sözleşmesi imzalandığını, ancak karşı tarafın sözleşmede kararlaştırılan teslimat programına uymadığını, bu nedenle 16/10/2020 tarihli ihtarname ile sözleşmenin müvekkili tarafından feshedildiğini, sözleşme çerçevesinde müvekkili tarafından karşı tarafa verilen avanslar nedeniyle bakiye alacağının kaldığını, işbu alacak ile ilgili …. İcra Dairesi … E. Sayılı dosya ile ilamsız takip yapıldığını, davalı tarafın takibe itiraz ettiğini, üreticinin, taraflarına herhangi bir kumaş sertifikası iletmediğini ve onay alınmadığını, sözleşmenin 7. Maddesinde üretici tarafından sms kumaşların temin edilememesi veya temin edilen kumaşların müşterinin onayına sunmaması halinde, müvekkili tarafından verilen avansların iadesinin kararlaştırıldığını, ancak davalı tarafça herhangi bir avans iadesinde bulunmadığını, ancak müvekkilinin üçüncü kişiler ile yapmış olduğu sözleşmeler neticesinde bir teslim yükümlülüğü altına girdiğini, üretici tarafından gönderilen parça ve eksik malları kabul etmek zorunda kaldığını, toplamda 100.000 adet teslim yapılması gerektiğini, yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmeyen karşı tarafa toplamda 410.441,32-TL tutarında ödeme yapıldığını, üretici tarafından, 24/06/2020 tarihinde 5040 adet, 25/06/2020 tarihinde 2640 adet, 26/06/2020 tarihinde 1080 adet, 15/07/2020 tarihinde 6120 adet, 17/07/2020 tarihinde 8595 adet, toplamda 23475 adet cerrahi önlük teslim edildiğini, …. Noterliği’nin … yevmiye nolu ihtarnamesi ile sözleşmenin feshedildiğini, kötü niyetli olarak var olan borcuna itiraz eden davalıdan %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini, öncelikle teminatsız olarak ihtiyati haciz talebimizin kabulüne, cezai şarta ve fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davanın kabulüne, davalının yapmış olduğu haksız itirazın iptali ile takibin devamına, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; müvekkili …’nın şahıs şirketi olan … ile karşı taraf … A. Ş. arasında 11.06.2020 tarihinde İhracata Yönelik Üretim / Tedarik Sözleşmesi akdedildiğini, müvekkilinin davacıya herhangi bir borcu olmadığını, sözleşmeye aykırı davranan davacıdan alacaklı olduğunu, müvekkilinin sözleşmede kararlaştırıldığı üzere 100.000 adet cerrahi önlük üretmek, karşı taraf ise bunun karşılığında müvekkiline 1.240.000,00-TL+KDV bedeli ödemek ile yükümlü olduğunu, ancak davacının sözleşmenin yükümlülüklerini yerine getirmediğini, davacının ilk sözleşmeye aykırı fiili kararlaştırılmış olan %20 avans ödemesini geç yaptığını, bu hususun bilirkişi raporu ile de belirlendiğini, davacının avans ödeme yükümlülüğüne aykırı olarak geç ödeme yaptığı halde müvekkili tarafından üretim yükümlülüğünü süresi içerisinde ve kararlaştırıldığı gibi gerçekleştirilmesine rağmen ihtarname gönderilmek suretiyle, sözleşmenin feshedildiğini bildirildiğini, sözleşmenin 11. maddesinde kararlaştırılan cezai şart ve verilen avanslar neticesinde bakiye 92.870,04-TL’nin kendilerine ödenmesini talep ettiklerini, bu miktar doğrultusunda taraflarınca icra takibine itiraz ettiklerini, müvekkili tarafından karşı taraf şirket adına düzenlenen ve karşı tarafça da itiraz edilmeyerek kabul edilen; 29.06.2020 tarih ve … nolu e-arşiv faturada 9.000 adet ürünün ve 17.07.2020 tarih ve … nolu e-arşiv faturada ise 14.715 adet ürünün müvekkili tarafından üretilerek karşı tarafa teslim edildiğini, bu ürünlerin de karşı tarafça hiçbir ihtirazi kayıt olmaksızın teslim alındığını ve akabinde de süresi içerisinde ürünlerin sözleşmeye uygun olmadığı ile ilgili bir itiraz ve başvuruda bulunulmadığını, müvekkili tarafından sözleşme kapsamında bugüne kadar 23.715 adet ürün eksiksiz bir şekilde karşı tarafa teslim edildiğini ve faturaların toplam bedeli 317.591,28-TL olduğunu, bu teslim edilen ürünlerin ödemesinin karşı tarafça eksik yapıldığını, sözleşme bedelinin %8 KDV bedeli eklenmiş hali 1.339.200,00-TL olduğunu, sözleşmenin 7. maddesinde kararlaştırılan %30 avans ödeme bedeli 401.760,00-TL, teslim edilen ve faturalandırılan 23.715 adet ürünün toplam fatura bedeli ise 317.591,28-TL olduğunu, ancak karşı tarafça müvekkiline yapılması gereken toplam ödemenin 719.351,28-TL olmalıyken karşı tarafça müvekkiline bugüne kadar gönderilen toplam para 410.000,00-TL ödeme yapıldığını, 2. …. Sulh Hukuk Mahkemesi … D. İş dosyası ile alınan raporda müvekkili tarafından taraflar arasındaki sözleşme uyarınca- üretimi yapılan ürünlerin, müvekkiline ait depolarda hazır bulunduğunun tespit edildiğini, müvekkili tarafından sözleşmede kararlaştırılan ürünleri üretildiğini, müvekkilin deposunda bekletildiğini, davacının bu ürünlerin ödemesini yapmadığını, müvekkilinin gerek sözleşme uyarınca gerek ise de deposunu meşgul ederek maddi olarak zarara uğramasına sebep olduğunu, her türlü dava açma, talep ve beyanda bulunma hakları saklı kalmak kaydı ile; davanın reddine, davacının %20’den az olmamak kkoşulu ile kötüniyet tazminatına ve para cezasına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde; Dava, taraflar arasında akdedilmiş olan sözleşme kapsamında ödenmeyen bakiye alacakların tahsili amacıyla davalı aleyhine başlatılmış olan icra takibine vaki itirazın iptali ile icra inkar tazminatı istemine ilişkindir.
Somut olayda taraflar arasında 11/06/2020 tarihinde akdedilmiş olan İhracata Yönelik Üretim / Tedarik Sözleşmesi kapsamında davalının davacıya cerrahi önlük dikme edimi altına girdiğini, bu kapsamda kumaş sertifikalarını davacıya gönderip teyit aldıktan sonra üretime başlayarak davacıya toplamda 100.000 adet cerrahi önlük teslim edilmesi gerekirken herhangi bir kumaş sertifikası gönderilmeden ve onay alınmadan toplamda 23475 adet cerrahi önlük teslim edildiğini, davacının dava dışı 3. Kişilere bu ürünleri teslim etmesi gerektiğinden davalı tarafından teslimi yapılan ürünleri kabul ettiğini beyanla davacı tarafından davalıya yapılan avans ödemelerinin bakiye kısmının tahsili amacıyla …. İcra Dairesinin … Esas Sayılı icra takip dosyası üzerinden 92.870,04 TL asıl alacak, işbu alacağa takip öncesi 16.10.2020- 19.02.2021 tarihleri arasında işlemiş 4.270,75 TL faiz olmak üzere toplam 97.140,79 TL üzerinden takibe girişilmiş olduğu, davalının itirazı üzerine takibin durması sebebiyle işbu itirazın iptali davasının açılmış olduğu görülmüştür.
İtirazın iptali davalarında alacaklının, İİK m.67 uyarınca borçlunun süresi içerisinde icra dosyasına yapmış olduğu itirazının, kendisine tebliği tarihinden itibaren bir sene içerisinde genel mahkemelere yapacağı başvuru üzerine genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat etmesi gerektiği hükme bağlanmıştır. Bu süre hak düşürücü nitelikte olup sürenin başlaması için borçlunun itirazının alacaklıya tebliği zorunludur. İşbu dava dosyasının temelini teşkil eden icra dosyasında yapılan kontrolde borçlunun süresi içerisinde icra dosyasına yapmış olduğu itirazın alacaklıya tebliğ edilmediği görülmüştür. Bu nedenle davacının açmış olduğu davasının süresinde olduğu kabul edilmekle yargılama yapılmıştır.
Yargılama esnasında tarafların ticari defterleri, celp edilen BA-BS formları, sözleşme hükümleri, icra dosyası ve tüm dosya kapsamı itibari ile mali müşavir bilirkişiden kök ve ek raporlar alınmıştır. Bilirkişi tarafından hazırlanan raporlarda özetle;
Davacının 2020-2021 yılları ticari defter kayıtlarının, HMK 222 maddesine göre delil niteliği taşıdığı,
Davalının 2020-2021-2022 yılları ticari defterlerinin yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defterleri noter onayları yasal süreleri içerisinde yapıldığı 2020-2021 yılları yevmiye defterleri dönem sonu kapanış noter onaylarının yasal süreleri içerisinde yapılmadığı, inceleme tarihinde 2022 yılı yevmiye defteri kapanış noter onayının süresinin henüz dolmadığı tespit edildi.
Davacının ticari defter kayıtlarına göre davalıdan 92.870,00 TL alacaklı olduğu,
Davalının ticari defter kayıtlarına göre 340 Verilen Sipariş Avansları hesabından dolayı davacıya 92.850.00 TL borcu olduğu,
Davacı ile davalının ticari defter kayıtları arasında 20,00 TL fark olduğu aradaki farkın 17.07.2020 tarh … nolu davalı tarafından düzenlenen KDV dahil 92.850,04 TL tutarlı faturanın davacı ticari defter kayıtlarına sehven 20,00 TL eksik yazılmasından kaynaklandığı dolayısı ile davacının davalıdan 92.850,04 TL alacaklı olduğu kanaatine varıldı.
Davacının davalıya toplam 410.000,00 TL ödeme yaptığı
Davalının davacıya 23.715 adet cerrahi önlük ile ilgili olarak 294.066,00 TL + KDV toplam 317.591,28 TL tutarlı fatura düzenlediği görüldü.
Dava dosyasında sözleşmenin 7. Maddesinde yer alan sözleşme toplam bedelinin (KDV hariç) 1096′ una karşılık gelen 124.000,00 TL’ nin Kumaş Sertifikalarının Müşteriye teslimi ve kumaşın üretim yerine teslimi ve teyidi şartının yerine getirildiğine dair bir delilin olmadığı görüldü.
Davalının taahhüdünün 29.06.2020 tarihinde bittiği, en son 17.07.2020 tarihinde davacıya 14.715 adet cerrahi önlük teslimatı yaptığı, ürettiği cerrahi önlüklerin bedelini talep edebilmesi için bu tarihe kadar bakiye 76.285 cerrahi önlüğün hazır olması gerektiği, kanaatine varıldı.
Dava dosyası içeriğinde mevcut delillerin incelenmesi sonucunda davalının davacı tarafa teslimini yapmış olduğu ürünlerin toplam fiyatı ve davacının işbu ürünlerin karşılığında ödemiş olduğu bedeller göz önünde bulundurularak davacının takip tarihi itibari ile davalıdan 92.850,04 TL alacaklı olduğu,
Davalının …. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş dosyasından yaptırmış olduğu Delil tespit talebinin 16.11.2020 tarihli olduğu, davacının 16.10.2020 tarihinde keşide ettiği ihtarname ile sözleşmeyi feshettiği, delil tespitinin ihtarnameden yaklaşık bir ay sonra yapıldığı, delil tespiti ile ilgili nihai hukuki değerlendirmesinin Sayın Mahkemenin takdirinde olduğu
…. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş dosyasında 18.11.2018 keşif tarihinde davalının depolarında 86.400 adet cerrahi önlük olduğu ve sözleşmeye göre toplam değerinin 1.071.360,00 TL + KDV toplam 1.157.068,80 TL olduğu, davacıya teslim edilmeyen 76.285 adet cerrahi önlüğü karşılayacak adette olduğu,
Sözleşmenin Ödeme Şekli ve Zamanı maddesinde Bakiye + KDV her teslimat partisinde ürünlerin teslimi ile peşin olarak ödenecektir, düzenlemesinin olduğu dolayısı ile bakiye ödemenin ürünlerin teslim şartına bağlandığı Davalı tarafından sözleşmeye göre 945.934,00 TL + 75.674,72 TL KDV toplam 1.021.608,72 karşılığı 76.285 adet cerrahi önlüğü davacıya sözleşme süresinde teslim etmesi gerektiği,
Dava dosyasında sözleşmenin 7. Maddesinde yer alan sözleşme toplam bedelinin (KDV hariç) %10’una karşılık gelen 124.000,00 TL’ nin Kumaş Sertifikalarının Müşteriye teslimi ve kumaşın üretim yerine teslimi ve teyidi şartının yerine getirildiğine dair bir delilin olmadığı,
Sözleşme hükümlerine göre davacının avans ödemelerini süresinde yapmadığı, davalının da teslimatları süresinde yapmadığı, sözleşmenin haklı fesih olup olmadığının nihai hukuki değerlendirmesinin Sayın Mahkemenin takdirinde olduğu,
Mahkememize bildirilmiştir.
Taraflar arasında akdedilmiş olan sözleşmenin teslimat başlıklı 4. Maddesinin “Üretici, kumaş sertifikalarını Müşteri’ye gönderip teyit aldıktan sonra üretim başlayacaktır.” şeklindeki düzenlemesi ile sözleşmenin ödeme şekli ve zamanı başlıklı 7. Maddesinin “Sözleşme imzalanması ile %20, kumaş sertifikalarının müşteriye teslimi ve kumaşın üretim yerine teslimi ve teyidi ile %10 olarak %30 avans ödemesi yapılacaktır. Bakiye + KDV her teslimat partisinde ürünlerin teslimi ile peşin olarak ödenecektir. SMS kumaşların Üreticiye teslim edilmemesi veya gelen kumaşın müşteri tarafından teyit edilmemesi halinde ödenen avanslar Müşteri’ye aynı şekilde defaten iade edilir. ” şeklindeki düzenlemesi uyarınca tarafların ayrıca sözleşmeye eklenilmiş olan teslimat tarihlerine ilişkin tabloda teslimatın günü ve teslim edilecek olan ürünlerin adedinin belirtilmiş olduğu, bu kapsamda 18.06.2020 tarihinde 10.000, 22.06.2020 tarihinde 30.000, 25.06.2020 tarihinde 25.000 ve 29.06.2020 tarihinde 35.000 adet olmak üzere toplamda 100.00 adet ürünün tesliminin kararlaştırıldığı, sözleşmede cerrahi önlük birim fiyatının 12,4 TL olarak belirlendiği ve sözleşmenin toplam bedelinin 1.240.000,00 TL+ KDV olduğu; bu kapsamda davalı tarafından son teslimatın 29.06.2020 tarihinde yapılması gerektiği, davalı tarafından davacıya kumaş sertifikalarının gönderilerek teyit alındığına yönelik herhangi bir delilin ibraz edilmediği, davacı tarafından sözleşme avansı açıklaması ile 12.06.2020 tarihinde 100.000,00 TL, 17.06.2020 tarihinde 60.000,00 TL, 01.07.2020 tarihinde 80.000,00 TL, 08.07.2020 tarihinde 100.000,00 TL, 09.07.2020 tarihinde 20.000,00 TL, 24.07.2020 tarihinde 50.000,00 TL olmak üzere toplamda 410.000,00 TL ödemenin yapılmış olduğu görülmüştür. Her ne kadar davacı tarafçada sözleşmede belirtilen koşullarda süresi içerisinde avans ödemeleri yapılmamış ise de davalı tarafça da davacıya kumaş sertifikalarının gönderilerek teyit alındığına yönelik herhangi bir delilin ibraz edilmediği, işbu hali ile taraflar arasındaki akdedilmiş olan sözleşmedeki avans ödemesinin son olarak 24.07.2020 tarihinde yapıldığı, işbu hali ile sözleşmede 18.06.2020- 29.06.2020 arasındaki 11 günlük sürede tüm ürünlerin teslimin kararlaştırılmış olması sebebiyle avans ödemesinin son tarihi olan 24.07.2020 tarihinden itibaren 11 günlük süre sayıldığında dahi süresinin 03.08.2020 tarihine tekabül ettiği, bu tarihe kadar davalı tarafından tüm ürünlerin tesliminin yapılması gerekirken yapılmamış olduğu, davacı tarafından davalıya çekilmiş olan …. Noterliğinin 16.10.2020 tarihli, … yevmiye numaralı ihtarnamesinin içeriği incelendiğinde davacının sözleşmeyi feshettiğini davalıya bildirerek bakiye 92.870,04 TL alacağın fesih tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte ödenmesini ihtar etmiş oldukları, işbu ihtarnamenin 27.10.2020 tarihinde davalı asile bizzat teslim edilmiş olduğu, ihtarnamenin keşide tarihi itibari ile dahi ürünlerin davacıya teslim edilmediği, ihtarnamenin tebliğ tarihinden sonraki 18.11.2018 keşif tarihinde her ne kadar teslim edilmeyen ürünlerin davalının deposunda olduğuna yönelik olarak değişik iş dosyası üzerinden tespit yapılmış ise de söz konusu ürünlerin fesihten sonra üretilip üretilmediğinin belirlenemeyeceği, davacının avans ödemelerini geç yapmış olmasının tek başına geç teslim şartını doğurmayacağı, yukarıda değinildiği gibi en geç ağustos ayında teslimin yapılması gerekirken davalının sözleşmede belirlenen edimlerini gereği gibi yerine getirmediği, davacının feshinin haklı olduğu kanaatine varılmış olup davacının icra takip tarihi itibari ile davalıdan 92.850,04 TL alacaklı olduğu kanaatine varılmıştır.
İşbu dava açılmadan önce davacının davalıya ihtar çekerek davalıyı temerrüde düşürmüş olduğu anlaşıldığından davacının ihtarnamenin davalıya tebliğ tarihi olan 27.10.2020 tarihinden icra takip tarihi olan 19.02.2021 tarihleri arasında asıl alacak tutarı olan 92.850,04 TL’ye değişen oranlarda avans faizi işletildiğinde takip öncesi 3.990,01 TL alacak isteminde bulunabileceği görülmekle işbu tutar üzerinden davacının davasının kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Davacının dava dilekçesi ile borçlunun %20’den aşağıda olmamak üzere inkar tazminatı ödemesine hükmedilmesi yönündeki talebi değerlendirildiğinde İİK m. 67 hükmü uyarınca davacı yararına icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için borçlunun itirazında haksızlığına karar verilmiş olması ve alacağının likit olması gerekmekte, kural olarak davalı borçlunun kötü niyetli olması şartı aranmamaktadır. Somut olayda davacının davasında haklı olduğu, davalının haksız olarak takibe itiraz etmiş olduğu, alacağın faturadan kaynaklandığı anlaşılmakla davacının icra inkar tazminatı talebinin kabulüne karar verilmekle icra dosyasında asıl alacak tutarı olan 92.850,04 TL’nin %20’si oranında olan 18.570,01 TL’nin icra inkar tazminatı olarak davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ KISMEN REDDİ ile; davalının …. İcra Müdürlüğünün … Esas Sayılı icra takip dosyasına yapmış olduğu itirazın KISMEN İPTALİ ile; takibin 92.850,04 TL asıl alacak, takip öncesi (27.10.2020- 19.02.2021 tarihleri arasında) işlemiş 3.990,01 TL faiz olmak üzere toplamda 96.840,05 TL üzerinden kaldığı yerden devamına, davacının fazlaya dair isteminin reddine,
2- Davalının haksız itirazları nedeniyle asıl alacak tutarı olan 92.850,04 TL’nin %20’si oranında olan 18.570,01 TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Alınması gerekli olan 6.615,14-TL karar ilam harcından başlangıçta dava açılırken peşin olarak alınan 1.658,93-TL harcın mahsubu ile bakiye eksik kalan 4.956,21-TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 1.658,93-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından sarf edilen dava açılış gideri: 92,20-TL (başvurma, vekalet harcı) davetiye, posta gideri: 190,00TL, bilirkişi ücreti: 1.000,00TL olmak üzere toplam: 1.282,20-TL yargılama giderinin %99,69 kabul-red oranı üzerinden hesaplanan 1.278,22-TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalanın davacı üzerine bırakılmasına,
6-Davacının kabul edilen talepleri bakımından davacı, yargılama esnasında kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen miktar üzerinden AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 15.494,41-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davalının reddedilen talepleri bakımından davalı yargılama esnasında kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden reddedilen miktar üzerinden AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 300,74-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
9-Tarafların dava şartı olan arabuluculuk toplantısına katıldıkları halde anlaşamadıkları, arabuluculuk son tutanağı aslından anlaşıldığından 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanun’un 18/A-14 bendi uyarınca ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Suçüstü Ödeneğinden ödenen 1.360,00TL nin %99,69 kabul-red oranı üzerinden hesaplanan 1.355,78-TL’nin davalıdan alınarak, 4,21-TL’nin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
10-Taraflarca tarafından yatırılan gider avansın arta kalan kısmı karar kesinleştiğinde ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 19/07/2023
Katip …
e-imzalıdır
Hakim …
e-imzalıdır